Η Κύπρος δεν έχει βρει ακόμη το δρόμο...

Επειδή μας Πιέζει ο Χρόνος...

Του Κώστα Μαυρίδη

Σε μια πολιτική διένεξη, ο μεσολαβητής επιχειρεί πρώτα να καθορίσει την αποδεκτή ζώνη διαπραγμάτευσης ανάμεσα στις δύο πλευρές. Η αποδεκτή ζώνη βρίσκεται ανάμεσα στα όρια των κόκκκινων γραμμών της κάθε πλευράς.
Σ΄ εκείνο τον ενδιάμεσο χώρο κινείται ο μεσολαβητής με στόχο να καταλήξει σε συνολικό πακέτο λύσης μέσω συμβιβαστικών προτάσεων π.χ. αν το πρόβλημα επικεντρώνεται σε 5 καθοριστικά κεφάλαια, η προσπάθεια του μεσολαβητή είναι να καταλήξει σε μια αποδεκτή λύση μέσα από συμψηφισμό (συν και πλην).
Για το μεσολαβητή, το περιεχόμενο της λύσης (π.χ. πόσο δίκαιη, πόσο αποκαθιστά τα ανθρώπινα δικαιώματα κ.ά.) δεν έχει σημασία. Αποκτά σημασία στο βαθμό που η αδύνατη και αδικημένη πλευρά, τα προτάσσει και τα αξιώνει.
Η Τουρκία σήμερα επιζητά εναγωνίως προώθηση της ενταξιακής της πορείας με τη βοήθεια των ΗΠΑ και Αγγλίας, που όμως αντιλαμβάνονται το απαιτούμενο βάθος χρόνου. Επιπλέον, με δεδομένη την εναντίωση άλλων χωρών, το βάθος του χρόνου αλλά και η ίδια η κατάληξη είναι αβέβαια. Η Κύπρος έχει σημαντικό διαπραγματευτικό χαρτί αφού μπορεί να αξιώνει την εφαρμογή αρχών και δικαιωμάτων ως δεσμευτικού περιεχομένου της λύσης βάσει του κοινοτικού κεκτημένου, για να μην παρεμποδίζει τις ενταξιακές.
Αν το κυπριακό αφεθεί στο αόριστο και αβέβαιο των ενταξιακών της Τουρκίας, με τον εφησυχασμό ότι σε 10 ή 20 χρόνια η Κύπρος θα εμποδίσει την ένταξη της Τουρκίας χωρίς λύση, η Τουρκία παίρνει το χρόνο που βολεύει την ίδια και όλους τους άλλους. Διότι, αν στο τέλος δεν υπάρξει πλήρης ένταξη της Τουρκίας, δεν θα υπάρχει οτιδήποτε για να εμποδίσουμε. Από την άλλη, πως όσοι νυχθημερόν ανησυχούσαν για το πέρασμα του χρόνου, τώρα δεν το αντιλαμβάνονται; Η συγκυρία τώρα είναι καθοριστική. Αν αφήσουμε το ορόσημο να περάσει στο τέλος της χρονιάς, θα έχουμε προσαρμοστεί ξανά στις επιδιώξεις της Τουρκίας.
Τα παραδείγματα που δείχνουν την ανεπάρκειά μας είναι πολλά. Η ασάφεια λειτουργεί εναντίον του αδύνατου και δίνει ευκαιρία στο δυνατό να ξεφεύγει. Εμείς, ως αδύνατη πλευρά, έχουμε κατ΄επανάληψη περιπέσει στο ίδιο λάθος π.χ. πόσο σαφής είναι ο όρος «Διζωνικότητα»; Πως εξηγείται ότι καταξιωμένοι συνταγματολόγοι κατέτασσαν το σχέδιο Ανάν ως τερατούργημα, ενώ άλλοι το χαρακτήρισαν ως ευκαιρία για επανένωση της Κύπρου; Πως γίνεται ο προεδρικός σύμβουλος, πριν ένα μόλις χρόνο να εξηγεί γιατί δυνατόν να επιλέγουμε την ασάφεια;
Σήμερα, η πλευρά μας δηλώνει ότι η κινητικότητα είναι απόλυτη ανάγκη, αφού η στασιμότητα οδηγεί στην παγίωση των τετελεσμένων της κατοχής. Αν δεν πρόκειται για εσκεμμένο αλληθωρισμό, συνιστά επιφανειακή προσέγγιση που μας οδηγεί σε χειρότερα. Η κινητικότητα είναι καλή αν πηγαίνουμε μπροστά, όχι αν πηγαίνουμε πίσω! Για παγίωση των τετελεσμένων, είχε κατηγορηθεί και ο Τ. Παπαδόπουλος. Η επιμονή του όμως στη συμφωνία της 8ης Ιουλίου με στόχο το σωστό περιεχόμενο, όχι μόνο δεν παγίωσε το κυπριακό αλλά κατάφερε να ενεργοποιήσει όλα τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας που ζητούσαν από την Τουρκία και τον Ταλάτ να εφαρμόσουν τα συμφωνηθέντα.
Παρεμπιπτόντως, πρόσφατα η Κυβέρνηση της Σλοβενίας -με 100% στήριξη της αντιπολίτευσης- και για διένεξη μικρότερης σημασίας από εμάς, πάγωσε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Κροατίας με την Ε.Ε. Η δική μας αντιπολίτευση πασχίζει να βρει τρόπους για νέες υποχωρήσεις και παρεκκλίσεις. Ίσως είμαστε η μόνη χώρα με τέτοια αντιπολίτευση.

* Ο Κώστας Μαυρίδης είναι ακαδημαϊκός.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση