Το αμφιλεγόμενο διεθνές «Σύμφωνο» για το Μεταναστευτικό

Του Βασίλη Στοϊλόπουλου

Μια πρόσφατη έκθεση για τη δημογραφική εξέλιξη του πλανήτη δείχνει μια τέτοιου μεγέθους αυξητική τάση στον παγκόσμιο πληθυσμό, που ντε φάκτο μπορεί να θεωρηθεί, χωρίς ενδοιασμούς, εκρηκτική. Ιδιαίτερα όσον αφορά στην Αφρική, ο πληθυσμός της οποίας πρόκειται μέχρι το 2050 να διπλασιαστεί, φτάνοντας στα 2,5 δισεκατομμύρια. Μάλιστα, το 40% του φτωχότερου τμήματος του παγκόσμιου πληθυσμού θα κατοικεί σε δύο μόνο αφρικανικές χώρες, τη Νιγηρία και τη Δημοκρατία του Κονγκό. Επιπλέον, κάθε χρόνο, σχεδόν 20 εκατομμύρια νεαροί Αφρικανοί θα εισέρχονται στην εργασιακή ηλικία, όταν διαθέσιμες θα είναι μόνο 3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Ήδη, σήμερα, σχεδόν το 50% των νεαρών Αφρικανών επιθυμεί να εγκαταλείψει για οικονομικούς λόγους την Αφρική, με τον πιο προσφιλή τελικό προορισμό την Ευρώπη.

Με αυτά τα δυσοίωνα δημογραφικά, κοινωνικά και εργασιακά δεδομένα, που εκ των πραγμάτων προκαλούν γεωπολιτικές αστάθειες, ακόμα και πολεμικές συγκρούσεις, είναι σαφές ότι πρακτικά ο ΟΗΕ και η παγκόσμια κοινότητα βρίσκονται απέναντι σε προβλήματα που είναι πολύ δύσκολο, αν όχι ακατόρθωτο, να επιλυθούν ικανοποιητικά. Άλλωστε και οι σημερινές μετακινήσεις εκατομμυρίων ανθρώπων μπορεί μέχρι τώρα να είχαν την οικονομική στήριξη του ΟΗΕ και διαφόρων άλλων φορέων και οργανισμών, όμως ουσιαστικά ήταν ανεξέλεγκτες και προβληματικές, με πολλές χιλιάδες θύματα στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο.

Κατά συνέπεια, η «μοναδική», χωρίς «εναλλακτική» λύση, σύμφωνα με την άποψη των τεχνοκρατών του ΟΗΕ, είναι η οργανωμένη και ασφαλής μαζική μετακίνηση ανθρώπων από υποβαθμισμένες περιοχές μεγάλης φτώχειας προς τα εκεί όπου υπάρχει ευημερία, αναπτυγμένα κοινωνικά και ασφαλιστικά συστήματα, κράτος δικαίου και οικονομική ανάπτυξη, αλλά και δημογραφική υποχώρηση, έλλειψη εργατικού δυναμικού και γήρανση του πληθυσμού, όπως είναι η Ευρώπη.


Παράλληλα, όλες οι έρευνες δείχνουν ότι βασική απαίτηση κάθε μετανάστη παραμένει η με κάθε τρόπο οργανωμένη βελτίωση της προσωπικής του κατάστασης, γεγονός που κάνει ορισμένους κοινωνιολόγους να μιλούν για «μετανάστες της ευημερίας». Αναμφίβολα, η μετανάστευση όπως πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια δημιουργεί τεράστια και ποικίλα προβλήματα γι’ αυτό και η σκέψη να οργανωθεί στο πλαίσιο του ΟΗΕ ένα πρόγραμμα μαζικής και οργανωμένης μετακίνησης οικονομικών μεταναστών με ενιαίες αρχές υπήρχε ήδη από το 2006. Το 2009 εκπονήθηκε ένα πρώτο ολοκληρωμένο σχέδιο, η επεξεργασμένη τελική μορφή του οποίου πρόκειται να υπογραφεί στη πανηγυρική συνεδρίαση του ΟΗΕ στο Μαρακές του Μαρόκου στις έντεκα του ερχόμενου μήνα.

Το λεγόμενο «Global Compact for Safe, Orderly and Regular Migration»1 του ΟΗΕ θα περνούσε απαρατήρητο, μακριά από κοινοβούλια και χωρίς δημοκρατικές διαδικασίες, αν δεν υπήρχε η πρόσφατη δημόσια άρνηση των ΗΠΑ –και κατόπιν της Ουγγαρίας και Αυστραλίας– να υπογράψει το «Οικουμενικό Σύμφωνο του ΟΗΕ για το Μεταναστευτικό» (Global Compact for Migration“). Γεγονός που συνετέλεσε το επίμαχο αυτό θέμα να έρθει δυναμικά στην επικαιρότητα και να προκαλέσει, στο παραπέντε, την έναρξη ενός έντονου, κυρίως ευρωπαϊκού, διαλόγου. Ήδη, εκτός από την Ουγγαρία και άλλες χώρες της ΕΕ (Αυστρία, Κροατία, Τσεχία και Βουλγαρία) ανακοίνωσαν ότι δεν θα το υπογράψουν, καθώς θίγεται η εθνική κυριαρχία και ουσιαστικά θεσπίζεται ένα διεθνές εθιμικό δίκαιο που στην πράξη αναγορεύει την παράνομη μετανάστευση σε καθολικό «ανθρώπινο δικαίωμα» και την εξισώνει με τη νόμιμη. Αρνητική στάση αναμένεται να έχουν επίσης η Δανία, η Ιταλία, Σλοβενία, η Πολωνία κ.α., ενώ σε πολλές άλλες χώρες ο διάλογος συνεχίζεται και προσλαμβάνει πλέον χαρακτηριστικά έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης, όπως στη Γερμανία και την Ελβετία.

Σε γενικές γραμμές, τα σημεία κριτικής εντοπίζονται στο γεγονός ότι οι χώρες που θα υπογράψουν το Σύμφωνο του ΟΗΕ δεσμεύονται με διάφορους τρόπους ότι:
✓ θα ευνοούν την ελεύθερη, ασφαλή, μαζική και απρόσκοπτη διακίνηση και εγκατάσταση μεταναστών και δεν θα επαναπροωθούν μετανάστες πίσω στις χώρες προέλευσης,
✓ θα επιτρέψουν σε όλους τους μετανάστες να έχουν πρόσβαση στο βασικό εθνικό σύστημα υγείας, ασφάλισης και εκπαίδευσης,
✓ θα διευκολύνουν τη χωρίς όρους επανένωση των οικογενειών των μεταναστών στη χώρα υποδοχής,
✓ θα επιτρέπουν το πολύπλοκο θέμα της κοινωνικής ενσωμάτωσης να υπάγεται στη βούληση των μεταναστών και όχι στους νόμους και στις αποφάσεις των χωρών υποδοχής,
✓ θα προωθούν «φιλομεταναστευτικές» νομοθετικές ρυθμίσεις, όπως π.χ. λήψη μέτρων για την άμβλυνση της κριτικής απέναντι στις αρνητικές επιπτώσεις του μεταναστευτικού,
✓ θα μεριμνούν ώστε ο δημόσιος διάλογος για τον μεταναστευτικό να είναι «ανοιχτός, βασισμένος σε στοιχεία» και η κατανόηση του Συμφώνου «ρεαλιστικότερη, πιο ανθρώπινη και πιο εποικοδομητική»,
✓ τα ΜΜΕ θα πρέπει να «ενσωματωθούν στο μηχανισμό ρύθμισης της μετανάστευσης» με έναν κατευθυνόμενο και μονοδιάστατο «φιλομεταναστευτικό» τρόπο, που ουσιαστικά θα περιορίζει την ελευθερία της γνώμης.

Η μόνιμη επωδός των υποστηρικτών του Συμφώνου για τη Μετανάστευση είναι πως πρόκειται για μια «απλή δήλωση προθέσεων», νομικά μη δεσμευτική. Αυτό όμως, όπως ισχυρίζονται πολλοί επικριτές του Συμφώνου, μπορεί να ισχύει τυπικά, στην πράξη οι πάμπολλες «νουθεσίες» του Συμφώνου «επιβάλλονται» και γίνονται «υποχρεωτικές», τουλάχιστον πολιτικά και ηθικά και μπορεί ακόμα, υπό ορισμένες συνθήκες, να παράγουν νομικό αποτέλεσμα και να μετατραπούν σε εθιμικό δίκαιο το οποίο θα μπορεί να επικαλεσθεί ο κάθε μετανάστης. Οι προτροπές και η πίεση για ανάληψη κρατικής ευθύνης συναντώνται τόσο συχνά στο Σύμφωνο του ΟΗΕ που τελικά το εθνικό δίκαιο, με τη συμβολή και των γνωστών «προοδευτικών» πολιτικών δυνάμεων, δεν θ’ αργήσει να προσαρμοστεί στις «προτροπές» του ΟΗΕ.

Είναι σαφές ότι οι ευρωπαϊκές ελίτ, οι ακτιβιστές του «δικαιωματισμού» και οι πολυπληθείς παράγοντες που συγκροτούν ή υποβοηθούν τη «βιομηχανία της μετανάστευσης» γνωρίζουν από πρώτο χέρι ότι η ελεύθερη μαζική μετανάστευση εντός των επόμενων λίγων δεκαετιών θ’ αλλάξει ριζικά τα πληθυσμιακά, εργασιακά, κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα της Ευρώπης, που εν κατακλείδι μπορεί να σηματοδοτήσουν και το τέλος του γνωστού μας δυτικού πολιτισμού. Γίνεται επίσης αντιληπτό ότι για τον ΟΗΕ και την Ευρωπαϊκή Ένωση η εργασιακή – οικονομική παράμετρος της μετανάστευσης αποτελεί πρώτη προτεραιότητα, ενώ οι πολιτισμικές και θρησκευτικές ταυτότητες και ιδιαιτερότητες των ευρωπαϊκών λαών και εθνών δεν αποτελούν σημείο αναφοράς.

Γεγονός που αποτελεί βεβαίως ένα πρώτης τάξεως πολιτικό δώρο για τις «λαϊκιστικές» δυνάμεις της Ευρώπης προκειμένου ν’ αυξήσουν κι άλλο τη δημοφιλία τους, όπως κατέδειξε πρόσφατα η κοινοβουλευτική αντιπαράθεση για το θέμα αυτό στη γερμανική βουλή. Εντυπωσιακή είναι πάντως και η άγνοια για το Σύμφωνο του ΟΗΕ και η εν γένει η «νηφαλιότητα» της ελληνικής κοινής γνώμης για το θέμα της μετανάστευσης, που εκ των πραγμάτων λειτουργεί υποστηρικτικά στις καταστροφικές θέσεις για το μεταναστευτικό της κυβέρνησης Τσίπρα.

Άρδην-Ρήξη


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση