Η τουρκική αντιπολίτευση ελπίζει ο Ερντογάν να πέσει σαν «ώριμο φρούτο»

Tου Γιώργου Παυλόπουλου

Η συνεργασία κατά... το ήμισυ – και μάλιστα το λιγότερο σημαντικό – την οποία ανακοίνωσαν τέσσερα κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης δεν αλλάζει ριζικά το τουρκικό πολιτικό σκηνικό. Κι αυτό διότι η συγκρότηση ενιαίων ψηφοδελτίων για τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές από το κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP), το ακροδεξιό εθνικιστικό Λαϊκό Κόμμα, το ισλαμικό Κόμμα Ευημερίας και το Δημοκρατικό Κόμμα μπορεί μεν (υπό προϋποθέσεις) να απειλήσει την απόλυτη πλειοψηφία που διαθέτει το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης στην Εθνοσυνέλευση, δεν είναι όμως σε θέση να αμφισβητήσει (τουλάχιστον όχι άμεσα) την παντοδυναμία του Ταγίπ Ερντογάν.

Η εξήγηση είναι απλή: Βάσει του νέου, αναθεωρημένου συντάγματος, το οποίο πρακτικά τίθεται σε ισχύ μετά τις 24 Ιουνίου, αυτός που κάνει κουμάντο στην Τουρκία είναι ο πρόεδρος της Δημοκρατίας με τις υπερεξουσίες του και όχι η Βουλή και η κυβέρνηση. Έτσι, από τη στιγμή που ναυάγησε το σχέδιο για ένα κοινό υποψήφιο ο οποίος θα μπορούσε να αμφισβητήσει την επανεκλογή του Ερντογάν ο επίδοξος «σουλτάνος» μπορεί να αντιμετωπίζει με αισιοδοξία την πρόωρη αναμέτρηση που αποφάσισε ο ίδιος.

Το ερώτημα που τίθεται αυτομάτως, βεβαίως, είναι γιατί οι ηγεσίες των τεσσάρων κομμάτων τα βρήκαν μόνο για τους υποψήφιους βουλευτές και όχι για τον υποψήφιο πρόεδρο. Γιατί, με άλλα λόγια, η Μεράλ Ακσενέρ δέχθηκε την... ευγενική προσφορά του CHP και του Κεμάλ Κιλιντσντάρογλου, ο οποίος έστειλε 15 βουλευτές του να ενταχθούν άνευ όρων στο κόμμα της για να του διασφαλίσουν συμμετοχή στις εκλογές, αρνήθηκε όμως να στηρίξει ένα κοινό προεδρικό υποψήφιο;

Μία πιθανή απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι ο θεωρητικά ιδανικός άνθρωπος για τη συγκεκριμένη περίπτωση, το πρώην δεξί χέρι του Ερντογάν και προκάτοχός του στην προεδρία, Αμπντουλά Γκιουλ, είτε εκτίμησε πως δεν είχε ελπίδες είτε φοβήθηκε να σηκώσει το βάρος αυτής της ευθύνης και, με τη διάψευση των σχετικων σεναρίων το περασμένο Σάββατο, δεν τους άφησε πολλές εναλλακτικές επιλογές. Όσο κι αν η παραπάνω εξήγηση δεν φαντάζει παράλογη, ωστόσο, πρέπει να σημειώσουμε ότι το σενάριο της υποψηφιότητας Γκιουλ με στήριξη από το σύνολο (ή σχεδόν από το σύνολο) της αντιπολίτευσης είχε ουσιαστικά «καεί» προτού καν επιβεβαιωθεί – και μάλιστα, όχι μόνο από την Ακσενέρ.

Μια ακόμη εξήγηση είναι ότι τόσο ο Κιλιντσντάρογλου όσο και η Ακσενέρ έχουν συνείδηση ότι αποτελούν «παλιό» υλικό, κάτι που σημαίνει ότι δεν μπορούν να πείσουν πως θα φέρει την πολιτική ανανέωση στην Τουρκία. Ο μεν πρώτος, εξάλλου, είναι γέννημα-θρέμμα του επί δεκαετίες κεμαλικού κατεστημένου, ενώ η δεύτερη έχει διατελέσει στενή συνεργάτης τόσο της Τανσού Τσιλέρ (ήταν και υπουργός στην κυβέρνησή της) όσο και του νυν εταίρου του Ερντογάν και ηγέτη των Γκρίζων Λύκων, Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Κανείς δε από τους δύο δεν είναι σε θέση να αντλήσει ψήφους από την τεράστια δεξαμενή των 20 εκατομμυρίων περίπου Κούρδων της χώρας.

Υπάρχει, όμως, ένα ακόμη στοιχείο που, στη συγκεκριμένη συγκυρία, έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην μη ύπαρξη ενός ισχυρού αντιπάλου του Ερντογάν στην πορεία προς την προεδρία. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης διαισθάνονται ότι η οικονομία της χώρας είναι έτοιμη να «σκάσει», όπως αποδεικνύεται και από τη νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας από την S&P και από την υποχώρηση του δείκτη της μεταποίησης (ΡΜΙ) κάτω από το όριο του 50, που θεωρητικά «χωρίζει» την ανάπτυξη από την ύφεση. Δεν έχουν, λοιπόν, καμία διάθεση να ρισκάρουν να… κερδίσουν τις εκλογές και το «κραχ» να συμβεί με κάποιον δικό τους στο τιμόνι.

Αντιθέτως, ελπίζουν ότι αυτό θα δώσει τη χαριστική βολή στον Ερντογάν, προκαλώντας αλλεπάλληλα κύματα κοινωνικής δυσαρέσκειας. Και έτσι, θεωρούν ότι είναι πολύ πιθανό αυτός να πέσει σαν «ώριμο φρούτο», χωρίς να χρειαστεί να πάρουν κανένα ρίσκο.

Ευσεβείς πόθοι, θα πει κανείς. Ίσως, αλλά σε κάθε περίπτωση, δεν στερούνται ρεαλισμού. Και μάλιστα, μεγάλης δόσης.

Liberal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση