Το διακύβευμα των τουρκικών «εκκλήσεων» διαλόγου προς Ελλάδα

Η τουρκική κυβέρνηση επιδιώκει να εγκλωβίσει την ελληνική διπλωματία και να τη σύρει σε εφ΄ όλης της ύλης διαπραγματεύσεις στο Διεθνές Δικαστήριο

Οι τουρκικές προκλήσεις σε Ανατολική Μεσόγειο και Αιγαίο, συνδυάζονται και από εκκλήσεις για διάλογο προς την Ελλάδα. Η κυβέρνηση της Άγκυρας υιοθετεί στρατηγική προκλήσεων και εκκλήσεων, με στόχο να παγιδεύσει την Αθήνα σε διαπραγματεύσεις, που θα εξυπηρετούν τα τουρκικά συμφέροντα.

Η τουρκική διπλωματία έχει αναπτύξει το τελευταίο διάστημα μια ενεργή διπλωματική δραστηριότητα, επικεντρωμένη κυρίως στο μέτωπο της Λιβύης, με την οποία έχει υπογράψει το παράνομο τούρκο-λιβυκό μνημόνιο για οριοθέτηση θαλάσσιων συνόρων.

Στο πλαίσιο των διπλωματικών κινήσεων, ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου και ο επικεφαλής της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν μετέβησαν στην Τρίπολη, ο ιταλός υπουργός Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο επισκέφθηκε την Άγκυρα (λίγο μετά την Αθήνα) και δημοσιοποιήθηκε από την τουρκική πλευρά, συνομιλία Ταγίπ Ερντογάν και Ντόναλτ Τραμπ για συνεργασία στη Λιβύη.

Την κυβέρνηση της Άγκυρας ευνοεί και η αλλαγή της ροής του εμφυλίου πολέμου στην Λιβύη, καθώς ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός (LNA) του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ έχει χάσει σημαντικές περιοχές γύρω από την Τρίπολη. Οι στρατιωτικές δυνάμεις της αναγνωρισμένης από τα Ηνωμένα Έθνη, κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας (GNA) της Τρίπολης, του πρωθυπουργού Φαγέζ αλ Σαράζ, που στηρίζονται από την Άγκυρα έχουν εξαπολύσει εδώ και μέρες αντεπίθεση.


Παράλληλα, η Τουρκία έχει υιοθετήσει και μια επικοινωνιακή στρατηγική με στόχο να παραπληροφορήσει τη διεθνή διπλωματική κοινότητα, δημιουργούντας λανθασμένες εντυπώσεις, ότι η Αθήνα δεν επιθυμεί το διάλογο, φοβούμενη πολιτικό κόστος και ότι είναι εγκλωβισμένη σε μια «εθνικιστική» λογική.

Η Άγκυρα χρησιμοποιεί την τεχνική του «σκωτσέζικου ντους» προς την Ελλάδα, με ακραίες ρητορικές προκλήσεις και εκκλήσεις για διάλογο. Πρόσφατα, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε, ότι«εμείς είμαστε έτοιμοι για διάλογο με όλους, και πρώτα από όλα με την Ελλάδα» και ανέφερε ότι ο Ελληνας ΥΠΕΞ Νίκος Δένδιας του είπε όταν συναντήθηκαν στη Γενεύη, ότι «εμείς δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι. Γιατί; είπα. Η κοινή μας γνώμη μάς πιέζει να μη συνεργαστούμε με την Τουρκία».

Η τουρκική προκλητικότητα στην ανατολική Μεσόγειο, προκάλεσε την άμεση αντίδραση της ελληνικής διπλωματίας, που έχει επιδοθεί εδώ και αρκετούς μήνες σε μια διπλωματική εκστρατεία για την καταγγελία του παράνομου τούρκου - λιβυκού μνημονίου, οριοθέτησης θαλάσσιων συνόρων.

Οι διπλωματικές επαφές του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, προωθούν τις ελληνικές θέσεις και επιδιώκουν τη σύναψη συμμαχιών. Η Τουρκία δέχεται τις ρητορικές επικρίσεις από τους ξένους ομολόγους του έλληνα ΥΠΕΞ, αλλά όπως και στο παρελθόν η Ελλάδα παραμένει μόνη απέναντι στην τουρκική αναθεωρητική στρατηγική σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο.

H συμφωνία ΑΟΖ Ελλάδας - Ιταλίας σαφώς και θεωρείται επιτυχία της ελληνικής διπλωματίας. Όμως έχει καλλιεργήσει σε ελληνικά ΜΜΕ, μεγάλες προσδοκίες και για μια πιθανή κήρυξη ΑΟΖ Ελλάδας - Αιγύπτου.

Όμως, το γεγονός ότι μια ΑΟΖ Ελλάδα – Αιγύπτου περιλαμβάνει το Καστελόριζο, που για την Τουρκία αποτελεί casusbelli, περιπλέκει τις ισορροπίες.

Η τουρκική κυβέρνηση επιδιώκει να εγκλωβίσει την ελληνική διπλωματία και να τη σύρει σε εφ΄όλης διαπραγματεύσεις στο Διεθνές Δικαστήριο. Η κυβέρνηση της Αθήνας, αναγνωρίζει ως σημείο διαπραγμάτευσης μόνο την επέκταση της υφαλοκρηπίδας από τα 6 στα 12 ναυτικά μίλια, ενώ η Τουρκία επιδιώκει να επιβάλλει στο τραπέζι και τις περιοχές του Αιγαίου που παράνομα χαρακτηρίζει «γκρίζες» καθώς και την αποστρατικοποίηση των νησιών.

Ο Ταγίπ Ερντογάν αναμένεται να κλιμακώσει τις προκλήσεις σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Το Νοέμβριο του 2020 διεξάγονται οι αμερικάνικες εκλογές και ο Ερντογάν ίσως αναγκαστεί να επισπεύσει τα σχεδία του, καθώς δεν είναι σίγουρος ότι θα επανεκλεγεί ο σύμμαχός του Ντόναλντ Τραμπ. Ο πρώην σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Τραμπ, ο νέο-συντηρητικός Τζον Μπόλτον, αξιωματούχος της πρώην κυβέρνησης του Τζορτζ Ο. Μπους, αποκάλυψε σκοτεινές σχέσεις μεταξύ Ερντογάν – Τραμπ.

Ο τούρκος πρόεδρος αν και θεωρείται απρόβλεπτος για συμμάχους και εχθρούς, δεν είναι απομονωμένος στη διεθνή διπλωματική σκηνή, παραμένει υπολογίσιμος παράγοντας και στηρίζεται οικονομικά από το Κατάρ, που με swap και επενδύσεις κρατάει ζωντανή την τουρκική οικονομία.

Γιώργος Ξ. Πρωτόπαπας
Διεθνολόγος - Στρατηγικός Αναλυτής, μέλος του International Institute for Middle East and Balkan Studies (IFIMES)
HuffingtonPost


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση