Μήπως αλλάζουν οι ισορροπίες;

Η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου έχει οδηγηθεί σε μία διαρκή αναστάτωση, εδώ και αρκετό καιρό. Κυρίως επειδή η Τουρκία προσπαθεί ν’ αλλάξει τις ισορροπίες δυνάμεων προς όφελός της, αφενός αναζητώντας ρόλο τοπικής υπερδύναμης και αφετέρου επειδή προσπαθεί ν’ ανατρέψει το υπάρχον νομικό status quo στο Αιγαίο, ώστε ν’ αποκτήσει πρόσβαση σε πιθανή εκμετάλλευση υδρογονανθράκων.

Το μοτίβο κινήσεων που συντελούνται τελευταία από τα κράτη που έχουν ρόλο στην περιοχή, επιβεβαιώνει όντως την ύπαρξη μιας αλλαγής. Η οποία αλλαγή όμως, δεν μοιάζει ν’ ακολουθεί τα παλιότερα πρότυπα/δόγματα που εφαρμόζονταν μέχρι πρόσφατα.

Η Γαλλία διαθέτει τέσσερα αεροπλανοφόρα. Ένα από αυτά, το "Σαρλ ντε Γκολ", έχει αναλάβει την αποστολή να συμμετέχει στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους. Στα πλαίσια αυτής της αποστολής λοιπόν, πριν λίγες ημέρες, ξεκίνησε με προορισμό τα Στενά του Ορμούζ (στον Αραβικό Κόλπο). Το ταξίδι προέβλεπε (ανάμεσα σε άλλα) μία ενδιάμεση στάση στην είσοδο του Σουέζ και άλλη μία κατά την επιστροφή στη Γαλλία, στη Λεμεσό.

Αντί αυτών, το γιγαντιαίο πολεμικό βρίσκεται από προχθές στο οικόπεδο 8 και "περιπολεί". Εκεί όπου, εδώ και δύο εβδομάδες, το Τουρκικό ερευνητικό "Γιαβούζ" διεξάγει παράνομες έρευνες σε υδρογονάνθρακες. Κυκλοφορούν μάλιστα πληροφορίες πως, κάποια από τα Rafale που μεταφέρει το "ντε Γκολ", "επισκέφθηκαν" το Τουρκικό σκάφος, δίνοντας έτσι ξεκάθαρο μήνυμα για τη στάση που προτίθεται να κρατήσει η Γαλλία εάν συνεχισθούν οι προκλήσεις εκ μέρους της Τουρκίας.


Ας μην ξεχνάμε ότι το Κυπριακό οικόπεδο 8 έχει παραχωρηθεί για έρευνες στην Γαλλική Total και την Ιταλική ENI, δύο ενεργειακούς γίγαντες, παίκτες παγκοσμίου επιπέδου.

Ενώ όμως η Γαλλία δεν αφήνει περιθώρια παρανοήσεων, η Ιταλία έχει επιλέξει να τηρήσει μια πιο μετριοπαθή στάση. Μάλιστα, λίγο καιρό πριν, δεν είχε δείξει καμία αντίδραση όταν Τουρκικά πολεμικά, παρεμπόδισαν Ιταλικό γεωτρύπανο να πραγματοποιήσει έρευνα στο συγκεκριμένο οικόπεδο και γενικότερα έδειχνε να κρατά περισσότερο φιλοτουρκική στάση.

Ξαφνικά όμως την Τρίτη, μάθαμε από επίσημες ανακοινώσεις των δύο ΥΠΕΞ Δένδια και ντι Μάιο, ότι:
Α. Η Ιταλία έχει σαφές ενδιαφέρον για τον αγωγό East Med
Β. Καταδικάζει το γνωστό, έωλο τουρκολιβυκό σύμφωνο και (το σημαντικότερο)
Γ. Οι 2 χώρες αποφάσισαν να προχωρήσουν τάχιστα στην αμοιβαία οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ τους.

Το τρίτο σημείο αποτελεί μία τεραστίων διαστάσεων έκπληξη. Οι δύο χώρες έχουν υπογράψει συμφωνία επί της αρχής για οριοθέτηση ΑΟΖ από το… 1977. Αλλά από τότε δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν στις λεπτομέρειες και κυρίως για τα… δικαιώματα αλιείας δυτικά της Μεσσηνίας! Ιταλοί και Έλληνες ψαράδες, ψαρεύουν σ’ εκείνο το σημείο το (τρομερά αποδοτικό οικονομικά) ψιλό γαριδάκι της Μεσογείου και καμία πλευρά δεν θέλησε να συμβιβαστεί. Μέχρι σήμερα. Προφανώς κρίθηκε ότι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, είναι πολύ πιο αποδοτικά για την Ιταλική οικονομία, από το… γαριδάκι.

Κανένα από τα παραπάνω περιστατικά δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί πως ανατρέπει την ισορροπία δυνάμεων, προς όφελος της Άγκυρας. Μάλλον το αντίθετο, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος. Αμφότερα τα δύο συμβάντα, ενισχύουν αξιοπρόσεκτα τις Ελληνικές θέσεις.

Αλλά δεν είναι τα μόνα. Η σκληρή στάση των ΗΠΑ (πλην Τραμπ, που προσπαθεί να βοηθήσει "τον φίλο του", όχι με ιδιαίτερη επιτυχία) δείχνει να σκληραίνει ακόμα περισσότερο, με το σταμάτημα ενός άκρως απόρρητου προγράμματος ανάπτυξης drones νέας τεχνολογίας, που αποκάλυψε το Reuters εχθές.

Παράλληλα, την ώρα που προσπαθούσε να εκφοβίσει με φανφαρονισμούς τον Σύριο πρόεδρο Άσαντ, εξ αιτίας του θανάτου 6 Τούρκων στρατιωτών στο Ιντλίμπ, ο "Σουλτάνος" Ταγίπ ελάμβανε απάντηση από τον Ρώσο Πρόεδρο Πούτιν. Και μάλιστα σε σκληρούς και επικριτικούς τόνους.

Είναι σίγουρο ότι, Ρωσία και Τουρκία, στην παρούσα φάση δεν έχουν κανένα συμφέρον να χαλάσουν τις μεταξύ τους σχέσεις, οι οποίες είναι αποδοτικότατες και για τις δύο πλευρές μέχρι τώρα. Αλλά από τη στιγμή που οι ηγέτες των δύο χωρών αρχίζουν ν’ ανταλλάσσουν "γλυκόλογα" δημόσια, η ψυχρότητα δεν είναι καθόλου δύσκολο να έρθει και η αποδοχή των όποιων αιτημάτων, σαφώς δυσκολότερη.

Σε κάθε περίπτωση, η ένταση στις σχέσεις της με Ρωσία και Συρία, μόνο καλά δεν προμηνύει, για την Τουρκία.

Εδώ και πολλές δεκαετίες, η Τουρκία είχε σαφώς μεγαλύτερη υποστήριξη από τις λεγόμενες Μεγάλες Δυνάμεις, ενώ η Ελλάδα αντιμετωπιζόταν με ξεκάθαρα λιγότερη συμπάθεια. Οι λόγοι πολλοί και όχι της παρούσης.

Το σημαντικό είναι πως πλέον βλέπουμε αξιοσημείωτα σημάδια αντιστροφής της κατάστασης. Μιας αντιστροφής που, εφόσον συνεχιστεί, θα αναγκάσει την γείτονα σε πλήρη αναδίπλωση και σαφέστατα ηπιότερη στάση. Ενώ θα φέρει την Ελλάδα σε πλεονεκτική θέση για το μέλλον και στην θέση του οδηγού για τα επόμενα κρίσιμα χρόνια.

Είναι πάρα πολύ νωρίς για να υπάρξουν σίγουρα συμπεράσματα, αλλά οι συνθήκες στα προβλήματα με την Τουρκία, δείχνουν να βελτιώνονται σημαντικά. Καιρός ήταν…

Ας ευχηθούμε να υπάρξει η αντίστοιχη συνέπεια.

Πέτρος Λάζος
Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση