Θα χοντρύνει το παιγνίδι η Τουρκία

Το γεωπολιτικό διακύβευμα των υδρογονανθράκων

Του Θεόδωρου Τσακίρη

Την ώρα που η Τουρκία σε μια πρωτοφανή επίδειξη δύναμης και αλαζονείας ξοδεύει εκατοντάδες χιλιάδες αν όχι εκατομμύρια δολάρια για την άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα», η ανακάλυψη του «Γλαύκου» αναδεικνύει μια παραδοξότητα.

Παρά τη συσσωρευμένη στρατιωτική της ισχύ, η τουρκική αρμάδα δεν τόλμησε να πλησιάσει ή να παρεμποδίσει τη γεώτρηση της ExxonΜοbil παρά το γεγονός ότι η γεώτρηση αυτή έγινε χωρίς την άδεια της Άγκυρας και του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους, ή καλύτερα έγινε σε αντίθεση με τις προειδοποιήσεις και απειλές που «εκτόξευσαν», «εκτοξεύουν» και θα εκτοξεύουν αμφότεροι.

Η Τουρκία διαλαλεί προς όλες τις πλευρές πως θεωρεί ως δική της υφαλοκρηπίδα το μισό Αιγαίο και όλο το βόρειο ήμισυ μιας τεράστιας θαλάσσιας ζώνης που αρχίζει από την Ιεράπετρα νοτιοανατολικά της Κρήτης και φτάνει στον Ακάμα. Σοφίζεται υφαλοκρηπίδες παντού, ακόμη και με τη Λιβύη! Στην Κύπρο αναγνωρίζει υφαλοκρηπίδα 12 ν.μ. –όσο δηλαδή και τα χωρικά της ύδατα– αλλά τίποτε άλλο πέραν αυτού, ενώ από το 2011 έχει υπογράψει συμφωνία με το Ψευδοκράτος για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας που έχει στην πράξη μείνει αναπάντητη από τη Λευκωσία.

Η Τουρκία διατείνεται ότι οι περιοχές που βρέθηκε η Αφροδίτη (τεμάχιο 12) και ο Γλαύκος (τεμάχιο 10), αλλά και το ακόμη αδιευκρίνιστο δυνητικό απόθεμα της Καλυψώ (τεμάχιο 6) δεν ανήκουν στην Κυπριακή ΑΟΖ, γιατί αυτή οριοθετήθηκε χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της ίδιας και του ψευδοκράτους. Έχει μάλιστα κατά περίπτωση επιχειρήσει να «προσφέρει» αυτές τις περιοχές σε Κάιρο και Τελ-Αβίβ σε μια προσπάθεια να τα δωροδοκήσει, έτσι ώστε να πετύχει την αναθεώρηση των συμφωνιών του 2003 με την Αίγυπτο και του 2010 με το Ισραήλ. Εάν είχε επιβιώσει η κυβέρνηση του ισλαμιστή Μοχάμεντ αλ-Μόρσι στο Κάιρο ίσως και να το είχε επιτύχει. Το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει διεκδικήσει αυτές τις περιοχές, λογικό είναι ότι θα θωράκιζε τις περιοχές όπου έχουν γίνει γεωτρήσεις, από την τουρκική επιθετικότητα.


Το λογικοφανές ερώτημα είναι γιατί η Τουρκία να διαμαρτύρεται για γεωτρήσεις που γίνονται σε περιοχές που δεν της ανήκουν κατά δική της μάλιστα παραδοχή;

Αυτό το λογικό κενό καλύπτει η εργαλειοποίηση των Τουρκοκυπρίων, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους, όχι ως πολίτες, αλλά ως ψευδοκράτος, αξιώνουν διαμοιρασμό εσόδων και αρμοδιοτήτων πριν από τη λύση του Κυπριακού και moratorium γεωτρήσεων έως την επιβολή τουρκικής λύσης στο Κυπριακό.

Εάν αποδεχθούμε αυτή τη λογική, όπως κάνουν δυστυχώς ορισμένοι, τότε θα αυτο-ευνουχιστούμε και δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε τίποτε, γιατί θα έχουμε δώσει στην Τουρκία αυτό που της στερήσαμε το 2004 καταψηφίζοντας το σχέδιο Ανάν: να γίνουμε δηλαδή προτεκτοράτο της.

Ως αναθεωρητική δύναμη η Τουρκία θεωρεί ότι ουδείς δικαιούται να αναπνέει χωρίς την άδειά της. Προπαγανδίζει συστηματικά ήδη από το 2011, μόλις δηλαδή ανακαλύφθηκε η Αφροδίτη, ότι το κυπριακό αέριο δεν θα παραχθεί ποτέ χωρίς την άδειά της.

Είναι αδιανόητο για την Άγκυρα να γίνει κάτι τέτοιο χωρίς την προηγούμενη (τουρκική) λύση του Κυπριακού, άποψη που δυστυχώς αναπαράγεται αβίαστα από ορισμένους πολιτικά «αυτιστικούς» που έχουν προσβληθεί στην ελληνοκυπριακή πλευρά από το σύνδρομο της Στοκχόλμης, όπως πολύ εύστοχα το περιέγραψε σε πρόσφατο άρθρο του στον «Πολίτη» της 27ης Φεβρουαρίου ο κ. Σενέρ Λεβέντ.

Όσο η Τουρκία διατηρεί αυτή τη στάση δεν μπορεί να υπάρχει «δίκαιος» τρόπος συμμετοχής της στο παιχνίδι του αερίου της Ν.Α. Μεσογείου, γιατί πολύ απλά η Άγκυρα δεν θα επιτρέψει ποτέ μια βιώσιμη λύση του Κυπριακού, εάν δεν προκληθεί κόστος στην ίδια από τη συνέχιση της κατοχής.

Το ουσιώδες γεωπολιτικό διακύβευμα του ενεργειακού παιχνιδιού είναι ότι η ανάδειξη της Κύπρου σε σημαντικό εξαγωγό αερίου για την Ε.Ε. μέσω δικτύων εξαγωγής που θα αποκλείουν την Άγκυρα θα λειτουργήσει ως ασπίδα ανάσχεσης της τουρκικής επιθετικότητας και ως εχέγγυο επιβίωσης του κυπριακού Ελληνισμού.

Από την άποψη αυτή η επέκταση της γαλλο-ιταλικής συμμαχίας ENI-Total στο τεμάχιο 7 αποτελεί ορόσημο για την αναδιαμόρφωση των συμμαχιών μεταξύ Λευκωσίας-πολυεθνικών εταιρειών και Λευκωσίας-ευρωπαϊκών κυβερνήσεων μετά την παρεμπόδιση της γεώτρησης της EΝΙ στο τεμάχιο 3 (στόχος Σουπιά) από το τουρκικό πολεμικό τον Φεβρουάριο του 2018.

Η Κυβέρνηση θα πρέπει να καταλάβει ότι όταν επιλέγει εταιρείες θα πρέπει να τις επιλέγει με βάση τη γεωπολιτική και στρατιωτική αξιοπιστία του «κράτους τους». Το κράτος αυτό θα πρέπει να είναι σε ετοιμότητα για να προστατεύσει τις εταιρείες του και τα συμφέροντά του εάν τους επιτεθεί η Τουρκία.

Μέχρι στιγμής μόνο η Γαλλία (και υπό προϋποθέσεις οι ΗΠΑ) έχει αποδείξει στην πράξη αυτή την ετοιμότητα όταν η παρουσία του γαλλικού πολεμικού ναυτικού έκοψε αποτελεσματικά τους παλικαρισμούς του κ. Ερντογάν, ο οποίος παρά τις συχνές βερμπαλιστικές του επιθέσεις δεν τόλμησε να παρεμποδίσει τη γεώτρηση της Total στην Καλυψώ και ούτε θα τολμήσει να εμποδίσει με στρατιωτικά μέσα την παραγωγή και εξαγωγή της «Αφροδίτης» προς την Αίγυπτο.

ΘΑ ΧΟΝΤΡΥΝΕΙ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ

Στο πλαίσιο αυτό μια επέκταση της παρουσίας της Total πέραν του τεμαχίου 7 σε όλα τα τεμάχια της Κυπριακής ΑΟΖ που βρίσκεται η ΕΝΙ (2,3,8 και 9) θα αποτελέσει δικλείδα ασφαλείας για την εκτέλεση των γεωτρήσεων αποτρέποντας νέες «Σουπιές».

Αυτό δεν σημαίνει ότι το παιχνίδι έχει τελειώσει και ότι η ένταση θα αποκλιμακωθεί. Αντιθέτως, το παιχνίδι θα χοντρύνει και η Τουρκία θα κλιμακώνει τις απειλές της όσο πλησιέστερα φτάνουμε στο σημείο έναρξης της εξαγωγής της Αφροδίτης προς την Αίγυπτο και αρχίζουν να κατασκευάζονται οι σχετικές υποδομές το 2021. Για αυτό ακριβώς και δεν πρέπει να υποστούμε νέους αιφνιδιασμούς.

* Ο Θεόδωρος Τσακίρης είναι Επίκουρος Καθηγητής Γεωπολιτικής & Ενεργειακής Πολιτικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Γραμματέας Διεθνών Σχέσεων του ΔΗΚΟ.
ΗellasJournal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση