Πομάκοι: Ξεχνούν την μητρική τους γλώσσα! Ποιός φταίει άραγε;

Απόγευμα μίας ζεστής ημέρας, συνάντησα μία παρέα νέων παιδιών, αγοριών και κοριτσιών, όλα γνωστά (είμαι καθηγητής τους). Τα χαιρέτησα και με κάλεσαν να καθίσω μαζί τους για έναν καφέ. Ευχαρίστως κάθισα και αρχίσαμε να συζητάμε για τα προβλήματά τους, για το σχολείο που θα ανοίξει σε λίγες ημέρες. Κάποια στιγμή σηκώθηκα για να φύγω και τους είπα, «άντε, να είστε καλά». Κοντοστάθηκα και γύρισα και τα ρώτησα πως το λένε στη γλώσσα τους. Πετάχτηκε ένα προθυμότατα και μου είπε «sagolun» δάσκαλε, με ένα χαμόγελο που έφτανε μέχρι τα αφτιά.

- Sagolun; Καλά, αυτό τούρκικο δεν είναι;

- Ναι, μου απάντησε, τούρκικο.

- Ρε Τούρκος είσαι και μου τα λες τούρκικα; Πομάκικα πες μου πως το λένε (τα μουσουλμανόπαιδα είναι υποχρεωμένα να μαθαίνουν την τουρκική στο σχολείο, να μιλάνε τα πομάκικα στα σπίτια τους και να συζητούν Ελληνικά όταν βγαίνουν έξω για διασκέδαση)

- Δεν ξέρεις να μου το πεις Πομάκικα;

- Όχι δάσκαλε, δεν ξέρω.

Γύρισε και κοίταξε και τα υπόλοιπα παιδιά. Δεν ήξερε κανένα. Αφού έκαναν ένα συμβούλιο μεταξύ τους, μου είπαν:

- Εμείς δεν έχουμε τέτοια έκφραση στα Πομάκικα! Αλλά κάτι παραπλήσιο είναι το ντάσι ούμπαβε (dasi ubave).

Αυτό με έκανε και θύμωσα. Ξανακάθισα στη θέση μου και άρχισα να μιλάω:

- Καλά, είναι δυνατόν να μην ξέρετε την μητρική σας γλώσσα; Δεν σας πιστεύω! Ξέρετε τούρκικα και δεν ξέρετε να μιλάτε καλά τα Πομάκικα;

Με κοίταζαν μέσα στα μάτια. Δεν ήξεραν τι να πουν…

- Ρε παιδιά, Πομάκοι δεν είστε; τα ρώτησα.

- Ναι δάσκαλε, Πομάκοι είμαστε, αλλά μένουμε στην πόλη.

- Ακριβώς. Οι γονείς σας μεγάλωσαν στο βουνό και ήρθαν στην πόλη για να έχετε εσείς καλύτερη ζωή. Αλλά οι γονείς σας μιλάνε τη γλώσσα των προγόνων τους. Εκείνων των ανθρώπων που κατάγονται από αρχαίο Θρακικό φύλο, όπως και ο Σπάρτακος, όπως κι εγώ, όπως κι εσείς. Οι πρόγονοί σας, κυνηγήθηκαν και έφυγαν στα βουνά, για να μην εξισλαμιστούν από τους οθωμανούς – τούρκους. Δεν είναι θέμα θρησκείας, είναι θέμα τιμής προς τους προγόνους. Και σας μιλάω για προγόνους που κατοικούσαν σε όλη την ορεινή Ροδόπη, που είχαν πρωτεύουσα τη σημερινή Φιλιππούπολη της Βουλγαρίας. Στην ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922 δεν ζητήθηκαν από την Τουρκία, επειδή ήταν Πομάκοι και όχι Τούρκοι. Η Τουρκία ζήτησε και πήρε τους Τουρκογενείς. Επί Βουλγαρικής κατοχής, οι παπούδες σας, πολέμησαν τους Βούλγαρους και είχαν νεκρούς. Αντιστάθηκαν και στους γερμανούς, μαζί με τους Έλληνες χριστιανούς στρατιώτες και σκοτώθηκαν για την πατρίδα τους, την Ελλάδα. Οργάνωσαν αντίσταση και πολέμησαν τον Βούλγαρο κατακτητή. Στην συνθήκη των Παρισίων αντιπρόσωποι των Πομάκων ζήτησαν να προσαρτηθούν στην Ελλάδα, επειδή ένιωθαν Έλληνες!!! Αλλά, τα βρήκαν οι «μεγάλοι» και χώρισαν τους Πομάκους. Κι εσείς, σήμερα, δεν μιλάτε τη γλώσσα αυτών των προγόνων σας; Ξέρετε πώς επιζεί ένας λαός; Διατηρώντας τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμά του. Εσείς τι κάνετε από αυτά; Τι θα έχετε να πείτε στα παιδιά σας; Σε ποια γλώσσα θα τους το πείτε; Κι εμείς, οι χριστιανοί, Έλληνες όπως κι εσείς, έχουμε γλωσσικά ιδιώματα. Σε κάποιες περιπτώσεις μοιάζουν με άλλη γλώσσα, αλλά δεν είναι έτσι.

Να σας ρωτήσω κάτι βρε παιδιά. Αν γινόταν κάποιος πόλεμος και γινόταν σε αυτόν τον τόπο μεγάλη καταστροφή και εσείς ζούσατε, μέσα στους πολύ λίγους… και περπατούσατε και συναντούσατε δύο γύφτους, μετά από αρκετό περπάτημα συναντούσατε 2 τουρκόφωνους, στη συνέχεια περπατούσατε κι άλλο και συναντούσατε τρεις χριστιανούς και περπατούσατε κι άλλο και συναντούσατε έναν Πομάκο, με ποιόν θα στεκόσασταν να μιλήσετε;

- Με τον Πομάκο, μου είπαν όλα, σχεδόν με μία φωνή!!!

- Φυσικά, και σας καταλαβαίνω. Αυτός θα μιλούσε τη γλώσσα με την οποία μεγαλώσατε. Αυτός θα είχε τα ίδια περίπου βιώματα μαζί σας. Στις φλέβες του θα κυλούσε το αίμα που κυλάει και στις δικές σας. Και καλά θα κάνατε… κι εγώ στη θέση σας το ίδιο θα έκανα. Αλλά, τώρα, γιατί μιλάτε Τουρκικά;

- Δεν μου αρέσει κύριε, αλλά έτσι γίνεται, μου είπε ένα κατάξανθο κορίτσι, καθαρή Πομάκα. Στον Εχίνο, λένε πως είναι Τούρκοι…

- Δεν είναι Τούρκοι καλή μου. Πομάκοι είναι, Πομάκοι που εξαγοράστηκαν ή ξεγελάστηκαν μέσω της θρησκείας. Είστε πολύ πιστοί και τίμιοι άνθρωποι. Και εκεί σας τα μπερδεύουν. Θέλουν να σας κάνουν να πιστέψετε ότι αν είναι κάποιος μουσουλμάνος, τότε είναι και Τούρκος. Αν είναι δυνατόν! Δηλαδή, αν ένας εσκιμώος στον βόρειο πόλο είναι μουσουλμάνος, τότε είναι Τούρκος; Άλλοι είναι οι λόγοι που τα κάνουν αυτά. Αλλά, επειδή είστε και τίμιοι άνθρωποι και σπανίζουν μεταξύ σας οι «μπαγαπόντηδες» και οι απατεώνες, θέλω να σας ρωτήσω κάτι: Αυτοί που διαδίδουν ότι είστε Τούρκοι, σε τι οικονομική κατάσταση βρίσκονται;

- Με τα καλύτερα αυτοκίνητα, τα ομορφότερα σπίτια και τα εξοχικά τους κύριε, μου είπε μία άλλη κοπέλα.

- Ναι, έτσι είναι. Και θέλουν να σας κάνουν Τούρκους; Γιατί; Τι συμφέρον έχουν;

- Η δουλειά τους είναι αυτή κύριε. Όλο γι αυτό μιλάνε…

- Και οι γονείς σας τι κάνουν;

- Τίποτε κύριε, απλά έφυγαν μακριά και ήρθαμε στην πόλη.

- Ωραία, δηλαδή, ήρθατε στην πόλη για να ζήσετε καλύτερα, με καλύτερα σχολεία, γιατρούς, ζωή…

- Ναι κύριε… έτσι είναι!

- Οι γονείς σας παιδιά έκαναν την επανάστασή τους και προσπάθησαν να ξεφύγουν και να σας δώσουν μία καλύτερη ζωή. Αν είσασταν τώρα στο χωριό τι θα φορούσατε;

- Παραδοσιακές στολές

- Τι θα κάνατε αυτή την ώρα που πίνετε το καφεδάκι σας;

- Θα είμασταν στα χωράφια…

- Ενώ τώρα, τα έχετε όλα. Και τα μοντέρνα ντυσίματά σας όπως βλέπω, και τα κινητά σας και τα καφεδάκια σας στις καφετέριες... Αλλά κάποιοι θέλουν να σας πάρουν από τους γονείς σας που έχουν δώσει τα πάντα για εσάς, για να έχετε αυτά που τώρα έχετε και τον τρόπο που ζείτε και θέλουν να σας κάνουν να μιλάτε Τουρκικά και όχι Πομάκικα!!! Θέλουν να αφήσετε τους γονείς σας και να πάτε μαζί τους, για να γίνουν πλουσιότεροι άραγε; Κι εσείς, το κάνετε αυτό. Ξεχνάτε τους προγόνους, ξεχνάτε και τους γονείς σας και μιλάτε μία γλώσσα ξένη για εσάς. Μία γλώσσα που την μιλούσαν αυτοί που κυνήγησαν και σκότωναν τους προγόνους σας για να τους αλλάξουν πίστη και τους ανάγκασαν να φύγουν ψηλά στα βουνά, να κρυφτούν σε σπηλιές και σε χαράδρες για να γλυτώσουν.

Μπράβο σας παιδιά. Τους τιμάτε όλους καλά… όλους όσους θέλουν να σας εξαφανίσουν τους τιμάτε, εκτός από τους προγόνους σας. Εμένα, σαν χριστιανός που είμαι δεν με συμφέρει να σας μιλάω έτσι. Αλλά άλλο πράγμα η πίστη και άλλο πράγμα η φυλή, η ράτσα. Ξεχωρίστε τα κι εσείς, όσο είναι καιρός. Γιατί, διαπίστωσα ότι δεν ξέρετε την ιστορία σας. Αν ξεχάσετε και τη γλώσσα σας, τότε δεν θα είστε Πομάκοι. Αλλά ούτε Τούρκοι θα είστε. Θα είστε απλά τα κορόιδα κάποιων που πλούτισαν για να σας κάνουν να ξεχάσετε το αίμα σας, τη ράτσα σας.

Και σαν να μην φτάνει αυτό, θέλουν να μας βάλουν να έχουμε και διαφορές. Γίνεται να έχω εγώ διαφορές με τον Χουσεΐν; Αν έρθει στο σπίτι μου δεν θα τον κεράσω; Δεν θα τον ταΐσω μήπως; Αν δεν έχει που να κοιμηθεί δεν θα του στρώσω κρεβάτι; Και όχι μόνο για τον Χουσεΐν, αλλά για όλους σας και για τους γονείς σας, το ίδιο θα κάνω… Αλλά κάποιοι θέλουν να μας κάνουν εχθρούς!!!

Λυπάμαι πολύ, αλλά εγώ πρέπει να φύγω. Δεν ήθελα να σας στεναχωρήσω, αλλά με κάνατε να σας μαλώσω αν και σας αγαπάω. Αλλά δεν ξέρω τι άλλο να πω…

- Σε ευχαριστούμε δάσκαλε… ντάσι ούμπαβε…

- Να είστε καλά, θα τα ξαναπούμε σύντομα, σηκώθηκα κι έφυγα, αλλά τα μάτια τους ήταν έτοιμα να κλάψουν…

«Ντάσι ούμπαβε» ψιθύρισα καθώς απομακρυνόμουν και σκεφτόμουν τα τραγικά λάθη της Ελληνικής πολιτείας, που πόνεσε τόσο τα παιδιά της…

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση