Ευρωπαϊκή διεύρυνση με αναδιάρθρωση συνόρων

Η προκλητική πρόταση του Γιοχάνες Χαν προσθέτει θολούς ορίζοντες στις «γκρίζες ζώνες» και ανακαλεί την ιταμή πρόσκληση για την «αναθεώρηση των σχολικών εγχειριδίων» Ιστορίας

Από τον Νίκο Παπουτσόπουλο

Σ αν να πήραν τέλος οι άνθρωποι και να μην έχει μείνει/ άλλο τίποτα καίριο να ειπωθεί» (Οδ. Ελύτης). «Είδαμε στις διαπραγματεύσεις για το ζήτημα του ονόματος, και εάν υπάρξει συμφωνία μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας, γιατί εκεί πρόκειται για αναδιάρθρωση των συνόρων, αυτό είναι κάτι πολύ σημαντικό και κρίσιμο για τους πολίτες. Συνεπώς εδώ χρειαζόμαστε ηγεσία αλλά χρειαζόμαστε και την ηγεσία για να γίνει αντιληπτό πως πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στις κοινωνίες.

Πρέπει να υπάρξουν αλλαγές στη νοοτροπία για να υπάρξει πραγματική πρόοδος στην πορεία προς την Ευρώπη» ανέφερε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής και Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ενωσης Γιοχάνες Χαν, παρουσία του υπουργού Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ, καθώς αναφέρθηκε στην υπό παρασκευή συμφωνία Αθηνών - Τιράνων.

Η άκομψη και προκλητική πρόταση για την «αναδιάρθρωση των συνόρων» μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας, προκειμένου να «υπάρξουν αλλαγές στις κοινωνίες», προσθέτει θολούς ορίζοντες στις «γκρίζες ζώνες» και ανακαλεί την επίσης πρόσφατη και ιταμή πρόσκληση για την «αναθεώρηση των σχολικών εγχειριδίων» Ιστορίας, όπως αυτή διατυπώνεται στο όγδοο άρθρο (5) της «Συμφωνίας» για τη «διευθέτηση της διαφοράς περί το όνομα της γείτονος», που ασμένως συνυπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση. Σύμφωνα με το άρθρο, «τα δύο Μέρη καλούνται να συγκροτήσουν με ανταλλαγή διπλωματικών διακοινώσεων, στη βάση της ισότητας, μια Κοινή Διεπιστημονική Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, σε ιστορία, αρχαιολογία και εκπαιδευτικά θέματα, για να εξετάσει την αντικειμενική, επιστημονική ερμηνεία των ιστορικών γεγονότων βασισμένη σε αυθεντικές στοιχειοθετημένες και επιστημονικά στέρεες ιστορικές πηγές και αρχαιολογικά ευρήματα.

Η Επιτροπή θα εξετάσει και, εφόσον θεωρήσει κατάλληλο, θα αναθεωρήσει οιαδήποτε σχολικά εγχειρίδια και βοηθητικό σχολικό υλικό, όπως χάρτες, ιστορικούς άτλαντες, οδηγούς διδασκαλίας που χρησιμοποιούνται σε έκαστο από τα Μέρη, σύμφωνα με τις αρχές και τους σκοπούς της UNESCΟ και του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η Επιτροπή, επίσης, θα εξετάσει οιεσδήποτε νέες εκδόσεις σχολικών εγχειριδίων και βοηθητικού σχολικού υλικού».

Νέες αντιλήψεις εννοιών και λέξεων, σύγχρονες μέθοδοι ερμηνείας της γλώσσας και διδασκαλίας της Ιστορίας, πιθανώς διευκολύνουν στο εγγύς μέλλον και τις αναθεωρήσεις συνόρων, ιδιαίτερα χωρών που βρίσκονται σε καθεστώς οικονομικής εποπτείας, όπου ελεγκτές, υπάλληλοι του χρηματοπιστωτικού συστήματος, έχουν υποκαταστήσει τους θεμελιώδεις θεσμούς. Αλλωστε με την απαξίωση και την κατάρρευση των ανθρωπιστικών σπουδών, το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στα οικονομικά μεγέθη, στις φιλόδοξες οικονομικές μεταρρυθμίσεις και στην πολιτική συνεχούς διεύρυνσης που εξασφαλίζουν απολύτως τα συστημικά συμφέροντα.

Ο Αυστριακός Γιοχάνες Χαν, Ευρωπαίος επίτροπος για την Ευρωπαϊκή Πολιτική Γειτονίας και τις Διαπραγματεύσεις για τη Διεύρυνση (από το 2014), έχει την ευθύνη για την εμβάθυνση των σχέσεων με τους γείτονες της Ε.Ε. προς τα νότια και τα ανατολικά, προς το συμφέρον της Ε.Ε. και προς το συμφέρον των εταίρων, να προωθήσει τη σταθερότητα στα σύνορα της Ευρώπης και να βοηθήσει τις γειτονικές χώρες να αναπτύξουν σταθερούς δημοκρατικούς θεσμούς και να γίνουν πιο ευημερούσες, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας. Στις αρμοδιότητές του, ο συντονισμός της προσφοράς της Ε.Ε. για στενότερη συνεργασία σε τομείς, όπως το εμπόριο, η κινητικότητα, η ενέργεια και η εκπαίδευση για τη δημιουργία εξατομικευμένων συμπράξεων, για την ανάπτυξη σχέσεων με κάθε γείτονα καθώς και η συνέχιση των εν εξελίξει διαπραγματεύσεων ένταξης στην Ε.Ε. και συμβολή στην προετοιμασία των χωρών με προοπτική ένταξης για μελλοντικές προκλήσεις.

