Αποδυναμωμένος αλλά κυρίαρχος ο Νίκολα Γκρούεφσκι

• Της Αγγελικής Σπανού

Η πολιτική κυριαρχία του πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι αναμένεται να επιβεβαιωθεί στις σημερινές βουλευτικές εκλογές στην ΠΓΔΜ, παρόλο που θεωρείται πολύ δύσκολο, αν όχι απίθανο, να εξασφαλίσει αυτοδυναμία και συνεπώς θα αναγκαστεί να συνεννοηθεί με τον αλβανικό παράγοντα.

Παρά την οικονομική κρίση και τον αποκλεισμό από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, παρά την επιχείρηση φίμωσης αντιπολιτευόμενων ΜΜΕ, ο εθνικιστής ηγέτης των Σκοπίων διεκδικεί με αξιώσεις τρίτη θητεία με τη μέθοδο του λαϊκισμού και της υπερπατριωτικής ρητορείας, έχοντας όμως χάσει σημαντικές δυνάμεις.Το κόμμα του, VMRO, σύμφωνα με έγκυρες εκτιμήσεις, θα φτάσει σε ποσοστά πλησιέστερα σε εκείνα των εκλογών του 2006, θα υπολείπονται δηλαδή των ποσοστών του Ιουνίου 2008.

Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να επιδιώξει συγκυβέρνηση με κάποιο από τα αλβανικά κόμματα, πιθανότατα το DUI, που έτσι θα αποκτήσει ρυθμιστικό ρόλο και θα μπορεί να ασκήσει ισχυρή πίεση για άρση του αδιεξόδου στο Σκοπιανό.

Μέχρι τώρα υπήρχε κυβέρνηση συνασπισμού από επιλογή και όχι από ανάγκη, καθώς το κόμμα του Ν. Γκρούεφσκι είχε αυτοδυναμία.Παρά τις απώλειες, η αντοχή του κυβερνώντος κόμματος της ΠΓΔΜ παραμένει εντυπωσιακή, ειδικά αν συνεκτιμήσει κανείς το κόστος που συνεπάγεται για την κοινωνία η απομάκρυνση από τις ευρωατλαντικές δομές.

Διπλωματικές πηγές στα Σκόπια προβλέπουν ότι σε σύνολο 120 εδρών το VMRO μπορεί να κερδίσει 45-50. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Σοσιαλδημοκρατική Ένωση, του πρώην προέδρου και πρωθυπουργού Μπράνκο Τσεβένκοφσκι, δεν έχει καταφέρει να πείσει τη σλαβομακεδονική κοινή γνώμη ότι αποτελεί αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση εξουσίας.

Η επόμενη ημέρα στα Σκόπια θα καθοριστεί από την έναρξη εργωδών διαβουλεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας με το αλβανικό κόμμα DUI του Αλί Αχμέτι, ο οποίος είχε ηγηθεί της ένοπλης εξέγερσης του Μαρτίου 2001.

Η διεθνής κοινότητα, άλλωστε, θα δώσει ιδιαίτερη σημασία στην ποιότητα τις εκλογικής διαδικασίας και θα είναι εξαιρετικά αυστηρή απέναντι σε τυχόν επεισόδια βίας και νοθείας, όπως αυτά που συνέβησαν στον πρώτο γύρο των εκλογών του Ιουνίου 2008. Η δημοκρατική ευαισθησία της κυβέρνησης Γκρούεφσκι είναι έντονα αμφισβητούμενη, δεδομένου ότι έχουν γίνει συστηματικές προσπάθειες υποταγής των μέσων ενημέρωσης που ασκούν κριτική στο σύστημα εξουσίας.

Ο Σαμαράς θυμήθηκε το 1993. Η πρόσφατη αναφορά του προέδρου της ΝΔ Αντώνη Σαμαρά στο “όχι” που είπε και αναγκάστηκε να μείνει έντεκα χρόνια εκτός πολιτικής είναι σαφής ένδειξη της στάσης που θα κρατήσει η ελληνική αξιωματική αντιπολίτευση εφόσον ανακύψουν ραγδαίες εξελίξεις στο Σκοπιανό. Αυτός δεν είναι λόγος αλλαγής προθέσεων για την κυβέρνηση Παπανδρέου, η διάρκεια ζωής της οποίας, ωστόσο, είναι δύσκολο να προβλεφθεί, ώστε να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις σε σχέση με τη διαχείριση της υπόθεσης της ονομασίας.

"Μικρό καλάθι" κρατά η Αθήνα
Η ελληνική διπλωματία παρακολουθεί από απόσταση τις εσωτερικές εξελίξεις στη γειτονική χώρα, γνωρίζοντας ότι τα Ηνωμένα Έθνη επιθυμούν την εκδήλωση νέας πρωτοβουλίας για την επίλυση του προβλήματος της ονομασίας πριν από την έκδοση της ετυμηγορίας του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης (τον Οκτώβριο, εκτός απροόπτου) επί της προσφυγής της ΠΓΔΜ που έχει καταγγείλει την Ελλάδα για παραβίαση της Ενδιάμεσης Συμφωνίας λόγω του βέτο στο Βουκουρέστι.

Διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι η ελληνική πλευρά δεν πρέπει να τρέφει αυταπάτες και σημειώνουν ότι η πολιτική Γκρούεφσκι για επιστροφή στον Μέγα Αλέξανδρο και την αρχαιότητα, παρά τη θυμηδία που προκαλεί, έχει, δυστυχώς, επηρεάσει κυρίως τη νέα γενιά Σλαβομακεδόνων. Οι ίδιες πηγές εξηγούν ότι η τεχνητή καλλιέργεια ψευδαισθήσεων σε σχέση με την ταυτότητα έχει κάποια αποτελέσματα, δείχνει τις πραγματικές προθέσεις του Γκρούεφσκι, ενώ κρατά σε διαρκή ομηρία την αλβανική κοινότητα, η οποία επισήμως ανέρχεται στο 25% του πληθυσμού, αλλά στην πραγματικότητα ξεπερνά το 30%.

Το καλό σενάριο για την ελληνική πλευρά θα ήταν η κυβέρνηση που θα προέλθει από τις εκλογές να θέσει ως προγραμματικό στόχο την επίλυση του προβλήματος του ονόματος στη βάση σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό που να ισχύει έναντι όλων. Αυτό θα επιτρέψει την ένταξη της γειτονικής χώρας στο ΝΑΤΟ και την άμεση έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ. Αν δεν πρόκειται για λύση που θα αντιμετωπίζει και το ζήτημα ταυτότητας που έχει λεηλατηθεί από το σύνολο των κατεστημένων θεσμών των Σκοπίων (πολιτικών και επιστημονικών), τότε το πρόβλημα απλώς θα μεταφερθεί στην επόμενη γενιά.

Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, η Σοσιαλδημοκρατική Ένωση του Τσερβέρνκοφσκι προσχώρησε όψιμα στην πολιτική Γκρούεφσκι, συμφωνώντας πως απαιτείται δημοψήφισμα για την έγκριση τυχόν λύσης.

Το κακό -αλλά πλέον ρεαλιστικό- σενάριο αναφέρει πως η κυβέρνηση που θα προέλθει από τις εκλογές θα συνεχίσει την ίδια πολιτική έναντι της Ελλάδας και θα κωλυσιεργεί διαρκώς προσπαθώντας να αποφύγει τις διεθνείς πιέσεις.

Όπως έχει αποκαλύψει η “Μακεδονία της Κυριακής”, στο τραπέζι βρίσκονται τρία ονόματα (Republika Severna Makedonija, Republic of Vardar Macedonia και Gorna Makedonija), ενώ υπάρχει ένας ανεπίσημος δίαυλος διαβουλεύσεων μεταξύ Αθήνας-Σκοπίων με μεσολαβητές που δεν είναι οργανικά ενταγμένοι στη διπλωματική υπηρεσία των δύο υπουργείων Εξωτερικών. Αυτός ο δίαυλος αναμένεται να ενεργοποιηθεί εκ νέου μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης στη γειτονική χώρα, χωρίς κανείς να μπορεί να προδικάσει τη μετεκλογική συμπεριφορά του Ν. Γκρούεφσκι, ο οποίος συνηθίζει να αιφνιδιάζει δυσάρεστα ακόμη και τους αμερικανούς φίλους των Σκοπίων.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση