Η έννοια της προδοσίας

Οι λέξεις μπορεί να απαγορευτούν. Με διατάγματα ή χωρίς. Όχι, όμως, και τα συναισθήματα

Από τον Μανώλη Κοττάκη

Σκοπεύω να «αναμετρηθώ» με μια δύσκολη λέξη σήμερα, αγαπητοί αναγνώστες. Φορτισμένη λέξη. Τελευταίως και απαγορευμένη. Τη λέξη «προδοσία». Απαγορεύτηκε να ακούγεται στη Βουλή. Ο Νίκος Βούτσης διέγραψε τη λέξη αυτήν από τα πρακτικά, όταν βουλευτής της Ακροδεξιάς θέλησε να αιτιολογήσει την ψήφο του στην ψηφοφορία των Πρεσπών με τη φράση «‘’Οχι’’ στην προδοσία». Η ΟΝΝΕΔ κάλεσε σε απολογία στελέχη της από την Ημαθία, επειδή τόλμησαν να εκδώσουν ανακοίνωση που περιελάμβανε τη λέξη αυτήν. Εισαγωγικά οφείλουμε να σημειώσουμε ότι στην πολιτική ιστορία μας η λέξη «προδοσία» πάει παρέα με τον Εθνικό Διχασμό. Η εκτέλεση των «έξι» στου Γουδή και η απόπειρα της βενιζελικής παράταξης να φορτώσει στη συντηρητική παράταξη όλες τις ευθύνες για τη Μικρασιατική Καταστροφή στοίχειωσε την πολιτική μας ζωή για δεκαετίες. Ο Εμφύλιος Πόλεμος, η απόπειρα αρπαγής της εξουσίας με τα όπλα, οι κομμουνιστικοί σχεδιασμοί για «Ανεξάρτητη Μακεδονία» και ο Ψυχρός Πόλεμος μας οδήγησαν υποχρεωτικά στον δεύτερο γύρο του διχασμού. Στους «εθνικόφρονες» και στα «μιάσματα». Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έθεσε, το 1958, στον βασιλέα Παύλο ως όρο ανάληψης της πρωθυπουργίας -πέραν των γνωστών- την αποφυλάκιση πολιτικών κρατουμένων. Ο τόπος έπρεπε να πάει παρακάτω. Τέλος, η τραγωδία της Κύπρου και ο εθνικός ακρωτηριασμός είχαν ως αποτέλεσμα την παραπομπή σε δίκη των πρωταιτίων της δικτατορίας και την καταδίκη τους σε ισόβιο εγκλεισμό στις Φυλακές Κορυδαλλού. Οι πολιτικές συνέπειές της, όμως, φτάνουν μέχρι τις ημέρες μας. Η Ακροδεξιά τα δίνει όλα προκειμένου να πάρει ρεβάνς στο όνομα των ιδεολογικών προπατόρων της. Οποιος μελετά, λοιπόν, σωστά την ελληνική Ιστορία γνωρίζει καλά ότι, κάθε φορά που καλλιεργείται κλίμα προδοσίας εις βάρος του λαού, αυτό έχει ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό της εθνικής ενότητας, την απαξίωση του πολιτικού κόσμου και, εν τέλει, την πρόκληση ανεπανόρθωτων δεινών.


Από την άλλη πλευρά, σε μια ημέρα σαν την προχθεσινή, τη μαύρη επέτειο των Ιμίων, είμαι υποχρεωμένος να θέσω ορισμένα απολύτως συγκεκριμένα ερωτήματα. Αν η λέξη «προδοσία» αντενδείκνυται για λόγους ιστορικούς, παιδαγωγικούς, εθνικούς, τότε η αδυναμία των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων να πατήσουν το πόδι τους σε ελληνικό έδαφος στα Ιμια, 23 ολόκληρα χρόνια ύστερα από όσα συνέβησαν εκείνη τη μοιραία νύχτα, και η αδυναμία υπουργών Αμυνας να πετάξουν ένα στεφάνι στη μνήμη των αξιωματικών μας ακριβώς στο σημείο όπου κατέπεσε το ελικόπτερο με ποια λέξη μπορεί να περιγραφούν; Προτείνετε μία! Παρακαλώ! Η δέσμευση, την οποία ανέλαβε εκείνη τη βραδιά η κυβέρνηση Σημίτη προς το «γεράκι» των Αμερικανών, Χόλμπρουκ, ότι η Ελλάς δεν θα διανοηθεί ποτέ στο μέλλον να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στο Αιγαίο στα 12 μίλια, με ποια λέξη μπορεί να περιγραφεί; Επίσης, η γραπτή οδηγία που έδωσε η κυβέρνηση Σημίτη στους διαπραγματευτές για το Σχέδιο Ανάν, τέλη του 2003 - αρχές 2004, να μην τίθεται ως προϋπόθεση της επίλυσης η απόσυρση του «Αττίλα» τι είναι; Εθνική ευεργεσία; Η απαίτηση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ προς την κυπριακή κυβέρνηση (αποκαλύψεις Μιχαηλίδη) να μη θέτουν στο τραπέζι το ζήτημα αξιοποίησης της ΑΟΖ, απαρνούμενη τον ορυκτό εθνικό πλούτο, πώς μπορεί να αποκληθεί; Προτάσεις, παρακαλώ! Η παρότρυνση της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ προς τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (αποκαλύψεις Κοτζιά) να αναγνωρίσουν τα Σκόπια με το όνομα «Μακεδονία» για να δημιουργηθούν τετελεσμένα και να βγει η Ελλάς από τη δύσκολη θέση ποιου χαρακτηρισμού μπορεί να τύχει ως πολιτική πράξη; Επινοήστε, παρακαλώ, μια λέξη για όλες αυτές τις πομπές και ευχαρίστως να ζητηθεί από τον Γεώργιο Μπαμπινιώτη να διαγράψει το συγκεκριμένο λήμμα από τα λεξικά του.

Ωστόσο, δεν πρέπει να λησμονούμε ότι οι λέξεις υπάρχουν στα λεξικά, ζουν, δεν σβήνουν, δεν περιπίπτουν σε αχρησία, γιατί περιγράφουν υπαρκτές ανθρώπινες συμπεριφορές. Βεβαίως, είμαι υποχρεωμένος να κάνω τον διαχωρισμό: αλλιώς χαρακτηρίζει κανείς κάποιον που με δόλο προκαλεί βλάβη στο εθνικό συμφέρον (στα απόρρητα των WikiLeaks θα βρείτε πολλούς σύγχρονους Εφιάλτες) και αλλιώς χαρακτηρίζει κανείς κάποιον ο οποίος -χωρίς δόλο, από άγνοια, ασύγγνωστη αμέλεια, ελαφρότητα, αυταπάτη, πλάνη- προκαλεί αντικειμενική βλάβη στο εθνικό συμφέρον. Υπάρχει, όμως, και κάτι ακόμα: προδότες στις μέρες μας, δόλιοι, πεμπτοφαλαγγίτες πιθανώς να υπάρχουν, πιθανώς και να μην υπάρχουν. Λαός που αισθάνεται προδομένος, όμως, υπάρχει. Και όσοι λειτουργούν σαν αστυνομία σκέψεως στην πατρίδα μας καλό είναι να το γνωρίζουν: οι λέξεις μπορεί και να απαγορευτούν, με διατάγματα ή χωρίς. Τα συναισθήματα, όμως, όχι. Δεν απαγορεύονται, δεν καταπιέζονται - υπάρχουν και εκδηλώνονται.

Δημοκρατία


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση