H διεθνής τρομοκρατία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης είναι ένας βίαιος πόλεμος

Του Χρήστου Ιακώβου

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία έφεραν εκ νέου στην επιφάνεια μία αλυσίδα θεμάτων, τα οποία σχετίζονται άμεσα με αυτό το φαινόμενο μη-συμβατικής σύγκρουσης στις διεθνείς σχέσεις.

Ο όρος «τρομοκρατία» εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης και συγκεκριμένα στην περίοδο μεταξύ 1792-1794 όταν χρησιμοποιήθηκε από τη Λέσχη των Ιακωβίνων κατά την περίοδο της απόλυτης κυριαρχίας του Μαξιμιλιανού Ροβεσπιέρου, για να περιγράψει το καθεστώς τρόμου που επέβαλαν εκείνη την περίοδο στη Γαλλία. Ο όρος έλαβε άλλη ιστορική διάσταση και διαφοροποιήθηκε το περιεχόμενό του κατά τον 20ό αιώνα.

Αν και δεν υπάρχει διεθνώς κάποια σύμβαση που να ορίζει τι είναι τρομοκρατία, οι πλείστοι εκ των επιστημονικών ορισμών συγκλίνουν ότι η τρομοκρατική ενέργεια θα πρέπει να περιλαμβάνει τρία ποιοτικά στοιχεία: την ποιότητα της πράξης, τον στόχο και τον σκοπό. Έτσι μπορούμε να ορίσουμε την τρομοκρατία ως τη χρήση ή απειλή χρήσης βίας εναντίον αμάχων πολιτών ή πολιτικών στόχων προς επιδίωξη πολιτικών σκοπών.

Ο 20ός αιώνας ξεκίνησε με τη δολοφονία του βασιλιά της Ιταλίας Ουμπέρτου Α’ από τον αναρχικό Γκαετάνο Μπρέσι, για να φθάσουμε στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στις Ηνωμένες Πολιτείες στην αρχή του 21ου αιώνα και τον απόηχο των τρομοκρατικών επιθέσεων στη Βηρυτό, στη Μαδρίτη, στο Λονδίνο και εσχάτως στη Βοστώνη και τη Γαλλία.


Στο διάστημα αυτό η τρομοκρατία έλαβε γιγαντιαίες διαστάσεις και κατέστη ένα από τα πιο σημαντικά κεφάλαια στις διεθνείς σχέσεις. Μετατράπηκε σε ένα όργανο πολιτικού αγώνα πολυσυζητημένο όσο και αποτελεσματικό και το οποίο προκαλεί μέχρι σήμερα διαφωνίες ως προς τον ορισμό του. Από τη μακρόχρονη αραβοϊσραηλινή διένεξη, τις επιθέσεις των Ερυθρών Ταξιαρχιών στην Ιταλία, της Φράξιας Κόκκινος Στρατός στη Δυτική Γερμανία, της ΕΤΑ στην Ισπανία, μέχρι και τις επιθέσεις αυτοκτονίας των ριζοσπαστών ισλαμιστών, βίαιες μορφές δράσης με διαφορετικό ιδεολογικό περιεχόμενο σημάδεψαν τους πολιτικούς και κοινωνικούς αγώνες του 20ού αιώνα.

Η τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, που συντάραξε ολόκληρο τον κόσμο, επιβεβαίωσε με τραγικό και σημαδιακό τρόπο ότι η τρομοκρατία αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι του σύγχρονου πολιτικού βίου και, συνεπώς, μας αφορά όλους.

Σήμερα, στον 21ο αιώνα, οι προοπτικές μιας πιο γενικευμένης υποβάθμισης των ανθρωπίνων συνθηκών θα αυξήσει πιθανώς ακόμη περισσότερο τους κινδύνους που προκύπτουν για την ασφάλεια των ΗΠΑ και της Ευρώπης. Στις υπανάπτυκτες περιοχές του πλανήτη, η δημογραφική έκρηξη και η ταυτόχρονη αστικοποίηση των πληθυσμών κάνουν να συρρέουν μαζικά στις πόλεις όχι μόνο άτομα που είναι σε μειονεκτική θέση, αλλά κυρίως δεκάδες εκατομμύρια άνεργοι και όλο και πιο ανήσυχοι νέοι, των οποίων η οργισμένη απογοήτευση αυξάνεται με γεωμετρική ταχύτητα. Οι σύγχρονες επικοινωνίες εντείνουν τη ρήξη τους με την παραδοσιακή εξουσία και τους κάνουν να συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο καθώς και να εχθρεύονται την παγκόσμια ανισότητα, καθιστώντας τους έτσι πιο δεκτικούς σε εξτρεμιστικές κινητοποιήσεις.

Οι τρομοκρατικές επιθέσεις μετά τις 11 του Σεπτέμβρη 2001 κατέδειξαν την ικανότητα που διαθέτει και το υπερεθνικά οργανωμένο τρομοκρατικό δίκτυο. Γι’ αυτό μπορεί κάποιος να πει ότι η υπερεθνική τρομοκρατία αποτελεί μια ασύμμετρη και μονοσήμαντη υπερδύναμη, με τη διαφορά ότι επιδιώκει να προκαλέσει δέος και την εντύπωση ότι μπορεί να νικήσει τον όποιο αντίπαλο, παρά να διαμορφώσει πρόγραμμα που να εξασφαλίζει στους λαούς που υποστηρίζει καλύτερες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες.

Η διεθνής πλέον τρομοκρατία στη σημερινή εποχή της παγκοσμιοποίησης δεν εμφανίζεται μόνο ως ένας νέου τύπου πόλεμος, αλλά και ως ένας βίαιος πόλεμος που κάνει χρήση νέων τεχνολογιών. Κάνει χρήση ιδιαίτερα εκείνων των νέων τεχνολογιών που συνδέονται με τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, όπως είναι η εικόνα και τα μηνύματα που θέλει να στείλει η τρομοκρατική επίθεση στην τηλεόραση ή το διαδίκτυο.

Στόχος των παγκοσμίων δικτύων τρομοκρατίας, πλέον, σε αντίθεση με τις τρομοκρατικές οργανώσεις των τριών τελευταίων δεκαετιών του 20ού αιώνα, δεν είναι η άμεση ήττα των αντίπαλων, αλλά η τρομοκράτηση των πληθυσμών και η παραγωγή πολεμικής εικόνας στα νέα ηλεκτρονικά μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Γι’ αυτό και πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις γίνονται μόνο και μόνο για να προσελκύσουν το διεθνές ενδιαφέρον και να προβάλουν ταυτόχρονα οι τρομοκρατικές οργανώσεις τις θέσεις τους μέσω των δυνατοτήτων που τους παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία.

HellasJournal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση