Προκαλεί ο "φίλος" Ταλάτ

Οι Τούρκοι δεν επιθυμούν λύση

Σε ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή έχουν εισέλθει οι συνομιλίες για το Κυπριακό, με τον πρόεδρο Δ. Χριστόφια να μεταθέτει συνεχώς την αποτίμηση τής μέχρι τώρα πορείας των συνομιλιών, ώστε να μην διαφανεί το αδιέξοδο, και τον Μ.Α. Ταλάτ και την Αγκυρα να προσπαθούν να δημιουργήσουν τετελεσμένα, με την επιβολή ακόμη πιο ακραίων ρυθμίσεων από αυτές που προέβλεπε το Σχέδιο Ανάν.

Ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ (αριστερά) βρήκε πρόσφορο έδαφος στις αστοχίες
του Κύπριου Προέδρου, κ. Χριστόφια, ώστε να ισχυροποιήσει
την διαπραγματευτική τακτική της τουρκοκυπριακής πλευράς

Η διαπραγματευτική τακτική της Λευκωσίας φέρνει πιο κοντά το αδιέξοδο, καθώς δίνει λανθασμένα μηνύματα σχετικά με την ελαστικότητα των θέσεων της ελληνοκυπριακής πλευράς. Δημιουργείται μάλιστα η εντύπωση στην τουρκική πλευρά ότι ο πρόεδρος Χριστόφιας, λόγω και ιδεολογικής τοποθέτησης, θα αποφύγει πάση θυσία και με οποιοδήποτε κόστος τον καταλογισμό στον ίδιο και στο ΑΚΕΛ της ευθύνης για το αδιέξοδο και πιθανόν για την οριστικοποίηση της διχοτόμησης.

Ο κ. Χριστόφιας βρέθηκε στην ιδιαίτερα δυσάρεστη θέση την περασμένη εβδομάδα να ακούσει τον κ. Ταλάτ από γραπτό κείμενο να του υπαγορεύει ενστάσεις και αντιρρήσεις για το ότι ως πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας επισκέφθηκε τη Μόσχα και συνήψε συμφωνίες με τη ρωσική κυβέρνηση, αλλά και κείμενο στρατηγικής συνεργασίας, όπου περιγράφονται και οι βασικές παράμετροι λύσης του Κυπριακού, όπως προβλέπονται από τα ψηφίσματα του ΣΑ του ΟΗΕ και τις συμφωνίες Κορυφής.

Ακόμη περισσότερο όμως προκάλεσε οργή στον Κύπριο πρόεδρο η διαπίστωση ότι ο «φίλος» Ταλάτ κάθε άλλο παρά διαφωνούσε με τις προκλήσεις της Τουρκίας, να αμφισβητεί εμπράκτως την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ της Κύπρου επιχειρώντας να την καταστήσει κράτος μειωμένης κυριαρχίας. Είχε προηγηθεί διπλή παρέμβαση της Τουρκίας με την αποστολή πολεμικών σκαφών, σε θαλάσσιες περιοχές ανοικτά της Πάφου και της Λεμεσού εντός κυπριακής ΑΟΖ, για να εκδιώξουν με απειλές ερευνητικά σκάφη που πραγματοποιούσαν πετρελαϊκές έρευνες για λογαριασμό της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Διαφορές. Ο Δ. Χριστόφιας επιδιώκει λύση διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με μια κυριαρχία, ιθαγένεια και διεθνή προσωπικότητα. Το νέο κράτος να είναι συνέχεια της Κυπριακής Δημοκρατίας. Να διασφαλισθεί το δικαίωμα επιστροφής των προσφύγων και των περιουσιών τους. Ο κ. Χριστόφιας αποδέχεται την εκ περιτροπής προεδρία (τρία χρόνια Ελληνοκύπριος και δύο χρόνια Τουρκοκύπριος) και την παραμονή πενήντα χιλιάδων εποίκων, ενώ απορρίπτει τη διαιτησία και τη συνέχιση παραμονής ξένων στρατευμάτων και του συστήματος εγγυήσεων.

Ο κ. Ταλάτ προτάσσει τη διζωνικότητα και τη δικοινοτικότητα και εκλαμβάνει την πολιτική ισότητα ως αριθμητική με στόχο την εξουδετέρωση των ομοσπονδιακών στοιχείων. Επιμένει στην παρθενογένεση του νέου κράτους (κάτι που συνεπάγεται και τη δυνατότητα «διαζυγίου» δύο «ανεξάρτητων» πλέον κρατών), θεωρεί περίπλοκο ζήτημα το περιουσιακό και προτείνει αποζημιώσεις και ανταλλαγή περιουσιών, επιμένει στη διατήρηση των εγγυήσεων της Τουρκίας και παρουσίας τουρκικού στρατού και αποδέχεται επιδιαιτησία.

Με αυτές τις θέσεις είναι ιδιαίτερα δύσκολη η επίτευξη προόδου. Και το ερώτημα είναι τι περιθώρια υποχωρήσεων έχει πλέον οι ελληνοκύπριοι, ώστε να ικανοποιηθεί η πρόβλεψη των μεσολαβητών του ΟΗΕ (που συμμερίζονται και στην Ε.Ε.) ότι μπορεί να υπάρξει πρόοδος μέχρι το καλοκαίρι του 2009. Ετσι θα απαλλαχθεί η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας από το βάρος του Κυπριακού, που πιθανόν θα προσφέρει ένα ακόμη πρόσχημα στις χώρες που θέλουν να κλείσουν διακριτικά την πόρτα της ένταξης στην Τουρκία.

Η Λευκωσία πρέπει να διαμορφώσει Σχέδιο Β. Αποτυχία των διαπραγματεύσεων θα οδηγήσει σε νέα προσπάθεια της Τουρκίας για αναγνώριση του ψευδοκράτους και οριστικοποίηση της διχοτόμησης.

Η στάση των κομμάτων

Ηδη όμως έχουν αρχίσει να εμφανίζονται οι πρώτες ρωγμές στο εσωτερικό μέτωπο στη Λευκωσία. Ο ΔΗΣΥ παρά τη στήριξη που προσφέρει στον «αιώνιο» αντίπαλο, το ΑΚΕΛ, βλέπει να εξαντλούνται τα περιθώρια, καθώς πλέον θα έχει πολιτικό και εκλογικό κόστος.

Το ΔΗΚΟ, κυβερνητικός εταίρος μεν αλλά με τις παρακαταθήκες του Τ. Παπαδόπουλου επιχειρεί να ισορροπήσει. Ο υπουργός Εξωτερικών Μ. Κυπριανού ουσιαστικά δεν συμμετέχει στον στενό πυρήνα που χειρίζεται το Κυπριακό και περιμένει την ευκαιρία μιας υποψηφιότητας για τη θέση του Προέδρου.

Ο πρόεδρος του κόμματος και πρόεδρος της Βουλής, Μ. Καρογιάν, έχει επενδύσει στη συνεργασία με το ΑΚΕΛ, καθώς ο θεσμικός ρόλος του προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα.

Αν και ο κ. Καρογιάν έχει επιχειρήσει να τιθασεύσει την ισχυρή ομάδα του ΔΗΚΟ που κινείται στο πλαίσιο που άφησε ο Τ. Παπαδόπουλος, γνωρίζει ότι η διολίσθηση των συνομιλιών θα έχει κόστος για τον ίδιο προσωπικά, καθώς θα αμφισβητηθεί η προεδρία του αλλά και στο κόμμα, το οποίο θα πλαγιοκοπηθεί από την ΕΔΕΚ.

Η ΕΔΕΚ έχοντας την πιο σαφή στάση συμμετέχει μεν στον κυβερνητικό συνασπισμό, αλλά επικρίνει την τακτική του προέδρου Χριστόφια στις διαπραγματεύσεις, επιδιώκοντας να προσελκύσει ένα μέρος των ψηφοφόρων που κινούνται στην Κεντροαριστερά και έχουν σκληρή θέση στο εθνικό θέμα.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση