Τι επιδιώκει να αποσπάσει ο Ερντογάν στη συνάντηση με τους επικεφαλής της Ε.Ε.

Του Κώστα Ράπτη

Ο Ταγίπ Ερντογάν είναι πάντα ο συνομιλητής – ή μάλλον, όπως το έθεσε ο επικεφαλής των Φιλελεύθερων στην Ευρωβουλή Γκι Φέρχοφστατ μετά την υπογραφή της ευρωτουρκικής συμφωνίας του 2016, είναι αυτός στον οποίο η Ε.Ε. "έδωσε τα κλειδιά” της μεταναστευτικής πολιτικής. Και αυτό φαίνεται πως δεν έχει αλλάξει από τα όσα συνέβησαν τις τελευταίες ημέρες στον Έβρο.

Άλλωστε η ευρωτουρκική συμφωνία είναι "πάντοτε σε ισχύ”, όπως διακήρυξε ο Βούλγαρος πρωθυπουργός Μπόρις Μπορίσοφ (που συναντήθηκε πρόσφατα με τον Ταγίπ Ερντογάν και δεν βιώνει καμία πίεση στα βουλγαρικά σύνορα). Και ας επιμένει η Αθήνα ότι η τουρκική πλευρά έχει παραβιάσει τη συμφωνία.

Αλλά η ευρωτουρκική συμφωνία θα αναθεωρηθεί ή θα επικαιροποιηθεί. Δεν μπορεί να ερμηνευθεί διαφορετικά η διαπραγμάτευση που θα έχει σήμερα το απόγευμα ο Τούρκος πρόεδρος στις Βρυξέλλες με τους επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν, σε συνέχεια προφανώς του προπαρασκευαστικού έργου που ανέλαβαν κατά τις επισκέψεις τους στην Τουρκία οι Σαρλ Μισέλ και Ζοζέπ Μπορέλ.

Κατά τον εκπρόσωπο του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου οι συνομιλίες θα αφορούν την "μετανάστευση, την ασφάλεια, την σταθερότητα στην περιοχή και την κρίση στη Συρία”. Στην πραγματικότητα, η στόχευση του Ερντογάν είναι τριπλή.


Σε πρώτο επίπεδο, ο Τούρκος πρόεδρος αποβλέπει σε άμεσα οφέλη στο επίπεδο των ευρω-τουρκικών σχέσεων, κατηγορώντας την ευρωπαϊκή πλευρά ότι δεν έχει τηρήσει τις δικές της δεσμεύσεις και ελπίζοντας, όπως το έκανε σαφές σε ομιλία του στην Κωνσταντινούπολη σε "καλύτερα αποτελέσματα αυτή τη φορά”.

Ήδη εσωτερικό έγγραφο του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών προς τις ανά τον κόσμο πρεσβείες της Τουρκίας, στο οποίο αναφέρεται ο "Φιλελεύθερος Κύπρου”, περιγράφει ενδελεχώς τον "λογαριασμό”.

Νέο, υψηλότερο πακέτο οικονομικής βοήθειας για τους Σύρους πρόσφυγες στην Τουρκία, το οποίο να ξεπερνά αυτό των 6 δισ. ευρώ της συμφωνίας του 2016 (που άλλωστε δεν έχει εκταμιευθεί παρά κατά το ήμισυ).

Άρση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων για όλους τους Τούρκους, με "πολιτική απόφαση" της Ε.Ε. και με αφετηρία το πρότυπο που ακολουθήθηκε στη συμφωνία Μόσχας-Άγκυρας για παροχή διευκολύνσεων σε επιχειρηματίες. Προώθηση της υπεσχημένης επικαιροποίησης της Τελωνειακής Ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, αλλά και άνοιγμα πέντε κεφαλαίων των ευρωτουρκικών ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Φαντάζει εύκολο να ικανοποιηθούν αυτές οι απαιτήσεις, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό χωρίς μία αυτοταπείνωση της Ε.Ε. και περιθωριοποίηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς το μεν ζήτημα της βίζας έχει προσκρούσει στην μην εκπλήρωση από τουρκικής πλευράς των 6 από τα 72 προαπαιτούμενα, ενώ το πάγωμα της νέας Τελωνειακής Ένωσης αλλά και των συγκεκριμένων ενταξιακών κεφαλαίων προκύπτει από βέτο της Λευκωσίας. Υπενθυμίζεται ότι η Άγκυρα δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και δεν ανοίγει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της στα κυπριακά πλοία και αεροσκάφη.

Η ίδια η ιδέα της χαλάρωσης των απαιτήσεων βίζας για τους Τούρκους πολίτες δεν είναι έτσι και αλλιώς ιδιαιτέρως αρεστή σε αρκετά κράτη-μέλη, ενώ και τα χρηματοδοτικά θέματα δεν είναι "εύπεπτα”. Προληπτικά πάντως ο Αυστριακός επίτροπος Προϋπολογισμού της Κομισιόν Γιοχάνες Χαν δήλωσε ότι οι ανάγκες θα είναι πλέον μικρότερες, εφόσον κάποια έργα υποδομής για τους πρόσφυγες στη Συρία έχουν ήδη εκτελεστεί, και ότι σε κάθε περίπτωση η ευρωπαϊκή ετοιμότητα για παροχή βοήθειας θα βρει συνέχεια μόνο αν η Άγκυρα τερματίσει τις "πολιτικές εκβιασμού”.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, ο Τούρκος ηγέτης διεκδικεί, δια της εργαλειοποίησης του προσφυγικού, την πολιτική και όχι μόνο υποστήριξη των Ευρωπαίων στους σχεδιασμούς του για την βόρεια Συρία, ουσιαστικά την δημιουργία ενός δημογραφικά αλλοιωμένου τουρκικού προτεκτοράτου μέσω της "αποκατάστασης” των προσφύγων σε "ασφαλή ζώνη” εντός συριακού εδάφους, κατά προτίμηση σε κουρδικές περιοχές. Η (επισφαλής) ρωσοτουρκική συμφωνία για την Ίντλιμπ αφαιρεί προς το παρόν από το σχέδιο αυτό την επικαιρότητά του, αλλά δεν το εξαλείφει.

Σε ένα τρίτο επίπεδο, οι κινήσεις της Τουρκίας φαίνεται να έχουν μιαν ειδικά ελληνική πτυχή. Το αποδεικνύει αυτό η επιστράτευση όλου του λεξιλογίου του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προκειμένου να στιγματισθεί η Ελλάδα και η απροθυμία του Ερντογάν να ανταποκριθεί στη μεσολάβηση του Μπόικο Μπορίσοφ για μία συνάντηση με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, την ίδια ώρα που ο δίαυλος της διαπραγμάτευσης με τη Γερμανία και τα κοινοτικά όργανα παραμένει ανοικτός.

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση