Απωλέσαμε την ιδιότητα του πολίτη και κρατήσαμε αυτή του υπηκόου

Το δικαίωμα εκλογής εκπροσώπων ως ύψιστο δικαίωμα, οι ενεργοί πολίτες και η ιδιώτευση των ανθρώπων στις σύγχρονες πόλεις

Πολίτης είναι αυτός που δικαιούται, αλλά και υποχρεούται να συμμετέχει στα κοινά. Και υπήκοος (υπήκοος & υπό + ακοή) είναι ο υπάκουος, ο υποκείμενος στην κρατική εξουσία, αλλά με παθητική διάθεση και απουσία ανυπακοής.

Τι είμαστε επομένως εμείς τώρα, οι αστοί, η συντριπτική πλειονότητα του πληθυσμού; Πολίτες, δηλαδή μέλη ενός λαού που συμμετέχει ενεργά στα δρώμενα ή απαθείς θεατές αυτών, εκουσίως εγκαταλειφθέντες στην -κακή- μοίρα μας; Η συμπεριφορά μας καταδεικνύει το γεγονός της επικράτησης της Αριστεράς, μιας μικρής έως και ασήμαντης μειοψηφίας, που όμως κυριάρχησε κατά την μεταπολίτευση και επέβαλε τις απόψεις της στην διακυβέρνηση της χώρας, οδηγώντας την εδώ που είναι σήμερα.

Αυτή είναι η επιτυχία των μικρών περιθωριακών ομάδων στην πολιτική σκηνή, που δρουν όμως ως δυναμικές ομάδες πίεσης, επεμβαίνοντας και καθορίζοντας αποφάσεις της διοίκησης σε όλους σχεδόν τους θεσμούς, από Δικαιοσύνη και Παιδεία, έως Οικονομία και Αστυνομία. Ακόμη και το δικαίωμα της εκλογής εκπροσώπων, έχει ατονήσει, αφού έχει αφεθεί να καθορίζεται η επιλογή από τα Μέσα ενημέρωσης.

Φυσικά, δεν είναι περίεργο που ο καταστατικός χάρτης της χώρας, το Σύνταγμα, αναγράφει, στο ίδιο άρθρο μάλιστα, για "εκλογικό δικαίωμα" το οποίο όμως είναι "υποχρεωτικό". Αυτά συμβαίνουν στο άρθρο 51, όπου στην παρ. 3 γίνεται αναφορά στους «πολίτες που έχουν εκλογικό δικαίωμα», και στην παρ. 5 ορίζεται, ότι «η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική»! (Στην πράξη βέβαια, από τη μεταπολίτευση και μέχρι σήμερα, ποτέ δεν ίσχυσε ο νόμος που προβλέπει τις ποινές για τη μη άσκηση του υποχρεωτικού… δικαιώματος. Σημασία, όμως, έχει η ουσία. Και σύμφωνα μ’ αυτήν, και σύμφωνα επίσης με όσα καθόρισαν οι πρόγονοί μας που καθιέρωσαν το δημοκρατικό πολίτευμα, η ψήφος είναι μόνον δικαίωμα, και μάλιστα το ύψιστο του πολίτη).

Η ψήφος, λοιπόν, αποτελεί ύψιστο δικαίωμα του πολίτη και ίσως ο λόγος που μεταμορφώθηκε σε υποχρέωση, είναι ότι υπάρχει η αίσθηση δημοκρατικού ελλείμματος στο πολιτικό σύστημά μας. Γι’ αυτό και ακόμη εξαγοράζεται. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, που κατά το τελευταίο διάστημα γίνεται λόγος για "ψήφο ευθύνης". Συνειρμικά, σκέπτεται ο καθένας ότι πρέπει να υπάρχει και ψήφος "ανεύθυνη". Αυτό δεν εννοούμε άλλωστε, κατά τις ευρωεκλογές, όταν μιλάμε για "χαλαρή ψήφο";

Όπως φαίνεται, δεν έχουμε πάρει στα σοβαρά την ιδιότητα του πολίτη. Και προξενεί εντύπωση το γεγονός, ότι πολλοί παρουσιαζόμενοι ως ιδιαίτερα ευαίσθητοι περί τα δημοκρατικά δικαιώματα, κάνουν λόγο για "ενεργούς πολίτες". Δεν γνωρίζουν άραγε τι σημαίνει πολίτης; Μα, ο προσδιορισμός "ενεργός" εμπεριέχεται στην έννοια του πολίτη. Αν δεν είναι ενεργός, είναι "ιδιώτης", που κατά την αρχαιοελληνική δημοκρατική ορολογία σήμαινε τον στερούμενο των πολιτικών του δικαιωμάτων. Σήμερα τον αποκαλούμε υπήκοο.

Πολίτης είναι αυτός που συμμετέχει ενεργά στα δρώμενα της Πόλης. Κι εδώ υπάρχει και κάτι άλλο που κληρονομήσαμε και το οδηγήσαμε σε παρανόηση. "Πόλη" είναι η λειτουργία του πολιτεύματος, όχι τα κτίρια και οι υποδομές, που αποτελούν το "άστυ". Και σύμφωνα με τη νομοθεσία του Σόλωνος, η στέρηση του δικαιώματος να φέρει κάποιος τον τίτλο του πολίτη, ήταν η χειρότερη ποινή, διότι καθίστατο "άτιμος", δηλαδή "ιδιώτης" που δεν μπορούσε να απολαύσει τις τιμές που παρείχε η Πόλη.

Δεν νοείται, επομένως πολίτης, χωρίς ενεργό συμμετοχή. Αλλά και δεν νοείται πολίτης χωρίς το αυτεξούσιο της βούλησής του, για να κρίνει ελεύθερα, ανεπηρέαστα, αντικειμενικά. Αλλιώς, είναι "οπαδός" και αποτελεί τη μεγάλη πληγή του πολιτεύματος. Το σύστημα μάς θέλει οπαδούς. Κατευθυνόμενους, επηρεαζόμενους, με περιφρόνηση στο διάλογο και την αντίθετη άποψη. Και όσο δεν γινόμαστε πολίτες, δεν ανησυχεί.

Πού είναι οι αντιδράσεις του λαού στα όσα συμβαίνουν, και με τους προηγούμενους και με τους νυν κυβερνώντες, που απέδειξαν χωρίς καμιά απολύτως αμφισβήτηση ότι πολιτεύονται μόνον για το κομματικό -δηλαδή το προσωπικό- τους συμφέρον; Αλλαγή, ή καλύτερα ανατροπή της παρούσης καταστάσεως, θα υπάρξει μόνον όταν απεμπολήσουμε την ιδιότητα του υπηκόου και ξαναγίνουμε πολίτες.  

Μακεδών
Πηγή Voria


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση