Όταν ο κόμπος φτάσει στο χτένι

• Γράφει ο Σταύρος Λυγερός
  

Mπορεί η κυβέρνηση Παπανδρέου να συμφώνησε με ευκολία σε ιδιωτικοποιή σεις και εκποίηση δημόσιας περιουσίας συνολικού ύψους 50 δις ευρώ, αλλά τα γεγονότα αποδεικνύουν ότι όταν έρχεται η ώρα τα λόγια να γίνουν πράξεις αρχίζουν τα δύσκολα. Αυτό δεν προκύπτει μόνο από τις διαφοροποιήσεις στους κόλπους του Υπουργικού Συμβουλίου. Προκύπτει και από την αδυναμία κατάθεσης ενός επεξεργασμένου και συγκεκριμένου σχεδίου.

Κι όλα αυτά, όταν η διογκούμενη υστέρηση των εσόδων διαλύει τις ελπίδες ότι η οικονομία μπορεί να εισέλθει σύντομα σε φάση σταθεροποίησης. Η βύθιση στην ύφεση προδιαγράφει ακόμα χειρότερες επιδόσεις, γεγονός που θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να λάβει νέα μέτρα για να καλύψει την απόκλιση. Νέα μέτρα, όμως, σημαίνουν περαιτέρω αφυδάτωση της αγοράς, δηλαδή ακόμα μεγαλύτερη ύφεση και, ως εκ τούτου, ακόμα λιγότερα έσοδα. Πρόκειται για κλασικό φαύλο κύκλο, που για να σπάσει απαιτείται άλλη πολιτική. Τέτοια προοπτική, όμως, δεν διαφαίνεται.

Η αποτυχία του Μνημονίου είναι ένας πρόσθετος λόγος που η τρόικα δίνει μεγάλη έμφαση στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και εκποίησης δημόσιας περιουσίας. Ο στόχος της δεν είναι μόνο εισπρακτικός με σκοπό τη μείωση του χρέους. Επιδιώκουν το μαζικό ξεπούλημα, με το επιχείρημα ότι μόνο εάν υπάρξουν συνθήκες μαζικής εκποίη σης δημοσίων επιχειρήσεων και εκτάσεων –σε συνδυασμό με το χαμηλό κόστος εργασίας– θα προσελκυστεί διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον. Αυτή είναι η μονοδιάστατη κι αφόρητα ιδιοτελής εκδοχή των δανειστών μας για την ανάπτυξη.

Είναι προφανές ότι για να αποτραπεί η κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας θα χρειαστεί πρόσθετη στήριξη. Πριν συζητήσουν τους όρους με τους οποίους θα τη δώσουν, οι δανειστές απαιτούν από το ελληνικό κράτος να αποδείξει ότι έχει προηγουμένως «ξεζουμιστεί». Η διστακτικότητα που εμφανίζεται σήμερα στους κόλπους της κυβέρνησης δεν οφείλεται ούτε σε μια αντίληψη για το δημόσιο συμφέρον ούτε στο γεγονός ότι η ΓΕΝΟΠ είναι ένα συνδικάτο στενά συνδεδεμένο με το ΠΑΣΟΚ. Στο σημείο που έχουν φτάσει τα πράγματα, η κυβέρνηση Παπανδρέου ελάχιστα ενδιαφέρεται για τους κομματικούς δεσμούς. Αυτό που την τρομάζει είναι οι πολιτικές δυσκολίες. Εάν η εκποίηση δημοσίων εκτάσεων είναι σχετικά εύκολη, η επιχείρηση ιδιωτικοποίησης στρατηγικής σημασίας ΔΕΚΟ, όπως η ΔΕΗ, κρύβει θανάσιμες παγίδες.

Η ΓΕΝΟΠ δεν είναι μόνο ένα πολυπληθές συνδικάτο με ισχυρή συνοχή και μεγάλη αντοχή. Διαθέτει ένα κρίσιμο όπλο, που δεν διαθέτουν άλλα συνδικάτα: Είναι σε θέση να παραλύσει κυριολεκτικά την οικονομική και κοινωνική ζωή. Η κυβέρνηση ξέρει ότι αυτοί οι συνδικαλιστές είναι σκληροτράχηλοι και είναι μάλλον απίθανο να περιοριστούν σε διαμαρτυρίες μόνο για την τιμή των όπλων. Η σύγκρουση θα είναι σκληρή και με ανεξέλεγκτες παρενέργειες. Από την άλλη πλευρά, όμως, η ΔΕΗ είναι μεγάλο «φιλέτο» και οι δανειστές θα είναι ανυποχώρητοι στην απαίτησή τους να υλοποιηθεί η δέσμευση για ιδιωτικοποίη σή της.

Στις στρατιωτικές μάχες, της επίθεσης προηγείται πάντα μαζικός βομβαρδισμός, ώστε να συρρικνωθεί η δύναμη αντίστασης του αμυνόμενου. Κάτι ανάλογο θα συμβεί και σ’ αυτή την πολιτική - συνδικαλιστική μάχη. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το ρόλο των πυραύλων και των αεροσκαφών παίζουν τα ΜΜΕ. Δελτία ειδήσεων, εκπομπές και δημοσιεύματα θα τροφοδοτηθούν με κατάλληλα πυρομαχικά για να αποδομήσουν το συνδικάτο και να στρέψουν την κοινή γνώμη εναντίον του. Το γεγονός ότι αρκετοί συνδικαλιστές κουβαλάνε «αμαρτίες» θα χρησιμοποιηθεί για να καταστήσει αποτελεσματικότερη την προπαγάνδα.

Η κρίσιμη φάση θα είναι όταν η κυβέρνηση θα ανακοινώσει την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και η ΓΕΝΟΠ θα αντιδράσει με διακοπές στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος. Είναι τότε που θα κορυφωθεί η προπαγανδιστική επίθεση, με σκοπό η απεργία να απαξιωθεί ως αντικοινωνική ενέργεια. Η απεργία θα προκαλέσει μπαράζ επικρίσεων για τους συνδικαλιστές, αλλά, εάν συνεχιστεί, το μεγάλο πρόβλημα θα το έχει η κυβέρνηση. Απ’ αυτή οι πολίτες θα περιμένουν να δώσει λύση.

Τι θα πράξει τότε ο Γιώργος Παπανδρέου; Ο χρόνος δεν θα λειτουργεί υπέρ του. Η κυβέρνησή του μπορεί να αντέξει λιγότερο απ’ όσο οι εργαζόμενοι στη ΔΕΗ. Μία λύση θα είναι να αναζητήσει κάποιο συμβιβασμό με το συνδικάτο. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο δεν μπορεί να αποκλειστεί, αλλά η δέσμευση που έχει αναλάβει φαίνεται μάλλον ασυμβίβαστη μ’ αυτά που η ΓΕΝΟΠ θεωρεί «κόκκινη γραμμή».

Εάν ο συμβιβασμός δεν καταστεί δυνατός, ο πρωθυπουργός θα βρεθεί ενώπιον του πειρασμού να καταφύγει σε αντιδημοκρατικές ενέργειες με σκοπό να εξουδετερώσει την απεργία. Το έργο έχει παιχτεί σε άλλες χώρες, που βρέθηκαν σε παρόμοιες καταστάσεις. Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι ευρωπαϊκή χώρα δεν φαίνεται πια να λειτουργεί τόσο αποτρεπτικά όσο στο παρελθόν. 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση