Η Τουρκία στη σκιά ενός πραξικοπήματος

• Η κρίση στην Τουρκία δεν έχει εκτονωθεί, έχει μόλις αρχίσει και όταν τελειώσει χαμένη θα είναι μόνο η Τουρκία, αφού οι οικονομικοί της υποστηρικτές έδειξαν πως έχουν αρχίσει ήδη να αποχωρούν από το "καράβι που γέρνει"

Ποιoς θα το πίστευε; Και όμως. Μεταξύ αιτημάτων και παραινέσεων, σε έγγραφο 18 σελίδων, που το γενικό επιτελείο των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων παρέδωσε στον εκπρόσωπο της κυβέρνησης Τζεμίλ Τσιτσέκ την περασμένη Τρίτη, βασικό αίτημα ήταν, σύμφωνα με την εφημερίδα «Ζαμάν», η διασφάλιση δικαστικής ασυλίας για τα μέλη του στρατεύματος.
Την προηγούμενη ημέρα, στην Κωνσταντινούπολη, τη Σμύρνη, την Αγκυρα, την Προύσα και άλλες πόλεις η αστυνομία συνέλαβε 51 άτομα, μεταξύ αυτών απόστρατους και εν ενεργεία ανώτατους αξιωματικούς, ως ενεχόμενους στα πραξικοπηματικά σχέδια «Βαριοπούλα» με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης Ερντογάν το 2003, και «Κλωβός» (2009). Εως τα τέλη της εβδομάδας είχαν απαγγελθεί κατηγορίες εις βάρος 31 αξιωματικών, είχαν συλληφθεί άλλοι 18 και ο Ταγίπ Ερντογάν δήλωνε ότι «στη σημερινή Τουρκία ουδείς είναι άφθαρτος, προνομιούχος και υπεράνω του νόμου», ότι «κανείς ένοχος δεν θα γλιτώσει», ότι «η μοίρα της χώρας αυτής δεν θα καθοριστεί από μια χωλή δημοκρατία».
Αυτή ήταν μάλλον η απάντησή του στο αίτημα των στρατηγών περί ασυλίας. Μόνο προσωρινά ελεύθεροι αφέθηκαν ο πρώην αρχηγός ναυτικού ναύαρχος Ορνέκ, ο πρώην αρχηγός αεροπορίας πτέραρχος Φιρτίνα και ο πρώην υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ στρατηγός Ερουιγκούρ, σχεδιαστές πραξικοπημάτων με τον κωδικό «Ξανθή Κοπέλα» και «Φεγγαρόφως». «Εάν στην πορεία αποδειχθεί η ενοχή τους θα συλληφθούν και πάλι», προειδοποίησε ο εισαγγελέας, την ώρα που η οικονομική και επιχειρηματική ελίτ της Τουρκίας, εκπροσωπούμενη από κυρίες μη μανδηλοφορούσες, αλλά «Ευρωπαίες» και δυναμικές, ζητούσε μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος και αναθεώρηση του Συντάγματος το ταχύτερο...
Αφορμή για το κύμα συλλήψεων υπήρξε η απόφαση του ανώτατου οργάνου της τουρκικής δικαιοσύνης να καθαιρέσει τον εισαγγελέα Σαλάν στο Ερζουρούμ, επειδή αυτός είχε διατάξει τη σύλληψη του εισαγγελέα Τζιχανέρ στο Ερζιντζάν, ως εμπλεκόμενου στην υπόθεση Εργκένεκον. Ο Τζιχανέρ, που ερευνούσε τις δραστηριότητες τάγματος του Φετουλάχ Γκιουλέν, μέντορα του κ. Ερντογάν, τώρα περιμένει στη φυλακή. Η αντιπαράθεση των «πασάδων» με το πολιτικό Ισλάμ, ορατή και στο εσωτερικό της Τουρκίας, έφτασε στην κρισιμότερη ίσως καμπή της.
Ταγίπ Ερντογάν: Αγώνας αντοχής με τους στρατηγούς
Κάποιοι εχθροί του, ανήκοντες στην κεμαλική «ελίτ» διακρίνουν στον Ταγίπ Ερντογάν έναν κήρυκα του «νεο-οθωμανισμού», ένα Μεγάλο Πατισάχ του 21ου αιώνα, ιδιότητα που ισοδυναμούσε με βαριά ύβρι κατά του έθνους τον Νοέμβριο του 2002, όταν το κόμμα της Δικαιοσύνης και της Ανάπτυξης (ΑΚΡ) κέρδισε τις εκλογές στην Τουρκία του «πανταχού παρόντος» Κεμάλ Ατατούρκ.
Σήμερα, ύστερα από επτά χρόνια, ο Κεμάλ παραμένει «παρών», αλλά οι συνεχιστές του στρατηγοί, βλέπουν τα θεμέλια της παντοδυναμίας τους να κλονίζονται καθημερινά. Και ο ισλαμιστής Ερντογάν, που υπόδικος το 2002 δεν είχε το δικαίωμα του εκλέγεσθαι, κάθε μέρα της δύσκολης θητείας του προσθέτει κάποιο νέο λιθαράκι στα θεμέλια μιας «νέας Τουρκίας», δικής του κοπής. Παρά τη λυσσαλέα αντίδραση του στρατιωτικο - κεμαλικού κατεστημένου, επέβαλε το 2007 τον πιστό του Αμπντουλάχ Γκιουλ στην προεδρία της Δημοκρατίας, αφού προηγουμένως νίκησε για δεύτερη φορά στις εκλογές. Το 2008, το ΑΚΡ έγινε το πρώτο κόμμα που γλίτωσε από τη μέγγενη του Συνταγματικού Δικαστηρίου και δεν ετέθη εκτός νόμου. Ηταν οι απαρχές της υπόθεσης Εργκένεκον, σύνοψης των αμαρτημάτων ενός ιδιότυπου καθεστώτος, συμφύρματος οθωμανισμού και στρατιωτικής παντοδυναμίας, παρακράτους, διαφθοράς και ανεκτικής κοσμικής ελίτ.
Σήμερα, ο κ. Ερντογάν «στριμώχνει» τους στρατηγούς για να μεταρρυθμίσει την Τουρκία, όπως του ζητεί η Ε.Ε., χτίζει γέφυρες με τον αραβικό κόσμο, τα εμιράτα και το Ιράν, αψηφώντας -αλλά όχι εγκαταλείποντας- τον αμυντικό του εταίρο, το Ισραήλ και, πιστός στο όραμα Οζάλ για μια Τουρκία από την Αδριατική μέχρι το Σινγιάνγκ, ενισχύει την τουρκική παρουσία στην Κεντρική Ασία. Δεν απαρνήθηκε ποτέ τις ΗΠΑ, και «ανακάλυψε» τη Ρωσία.
Η τελική νίκη δεν είναι δεδομένη, όμως η πορεία του Ταγίπ Ερντογάν, που όταν του πετούν πέτρες δεν απαντά βέβαια με ροδοπέταλα, ήταν και είναι ενδιαφέρουσα.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση