Ελλάδα και Αλβανία ενώπιον μεγάλης κρίσης

Ο αδύναμος κρίκος, μία «οιονεί εχθρική χώρα»

Του Αλέξανδρου Π. Μαλλιά
Πρέσβης επί τιμή

Η Ελλάδα αντιμετωπίζεται από την Αλβανία με βαθιά ριζωμένη καχυποψία ενώ από πολλούς στα Τίρανα ως μία «οιονεί εχθρική χώρα». Δυστυχώς. Αν θέλουμε να είμαστε ακριβοδίκαιοι οφείλουμε να προσθέσουμε ότι και η Αλβανία αντιμετωπίζεται στην Ελλάδα με υπεροψία, αλαζονεία ταυτόχρονα όμως με φόβο.

Για τα Τίρανα, η άβουλη και υποτονική στάση του νότιου γείτονα της Αλβανίας στο γραπτό μήνυμα του Πρωθυπουργού της μετά το φονικό στους Βουλιαράτες επιβεβαίωσε για μια φορά ακόμη την ορθότητα της πολιτικής που εφαρμόζουν. Συνοψίζεται στην φράση «Στις Ελληνο-Αλβανικές σχέσεις η Αλβανία πρέπει πάντοτε να δείχνει ότι είναι ο ισχυρός παίκτης». Τούτο δε ανεξαρτήτως καθεστώτος, κυβερνήσεων και πρωθυπουργών. Εξαιρέσεις υπήρξαν τα τελευταία 30 χρόνια. Δεν είναι όμως δυνατόν να ανατρέψουν τον κανόνα.

Την πολιτική αυτή της Αλβανίας υπηρετεί και προωθεί με αξιέπαινη ομολογουμένως αποτελεσματικότητα, επιτυχία και συνέπεια ο σοσιαλιστής Πρωθυπουργός της κύριος Έντι Ράμα. Θεωρούμενος κάποτε ότι ανήκε στην αυτό-διαψευδόμενη, όχι πάντως μόνο στην Αλβανία, νέα γενιά των μεταρρυθμιστών και ευρωπαϊστών πολιτικών.

Όπως κατέδειξαν εμφανείς κυρίως όμως οι υπόγειες συνεννοήσεις μπορεί πάντοτε να υπολογίζει και στην πρόθυμη λόγω άγνοιας ή ιδιοτέλειας χείρα βοηθείας μας. Σε συνδυασμό πάντοτε με την χαρακτηριστική στην Ελλάδα έλλειψη πολιτικής συνεννόησης και συνοχής. Επίσης, σε ιδεολογικές/κομματικές παρορμήσεις, καθώς και στην ρομαντική αφέλεια που προσδιορίζουν την πολιτική μας θέση, δράση και αντίδραση.


Ας μου επιτραπεί συνεπώς να διαφωνήσω ριζικά με όσους σπεύδουν συχνά να ερμηνεύσουν τις ενέργειες και αντιδράσεις του Αλβανού Πρωθυπουργού με προσωπογραφικά ή ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά. Ας λάβουμε επίσης υπόψη ότι η δημοτικότητά του Σοσιαλιστικού Κόμματος ήταν ήδη στα ύψη και στα μέρη που ζει σημαντικό τμήμα της Ελληνικής Μειονότητας δηλαδή στην Δρόπολη και στους Αγίους Σαράντα. Επιβεβαιώθηκε στις γενικές εκλογές του 2017.

Έναντι της Ελλάδος ο Πρωθυπουργός κύριος Έντι Ράμα δείχνει διαχρονικά σταθερότητα, αυτοπεποίθηση μέχρι βαθμού αλαζονείας, πυγμή, αποφασιστικότητα και συνέπεια. Χαρακτηριστικά που μοιάζουν διαχρονικά και σταθερά να λείπουν από την έναντι της Αλβανίας πολιτική της Ελλάδος. Απουσιάζουν ειδικότερα η αποφασιστικότητα, η συνέπεια και η συνέχεια. Στην έκφραση της πολιτικής αυτής των Τιράνων ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας κάθε άλλο παρά μόνος του είναι.

