Άτυπη ευρω-σύνοδος των «μεγάλων»

• Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ

Αρχίζει σήμερα στο Νταβός το πολυδιαφημισμένο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, όπου πάνω από τριάντα ηγέτες κρατών και κυβερνήσεων θα συνευρεθούν με περίπου 1.400 κορυφαίους επιχειρηματίες από δεκάδες χώρες. Εκατοντάδες ακαδημαϊκοί και κάποιοι άνθρωποι της τέχνης, μαζί με στρατιές δημοσιογράφων, συμπληρώνουν την πανηγυρική εικόνα αυτής της ετήσιας γιορτής του παγκόσμιου καπιταλισμού. Ολη η σημασία του Φόρουμ του Νταβός βρίσκεται στη δυνατότητα που παρέχει στους ηγέτες κρατών και επιχειρήσεων να διαπραγματεύονται και να κλείνουν συμφωνίες εντός ενός άτυπου, διακριτικού πλαισίου, αδιαπέραστου ουσιαστικά από τα ΜΜΕ.

Κατά τα άλλα, όποιος δίνει βάση στις συζητήσεις που γίνονται δημόσια μεταξύ των συμμετεχόντων στο Νταβός σίγουρα ακούει ενδιαφέρουσες απόψεις, αλλά σε καμία περίπτωση δεν γίνεται σοφότερος ως προς τις επερχόμενες εξελίξεις. Το φόρουμ αυτό έχει αποδειχθεί ανίκανο να προβλέπει τις κρίσεις, τα προβλήματα και τις εξελίξεις του συστήματος παρά την παρουσία κορυφαίων εκπροσώπων του.

Οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» στην παγκόσμια έκδοσή τους σάρκαζαν στην πρώτη τους κιόλας σελίδα το Φόρουμ του Νταβός προχθές: «Ηγέτες στον επιχειρηματικό, πολιτικό και ακαδημαϊκό τομέα από ολόκληρη την υφήλιο θα συγκεντρωθούν αυτή την εβδομάδα στο Νταβός της Ελβετίας και θα προσπαθήσουν να σώσουν τον κόσμο. Είναι βέβαιο ότι θα αποτύχουν για 41η συνεχή φορά» έγραφε η αμερικανική εφημερίδα. Πέρυσι οι εργασίες του Φόρουμ του Νταβός απέπνεαν αισιοδοξία περί ανάκαμψης από την οικονομική κρίση, αλλά στην πραγματικότητα στην Ευρώπη έγινε κυριολεκτικά μπάχαλο με την κρίση του δημόσιου χρέους των κρατών της, που έφερε τις ευρωπαϊκές χώρες στη χειρότερη κατάσταση κρίσης εδώ και μισόν και πλέον αιώνα.

Φέτος το κλίμα στο Νταβός είναι σαφώς πιο αισιόδοξο. Ο Κλάους Σβαμπ, ιδρυτής και πρόεδρος του φόρουμ, δήλωσε ότι τα κράτη πάσχουν από «παγκόσμιο σύνδρομο εξουθένωσης»! Πρόσθεσε μάλιστα ότι αποδεικνύονται πολύ αδύναμα για να αντιμετωπίσουν με επιτυχία την πληθώρα αλληλοσυνδεόμενων προκλήσεων ενώπιον των οποίων τίθενται οι επιχειρήσεις και οι κυβερνήσεις.

Οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου κάνουν λόγο για «βασανιστική ανασφάλεια» των κορυφαίων επιχειρηματιών και επεξηγούν: «Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ότι τα διευθυντικά στελέχη των επιχειρήσεων με ανησυχία τους έχουν επίγνωση του γεγονότος ότι βρίσκεται σε άνοδο η εχθρότητα απέναντι στις ελίτ. Και ενώ μεγάλο μέρος αυτής της εχθρότητας έχει εστιαστεί εναντίον των τραπεζιτών, τα συνεχιζόμενα υψηλά επίπεδα ανεργίας έχουν προκαλέσει ευρύτερες ανησυχίες για μεγαλύτερη αντίδραση στη Δύση». Φοβούνται κοινωνική αναταραχή δηλαδή.

Εστιάζοντάς το σε ένα επιμέρους, αλλά υψίστης σημασίας ζήτημα, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί το είπε ευθέως προχθές: «Αν δεν κάνουμε κάτι για να αντιμετωπίσουμε την αύξηση των τιμών των τροφίμων, διατρέχουμε τον κίνδυνο ταραχών για τα τρόφιμα στις φτωχότερες χώρες και πολύ αρνητικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη» τόνισε.

Το σημαντικό γεγονός πάντως στο φετινό Φόρουμ του Νταβός είναι η συμμετοχή της Γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ και του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί, όπως και του Βρετανού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον, μαζί με τον Γάλλο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Ζαν Κλοντ Τρισέ που η θητεία του λήγει το φθινόπωρο και τον Γερμανό πρόεδρο της Μπούντεσμπανκ Αξελ Βέμπερ, για τον οποίο η Γερμανία απαιτεί να διαδεχθεί τον Τρισέ στην προεδρία της ΕΚΤ, αλλά μέχρι στιγμής το Παρίσι έχει αντιρρήσεις.

Είναι προφανές ότι η Μέρκελ θέλει να συμφωνήσει με τον Σαρκοζί την πολιτική που θα ακολουθήσουν στην ευρωζώνη, αποσπώντας στη βάση αυτή τη συναίνεση του Σαρκοζί στο πρόσωπο του ανελέητου Αξελ Βέμπερ ως κεντρικού τραπεζίτη της Ευρώπης.

Επικουρικά, η απόσπαση της συναίνεσης και του Βρετανού πρωθυπουργού Κάμερον θα συνοδευτεί από την παροχή κάποιων ανταλλαγμάτων προς το Λονδίνο, σε αυτή την άτυπη σύνοδο κορυφής των τριών «μεγάλων» του Διευθυντηρίου της ΕΕ.

Φόβος υπονόμευσης της σταθερότητας
ΤΟ ΚΕΝΤΡΙΚΟ σύνθημα του Φόρουμ του Νταβός φέτος είναι μάλλον ομιχλώδες: «Κοινοί κανόνες για τη νέα πραγματικότητα». Η εξήγηση του συνθήματος από τους ίδιους τους διοργανωτές είναι σαφώς πιο διαφωτιστική: «Το σλόγκαν αντανακλά την προεξάρχουσα ανησυχία πολλών ηγετών - το ότι ζούμε δηλαδή σε έναν κόσμο που γίνεται ολοένα και πιο σύνθετος και αλληλοσυνδεόμενος και ταυτόχρονα το ότι ο κόσμος αυτός υφίσταται μια διάβρωση των κοινών αξιών που υπονομεύει την εμπιστοσύνη του κοινού προς την ηγεσία, υπονομεύοντας επίσης τη μελλοντική οικονομική ανάπτυξη και την πολιτική σταθερότητα» αναφέρουν. Σε απλά ελληνικά μας λένε ότι οι λαοί δεν εμπιστεύονται πλέον τους ηγέτες τους και απειλείται πολιτική αναταραχή.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση