Επαφές υψηλού επιπέδου ή πολύ μεγάλου ρίσκου;
Η συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας -
Τουρκίας (HLCC) στην Αγκυρα στις 4 και 5 Μαρτίου αποτελεί άλλο ένα
επικίνδυνο κληροδότημα της κυβέρνησης Παπανδρέου στην κυβέρνηση Σαμαρά.
Επιφυλάσσει μόνο περιττά ρίσκα, ενώ η τουρκική διπλωματία, όπως απέδειξε
πρόσφατα στο Κατάρ, είναι πανέτοιμη να αξιοποιήσει τους δυσμενείς
συσχετισμούς.
Ασφαλώς, ο διάλογος Αθήνας - Αγκυρας ήταν, παραμένει και θα εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας. Θεωρητικά, επειδή οφείλεις πάντοτε να συνομιλείς με τον γείτονά σου, αλλά και πρακτικά, επειδή η απουσία επαφών θα σήμαινε ενίσχυση των πιο επιθετικών κύκλων στην Τουρκία. Επίσης, ο κανόνας στη διεθνή διπλωματία είναι ότι τα υψηλού επιπέδου (high level) συμβούλια προάγουν την αμοιβαία κατανόηση και διευκολύνουν την επιχειρηματική συνεργασία.
Ωστόσο, οι σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας μάλλον αποτελούν εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα και ήδη ξένοι διπλωμάτες αρχίζουν τα λογοπαίγνια περί υψηλού ρίσκου (high risk) αντί υψηλού επιπέδου. Γνωρίζουν ότι περίπου τρία χρόνια μετά την πρώτη συνεδρίαση του συμβουλίου, τον Μάιο του 2010 στην Αθήνα, η ελληνική διπλωματία είναι εγκλωβισμένη στην πλέον περίεργη «έμπνευση» του πρώην πρωθυπουργού. Ξεχασμένος κάπου στο 2003 και στη θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών, ο κ. Παπανδρέου δεν συνειδητοποιούσε ότι τα πράγματα είχαν αλλάξει. Τότε η Ελλάδα ασκούσε επιτυχημένη προεδρία στην Ε.Ε., προετοίμαζε τους (πρώτους μετά την 11η Σεπτεμβρίου) Ολυμπιακούς Αγώνες και κυριαρχούσε στα Βαλκάνια, ενώ ο κ. Τ. Ερντογάν μόλις είχε παραλάβει μια χώρα καταχρεωμένη στο ΔΝΤ, σπαρασσόμενη από διαμάχες και σε ρήξη με τις ΗΠΑ λόγω του πολέμου στο Ιράκ. Το 2010, λοιπόν, το ΔΝΤ βρισκόταν πλέον στην Ελλάδα και ο Τούρκος πρωθυπουργός είχε συντελέσει ένα πολιτικό και οικονομικό θαύμα, ενισχύοντας τον ίδιο και τη χώρα του. Ποιος ο λόγος ο κ. Παπανδρέου να είναι ο επισπεύδων για την ίδρυση του HLCC; Είναι δυνατόν να διευρύνεις την ατζέντα, όταν βρίσκεσαι σε υποδεέστερη θέση;
Η έκτοτε τουρκική τακτική δεν προσφέρει μεγάλες ελπίδες για την επικείμενη HLCC. Το καλοκαίρι του 2010 (με νωπή ακόμα την πρώτη συνεδρίαση), η Τουρκία πραγματοποίησε χαρτογραφική έρευνα πάνω από την υφαλοκρηπίδα στο Θρακικό Πέλαγος, χωρίς να μας έχει ενημερώσει ως αρμόδιο παράκτιο κράτος. Λίγους μήνες αργότερα, εκτέλεσε και σεισμογραφικές έρευνες σε τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας νότια του Καστελόριζου και της Ρόδου. Τον Ιανουάριο του 2011, απείλησε ότι «το Καστελόριζο δεν έχει δικαίωμα υφαλοκρηπίδας πέραν των χωρικών υδάτων». Το πρώτο εξάμηνο του 2012, το τουρκικό πολεμικό ναυτικό συνέχισε να πραγματοποιεί (υποτιθέμενες) «αβλαβείς διελεύσεις» μεταξύ Ανδρου και Εύβοιας, ενώ -έως τα τέλη του έτους- η Αγκυρα τήρησε στάση αναμονής, για να σφυγμομετρήσει την κυβέρνηση Σαμαρά και να μην κατηγορηθεί για διατάραξη μιας χώρας της ευρωζώνης.
Τώρα, η περίοδος μέλιτος τελείωσε! Η συνάντηση του Κατάρ προσφέρει εύγλωττη εικόνα. Με την Τουρκία πρέπει να συνεχίσουμε να μιλάμε, αλλά όχι στο πεδίο του HLCC και όχι πριν η Αθήνα αναλάβει, με μέγιστη σύνεση, νέες πρωτοβουλίες. Αλλά ποιες, πότε και πώς;
Ασφαλώς, ο διάλογος Αθήνας - Αγκυρας ήταν, παραμένει και θα εξακολουθεί να είναι ζωτικής σημασίας. Θεωρητικά, επειδή οφείλεις πάντοτε να συνομιλείς με τον γείτονά σου, αλλά και πρακτικά, επειδή η απουσία επαφών θα σήμαινε ενίσχυση των πιο επιθετικών κύκλων στην Τουρκία. Επίσης, ο κανόνας στη διεθνή διπλωματία είναι ότι τα υψηλού επιπέδου (high level) συμβούλια προάγουν την αμοιβαία κατανόηση και διευκολύνουν την επιχειρηματική συνεργασία.
Ωστόσο, οι σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας μάλλον αποτελούν εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα και ήδη ξένοι διπλωμάτες αρχίζουν τα λογοπαίγνια περί υψηλού ρίσκου (high risk) αντί υψηλού επιπέδου. Γνωρίζουν ότι περίπου τρία χρόνια μετά την πρώτη συνεδρίαση του συμβουλίου, τον Μάιο του 2010 στην Αθήνα, η ελληνική διπλωματία είναι εγκλωβισμένη στην πλέον περίεργη «έμπνευση» του πρώην πρωθυπουργού. Ξεχασμένος κάπου στο 2003 και στη θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών, ο κ. Παπανδρέου δεν συνειδητοποιούσε ότι τα πράγματα είχαν αλλάξει. Τότε η Ελλάδα ασκούσε επιτυχημένη προεδρία στην Ε.Ε., προετοίμαζε τους (πρώτους μετά την 11η Σεπτεμβρίου) Ολυμπιακούς Αγώνες και κυριαρχούσε στα Βαλκάνια, ενώ ο κ. Τ. Ερντογάν μόλις είχε παραλάβει μια χώρα καταχρεωμένη στο ΔΝΤ, σπαρασσόμενη από διαμάχες και σε ρήξη με τις ΗΠΑ λόγω του πολέμου στο Ιράκ. Το 2010, λοιπόν, το ΔΝΤ βρισκόταν πλέον στην Ελλάδα και ο Τούρκος πρωθυπουργός είχε συντελέσει ένα πολιτικό και οικονομικό θαύμα, ενισχύοντας τον ίδιο και τη χώρα του. Ποιος ο λόγος ο κ. Παπανδρέου να είναι ο επισπεύδων για την ίδρυση του HLCC; Είναι δυνατόν να διευρύνεις την ατζέντα, όταν βρίσκεσαι σε υποδεέστερη θέση;
Η έκτοτε τουρκική τακτική δεν προσφέρει μεγάλες ελπίδες για την επικείμενη HLCC. Το καλοκαίρι του 2010 (με νωπή ακόμα την πρώτη συνεδρίαση), η Τουρκία πραγματοποίησε χαρτογραφική έρευνα πάνω από την υφαλοκρηπίδα στο Θρακικό Πέλαγος, χωρίς να μας έχει ενημερώσει ως αρμόδιο παράκτιο κράτος. Λίγους μήνες αργότερα, εκτέλεσε και σεισμογραφικές έρευνες σε τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας νότια του Καστελόριζου και της Ρόδου. Τον Ιανουάριο του 2011, απείλησε ότι «το Καστελόριζο δεν έχει δικαίωμα υφαλοκρηπίδας πέραν των χωρικών υδάτων». Το πρώτο εξάμηνο του 2012, το τουρκικό πολεμικό ναυτικό συνέχισε να πραγματοποιεί (υποτιθέμενες) «αβλαβείς διελεύσεις» μεταξύ Ανδρου και Εύβοιας, ενώ -έως τα τέλη του έτους- η Αγκυρα τήρησε στάση αναμονής, για να σφυγμομετρήσει την κυβέρνηση Σαμαρά και να μην κατηγορηθεί για διατάραξη μιας χώρας της ευρωζώνης.
Τώρα, η περίοδος μέλιτος τελείωσε! Η συνάντηση του Κατάρ προσφέρει εύγλωττη εικόνα. Με την Τουρκία πρέπει να συνεχίσουμε να μιλάμε, αλλά όχι στο πεδίο του HLCC και όχι πριν η Αθήνα αναλάβει, με μέγιστη σύνεση, νέες πρωτοβουλίες. Αλλά ποιες, πότε και πώς;
Αναρτήσεις
Γράψτε τα δικά σας σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...