Ο επίτροπος Γιοχάνες Χαν (διδακτορικό στη φιλοσοφία του πανεπιστημίου της Βιένης, 1987) γνωρίζει, πιθανώς, από τα «σχολικά εγχειρίδια» πως «η επικράτηση των Ελλήνων στον πόλεμο (1940) κατά της φασιστικής Ιταλίας, σε εποχή που όλες οι χώρες της Ευρώπης είχαν -συχνά και εθελούσια- υποταγεί στον Αξονα, χαιρετίστηκε ως νίκη των ελεύθερων λαών κατά της βίας και του ολοκληρωτισμού», «απέτρεψε την επικράτηση του Αξονα στο βόρειο ήμισυ της Ανατολικής Μεσογείου», ενώ «η αναγκαστική στροφή στα Βαλκάνια υποχρέωσε τον Χίτλερ να αναβάλει την εκτέλεση της επίθεσης “Μπαρμπαρόσα” κατά της Σοβιετικής Ενωσης.

Στις 14 Νοεμβρίου (1940, ο Ελληνικός Στρατός) αντεπιτέθηκε κατά του εχθρού στην Αλβανία, από όπου είχε εκδηλωθεί η εισβολή. Η κατάληψη της Κορυτσάς, της Πρεμετής, του Πόγραδετς, του Αργυροκάστρου, των Αγίων Σαράντα και, τέλος, στις αρχές του 1941, της Κλεισούρας σφράγισε τη νικηφόρα πορεία του Ελληνικού Στρατού σε εδάφη κατοικημένα και από αλύτρωτο ελληνικό πληθυσμό» (‘Ιστορία του νεότερου και του σύγχρονου κόσμου», Γ΄ Γενικού Λυκείου, του υπουργείου Παιδείας διά βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, σελ. 120/21). Η αναφορά, επομένως, του Γιοχάνες Χαν περί της «αναδιάρθρωσης των συνόρων» μεταξύ Ελλάδος και Αλβανίας, πιθανώς στοχεύει στην πλήρη ικανοποίηση των αιτημάτων της Ελλάδος κατά το συνέδριο της ειρήνης, με την απόδοση των εδαφών της Βορείου Ηπείρου, σύμφωνα με την αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών, «που είχε διακηρυχτεί από τους Συμμάχους κατά τη διάρκεια του πολέμου», και τη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων της Συνθήκης των Παρισίων. Η προάσπιση, άλλωστε, των δικαίων της Ελλάδος, ως εταίρου, αποτελεί δέσμευση, που απορρέει από τις αρχές και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

«Αναθεώρηση των σχολικών εγχειριδίων και βοηθητικού σχολικού υλικού» πιθανώς διευκολύνει την «αλλαγή νοοτροπίας των πολιτών» με την παραχάραξη της «ιστορίας του νεότερου και σύγχρονου κόσμου», που καθοδηγείται από «το πνεύμα και τις αρχές της δημοκρατίας, των θεμελιωδών ελευθεριών, τον σεβασμό των δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας του ανθρώπου και το κράτος δικαίου», όπως διαμορφώνει μικρό και κλειστό κέντρο λήψης αποφάσεων ενός ευρωαγοραίου σταλινικού καθεστώτος.

Την αναθεώρηση της ιστορίας της αναμένει και η Θεσσαλονίκη, η πρωτεύουσα της Μακεδονίας, η ετεροθαλής αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που λικνίζεται νωχελικά στον μυχό του Θερμαϊκού και προσκαλεί σε μυστηριακές διαδρομές θρύλων, που έκρυψαν σε όνειρα και μύθους οι αιώνες. Ελάχιστα μέτρα κάτω από την πολύβουη διασταύρωση των σημερινών οδών Εγνατία και Βενιζέλου ανασαίνουν ξανά βυζαντινοί δρόμοι που τέμνονται, η πλακόστρωτη Μέση Οδός της δεύτερης σημαντικότερης πόλης της βυζαντινής αυτοκρατορίας, καθώς και η διασταύρωσή της με τον μαρμαρόστρωτο cardo, στην κατεύθυνση της σημερινής οδού Βενιζέλου. Στην καρδιά της πόλης, νότια από την αγορά, στο κέντρο πάντοτε των εμπορικών καταστημάτων και των δημόσιων κτιρίων από τους ρωμαϊκούς, τουλάχιστον, χρόνους μέχρι σήμερα, η «άρχουσα των δυτικών θεμάτων», που εξασφάλιζε στους κατοίκους της κάθε «ευζωίας αφορμήν εις κόρον», φανερώνει τα μυστικά της κάλλη και αποδίδει με σαφήνεια το πολιτισμικό της στίγμα.

Συμβασιλεύουσα σε όλη τη διάρκεια της βυζαντινής αυτοκρατορίας, της μεγαλύτερης διάρκειας αυτοκρατορίας που έχει υπάρξει ποτέ. Η Θεσσαλονίκη είναι η δεύτερη βυζαντινή πόλη που διασώζεται μετά την Κωνσταντινούπολη, αλλά είναι η πρώτη και μοναδική στον ευρωπαϊκό χώρο που διασώζεται ως πόλη βυζαντινή. Σημάδια που άφησε ανεξίτηλα ο χρόνος και που συνθέτουν την ονειρική ατμόσφαιρα του χώρου, καθώς τα αρχαιολογικά λείψανα δίνουν το αδιάψευστο στίγμα ενός μεγάλου πολιτισμού που άνθησε εδώ, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, και μνημονεύουν με νοσταλγία τα κλέη του παρελθόντος.

Δημοκρατία


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση