Η σημασία της αποχώρησης Μέρκελ για την Ε.Ε.
Γράφει ο Γ. Παγουλάτος
Στο πηδάλιο της Γερμανίας από το 2005, η Μέρκελ αναδείχθηκε στην ισχυρότερη ηγετική προσωπικότητα της Ε.Ε. Τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έτεινε συνήθως να κυβερνά «από το κέντρο». Η διαχείριση της κρίσης της Ευρωζώνης φέρει τη σφραγίδα της. Συμβιβαστική και εξισορροπητική, καλλιεργώντας συναινέσεις, πλοηγώντας την Ευρωζώνη σε μια πολιτική μικρών εξελικτικών βημάτων, απέφυγε τα τολμηρά άλματα, αλλά απέτρεψε και τα χειρότερα (μια διάλυση της Ευρωζώνης, ένα Grexit), αφήνοντας εν τέλει όλους δυσαρεστημένους. Η πολιτική της θεωρήθηκε υπερβολικά προσκολλημένη στη δημοσιονομική αυστηρότητα και λιτότητα από τους Eλληνες και τον Νότο. Και, αντίθετα, για τους πιο συντηρητικούς συμπατριώτες της και τον Βορρά, υπερβολικά γενναιόδωρη έως άφρων με τα χρήματα του Γερμανού φορολογουμένου, που επενδύθηκαν για τη διάσωση χρεοκοπημένων οικονομιών που απέτυχαν «από τα δικά τους λάθη».
Η τελευταία αυτή 4η θητεία ως καγκελαρίου ολοκληρώνεται το 2021, εκτός εάν η Μέρκελ επιλέξει (ή πιεστεί) να αποχωρήσει νωρίτερα. Θα είχε όλες τις προδιαγραφές μιας θητείας ευρωπαϊκής υστεροφημίας (European legacy), στην οποία η Μέρκελ (ήδη μακροβιότατη καγκελάριος, που πιστώνεται τη μακρότερη οικονομική ανάπτυξη κι ευημερία μετά την επανένωση της Γερμανίας) θα άφηνε και το ιστορικό της αποτύπωμα για την Ευρώπη. Η παρουσία του Μακρόν, του πιο ένθερμου ευρωπαϊστή προέδρου από την εποχή του Μιτεράν, δημιουργούσε υψηλές προσδοκίες.
Ομως η αποδυνάμωση Μέρκελ στο κόμμα της, οι διαδοχικές εκλογικές απογοητεύσεις, η ισχυρή εσωκομματική της αμφισβήτηση περιέστειλαν την προσπάθειά της να αναβιώσει τον γαλλογερμανικό άξονα ως κινητήριο μοχλό μεταρρύθμισης της Ευρωζώνης. Η τολμηρή ατζέντα Μακρόν στις μεταρρυθμίσεις του ευρώ, ακόμα και στην ήδη νερωμένη εκδοχή της κοινής γαλλογερμανικής διακήρυξης του Μέζεμπεργκ, έχει πλέον ελάχιστες ελπίδες πραγματοποίησης.
Για τη συντηρητική πτέρυγα της γερμανικής κοινωνίας, η Μέρκελ χρεώνεται την εισροή ενός εκατομμυρίου Σύρων προσφύγων.
Η απόφαση αυτή της Μέρκελ, ασυνήθιστα τολμηρή για τα δεδομένα της, ήταν επιλογή δημιουργίας μιας επόμενης γενιάς νέων Γερμανών πολιτών, αντιμετώπισης του δημογραφικού και άσκησης «ηθικής» ηγεσίας στην Ευρώπη. Είχε όμως τεράστιο πολιτικό κόστος για την ίδια και το κόμμα της. Τα δάνεια προς την Ελλάδα γέννησαν την ακροδεξιά AfD, η κρίση του προσφυγικού την οδήγησε στην ομοσπονδιακή Βουλή με ποσοστά 13%.
Εάν η ηγεσία του CDU, μετά το συνέδριο του Δεκεμβρίου, περάσει στην Ανεγκρέτ Κραμπ-Καρενμπάουερ (γνωστή ως ΑΚΚ), υποστηρίκτρια και προσωπική επιλογή της για να τη διαδεχθεί ως «Μέρκελ 2», τότε οι πολιτικές συνέπειες θα είναι ηπιότερες και η πολιτική της Μέρκελ θα έχει συνέχεια μέχρι το τέλος της θητείας της. Εάν όμως το κόμμα κερδίσει κάποιος από τη δεξιά πτέρυγα των διεκδικητών και επικριτών της πολιτικής Μέρκελ (όπως ο Γενς Σπαν ή ο Φρίντριχ Μερτς), τότε η Μέρκελ ενδέχεται να πιεστεί να αποχωρήσει από την καγκελαρία νωρίτερα.
Στο δεύτερο αυτό ενδεχόμενο, επικράτησης της συντηρητικής του πτέρυγας, το CDU θα στραφεί προς τα δεξιά. Αυτό σημαίνει απομόνωση της ατζέντας Μακρόν, στασιμότητα στις μεταρρυθμίσεις στην Ε.Ε., επανεθνικοποίηση πολιτικών, σκληρότερη πολιτική στο μεταναστευτικό, πίεση σε χώρες εισδοχής όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, λιγότερη διάθεση επιμερισμού βαρών και κινδύνων, αποδυνάμωση των πολιτικών αλληλεγγύης. Σημαίνει επίσης περαιτέρω ενίσχυση της δημοσιονομικής ορθοδοξίας στη Γερμανία και επικράτηση της λογικής του Βορρά. Βέβαια στα μεγάλα ζητήματα η Γερμανία χαρακτηρίζεται από συνέχεια πολιτικής, οπότε οι παραπάνω διαφοροποιήσεις δεν θα είναι τόσο έντονα αισθητές. Ούτως ή άλλως, το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα είναι πιο συντηρητικό και εθνικιστικό από το υπάρχον, περιστέλλοντας ακόμα περισσότερο τις πρωτοβουλίες της μετριοπαθούς και ένθερμα ευρωπαϊστικής Επιτροπής Γιούνκερ. Τότε οι φίλοι της Ευρώπης θα ανατρέχουν με νοσταλγία στην περίοδο Μέρκελ.
* Ο κ. Γ. Παγουλάτος είναι καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μέλος του Δ.Σ. του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Καθημερινή
Αναρτήσεις
..για τους πιο συντηρητικούς συμπατριώτες της και τον Βορρά,υπερβολικά γενναιόδωρη έως άφρων με τα χρήματα του Γερμανού φορολογουμένου..Η Μέρκελ φταίει που όλα τα ΜΜΕ της Γερμανίας εξαπέλυσαν σφοδρή επίθεση και μίσος εναντίον των Ελλήνων και δεν βγήκαν οι ειδικοί να πούνε με τι επιτόκιο δανείζεται η Γερμανία και με τι δανείζει εμάς.
ΑπάντησηΔιαγραφή«Η Γερμανία κέρδισε 1,34 δισ. ευρώ καθαρά, από τα δάνεια στην Ελλάδα»
Noμιμο, αλλά και ηθικό; αναρωτιέται η Süddeutsche Zeitung
Δυστυχώς και τα δικά μας ΜΜΕ το ίδιο υποστήριζαν και μας έκαναν πλύση εγκεφάλου ότι ξοδεύουμε τα λεφτά των Γερμανών.
Όσο για το λαθρο-μεταναστευτικό πάλι η ίδια φταίει μαζί με τους δικούς της Γερμανούς επιχειρηματίες που τους έφεραν για να ρίξουν τα μεροκάματα των Γερμανών.Το αποτέλεσμα είναι ότι όλοι αυτοί που ήλθαν σωρηδόν με τα ανοιχτά σύνορα του Τσίπρα και των προηγουμένων, να είναι ανειδίκευτοι, να μην θέλουν να δουλέψουν και να παίρνουν τα αυξημένα επιδόματα της Γερμανίας.
Αποτυχία της Μέρκελ στο δικό μας οικονομικό πρόβλημα με την πολιτική λιτότητας, την αύξηση της φορολογίας, το κόψιμο των μισθών και των συντάξεων που εφάρμοσαν οι σκυφτοί πολιτικοί μας.