Παρά τις πραγματικές και δομικές αδυναμίες τους, η πολιτική των Αλβανών γειτόνων μας δεν εξαρτάται από την κομματική ταυτότητα ή το όνομα των Πρωθυπουργών. Έχει συνέχεια. Και στηρίζεται σε καθαρές θέσεις. Έναντι της Ελλάδος. Αυτό είναι ένα καθαρό συμπέρασμα στο οποίο έχω καταλήξει εδώ και δεκαετίες.

Ας μην αιφνιδιαστούμε και απορήσουμε διότι ανεξαρτήτως της διαφοράς πολιτικής, οικονομικής και αμυντικής ισχύος τα κατά τεκμήριο ή θεωρία «αδύναμα» Τίρανα έχουν κατορθώσει να επιβάλλουν στην ισχυρή «Ελλάδα» την δική τους γραμμή, θέση και πολιτική. Ακόμη δε και το δικό τους χρονοδιάγραμμα στην εξέλιξη και διαμόρφωση των σχέσεων.

Το υπογράμμισε άλλωστε ο κύριος Έντι Ράμα με επανειλημμένες δηλώσεις του την τελευταία διετία. Η Ελλάδα, ώριμος και «Ευρωπαίος» γείτονας, που αυτάρεσκα κοιτάζει συχνά αφ’ υψηλού τους Αλβανούς και τα Τίρανα, άνοιξε χωρίς ανταποδοτικά οφέλη-εμφανή τουλάχιστον- την θύρα εισόδου της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Καυχιέται μάλιστα ότι κατόρθωσε να παρακάμψει τις αντιστάσεις και επιφυλάξεις πολλών εταίρων.

Ο Ιούνης του 2018 δυστυχώς έχει πολλά κοινά σημεία με τον Ιούνη του 2014, με το 2013 (αυταπάτες «φίλων απεσταλμένων») και με τον Ιούλιο του 2010 (Πόρος). Δίδουμε χωρίς να ζητούμε και κατά κανόνα χωρίς να λαμβάνουμε. Παροχές χωρίς αντίκρισμα. Εδραιώθηκε στους αγαπητούς μας γείτονες και -ας μην το ξεχνάμε- συμμάχους στο ΝΑΤΟ η πεποίθηση ότι αντίθετα με τα διεθνώς καθιερωμένα, μία ετεροβαρής σχέση «δούναι και λαβείν» μπορεί να μεταβληθεί σε χρυσό κανόνα των διμερών μας σχέσεων. Αυτήν την πολιτική σταθερά εφαρμόζει και η σημερινή κυβέρνηση της Αλβανίας .

Από τότε που ήμουν πρέσβης στα Τίρανα (1999-2000) είχα καταλήξει στο στενάχωρο συμπέρασμα ότι η έλλειψη σταθερότητας θέσεων και πολιτικής μας ήταν ο αδύναμος κρίκος των σχέσεών μας με την Αλβανία. Ακόμη δε περισσότερο δυσκολεύει όσους έχουμε προσπαθήσει να δώσουμε προτεραιότητα στις σχέσεις μας με την Αλβανία και με τον αλβανικό παράγοντα στα Βαλκάνια.

Η ιστορία δυστυχώς επαναλαμβάνεται. Η ιστορία των ευκαιριακών χωρίς πυξίδα και βάθος χρόνου χειρισμών και πολιτικής των Αθηνών έχει μία αξιοθαύμαστη συνέπεια και συνέχεια.

Παραμένει δυστυχώς η μόνη σταθερά στις τόσο ευμετάβλητες και δυστυχώς εύθραυστες σχέσεις μας. Για το λόγο αυτό δεν αποκλείω εκ νέου να επαναληφθεί. Σύντομα μάλιστα.

HellasJournal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση