Το «σουηδικό μοντέλο»... φλέγεται στα φτωχά προάστια

Τα προάστια της Στοκχόλμης, όπου ζουν κυρίως μετανάστες, τα βράδια παίρνουν φωτιά από τις συγκρούσεις νεαρών με την αστυνομία

Σοβαρούς κλυδωνισμούς δέχεται τις τρεις τελευταίες ημέρες το «σουηδικό μοντέλο» που συνδυάζει γενναιόδωρες παροχές κοινωνικής πρόνοιας με την κοινωνική δικαιοσύνη, καθώς από την Κυριακή σε προάστια της Στοκχόλμης, όπου διαμένουν κυρίως μετανάστες, έχουν ξεσπάσει συγκρούσεις μεταξύ ομάδων νεαρών και αστυνομικών, οι σοβαρότερες εδώ και πολλά χρόνια.

Γράφει η Χρυσούλα Κατσαρού

Κάθε βράδυ επαναλαμβάνεται το ίδιο σκηνικό -πυρπολήσεις αυτοκινήτων και σπάσιμο τζαμιών- ενώ το βράδυ της Τρίτης, ένα αστυνομικό τμήμα στην περιοχή Γιάκομπσμπεργκ στα βορειοδυτικά της πόλης δέχθηκε επίθεση, δύο σχολεία υπέστησαν ζημιές και ένα κέντρο τέχνης πυρπολήθηκε, παρά την έκκληση για ηρεμία από τον πρωθυπουργό Φρέντρικ Ράινφελντ. Η αστυνομία προχώρησε σε συλλήψεις επτά ατόμων, τρία από τα οποία αφέθηκαν αργότερα ελεύθερα.

Οι ταραχές συνδέονται με τον θανάσιμο πυροβολισμό από αστυνομικούς ενός 69χρονου άνδρα οπλισμένου με μαχαίρι που είχε κλειδωθεί σε διαμέρισμα στο προάστιο Χάσμπι, βορειοδυτικά της πόλης, όπου μεγάλο μέρος των κατοίκων είναι μετανάστες πρώτης ή δεύτερης γενιάς.

Η αστυνομία έχει αρνηθεί να δημοσιοποιήσει την εθνικότητα του 69χρονου, ενώ κάτοικοι του προαστίου που μίλησαν στον Τύπο ισχυρίστηκαν ότι οι αστυνομικοί προκάλεσαν με χαρακτηρισμούς όπως «αλήτες, πίθηκοι και αράπηδες» και τους κατηγόρησαν για υπέρμετρη βία σε βάρος μεταναστών.

Ως «γιγαντιαία αποτυχία» των πολιτικών της κυβέρνησης, στις οποίες οφείλεται η αύξηση των γκέτο στα προάστια, χαρακτήρισε τα επεισόδια η εφημερίδα «Aftonbladet». Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η Αννα Μαργκέτε Λιβ από το Αριστερό Κόμμα, δηλώνοντας στην ημερήσια «Svenska Dagbladet» πως «έχουμε αποτύχει να δώσουμε στους ανθρώπους που ζουν στα προάστια μια ελπίδα για το μέλλον».

Πράγματι, μετά από δεκαετίες πρακτικής εφαρμογής του «σουηδικού μοντέλου», η Σουηδία έχει περιορίσει σημαντικά τον ρόλο του κράτους από το 1990, ενισχύοντας έτσι την ταχύτερη αύξηση των ανισοτήτων.

Ενώ το μέσο βιοτικό επίπεδο εξακολουθεί να είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη, οι κυβερνήσεις έχουν αποτύχει να μειώσουν σημαντικά τη μακροχρόνια ανεργία των νέων και τη φτώχεια, που επηρεάζει τις κοινότητες των μεταναστών όλο και περισσότερο. Στις ηλικίες 15-24, η ανεργία είναι 27% για το πρώτο τετράμηνο του 2013, όταν η συνολικά, η ανεργία κυμάνθηκε στο 8,4% για τον Μάρτιο.

Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, η ανεργία μεταξύ εκείνων που γεννήθηκαν εκτός της Σουηδίας (που αποτελούν το 15% του πληθυσμού, το μεγαλύτερο στη Σκανδιναβία) ανέρχεται σε 16%, σε σύγκριση με το 6% για όσους έχουν γεννηθεί στη χώρα.

Πυρά για τη μεταναστευτική πολιτική από τα... άκρα δεξιά, εξαπέλυσε και ο Μαρκ Αμπραμσον, πρόεδρος του αντι-μεταναστευτικού κόμματος «Σουηδοί Δημοκράτες», το οποίο έχει σκαρφαλώσει στην τρίτη θέση στην πρόθεση ψήφου για τις βουλευτικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν το 2014.

«Τα περιστατικά αυτά», δήλωσε ο Αμπραμσον, «είναι η συνέπεια των πολυπολιτισμικών πολιτικών που υιοθέτησε η Σουηδία στα '80 και δεν τα βλέπουμε μόνο εδώ αλλά και σε όλη την Ευρώπη και νομίζω πως θα δούμε περισσότερα και πιο βίαια, αν δεν αλλάξουμε πολιτική», τόνισε.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση