Σενέρ Λεβέντ: Ο Χριστόφιας ξέρει ότι λύση δεν θα υπάρξει ποτέ…

Το σχέδιο Ανάν ήταν παγίδα για την Κύπρο

Σημείωμα της Δημοσιογράφου Θεοδοσίας Κοντζόγλου:
Είχα ακούσει από συμπατριώτες μου για την προοδευτική φωνή που εκφράζει ο Τουρκοκύπριος Σενέρ Λεβέντ. Γνωρίζω επίσης ότι συχνά τα άρθρα του φιλοξενούνται στις Ελληνοκυπριακές εφημερίδες και μάλιστα ότι τυγχάνουν θετικής κριτικής.
Φθάνοντας στη Κύπρο για να τον συναντήσω, ήλπιζα ότι πραγματικά θα άκουγα έναν Τουρκοκύπριο να καταδικάζει τις πρακτικές του Ντεκτάς και την ανάμειξη της Τουρκίας αλλά και την αδιάλλακτη θέση των σημερινών ηγετών της Βόρειας Κύπρου η οποία συμβαίνει να είναι η περιοχή της καταγωγής μου.
Απέφυγα - όπως προβλέπει η δεοντολογία - να σχολιάσω μέσα στη συνέντευξη τις απαντήσεις του Τουρκοκύπριου πολιτευτή και εκδότη. Βάζοντας όμως «τελεία» μετά την απομαγνητοφώνηση, διερωτήθηκα: Αν αυτή είναι μία από τις προοδευτικές φωνές της Βόρειας Κύπρου, άραγε πόσα ακόμα βήματα θα πρέπει να γίνουν για να υπάρξει προσέγγιση με τα μη προοδευτικά στοιχεία των Τουρκοκυπρίων, με τις ακραίες και αντιδραστικές προσωπικότητες;
Εδώ, φαίνεται ότι ακόμα και με τις πιο προοδευτικές προσωπικότητες, η διάσταση απόψεων, αντιλήψεων και εκτιμήσεων με την Ελληνοκυπριακή πλευρά, με τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών οι οποίοι καταψήφισαν το Σχέδιο Ανάν, είναι ακόμα ανυπέρβλητη.
Μας χωρίζει ακόμα η άβυσσος και ως προς την παρουσίαση και τα στοιχεία των ιστορικών γεγονότων αλλά και ως προς το είδος της επιδιωκόμενης λύσης. Και ίσως το πιο αληθινό που είπε ο Σενέρ Λεβέντ είναι ότι «ο κ. Χριστόφιας ξέρει ότι λύση δεν θα υπάρξει, όμως για να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον των Κυπρίων κατά διαστήματα λέει ότι «κάτι καταφέραμε»...».
Και επιτρέψτε μου να προσθέσω κάτι ακόμα: Όσο κι αν μας λυπεί και μας απογοητεύει αυτή η ζοφερή αλήθεια, άλλο τόσο θα πρέπει να μας ενδυναμώνει και να συνεχίζουμε τον αγώνα μας ώστε η Κερύνεια, η Βόρεια Κύπρος, να μη γίνει Σμύρνη και Κωνσταντινούπολη και Ίμβρος και Τένεδος. Και όπλα μας σήμερα, για εμάς που είμαστε μειοψηφία πάνω στον πλανήτη και οσονούπω και στο ίδιο το νησί μας, είναι μόνον η φωνή μας.

Θεοδοσία Κωνσταντίνου Κοντζόγλου

Ποιός είναι ο Σενέρ Λεβέντ
Εκδότης της τουρκοκυπριακής εφημερίδας «Αφρίκα» ο πολιτευτής Σενέρ Λεβέντ ανήκει πολιτικά στην Τουρκοκυπριακή αντιπολίτευση. Μάλιστα το 2000 φυλακίστηκε για δύο μήνες από το καθεστώς Ντεκτάς που τον χαρακτήρισε ως αντικαθεστωτικό που «προετοίμαζε σκευωρία για την ανατροπή του καθεστώτος». Εκεί μέσα στη φυλακή ο Σενέρ Λεβέντ έγραψε και το βιβλίο του «Η πατρίδα μου είναι υπό κατοχή» μέσα στο οποίο εξιστορεί την εμπειρία του από τη σύλληψη και τη φυλάκισή του. Ο Σενέρ Λεβέντ συμμετείχε στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές που έγιναν στη Βόρεια Κύπρο με το Κίνημα «Γιασεμί» του οποίου ηγήθηκε. Ο ίδιος δηλώνει λάτρης του Γιάννη Ρίτσου, και του Μίκη Θεοδωράκη αλλά και του Καζαντζίδη. Η ζωή του λέει επηρεάστηκε από το έργο του Νίκου Καζαντζάκη και αυτό που ονειρεύεται για τη Κύπρο είναι η Κυπριακή Δημοκρατία σε μια Κύπρο ενιαία με ελεύθερη διακίνηση και εγκατάσταση των Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων πολιτών της τους οποίους προτιμά να αποκαλεί απλά Κύπριους.
Η συνάντηση
Αρχές Μαΐου 2009. Συναντηθήκαμε στον 6ο όροφο κεντρικού πολυκαταστήματος μέσα στην οδό Λήδρας. Από εκεί από την κυκλική τζαμαρία, μπορεί κανείς να ατενίσει την κατεχόμενη και την ελεύθερη Λευκωσία. Στον ίδιο χώρο ο Σενέρ Λεβέντ είχε δώσει ραντεβού με Ελληνοκύπριο επικεφαλής ευρωψηφοδελτίου και παρουσία μας, έγινε δέκτης πρότασης για συμμετοχή στη διαδικασία των ευρωεκλογών. Ο Σενέρ Λεβέντ φάνηκε να ζυγίζει όσες υποσχέσεις έλαβε και δύο ημέρες μετά αφού εξέθεσε τη πρόταση στους συνεργάτες και στα μέλη του Κινήματός του, που φέρει το όνομα «Γιασεμί» στη Βόρεια Κύπρο, δήλωσε στον Ελληνοκύπριο ότι θα περιοριζόταν μόνον στην υποστήριξή του, αλλά δεν θα δεχόταν θέση στο ψηφοδέλτιο.
Με τη σιγουριά του ανθρώπου που γνωρίζει τι θα ερωτηθεί και πως θα εκτεθεί απέναντι σε μία Ελληνοκύπρια δημοσιογράφο, ο κ. Σενέρ Λεβέντ, απαντά χωρίς δυσκολία κάθε μας ερώτηση.

Οι τουρκικές σημαίες της Β. Κύπρου και της Τουρκίας
ανεμίζουν έξω από το εκκλησάκι του Αγίου Ερμολάου
στο ομώνυμο χωριό της Επαρχίας Κερύνειας

- Μιλήστε μας λίγο για τα παιδικά σας χρόνια.
- Γεννήθηκα το 1948. Οι γονείς μου είναι από την Τέρρα της Πάφου.
- Πως και δεν μιλάτε Ελληνικά όπως άλλοι συνομήλικοι σας;
- Εάν δεν συνέβαιναν τα γεγονότα του 1963 τώρα θα μιλούσα πολύ καλά Ελληνικά. Στον μαχαλά μας μέσα στο Ενετικό τοίχος, κατοικούσαμε με Ελληνοκύπριους και οι γονείς μου μιλούσαν Ελληνικά. Όταν πήγα στο Τουρκικό Λύκειο, υπήρχαν μαθήματα επιλογής. Επέλεξα την Ελληνική γλώσσα. Όμως με τα γεγονότα του 1963 τα σχολεία έκλεισαν και όταν άνοιξαν ξανά δεν επανέφεραν την ελληνική γλώσσα γιατί «ήταν η γλώσσα του εχθρού» όπως είπανε. Θυμάμαι όμως το πρώτο μάθημα. Την πρώτη πρόταση (σ.σ. προφέρει στα Ελληνικά) : Είναι πρωί. Ο Θανασάκης κοιμάται ακόμα.
Για μένα ο Θανασάκης έχει κοιμηθεί και προφανώς ακόμα «κοιμάται».
Υποχρέωσαν τότε τους Ελληνοκύπριους να ξεριζωθούν και μείναμε μόνοι μας στον μαχαλά του Ταντή. Η γειτονιά αυτή είναι κοντά στον Άγιο Κασσιανό.
- Είστε δημοσιογράφος, εκδότης της εφημερίδας «Αφρίκα» και όμως συστήσατε κι ένα πολιτικό Κίνημα. Πως προέκυψε αυτό;
- Το Κίνημα «Γιασεμί» συστήθηκε από εμένα και τους φίλους μου, όσους βρίσκονται γύρω από την «Αφρίκα». Πρώτη φορά λάβαμε μάλιστα μέρος στις εκλογές και μάλιστα χωρίς να κάνουμε καμία προεκλογική εκστρατεία, χωρίς οικονομικούς πόρους, χωρίς ιδιαίτερη τηλεοπτική προβολή. Από το σύνολο των ψηφισάντων (160.000 ψηφοφόροι) κερδίσαμε το 2,5%, περίπου 3,000 ψήφους. Αν σκεφτείτε ότι μόνον οι Τουρκοκύπριοι ψηφοφόροι δεν ξεπερνούσαν τους 60.000 τότε λάβαμε το 5%. Εμείς, μόνον από τους Τουρκοκύπριους ζητήσαμε να μας ψηφίσουν.
- Με αυτή την εκλογική δύναμη πως και δεν επιχειρήσατε να βάλετε υποψηφιότητα συμμετέχοντας σε κάποιο ελληνοκυπριακό κόμμα ως υποψήφιος δεδομένου ότι επιτρέπεται αυτό από το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας;
- Προσπάθησα και τις προηγούμενες εκλογές να είμαι υποψήφιος όμως δεν πρόλαβα την προθεσμία. Για τις Ευρωεκλογές του 2009 έκανα έγκαιρα όλες τις απαραίτητες ενέργειες και έτσι έχω το δικαίωμα και της εκλογής και του εκλέγεσθε.
- Θα συμμετάσχετε λοιπόν;
- Μάλιστα. Υπήρξατε μάρτυρας πριν λίγα λεπτά της πρότασης που δέχθηκα από ένα Ελληνοκυπριακό Κόμμα. Με ενδιαφέρει πολύ το ποσοστό που θα λάβω από την Ελληνοκυπριακή πλευρά.
- Για ποιο λόγο ένα Ελληνοκύπριος θα πρέπει να βάλει σταυρό στον Σενέρ Λεβέντ;
- Για μένα, έχοντας υπόψη το μέλλον, το γεγονός ότι στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων συζητείται κοινή συμμετοχή στις εκλογές, αυτή η άποψη είναι πού σημαντική. Εγώ μπαίνω τώρα στις εκλογές. Εάν εκλεγώ πιστεύω ότι η φωνή των Τουρκοκυπρίων θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο διεθνώς. Ένας Έλληνας ευρωβουλευτής λέει κάποια πράγματα στη Βουλή. Τα ίδια πράγματα από ένα Τ/Κ ευρωβουλευτή θα δώσουν διαφορετική εικόνα. Αν ήμουν Ελληνοκύπριος ψηφοφόρος θα προτιμούσα να δώσω τη ψήφο μου σ' έναν Τ/Κ βέβαια εάν συμμερίζεται τις δικές μου απόψεις.
Ο Ταλάτ κάνει ότι του λέει η Άγκυρα
- Ποιες λοιπόν είναι οι απόψεις σας σε σύγκριση με τις απόψεις του κ. Ταλάτ;
- Ο Ταλάτ από τη στιγμή που τοποθετήθηκε εκεί που είναι δεν πιστεύω ότι έχει δικές του απόψεις. Αν είναι να ακούω τον Ταλάτ, καλύτερα να ακούω την Άγκυρα. Όσο βρισκόταν στην αντιπολίτευση ήσαν διαφορετικές οι απόψεις του. Όταν τοποθετήθηκε εκεί, μιλά πολύ διαφορετικά.
- Υπάρχουν διαφορές αντιλήψεων και απόψεων μεταξύ Ταλάτ - Έρογλου;
- Όταν εξελέγει ο Έρογλου σχολιάστηκε ότι : κέρδισαν αυτοί που επιθυμούν τη «μη λύση». Εγώ γνωρίζω ότι η Τουρκία κατήφθυνε αυτές τις εκλογές και τα κόμματα που συμμετείχαν δεν πιστεύω ότι θα κάνουν διαφορετικά πράγματα απ ότι επιδιώκει η Άγκυρα. Π.χ. εάν το Κυπριακό είχε τη πρώτη προτεραιότητα δεν θα εξέλεγαν τον Έρογλου.
- Οι δικές σας απόψεις που συναντώνται με τις απόψεις των Ελληνοκυπρίων;
- Βρέθηκα με τον κ. Λυσσαρίδη πριν 11 μήνες και του είπα ότι οι Συμφωνίες της Ζυρίχης και το Σύνταγμα του 1960 είναι εν ισχύ. Οι Κύπριοι Έλληνες βάση αυτού του Συντάγματος διοικούνται από τη Κυπριακή Δημοκρατία. Με τις Συμφωνίες αυτές, υπάρχουν τρεις εγγυήτριες δυνάμεις. Είναι η Αγγλία, η Τουρκία και η Ελλάδα. Με το Σύνταγμα του 1960 Τούρκοι και Χριστιανοί είναι συνεταίροι. Των τριών εγγυητριών δυνάμεων ικανοποιήθηκαν οι απαιτήσεις τους όπως και των Ελληνοκυπρίων. Αντίθετα εμείς οι Τουρκοκύπριοι παραγκωνιστήκαμε. Αδικηθήκαμε. Γιατί δεν μας λένε να επιστρέψουμε στο Σύνταγμα του 1960; Δεν το θέλουν στην Κυπριακή ηγεσία σας.
- Τι απάντηση λάβατε από τον κ. Λυσσαρίδη;
- Μου απάντησε ότι: «Αν ήταν στα χέρια μου θα πέταγα έξω όλες τις εγγυήτριες δυνάμεις και θα έπαιρνα μόνον του Τουρκοκύπριους για να ζήσουμε μονιασμένοι». Αυτή ήταν μια πολύ ωραία απάντηση όμως δεν ήταν απάντηση στη δική μου ερώτηση. Ούτε εγώ θέλω τους εγγυητές όμως υπάρχουν ως εγγυήτριες δυνάμεις και συνεχίζουν να υπάρχουν. Και ο Λυσσαρίδης με το να λέει, δεν μπορεί να τους πετάξει. Εγώ εισηγήθηκα να συνενωθούμε στη Βουλή και να πετάξουμε τους «εγγυητές» μαζί. Δεν πήρα καμία απάντηση στη πρότασή μου από τον κ. Λυσσαρίδη.
Την ίδια πρόταση έκανα και στον κ. Χριστόφια πριν εκλεγεί Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ούτε κι εκείνος είχε ξεκάθαρη άποψη. Αργότερα το είπα και στον Τάσο Παπαδόπουλο. Ούτε κι εκείνος είχε τέτοια επιθυμία. Είναι πολύ σημαντικό θέμα ο συνεταιρισμός στη Κυπριακή Δημοκρατία γιατί πιστεύω ότι εάν Ε/Κ και Τ/Κ συνενωθούν στη Βουλή, μπορούν να βρουν μια λύση πιο εύκολα. Τώρα ο Ταλάτ και ο Χριστόφιας όσο κι αν προσπαθούν δεν μπορούν να βρουν λύση. Η Κ.Δ. στηρίζεται στις Διεθνείς Συμφωνίες. Για την επίτευξη λύσης απαιτούνται πέντε υπογραφές και όχι δύο. Και το Σχέδιο Ανάν όριζε το ίδιο πράγμα. Δηλαδή πέντε υπογραφές. Όμως αν συνενωθούμε κάτω από τη στέγη της Βουλής δεν χρειαζόμαστε πέντε αλλά δύο μόνον υπογραφές θα είναι αρκετές.
Κύπρος ενιαία χωρίς στρατούς
- Πώς οραματίζεστε την ιδανική Κύπρο;
- Η Κύπρος στα δικά μου οράματα είναι απαλλαγμένη από στρατούς και όπλα. Υπάρχει μόνον αστυνομική δύναμη και όχι στρατός. Ονειρεύομαι μια Κύπρο με δύο πλευρές αλλά μία Κύπρο όπου Ε/Κ και Τ/Κ θα ζουν στις ίδιες πόλεις, στα ίδια χωριά, ανάμεικτοι.
- Και επιστροφή των Ε/Κ στη Κερύνεια και στην Αμμόχωστο;
- Ο καθένας να ζει όπου επιθυμεί, ελεύθερα. Αυτή την Κύπρο έχω στα όνειρά μου. Ονειρεύομαι ακόμα αύξηση των μεικτών γάμων και να καταργηθούν τα όποια προβλήματα παρουσιάζουν σήμερα τέτοιοι γάμοι.
- Μετά από 35 χρόνια και με χιλιάδες εποίκους από την Τουρκία, νομίζετε ότι αυτό είναι εφικτό; Και οι έποικοι νομίζετε ότι πρέπει να μείνουν και να έχουν δικαιώματα εδώ, στη Κύπρο;
- Εμείς ως Κύπριοι, Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι δεν ξεκινήσαμε μαζί έναν κοινό αγώνα για τον γυρισμό.
Άνοιξαν τα οδοφράγματα αλλά ακόμα δεν υπάρχει κοινός αγώνας και οι κοινές δικοινοτικές εκδηλώσεις δεν προκαλούν κανένα αποτέλεσμα. Και ο λόγος που άνοιξαν τα οδοφράγματα είναι για να μας συνηθίσουν να ζούμε σε δύο χωριστές διοικήσεις, σε δύο χωριστά κράτη. Τα οδοφράγματα μετετράπησαν σε σύνορα. Είχαμε διαβατήρια και ταυτότητες για να περάσουμε από τη μία στην άλλη περιοχή. Εκείνο που επιδιώκουν είναι να νομιμοποιήσουν αυτά τα δύο μέρη ως δύο ξεχωριστά κράτη.
- Είπατε προηγουμένως μία φράση που μου άρεσε: Εμείς οι Κύπριοι. Όμως υπάρχουν οι χαρακτηρισμοί «Τουρκοκύπριος» και «Ελληνοκύπριος» που προβλέφθηκαν από τη Συμφωνία της Ζυρίχης. Εσείς θέλετε αυτός ο χαρακτηρισμός του Τουρκοκύπριου να συνεχιστεί με την όποια λύση;
- Εγώ δεν δίνω σημασία στους χαρακτηρισμούς. Υπάρχουν οι συμφωνίες. Υπάρχει μια Κυπριακή Δημοκρατία βάση των Συμφωνιών. Εγώ θέλω η Κυπριακή Δημοκρατία που γεννήθηκε το 1963 να αναστηθεί. Αν με ρωτήσετε τι θα γίνουν τα τουρκικά στρατεύματα, όταν συναντηθούμε κάτω από τη στέγη της Κυπριακής Βουλής, θα λάβουμε τις αποφάσεις μας για τη τύχη τους όπως και για τη τύχη των εποίκων. Έχουν σχηματιστεί δύο περιοχές ανεξάρτητα από τη δική μας επιθυμία. Μαζί θα αποφασίσουμε όταν θα στεγαστούμε στη κοινή Βουλή εάν θα μετεξελίξουμε τη Κυπριακή Δημοκρατία σε νέα ομοσπονδία ή θα παραμείνουμε ως Κυπριακή Δημοκρατία.
Να διαλυθεί η Τουρκική Δημοκρατία της βόρειας Κύπρου
- Δεδομένου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία κάλεσε τους Τουρκοκύπριους να λάβουν μέρος στις Ευρωεκλογές και ως υποψήφιοι και ως ψηφοφόροι. Δεν βλέπετε να επιτυγχάνεται αυτό που επιθυμείτε στις επόμενες βουλευτικές εκλογές; Δηλαδή να τεθούν υποψηφιότητες από Τουρκοκύπριους και οι ψηφοφόροι Τ/Κ να ψηφίσουν κανονικά. Δεν θα δημιουργηθούν έτσι Τουρκοκυπριακές βουλευτικές έδρες στη Κυπριακή Βουλή;
- Η Συμφωνία της Ζυρίχης προβλέπει ότι τους Ε/Κ βουλευτές τους εκλέγουν οι Ελληνοκύπριοι και τους Τ/Κ βουλευτές οι Τουρκοκύπριοι. Τον Πρόεδρο εκλέγουν οι Ε/Κ και τον αντιπρόεδρο οι Τ/Κ. θα πρέπει να αποφασίσουμε με ποιο τρόπο θα συνεχίσουμε προς το μέλλον. Για να συμβούν όλα αυτά θα πρέπει να διαλύσουμε αυτό που λέγεται Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου .
- Υπάρχουν 136 ελληνοκύπριοι αγνοούμενοι των οποίων οι ταυτότητες αναγνωρίστηκαν με την εκταφή τους μέσω του DNA. Επίσης υπάρχουν και 44 Τ/Κ που αναγνωρίστηκαν με τον ίδιο τρόπο. Πόσοι είναι οι αγνοούμενοι Τουρκοκύπριοι και κάτω από ποιες συνθήκες έχασαν τη ζωή τους αυτοί οι άνθρωποι; Ποια είναι η δική σας εκδοχή;
- Υπολογίζεται ότι οι Τουρκοκύπριοι αγνοούμενοι ανέρχονται σε περίπου 500 άτομα από το 1963 μέχρι σήμερα. Η λίστα αυτή δόθηκε στην Ε/Κ πλευρά πριν έξι χρόνια. Οι περισσότεροι έχασαν τη ζωή τους στα γεγονότα του 1963. Οι Ελληνοκύπριοι πολιτικοί έκαναν μεγάλα λάθη μετά το 1963. Ακολούθησαν μία πολιτική εξόντωσης των Τ/Κ με το σχέδιο «Ακρίτας». Στην ηγεσία αυτής της Οργάνωσης ήταν άνθρωποι όπως ο Γιωρκάτζης. Μετείχαν ακόμα και ο Τάσος Παπαδόπουλος και ο Κληρίδης. Τη περίοδο εκείνη έγιναν πολλές σφαγές Τουρκοκυπρίων. Οι σφαγές έγιναν ακόμα και μέσα σε νοσοκομεία όπου υπήρχαν άρρωστοι Τουρκοκύπριοι. Υπό την ηγεσία του Γρίβα έγιναν σφαγές μέσα σε χωριά όπως ο Άγιος Βασίλειος, ο Άγιος Θεόδωρος και η Κοφίνου. Τη περίοδο εκείνη μεταφέρθηκαν στη Κύπρο από την Ελλάδα χιλιάδες στρατιώτες και μετά λύπης μου λέω ότι τότε κανείς δεν αντιστάθηκε στην μεταφορά των Ελλήνων στρατιωτών στη Κύπρο. Εμείς τώρα έχουμε μια αντικατοχική φωνή και διαμαρτυρόμαστε για την μεταφορά Τούρκων στρατιωτών στη κατεχόμενη Κύπρο. Τότε όμως δεν είδαμε και δεν ακούσαμε κανέναν να διαμαρτύρεται για τους Ελλαδίτες στρατιώτες.
- Είναι προφανές ότι εκκλήθηκαν. Δεν ήταν αποτέλεσμα εισβολής η άφιξή των Ελληνικών στρατευμάτων στη Κύπρο.
- Το 1967 ανέλαβαν την εξουσία η Χούντα στην Ελλάδα. Τότε είδαμε ότι οι σχέσεις του Μακάριου με την Ελλάδα εντάθηκε. Και το 1974 έφθασε αυτή η σχέση στο αποκορύφωμα και τότε οι Συνταγματάρχες αποφάσισαν να ανατρέψουν τον Μακάριο. Και τον Μακάριο ανέτρεψαν αυτοί οι αξιωματικοί που έφθασαν από την Ελλάδα.
Οι αγνοούμενοι Τουρκοκύπριοι
- Δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι οι «σφαγιασθέντες» Τουρκοκύπριοι ήσαν φιλήσυχοι πολίτες. Γιατί αυτό που εμείς γνωρίζουμε είναι ότι επρόκειτο για μέλη της ΤΜΤ που ελάμβαναν διαταγές από τη Τουρκία. Και συχνά έθεταν σε κίνδυνο ζωές Ελληνοκυπρίων με αποτέλεσμα να προκαλούνται συχνά αντίποινα.
- Αυτές οι σφαγές δεν έχουν σχέση με τη ΤΜΤ. Εκείνο που γνωρίζει η Τουρκική πλευρά είναι ότι δολοφονήθηκαν από την ΕΟΚΑ.
- Γιατί;
- Επειδή ήταν Τούρκοι. Αυτό πρέπει εσάς να προβληματίσει.
Εκείνο που μας εκπλήσσει είναι πως αυτή η διοίκηση κατάφερε να πείσει τον κόσμο ότι δεν έγιναν σφαγές κατά των Τ/Κ και διαμόρφωσε τέτοια άποψη στους Ελληνοκυπρίους. Ο Τόνης Αγκαστινιώτης λέει ότι «όταν άνοιξαν τα οδοφράγματα έμαθα ότι υπήρξαν σφαγές Τ/Κ από τους Ελληνοκύπριους». Εντοπίστηκαν ομαδικοί τάφοι. Εγώ είπε, ότι μέχρι το 1963 δεν ήξερα ότι συνέβησαν τέτοια πράγματα και αισθάνομαι ντροπή τώρα που τα έμαθα. Γνωρίζεις αγαπητή Θεοδοσία τον φίλο μας Ανδρέα Παράσχο. (σ.σ. Διευθυντής της εφημερίδας «Καθημερινή» της Λευκωσίας) είναι ένας από τους δημοσιογράφους που έγραψε αρκετά γι αυτές τις σφαγές και γι αυτό χαρακτηρίστηκε προδότης και τουρκόφιλος. Εγώ ρώτησα τον Λυσσαρίδη όταν τον συνάντησα γι αυτές τις δολοφονίες. Μου απάντησε ότι δεν διεπράχθησαν από το κράτος αλλά από ανυπότακτες ομάδες. Κι εγώ είπα στον Λυσσαρίδη ότι και ο Ντεκτάς λέει ότι τους Ελληνοκύπριους δολοφόνησαν ανυπότακτες ομάδες. Όλοι οι πολιτικοί λοιπόν είναι καθαροί. Και ο Λυσσαρίδης, και ο Ντεκτάς, και ο Παπαδόπουλος και ο Σαμψών και ο Κυπριανού και ο λαός έτσι ήθελε και δολοφόνησε ο ένας τον άλλο!
Παγίδα ήταν το σχέδιο Ανάν
- Θα μπορούσατε να μας πείτε την άποψή σας για το Σχέδιο Ανάν το οποίο κατά βάση απορρίφθηκε από τους Ελληνοκύπριους;
- Εγώ ως Τουρκοκύπριος το απέρριψα επίσης και δεν πήγα να το ψηφίσω. Ήταν μια παγίδα που στήθηκε στους Κύπριους. Το Σχέδιο Ανάν είχε συνταχθεί όχι για τους Ελληνοκύπριους αλλά για να απαλλάξει την Τουρκία από τις αμαρτίες της και να της δώσει ένα συγχωροχάρτι, ένα έγγραφο αθωότητας. Εάν είχατε αποδεχθεί το Σχέδιο Ανάν θα έχαναν οι Ε/Κ την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτό είπε και ο Τάσος Παπαδόπουλος και ήταν σωστό.
- Γνωρίζετε πόσοι είναι οι έποικοι που έφθασαν στην κατεχόμενη Κερύνεια και στα χωριά της;
- Κανείς δεν γνωρίζει τον ακριβή αριθμό. Στη δική μας πλευρά άλλοι κάνουν λόγο για 1.000.000 και άλλοι 700.000. Στο Κίνημα «Γιασεμί» στις εκλογές είπαμε ότι είναι 700.000 χιλιάδες ο συνολικός πληθυσμός. Και οι Τουρκοκύπριοι είναι 90.000 με 100.000. Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ έκανε δήλωση πριν δύο χρόνια στα Κατεχόμενα και είπε ότι ο πληθυσμός ανέρχεται περίπου στις 500.000.
Γιατί δεν προελαύνουν στο Νότο τα τουρκικά στρατεύματα
- Πως θα φύγουν αυτοί οι άνθρωποι που ήρθαν από τη Τουρκία; Κάποιοι γεννήθηκαν εδώ και θα θεωρούν τη Κύπρο πατρίδα τους.
- Όταν θα βρεθούμε κάτω από τη στέγη της ίδιας Βουλής τότε μαζί θα αποφασίσουμε για τη τύχη αυτών των ανθρώπων. Είναι καλά που ο Χριστόφιας εξελέγει όμως δεν έκανε και πολλά πράγματα που να μας εμπνέουν ελπίδα. Δεν μιλά καθόλου για συνεταιρισμό στη Κυπριακή Δημοκρατία πράγμα που μου προκαλεί μεγάλη απογοήτευση. Εγώ γνωρίζω ότι ο Χριστόφιας ξέρει πως οι συνομιλίες αυτές δεν θα καταλήξουν σε λύση. Όμως για να κρατήσει ζωντανό το ενδιαφέρον των Κυπρίων κατά διαστήματα λέει ότι «κάτι καταφέραμε». Προσωπικά νομίζω ότι πρέπει να κάνει ποιο ριζοσπαστικά βήματα. Όμως κάνει λάθος βήματα. Συνεχώς προχωρεί σε νέους εξοπλισμούς. Εάν προχωρούσε σε αποστρατικοποίηση αυτό θα ήταν το πιο σημαντικό. Τώρα υπάρχουν 40.000 τουρκικά στρατεύματα. Μήπως η Ελληνοκυπριακή πλευρά πιστεύει ότι ο Τουρκικός στρατός δεν περνά τα σύνορα για να πάρει τη Λάρνακα επειδή φοβάται την Κυπριακή εθνοφρουρά; Γι αυτό το λόγο νομίζετε ότι τα Τουρκικά στρατεύματα δεν προελαύνουν στον Νότο; Υπάρχει τόσο μεγάλη δύναμη Τουρκική εδώ που δεν κάνει καμία διαφορά εάν η Ελληνική πλευρά είναι εξοπλισμένη ή αφοπλισμένη. Όμως εάν η Ελληνική πλευρά ήταν αφοπλισμένη, θα υποχρέωνε και την Τουρκική να κινηθεί προς τον αφοπλισμό. Στην άποψη αυτή είχε εκφράσει και ο δημοσιογράφος Σταύρος Αγγελίδης της Εφημερίδας «ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ» (στέλεχος του ΑΚΕΛ που αποχώρησε από την Χαραυγή όταν σημειώθηκε κάποια διαφωνία) και είχε δεχθεί επιθέσεις από την Ελληνοκυπριακή πλευρά. Από τον Ταλάτ δεν έχουμε να περιμένουμε τίποτα. Εκεί που βρίσκεται τοποθετήθηκε από τη Τουρκία. Άλλαξε η πολιτική ηγεσία στη Τουρκία, αισθάνθηκαν την ανάγκη να αλλάξουν πολιτικό και εδώ. Έδιωξαν τον προκάτοχο του Ταλάτ και έφεραν αυτόν για να βολευτούν. Ο Έρογλου σε σύγκριση με τον Ταλάτ έχει διαφορετικές απόψεις. Όμως κατ' ουδένα λόγο θα βγει από το δρόμο και τις εντολές της Αγκύρας. Η Άγκυρα προφανώς έκανε μια νέα μανούβρα, άφησε τους παλαιούς και έφερε τον Έρογλου. Το γεγονός ότι ήρθε ο Έρογλου προφανώς δεν δείχνει ότι η Τουρκία προσανατολίζεται σε νέα πολιτική. Δεν σημειώθηκε καμία σοβαρή διαφορά στη Τουρκία. Και οι προοδευτικοί και οι οπισθοδρομικοί, όλοι αντιμετωπίζουν με τον ίδιο τρόπο το Κυπριακό.
- Κλείνοντας τη συνέντευξή μας θα θέλατε να προσθέσετε κάτι ακόμα;
- Εγώ είπα το όραμά μου για τη Κύπρο. Η τραγική κατάσταση στη Κύπρο συνεχίζεται ακόμα. Και φαίνεται από τη μετάφραση που σας έκανε ο φίλος μου Ιμπραχίμ Αζίζ. Ο ίδιος ζει στη νότια πλευρά της Κύπρου. Κάποτε ήταν στις λίστες επικηρυγμένων του Ντεκτάς και οι καλύτεροι του φίλοι δολοφονήθηκαν από τη ΤΜΤ όπως ο Ντερβίς Καβάζογλου και ο Μισιαούλης (στελέχη της Αριστεράς). Και ο ίδιος αποτέλεσε στόχο της ΤΜΤ. Παρ' όλο που πέρασαν 50 χρόνια δεν μπορεί να περάσει στην Κερύνεια.
- Κύριε Λεβέντ, σας ευχαριστώ πολύ γι αυτή τη συνέντευξη. Θα θέλατε να μου πείτε πως απολαμβάνετε τις ελεύθερές σας ώρες;
- Διαβάζω Γιάννη Ρίτσο, Ναζίμ Χικμέτ, Πάμπλο Νερούντα και ακούω μουσική Μίκη Θεοδωράκη. Προσωπικά πιστεύω ότι ο Θεοδωράκης είναι ο μεγαλύτερος συνθέτης του κόσμου όλων των εποχών. Πρέπει να σας πω επίσης ότι ο θάνατος του Καζαντζίδη με στενοχώρησε πολύ. Το έργο του Νίκου Καζαντζάκη «Ο Χριστός ξεσταυρώνεται» επηρέασε πολύ τη ζωή μου. Εκτιμώ επίσης ότι ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος είναι ένας από τους τρεις μεγαλύτερους σκηνοθέτες του κόσμου.

Σ.σ.: Μεταφραστής στη συνέντευξή μας ήταν ο Τουρκοκύπριος δημοσιογράφος Ibrahim Aziz ο οποίος προσφέρθηκε να βοηθήσει καθώς είναι επιστήθιος φίλος του Σενέρ Λεβέντ. Ο Ibrahim Aziz δημοσιογράφος και ποιητής ανήκει στους πολύ λίγους Τουρκοκύπριους που κρύφτηκαν το 1974 μαζί με όλη την οικογένειά του και με τη βοήθεια Ελληνοκυπρίων φίλων του απέφυγαν την καταναγκαστική από τον Ντεκτάς μετακίνησή τους στην κατεχόμενη Κερύνεια. Από τότε ο Ibrahim Aziz θεωρείται προδότης του καθεστώτος και δεν μπορεί να επισκεφθεί τη κατεχόμενη Κύπρο
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα της Κυπριακής παροικίας «Αγωνιστική Έκφραση» και στην ιστοσελίδα «Atticapress.gr»

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση