Σε πλήρη εξέλιξη το «Μεγάλο Παιγνίδι» στην Ανατολική Μεσόγειο

Του Νίκου Μελέτη

Το νέο «μεγάλο παιγνίδι» έχει ξεκινήσει στην Ανατολική Μεσόγειο, με ανταγωνισμό πετρελαϊκών κολοσσών και των Μεγάλων Δυνάμεων για την επιλογή του τρόπου εξαγωγής των τεράστιων ποσοτήτων φυσικού αερίου που έχουν εντοπιστεί προς το παρόν στις ΑΟΖ της Κύπρου, του Ισραήλ και του Λιβάνου.

Το επίσημο σύνθημα για την κούρσα που θα οδηγήσει στην διαμόρφωση του νέου ενεργειακού τοπίου σε ολόκληρη την περιοχή, έδωσε η απόφαση της ισραηλινής κυβέρνησης μετα από τρία χρόνια διαβουλεύσεων, για την έγκριση της εξαγωγής του 40% των εντοπισμένων σήμερα ποσοτήτων φυσικού αερίου, κρατώντας για εσωτερική κατανάλωση το 60% που υπολογίζεται σε 540 bcm(billion cubic meters) εξασφαλίζοντας έτσι ενεργειακή αυτάρκεια για 25 τουλάχιστον χρόνια και έσοδα 60 δις δολαρίων την επόμενη εικοσαετία.

Η εξίσωση του φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου πλέον στο ένα κρίσιμο σκέλος της, της εξασφάλισης δηλαδή αναγκαίων ποσοτήτων για να υπάρξει εξαγωγή, έχει λυθεί σε σημαντικό βαθμό και έτσι αυτό που πλέον μένει να διαμορφωθεί είναι το πλαίσιο και ο τρόπος εξαγωγής του φυσικού αερίου.

Η τελική ή οι τελικές επιλογές του Ισραήλ θα γίνουν με βάση το οικονομικό συμφέρον και την βιωσιμότητα των προτεινόμενων λύσεων, συνυπολογίζοντας όμως και τα γεωστρατηγικά συμφέροντα του Ισραήλ και των άλλων χωρών παραγωγών ενεργείας.

Η Κυπριακή Δημοκρατία σε αυτό τον ιδιαίτερα πολυσύνθετο αγώνα έχει μπει αποφασιστικά καθώς ήδη έχει ξεκινήσει η δεύτερη και κρίσιμη επιβεβαιωτική φάση των γεωτρήσεων στο κοίτασμα Αφροδίτη , που είναι αναγκαία ώστε να δρομολογηθεί η τελική αξιολόγηση του κοιτάσματος και να καταστεί δυνατή η εμπορική εκμετάλλευση του αλλά και η επένδυση που είναι αναγκαία για την άντληση του και την διοχέτευση του στις ξένες αγορές.

Η Κυπριακή κυβέρνηση θέλοντας να στείλει μήνυμα και στις αγορές αλλά και στο Τελ Αβίβ την ιδία ημέρα που ανακοίνωνε η ισραηλινή κυβέρνηση την απόφαση της για αποδέσμευση φυσικού αερίου για εξαγωγή, δια του υπουργού Εξωτερικών Γιαννάκη Κασουλιδη δήλωσε ότι η Κύπρος είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στην κατασκευή τερματικού σταθμού LNG στο Βασιλικό και ότι οι ποσότητες του κυπριακού φυσικού αερίου καθιστούν βιώσιμο το έργο. Ο κ. Κασουλιδης πάντως έσπευσε να προσθέσει ότι «πέραν του κυπριακού φυσικού αερίου, οτιδήποτε το επιπρόσθετο είναι απρόσδεκτο και οικονομικά ακόμη πιο συμφέρον...».

Θετικά αποτιμούν όμως την απόφαση του Ισραήλ και άλλοι παράγοντες όπως ο πρόεδρος της ΚΡΕΤΥΚ (της κυπριακής εταιρίας που θα διαχειρίζεται το φυσικό αέριο) Χαράλαμπος Έλληνας που επισήμανε όμως ότι θα πρέπει η Κύπρος να πείσει το Ισραήλ και τον Λίβανο να εξάγουν φυσικό αέριο τους μέσω του Βασιλικού ώστε πραγματικά η Κύπρος να μετατραπεί σε ενεργειακό κόμβο.

Ένα ιδιαίτερα κρίσιμο στοιχείο που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η Κύπρος όμως είναι και το θέμα ασφάλειας τόσο των υπεράκτιων εγκαταστάσεων όσο και των εγκαταστάσεων του τερματικού του LNG στο Βασιλικό. Οι απειλές δεν προέρχονται πια μόνο από τους «συνήθεις» εχθρούς, όπως είναι η Τουρκία, αλλά πλέον η ομαλή τροφοδοσία των αγορών της Δύσης η ακόμη και της Ανατολής είναι ευάλωτη σε επιθέσεις είτε από φανατικές ισλαμικές ομάδες είτε από εγκληματικές οργανώσεις, ενώ δεν πρέπει να υποβαθμίζονται και οι ασύμμετρες απειλές, όπως αυτές μέσω του κυβερνοχώρου.

Την περασμένη εβδομάδα σε συνέδριο που έγινε στην Κύπρο (2nd Natural Gas Conference) αρκετοί ομιλητές έθεσαν και το ζήτημα της ασφάλειας, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να υπάρχει αξιόπιστο πλέγμα ασφάλειας τόσο για τις εγκαταστάσεις στο Βασιλικό όσο και για τις πλωτές εγκαταστάσεις, κάτι που προϋποθέτει και πλωτά μέσα και ειδικευμένο και αξιόμαχο προσωπικό. Ειδικοί σε ζητήματα ασφάλειας μάλιστα έκαναν λόγο για την ανάγκη επιβολής ζωνών απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τις εγκαταστάσεις αλλά και σύστημα έγκαιρης αναγνώρισης κάθε σκάφους που θα πλησιάζει τις πλωτές εγκαταστάσεις.

Και αυτό είναι μια πρόκληση στην όποια δεν μπορεί να απαντήσει μονή της η Κύπρος, καθιστώντας αναγκαία και ζωτική την συνεργασία της τουλάχιστον με το Ισραήλ.

Η Κύπρος με το χρονοδιάγραμμα που έχει θύσει, το 2018 θα φθίνουν στο νησί για εσωτερική κατανάλωση οι πρώτες ποσότητες φυσικού αερίου ενώ οι πρώτες εξαγωγές προβλέπονται στο τρίτο τρίμηνο του 2019.

Για την Λευκωσία πάντως παραμένει σοβαρό πρόβλημα ο παράγων Τουρκία, που με κάθε τρόπο πιέζει ώστε να διακοπεί το πρόγραμμα εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου εντός της Κυπριακής ΑΟΖ η σε διαφορετική περίπτωση να αποκτήσει και η ίδια ρόλο στην εξαγωγή του φυσικού αερίου ολόκληρης της περιοχής.

Αυτό το Σχέδιο εξυπηρετεί πλήρως τους αμερικανικούς σχεδιασμούς να κρατήσουν σε ελεγχόμενη τροχιά την Τουρκία ,να αποκαταστήσουν την σχέση Τελ Αβίβ –Άγκυρας και να δημιουργήσουν οικονομικό υπόβαθρο για την επίλυση του Κυπριακού. (Αν και οι Κύπριοι καλούνται μετα από σαράντα χρόνια κατοχή να πληρώσουν και με το φυσικό αέριο ,την υποτιθέμενη καλή θέληση της Τουρκίας για επίτευξη λύσης η οποία είναι προφανές ότι δεν ξεφεύγει και πολύ από την χαλαρή συνομοσπονδία).

Μετα τις επιθετικές ανακοινώσεις του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών το βλέμμα πλέον είναι στραμμένο στο ερευνητικό σκάφος BARBAROS HAYRETTİN PAŞA το οποίο σύμφωνα με την NAVTEX 259/13 έχει ολοκληρώσει από τις 11 Ιουνίου το επίσημο πρόγραμμα ερευνών στην Μαύρη Θάλασσα, οπότε απομένει στην Άγκυρα να αποφασίσει εάν θα υλοποιήσει τις απειλές της στέλνοντας το για έρευνες εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στο Καστελόριζο και εντος της Κυπριακής ΑΟΖ, σε Οικόπεδα τα οποία ήδη έχει παραχωρήσει η κυπριακή κυβέρνηση για έρευνες σε ξένες εταιρίες.

Πηγή περιοδικό "Επίκαιρα"

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση