Τί συμβαίνει στο Κιρκούκ;

Το πετρέλαιο... αποφασίζει!

του Σάββα Καλεντερίδη

Στο νέο ισχύον σύνταγμα του Ιράκ οι Κούρδοι, όταν ήταν απολύτως απαραίτητοι στους Αμερικανούς, κατόρθωσαν να "περάσουν" πρόβλεψη, με βάση την οποία μέχρι το τέλος του 2007 θα διεξαγόταν δημοψήφισμα στο νομό του Κιρκούκ, για να αποφασίσει ο λαός αν το Κιρκούκ θα ενσωματωθεί στην επικράτεια του Κουρδιστάν, του ομόσπονδου κράτους που λειτουργεί μέσα στα όρια του ιρακινού κράτους, στην περιοχή του Νοτίου Κουρδιστάν.
Στο νομό του Κιρκούκ, που υπάρχουν τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου αρίστης ποιότητος (σύμφωνα με μετριοπαθείς υπολογισμούς η αξία τους ξεπερνά τα 2 τρισεκατομμύρια δολάρια), οι Κούρδοι έχουν την απόλυτη πλειοψηφία απέναντι στους Άραβες και τους Τουρκομάνους, αφού αποτελούν το 75% του συνόλου του πληθυσμού.
Καθ' όλη τη διάρκεια του 2007, έτος που έπρεπε να διεξαχθεί το δημοψήφισμα, η Τουρκία άσκησε αφόρητες πιέσεις στις ΗΠΑ και αυτές με τη σειρά τους στους Κούρδους του Ιράκ (Μπαρζανί και Ταλαμπανί), για να αναβάλουν τη διενέργεια του δημοψηφίσματος. Η επίσκεψη του Ερντογάν στην Ουάσιγκτον και η συνάντησή του με τον πρόεδρο Μπους, το Νοέμβριο του 2007, ήταν καθοριστική για την τύχη του Κιρκούκ. Κατά πάσα πιθανότητα στη συνάντηση εκείνη, που είχε το χαρακτήρα ενός ανατολίτικου παζαριού, κρίθηκε η τύχη του Κιρκούκ, αφού οι Κούρδοι δεν προχώρησαν στη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος, ίσως "τοις κείνων ρήμασι πειθόμενοι".
Μετά την αναβολή του δημοψηφίσματος, το οποίο αγνωστο με τί ανταλλάγματα ή υποσχέσεις δεν διενήργησαν οι Κούρδοι, η τουρκική διπλωματία εξέφρασε απόψεις, με βάση τις οποίες οι Κούρδοι δεν είχαν πλέον το δικαίωμα διενέργειας δημοψηφίσματος, αφού η πρόβλεψη στο σύνταγμα του Ιράκ αφορούσε το 2007 και μόνον.
Την προηγούμενη εβδομάδα (22 Ιουλίου) το ιρακινό κοινοβούλιο, παρά την αποχή των Κούρδων βουλευτών, ψήφισε νέο εκλογικό νόμο, ο οποίος ρυθμίζει τις εκλογικές διαδικασίες που αφορούν την τοπική αυτοδιοίκηση. Η διαφωνία των Κούρδων αφορούσε την κατανομή της εξουσίας στο δήμο και τη νομαρχία Κιρκούκ. Δηλαδή, εκεί που οι Κούρδοι είχαν την τοπική εξουσία του Κιρκούκ στα χέρια τους και ετοιμάζονταν να ενσωματ΄σουν την περιοχή στην επικράτεια του Κουρδιστάν, με άστοχες και ανώριμες κινήσεις κινδυνεύουν να χάσουν και αυτά που είχαν.
Παρότι κατά τη διάρκεια της ψήφισης του νόμου οι δυο Κούρδοι αντιπρόεδροι αποχώρησαν από την ψηφοφορία, ο πρόεδρος της βουλής τη συνέχισε, με αποτέλεσμα να εγκριθεί ο καταστροφικός για τα κουρδικά συμφέροντα νόμος. Μετά την ψήφιση του νόμου, ο Κούρδος πρόεδρος του Ιράκ Τζελάλ Ταλαμπανί και ο αντιπρόεδρος Αντίλ Αμπντουλμεχντί (Adil Abdülmehdi) ανακοίνωσαν ότι θα ασκήσουν βέτο και δεν θα εγκρίνουν το νόμο.
Η περίπτωση του Κιρκούκ αποτελεί κλασικό παράδειγμα άστοχων πολιτικών χειρισμών ή πίστης των πολιτικών ηγετών μιας μικρής και εξαιρετικά αδύναμης χώρας στα λόγια μιας μεγάλης δύναμης, ενώ ταυτόχρονα καταδεικνύει και την αποφασιστικότητα της Τουρκίας να εκτρέψει τις εξελίξεις στο Κουρδικό, όπως αυτές δρομολογήθηκαν από την πρώτη επιχείρηση εναντίον του Ιράκ, το 1991.
Να σημειωθεί ότι κεντρικός πολιτικός στόχος της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, κυρίως από το 1999 μέχρι σήμερα, ανεξαρτήτως κεμαλικών ή ισλαμικών κυβερνήσεων, είναι η έμπρακτη αντίσταση στις επιλογές της Ουάσιγκτον, με στόχο την αλλαγή της πολιτικής της έναντι των Κούρδων, που κατά τα φαινόμενα οδηγούσε στη δημιουργία κουρδικού κράτους.
Κατά πάσα πιθανότητα η σημερινή πολύνεκρη βομβιστική επίθεση στο Κιρκούκ είναι μια από τις "έμπρακτες" ενέργειες της Άγκυρας στο Κουρδικό και τις αμερικανικές επιλογές

Infognomon-Politics

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση