Τουρκία: Σκληρό παζάρι για το σύνταγμα

Οσο περνούν οι μέρες τόσο φαίνεται να φουντώνει το «φλερτ» του Ταγίπ Ερντογάν με το δεξιό κόμμα της αντιπολίτευσης, το CHP, προκειμένου να συμπληρώσει τις 367 έδρες που απαιτούνται για την αναθεώρηση χωρίς δημοψήφισμα

• Ο Τούρκος πρωθυπουργός διερευνά τα ενδεχόμενα "επαφής" με το ρεπουμπ­λι­κανικό και το κουρδικό κόμμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος, ωστόσο οι συνομιλητές του φαί-νεται ότι θα προβάλουν υπερβολικές απαιτή­σεις

Μετά τον εκλογικό θρίαμβο, όπου συγκέντρωσε το 49,9% των ψήφων, ο Ταγίπ Ερντογάν έχει μπροστά του έναν μαραθώνιο μέχρι τις αρχές Ιουλίου, οπότε αναμένεται να σχηματίσει τη νέα κυβέρνησή του.

Η εντυπωσιακή επικράτησή του, που του χάρισε 326 από τις 550 έδρες της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, του έδωσε μεν τον αέρα του θριαμβευτή, ωστόσο δεν του επιτρέπει να υλοποιήσει χωρίς τη συναίνεση άλλων κομμάτων ή βουλευτών τον πρωταρχικό στόχο του, δηλαδή τη συνταγματική αναθεώρηση. Οπότε είναι επιτακτική η ανάγκη να κάνει... παζάρια με την αντιπολίτευση.

Οι καλές επιδόσεις των Κούρδων υποψηφίων, που κατάφεραν να εκλέξουν 36 βουλευτές, αναγκάζουν τον Τούρκο πρωθυπουργό να ανεβάσει το "κουρδικό ζήτημα" πολύ ψηλά στην ατζέντα, προκειμένου να αποσπάσει τη συνεργασία ορισμένων εξ αυτών για να συμπληρώσει την πλειοψηφία των 330 που απαιτούνται για την αναθεώρηση του Συντάγματος.

Πολιτιστικές ελευθερίες

Αδιαπραγμάτευτος όρος για τον Κ. Κιλιτσντάρογλου είναι η μη τροποποίηση των τριών πρώτων άρθρων, που περιγράφουν τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους.

Ηδη το ΑΚΡ έχει παραδεχτεί ότι συνομιλεί με τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν, τον έγκλειστο ηγέτη του ΡΚΚ, ενώ ο Ερντογάν έχει δεσμευτεί ότι θα δώσει περισσότερες πολιτιστικές ελευθερίες στους Κούρδους, κάτι που είχε επιχειρήσει και πριν από δύο χρόνια, όμως είχε συναντήσει μεγάλη αντίδραση στους κόλπους του κόμματός του. Το BDP που στηρίζει τους Κούρδους βουλευτές είναι πιθανότατα η μόνη διέξοδος για τον Ερντογάν, εφόσον θέλει να περάσει στο νέο Σύνταγμα τη μετατροπή του πολιτεύματος σε προεδρική δημοκρατία.

Είναι κοινό μυστικό ότι ο Τούρκος πρωθυπουργός τρέφει τη φιλοδοξία να μεταπηδήσει στον προεδρικό θώκο, εφόσον βέβαια αναβαθμιστούν οι αρμοδιότητες του προέδρου.

Τα ανταλλάγματα, όμως, που θα μπορούσαν να του ζητήσουν οι Κούρδοι βουλευτές παραμένουν ένα φλέγον ζήτημα και έτσι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών αναμένονται σκληρές, ακόμη και επώδυνες για το κυβερνών κόμμα. Αντιθέτως, όσο περνούν οι μέρες τόσο φαίνεται να φουντώνει το "φλερτ" με το δεξιό κόμμα της αντιπολίτευσης, το CHP, που συγκέντρωσε το 25% των ψήφων, οι οποίες αντιστοιχούν σε 135 έδρες.

Εχοντας το CHP στο πλευρό του ο Ερντογάν θα μπορούσε να προσπεράσει ακόμη και τον σκόπελο του δημοψηφίσματος για τη συνταγματική αναθεώρηση. Εφόσον έχει άνω των 330 βουλευτών υπέρ της αναθεώρησης, αλλά λιγότερους από 367, θα πρέπει να προσφύγει στη λαϊκή ετυμηγορία. Μια συνεργασία με το CHP του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που ήδη έχει ταχθεί υπέρ μιας αναθεώρησης, θα άνοιγε τον δρόμο για την άνετη υλοποίηση των επιδιώξεων του Ερντογάν.

Ο πρώτος σκόπελος, ωστόσο, σε αυτή τη συμμαχία είναι το θέμα της προεδρικής δημοκρατίας. Ο Κιλιτσντάρογλου, αντιθέτως, έχει ζητήσει την ενίσχυση του κοινοβουλευτικού θεσμού.

Επιπλέον, το CHP και ο αρχηγός του πρέπει να επιλύσουν πρώτα τα εσωκομματικά προβλήματα που προκλήθηκαν από το χαμηλό εκλογικό ποσοστό (παρότι είναι κατά 5 μονάδες υψηλότερο απ' ό,τι στις προηγούμενες εκλογές) και κατόπιν να έρθουν σε συμφωνία με το ΑΚΡ.

ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΟΥ CHP
Με "κόκκινη γραμμή"

Αρκετά στελέχη του CHP, μεταξύ των οποίων και ο προκάτοχος του Κιλιτσντάρογλου, Ντενίζ Μπαϊκάλ, έχουν ζητήσει τη σύγκληση έκτακτου συνεδρίου, όπου θέλουν να θέσουν ζήτημα ηγεσίας. Ο Κιλιτσντάρογλου ξεκαθάρισε ότι δεν τάσσεται κατά του έκτατου συνεδρίου. Με αυτήν την ευκαιρία το CHP θα μπορούσε να αλλάξει το πρόγραμμά του, το οποίο καλεί για συνταγματική αναθεώρηση, αλλά όχι ουσιαστικά για τη σύσταση νέου Συντάγματος, όπως φαίνεται ότι επιθυμεί ο Ερντογάν.

Λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές ο Κιλιτσντάρογλου είχε δημοσιοποιήσει ένα προσχέδιο Συντάγματος, το οποίο είχε πολύ τολμηρές προτάσεις, όπως τη χρήση του όρου "πολίτης" και όχι "Τούρκος" και την παράδοση μαθημάτων στην κουρδική γλώσσα, όπως επίσης και την κατάργηση της υποχρεωτικής παρακολούθησης του μαθήματος των θρησκευτικών.

Η "κόκκινη γραμμή" όμως για το CHP, όπως τη διατύπωσε εκ νέου μετά τις εκλογές ο αρχηγός του, είναι η οποιαδήποτε τροποποίηση των τριών πρώτων άρθρων, που περιγράφουν τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση