Ο Φαναριώτης που πατάει σε δυο βάρκες

Γράφει η Νεφέλη Λυγερού

Την τελευταία φορά που ήρθε στην επικαιρότητα ήταν αρχές Σεπτεμβρίου του 2018, μόλις ανακοίνωσε την αμφιλεγόμενη κατάργηση της διδασκαλίας των Λατινικών στη Γ΄ Λυκείου. Τότε είχε ξεσηκώσει την κοινότητα των φιλολόγων. Τώρα, κήρυξε τον πόλεμο στους εκπαιδευτικούς θεολόγους, απειλώντας τους μάλιστα με πειθαρχικές διώξεις διότι, σύμφωνα με τον ίδιο, η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ) «παρακινεί τους εκπαιδευτικούς να μην διδάσκουν τα αναλυτικά προγράμματα των Θρησκευτικών«. Ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου, αν και τέκνο της ελληνικής ομογένειας, που παραδοσιακά διακατέχεται από ένα υψηλό αίσθημα πατριωτισμού, δεν έκρυψε ποτέ τη δυσανεξία του για οτιδήποτε εθνικό.

Στην τελευταία περίπτωση καθώς φαίνεται, ο υπουργός αδιαφόρησε για τις ακυρωτικές αποφάσεις 660/2018 και 926/2018 του Συμβουλίου της Επικρατείας και προχώρησε στην εφαρμογή των νέων πολυθρησκειακών προγραμμάτων σπουδών. Προγράμματα, τα οποία όμως «θα αλλάξουν το πολιτισμικό τοπίο της Ελλάδας«, όπως ανέφερε ο Ηρακλής Ρεράκης, καθηγητής Παιδαγωγικής–Χριστιανικής Παιδαγωγικής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Έτσι, μεγάλωσε ακόμα περισσότερο το ρήγμα μεταξύ της κυβέρνησης και της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Πριν καιρό ο Κώστας Γαβρόγλου είχε έρθει ξανά στην δημοσιότητα, λόγω του ρεπορτάζ ότι είχε εξαγοράσει τη στρατιωτική θητεία του. Το πραγματικό πρόβλημα είναι πως ο επικεφαλής του υπουργείου Παιδείας είναι ένας σταυροφόρος της μεταμοντέρνας «αριστερής» αποδόμησης.


Ο ίδιος, μάλιστα, έχει κατηγορήσει για δυσανεξία την ελληνική κοινωνία, αποδίδοντάς της αγκυλώσεις που πρέπει να σπάσουν το συντομότερο δυνατό. Ως υπουργός Παιδείας, το προσπαθεί μέσω μίας στρατηγικής «αποεθνικοποίησης». Μέχρι πρότινος, όμως, απέφευγε δεξιοτεχνικά τις προκλητικές δηλώσεις, γεγονός που τον διαχώριζε στο επίπεδο της τακτικής από τον προκάτοχό του. Ως γνωστόν, θυμίζουμε ότι Νίκος Φίλης δεν έχανε ευκαιρία να πηγαίνει κόντρα στο συναίσθημα και στις παραδοσιακές αξίες της συντριπτικής πλειονότητας των Ελλήνων.

«Φαναριώτικη παράδοση» και αριστερή ατζέντα

Δεν είναι, όμως, μόνο οι σκοπιμότητες του υπουργικού αξιώματος που καθόρισαν τη δημοσία ρητορική του Κώστα Γαβρόγλου. Την καθόρισε και η ταυτόχρονη ανάγκη του να ανταποκρίνεται στην «αριστερή» ατζέντα, όπως την αντιλαμβάνεται ο ίδιος και οι περισσότεροι στην Κουμουνδούρου. Η εθνομηδενιστική διάθεσή του δεν προκύπτει μόνο από λόγους ιδεολογίας. Προκύπτει και από άλλου τύπου πολιτική σκοπιμότητα. Από την ανάγκη του να εξασφαλίσει εσωκομματικά στηρίγματα.

Ο κατά γενική ομολογία μειλίχιος ακαδημαϊκός με τις πολλές περγαμηνές, άλλωστε, έχει παρελθόν. Από τις δεκαετίες του 1970 και 1980 ο Κώστας Γαβρόγλου είχε ένα διακριτό ιδεολογικό ρόλο στον χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς. Ανήκε ειδικά στον κύκλο του περιοδικού «Πολίτης» και στην πτέρυγα του ΚΚΕ εσωτερικού που ακολούθησε τον μακαρίτη Γιάννη Μπανιά. Ας σημειωθεί ότι ο Γιάννης Μπανιάς ήταν ο πολιτικός μέντορας των περισσοτέρων μελών της σημερινής ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.

Ο Κώστας Γαβρόγλου είναι βέρος Κωνσταντινουπολίτης. Εκεί πέρασε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια. Φοίτησε, μάλιστα, στο περίφημο Ζωγράφειο. Αν και λόγω της καταγωγής του είχε εκ των πραγμάτων βιώματα, από νωρίς έδωσε δείγματα της ροπής του στην αποδόμηση οτιδήποτε εθνικού και παραδοσιακού. Όπως έχει δηλώσει, «καθήκον των αριστερών είναι να πηγαίνουν κόντρα σε κάθε εθνική τάση»! Έστω και έτσι, όμως, ενσωμάτωσε από νωρίς τη «φαναριώτικη παράδοση» στο επίπεδο της τακτικής.

Από το ΚΚΕ εσωτερικού στο Ίδρυμα Λάτση

Αν και ιδεολογικά-πολιτικά ανήκε στο ΚΚΕ εσωτερικού απέφυγε επιμελώς να εμπλακεί και οργανωτικά, θεωρώντας πιθανότατα πως θα εγκλωβιζόταν σ’ ένα μικρόκοσμο χωρίς μέλλον. Το ΚΚΕ εσωτερικού, άλλωστε, εκείνη την εποχή ήταν της μόδας. Πολλοί γόνοι της αστικής τάξης ύψωναν τη σημαία του, χωρίς αυτό να επηρεάζει την προδιαγεγραμμένη διαδρομή τους.

Ο Κώστας Γαβρόγλου, λοιπόν, ακολούθησε απερίσπαστος τον δρόμο των σπουδών του και μάλιστα φρόντισε να κάνει γνωριμίες και να αναπτύξει δεσμούς με τις άρχουσες ελίτ. Κάπως έτσι βρέθηκε να είναι στενότατος συνεργάτης του Σπύρου Λάτση και μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ομώνυμου ιδρύματος. Είναι αυτός, μάλιστα, που δημιούργησε όλο τον μηχανισμό, ώστε το Ίδρυμα Λάτση να μπορεί να διεκδικεί με αξιώσεις κοινοτικά επιστημονικά και εκπαιδευτικά προγράμματα.

Όταν από το 2010-11 ο ΣΥΡΙΖΑ φάνηκε να μετατρέπεται από περιθωριακό κόμμα σε κεντρικό πολιτικό παίκτη, ο Κώστας Γαβρόγλου αναθέρμανε τους δεσμούς, τους οποίους, άλλωστε, δεν είχε ποτέ κόψει. Έτσι, όταν ήρθε η ώρα το 2015 τοποθετήθηκε στην πέμπτη θέση του ψηφοδελτίου Επικρατείας και εξελέγη βουλευτής.

Αν και άγνωστος στο ευρύ κοινό, τον Ιανουάριο του 2015 το όνομά του έπαιξε πολύ δυνατά για υπουργός Παιδείας. Είχε, άλλωστε, την αμέριστη υποστήριξη και του Ομίλου Λάτση, του οποίου, όπως προαναφέραμε, ήταν ανώτατο στέλεχος. Ας σημειωθεί ότι ο Κώστας Γαβρόγλου ήταν και ο ενδιάμεσος μεταξύ του Αλέξη Τσίπρα και της οικογένειας Λάτση. Στο σπίτι του έγιναν σχετικές συναντήσεις, ενώ αυτός ήταν ο καταλύτης και για τη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Σπύρο Λάτση στο Λονδίνο.

Πώς έχασε το χαρτοφυλάκιο το 2015

Τελικά, τον Ιανουάριο του 2015, έχασε το χαρτοφυλάκιο της Παιδείας από τον συνάδελφό του καθηγητή στο Πολυτεχνείο Αριστείδη Μπαλτά. Οι δύο τους είχαν από τη δεκαετία του 1970 σχεδόν παράλληλες ιδεολογικές-πολιτικές διαδρομές. Κινήθηκαν στους ίδιους χώρους, αλλά από τότε είχαν μία ανταγωνιστική προσωπική σχέση.

Λόγω της πολύ πιο ενεργού ανάμιξής του στη μικρογραφειοκρατία της Κουμουνδούρου, ο Αριστείδης Μπαλτάς είχε περισσότερα κομματικά «ένσημα» και ως εκ τούτου είχε την υποστήριξη του κομματικού μηχανισμού. Επιπροσθέτως είχε το πλεονέκτημα της προσωπικής σχέσης με τον Αλέξη Τσίπρα, του οποίου ήταν και καθηγητής. Έτσι, ο Κώστας Γαβρόγλου βρέθηκε χωρίς χαρτοφυλάκιο.

Όταν ο Αριστείδης Μπαλτάς θεωρήθηκε αποτυχημένος στο υπουργείο Παιδείας, προτιμήθηκε για αντικαταστάτης του ο πληθωρικός και κομματικά ισχυρός Νίκος Φίλης. Η αρχή του τέλους για τον πρώην διευθυντή της Αυγής σήμανε όταν στο Μαξίμου πείσθηκαν πως με την εμπρηστική ρητορική του ανοίγει περιττά μέτωπα. Θεωρούσαν πως η πολιτική του αντιστοιχούσε στον ΣΥΡΙΖΑ του 3-4% και ως εκ τούτου υπονόμευε τη στρατηγική του Αλέξη Τσίπρα να εκφράσει εκλογικά και τον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς.

Χρειάστηκε, λοιπόν, να βγει από τη μέση και ο Νίκος Φίλης για να έρθει η ώρα του Κώστα Γαβρόγλου. Αυτός, άλλωστε, λόγω και της φαναριώτικης παράδοσης, της αστικής αγωγής και του μετριοπαθούς ύφους του εμφανιζόταν πολύ πιο ευέλικτος από τον προκάτοχό του και ως εκ τούτου ταίριαζε στις προδιαγραφές του Μαξίμου.

Αυταρχικότητα και έλλειψη ανοχής

Οι πρώτοι που είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν ότι ο Κώστας Γαβρόγλου απέχει παρασάγγας από το συναινετικό προφίλ που προβάλει ήταν οι μόνιμοι υπάλληλοι του υπουργείου. Με έκπληξη συνειδητοποίησαν ότι πίσω από την αστική ευγένειά του, ο νέος υπουργός έκρυβε έπαρση, ιδεοληψία και έλλειψη ανοχής σε οτιδήποτε δεν τον έβρισκε σύμφωνο.

Στους διαδρόμους του υπουργείου άρχισε να κυκλοφορεί το αστείο ότι «πολλοί θυμούνται με νοσταλγία την περίοδο Μπαλτά»! «Ήταν εξαρχής καθαρό ότι θα κάνει ότι θέλει, όπως θέλει και όταν το θέλει, χωρίς να λάβει υπ’ όψη του κανέναν», μας είπε υπηρεσιακός παράγοντας που είχε την ευκαιρία να τον γνωρίσει από πρώτο χέρι.

Ως υπουργός Παιδείας, ο Κώστας Γαβρόγλου επιχειρεί να ισορροπήσει, πατώντας συχνά σε δύο βάρκες. Η τακτική του αυτή τον έφερε επανειλημμένως σε διάσταση με τους ομοϊδεάτες του στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Αν και προσεκτικός, ο Κώστας Γαβρόγλου υπέκυψε επανειλημμένως στις δικές του ιδεοληψίες. Σ’ αυτό συνέβαλαν και οι πιέσεις που δέχεται από τους εθνομηδενιστές και δικαιωματιστές της Κουμουνδούρου να προωθήσει την «αριστερή» ατζέντα στον χώρο της εκπαίδευσης.

Σπέρνει ανέμους…

Σ’ αυτό το πλαίσιο εντάσσονται οι κατά καιρούς πρωτοβουλίες του που έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων. Τελευταία ήταν η απόφασή του οι σημαιοφόροι στα Δημοτικά να επιλέγονται με κλήρωση και όχι με βάση την αριστεία. Όπως και οι προκάτοχοί του, Αριστείδης Μπαλτάς και Νίκος Φίλης, ο Κώστας Γαβρόγλου, κόντρα στην πραγματική ζωή, θεωρεί ότι η επιβράβευση των αρίστων δημιουργεί καθεστώς ποικίλων διακρίσεων και ανισοτήτων!

Ξεπερνά, μάλιστα, τους προκατόχους του, όταν καταργεί ουσιαστικά το τελετουργικό της μηνιαίας ανάρτησης της σημαίας. Όλων αυτών είχε προηγηθεί η εγκύκλιος προς τους μαθητές των Γυμνασίων, με την οποία προτρέπει την σχολική κοινότητα να ασχοληθεί με τις διεμφυλικές ταυτότητες.

Στα παραπάνω, πρέπει να προστεθούν και ανακοινώσεις χωρίς αντίκρισμα. «Όλα τα σχολεία θα γίνουν ολοήμερα». Μόνο που δεν ξέρει αν, πότε και πόσους καθηγητές μπορεί να προσλάβει για να μπορέσουν τα σχολεία να λειτουργήσουν ως ολοήμερα. «Θα ιδρύσει Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής». Μόνο που δεν ξέρει πώς ακριβώς θα γίνει η συγχώνευση των δύο ιδρυμάτων, από την οποία θα προκύψει το νέο πανεπιστήμιο. «Θα καταργήσει, επιτέλους, τις Πανελλαδικές». Μόνο που, δεν ξέρει πότε: του χρόνου; σε τρία χρόνια; σε πέντε; Δεν γνωρίζει ούτε το σύστημα, με το οποίο θα τις αντικαταστήσει.

…θερίζει θύελλες

Στις αντικρουόμενες εξαγγελίες του προστίθεται η βολονταριστική προώθηση μίας ατζέντας που περιφρονεί τα «θέλω» της κοινωνίας. Ο άλλοτε μετριοπαθής Κώστας Γαβρόγλου μοιάζει να απευθύνεται στο κόμμα του και όχι στην κοινωνία, όπως έχει υποχρέωση. Όποτε, μάλιστα, εκδηλώνονται αντιδράσεις δεν διστάζει να δείξει τα δόντια του.

Αρνητική εντύπωση έχει προκαλέσει και στους εκδότες πανεπιστημιακών συγγραμμάτων η αντιμετώπισή του στο αίτημά τους να πληρωθούν επιτέλους οι ληξιπρόθεσμες κρατικές οφειλές. Η έλλειψη διάθεσής του να βρεθεί λύση έχει ως συνέπεια να κινδυνεύουν 5.000 θέσεις εργασίας και να τίθεται εν αμφιβόλω η διανομή συγγραμμάτων για την ερχόμενη ακαδημαϊκή χρονιά. Η στάση του προκαλεί ερωτηματικά, δεδομένου πως γνωρίζει από πρώτο χέρι τα προβλήματα του κλάδου, καθώς διατηρεί εδώ και πολλά χρόνια σχέση με ιδιοκτήτρια εκδοτικού οίκου.

Με την ίδια απάθεια αντιμετωπίζει και τη θύελλα που ξεσπά στους κόλπους της επιστημονικής κοινότητας όταν αναθέτει το ξήλωμα των σχολικών βιβλίων σε ιδεολογικά στρατευμένους ιστορικούς. Είναι αυτοί που χαρακτηρίζουν την Πηνελόπη Δέλτα εθνικίστρια, που υποστηρίζουν ότι τα Σκοπίων δικαιούνται να ονομάζονται Μακεδονία και που αμφισβητούν τη γενοκτονία των Ποντίων.

Κοντά στην έξοδο

Όταν, όμως, 28 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ζητούν την κατάργηση της διαγωγής κοσμίας στα σχολεία, καθώς «χρησιμοποιείται για την περιθωριοποίηση μαθητών, πολλές φορές λόγω των ιδεών τους και την πολιτική δράση τους» ανταποκρίνεται άμεσα. Δηλώνει πως «είναι ένα εντελώς αναχρονιστικό μέτρο, ένα μέτρο που χρησιμοποιήθηκε ενάντια και στους Αριστερούς» και υπόσχεται να την καταργήσει.

Μπορεί ο ίδιος ο πρωθυπουργός να υπεράσπισε στη Βουλή τις επιλογές του υπουργού του, αλλά στο Μαξίμου έχουν ενοχληθεί με ενέργειες του, οι οποίες θεωρούν πως ανοίγουν περιττά μέτωπα. Είναι αξιοσημείωτο πως ενόχληση υπάρχει και στον Όμιλο Λάτση. Κι αυτό, επειδή θεωρούν πως οι πολιτικές και κοινωνικές αντιδράσεις που προκαλεί με τις επιλογές του ο Κώστας Γαβρόγλου κατά ένα τρόπο αντανακλώνται και στον Όμιλο. Αυτό που προς το παρόν φαίνεται να διασώζει τον Κώστα Γαβρόγλου είναι ότι δεν έχουν φανεί στο πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ εναλλακτικές λύσεις, Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ο ίδιος σήμερα να φαντάζει σαν το μικρότερο κακό…

SLPress


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση