Οι εκλογές στα Σκόπια - Ανάλυση των πρωταγωνιστών

Εθνικιστές εναντίον

ευρωπαϊστών

Πριν την 9η Ιουλίου θέλουν

συμφωνία οι ΗΠΑ

Η πορεία μετάβασης από το σοσιαλισμό στον καπιταλισμό στην ΠΓΔΜ υποτίθεται ότι θα έληγε φέτος τον Απρίλιο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι, όπου η χώρα ανέμενε να λάβει πρόσκληση για την πλήρη ένταξή της. Η ιστορία της ένταξης ωστόσο δεν είχε ευτυχές τέλος, όπως περίμεναν οι πολίτες (περισσότεροι, άλλωστε, από το 90% υποστηρίζουν τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ), λόγω των ελληνικών ενστάσεων για το θέμα του ονόματος.

Οι πολίτες της ΠΓΔΜ εκφράζουν την πικρία τους προς την Ελλάδα, και το ελληνικό βέτο σαφώς και θα μειώσει τις επαφές μεταξύ Σκοπίων - Αθήνας, την ίδια ώρα, όμως, ο δημόσιος διάλογος που διεξάγεται εντός της χώρας παραμένει ανοικτός…

Η εθνικιστική κυβέρνηση του πρωθυπουργού Νίκολα Γκρούεφσκι ζητεί πρόωρες εκλογές για την επιδοκιμασία ή αποδοκιμασία της σκληρής γραμμής που τηρεί, αρνούμενη να προχωρήσει σε οποιαδήποτε υποχώρηση έναντι της Ελλάδας. Το κόμμα του VMRO - DPMNE (Κόμμα Μακεδονικής Εθνικής Ενότητας) είναι πεπεισμένο πως θα νικήσει στις εκλογές της 1ης Ιουνίου με μια «πατριωτική» προσέγγιση στην προεκλογική εκστρατεία, που έχει ήδη ξεκινήσει, παρότι επισήμως εγκαινιάζεται στις 11 Μαΐου.

Από την άλλη πλευρά, το αριστερό SDSM (Σοσιαλδημοκρατική Ενωση) κατηγορεί την κυβέρνηση ότι η εξωτερική πολιτική της διακυβεύει τους στρατηγικούς στόχους της ΠΓΔΜ για την ένταξη σε Ε.Ε. και ΝΑΤΟ. Οι Σοσιαλδημοκράτες κατηγορούν τον πρωθυπουργό πως η πολιτική του θα οδηγήσει την ΠΓΔΜ σε απομόνωση, όπως συνέβη και με την πολιτική του πρώην προέδρου της Σερβίας, Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Προσπαθούν να δημιουργήσουν έναν ευρύ συνασπισμό για μια «ευρωπαϊκή Μακεδονία». Αυτός ο συνασπισμός που αποκαλείται επίσης «αντιφασιστικός»- ενδεικτικό της σκληρής γλώσσας που χρησιμοποιείται σε αυτές τις εκλογές- φαίνεται να είναι ανοικτός σε οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα από την Αριστερά ή τη Δεξιά, αρκεί να προτάσσει το στόχο της ένταξης σε ΝΑΤΟ και Ε.Ε.

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως αυτές οι εκλογές θα αποτελέσουν ένα είδος δημοψηφίσματος, αφού οι πολίτες καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα στην «ευρωπαϊκή Μακεδονία» ή στη Μακεδονία της εθνικής περηφάνιας και της ανυποχώρητης στάσης στο ζήτημα του ονόματος.

Η μάχη φαίνεται χαμένη από την αρχή για τους φιλοευρωπαϊστές, καθώς σύμφωνα με τις τελευταίες σφυγμομετρήσεις οι εθνικιστές έχουν διπλάσια ποσοστά δημοτικότητας, με το VMRO να συγκεντρώνει το 24% έναντι 13% του SDSM. Αξιοσημείωτο είναι, ωστόσο, ότι πριν από μια βδομάδα, οι δημοσκοπήσεις έδιναν 17% στο VMRO και 9% στο SDSM.

Παρά το σαφές προβάδισμα των εθνικιστών, η ατμόσφαιρα στην ΠΓΔΜ αλλάζει ραγδαία. Για παράδειγμα, το Μάρτιο το 95% του πληθυσμού ήταν κατά οποιασδήποτε υποχώρησης έναντι της Ελλάδας και αλλαγής του ονόματος, εάν αυτό επρόκειτο να είναι το τίμημα για την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Λιγότερο από ένα μήνα μετά, το ποσοστό έχει μειωθεί στο 60%. Το 35% των ερωτηθέντων άλλαξε γνώμη υπέρ του συμβιβασμού με την Ελλάδα, γεγονός που δείχνει καθαρά τη ρευστότητα του πολιτικού σκηνικού.

Οι πρωταγωνιστές των εκλογών

Μπράνκο Τσερβενκόφσκι, ο συναινετικός
Είναι ο πρόεδρος της χώρας από το 2004 και διετέλεσε πρόεδρος του αριστερού SDSM την περίοδο 1994-2004. Την περασμένη βδομάδα παραβρέθηκε στις εορταστικές εκδηλώσεις για τα 15 χρόνια ζωής του SDSM, γεγονός που καταδεικνύει ότι θα βοηθήσει το κόμμα στην εκλογική μάχη. Μετά τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι υποστηρίζει ότι η «ΠΓΔΜ πρέπει να επαναπροσδιορίσει τη στρατηγική της στο ζήτημα του ονόματος». Αυτό ισοδυναμεί με δημόσια ομολογία ότι η πολιτική που ακολουθήθηκε μέχρι τώρα έχει αποτύχει. Πιστεύει ότι η χώρα πρέπει να αναζητήσει συμβιβασμό με την Ελλάδα, να προετοιμάσει τους πολίτες γι’ αυτό και να καταλήξει, εάν είναι δυνατόν, σε συναίνεση μεταξύ των πολιτικών κομμάτων για το πώς θα χαραχθεί η κόκκινη γραμμή της εθνικής ταυτότητας.

Νίκολα Γκρούεφσκι, ο αδιάλλακτος
Επικεφαλής της κυβέρνησης και των εθνικιστών του VMRO - DPMNE. Ακολουθεί σκληρή γραμμή. Πολιτικοί αναλυτές στα Σκόπια προειδοποιούν πως εάν κερδίσει τις εκλογές, ο συμβιβασμός με την Ελλάδα για το όνομα είναι μάλλον απίθανος. Το σύνθημά του στην προεκλογική εκστρατεία είναι «Για την πατριωτική και ευρωπαϊκή Μακεδονία». Παίζει το χαρτί του λαϊκισμού, χρησιμοποιώντας πολλά χρήματα από τον προϋπολογισμό για προσωπικές δημόσιες σχέσεις. Δεν είναι διεφθαρμένος και είναι εξαιρετικά δημοφιλής.

Αλί Αχμέτι, ο μετριοπαθής
Είναι πρόεδρος του DUI (Δημοκρατική Ενωση για την Ενσωμάτωση) και φαβορί στο δυτικό τμήμα της χώρας όπου πλειοψηφεί το αλβανικό στοιχείο. Ο Αχμέτι υπήρξε πολιτικός ηγέτης του UCK (Εθνικός Απελευθερωτικός Στρατός) στη σύρραξη του 2001 στην ΠΓΔΜ. Παρότι εισήλθε στην πολιτική με το όπλο, σήμερα είναι ένας μετριοπαθής πολιτικός. Επιζητά το συμβιβασμό με την Ελλάδα που δεν θα διακυβεύει την εθνική ταυτότητα και επιμένει ότι το κόμμα του πρέπει να λαμβάνει ενεργό μέρος στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα. Μπορεί, εάν ο Αχμέτι μετέχει στο μελλοντικό κυβερνητικό συνασπισμό(πολύ πιθανόν), να επιμείνει να αναλάβει το υπουργείο Εξωτερικών.

Μεντούχ Θάτσι, ο σκληρός
Είναι πρόεδρος του DPA (Δημοκρατικό Κόμμα των Αλβανών). Είναι πολύ αφοσιωμένος στο VMRO - DPMNE και τον Νίκολα Γκρούεφσκι και αναμένει, εάν το VMRO κερδίσει τις εκλογές, το κόμμα του να μετέχει στον κυβερνητικό συνασπισμό (όπως σήμερα). Η ρητορική του εναντίον της Ελλάδας είναι πολύ σκληρή και παρόμοια με εκείνη του Νίκολα Γκρούεφσκι.

Συμφωνία πριν από την 9η Ιουλίου θέλουν οι ΗΠΑ

Οσο κι αν ακούγεται παράξενο, η προσωρινή στασιμότητα στο Σκοπιανό έχει να κάνει με το γεγονός ότι τα Ηνωμένα Εθνη αποδέχθηκαν το ανεπίσημο και παρασκηνιακό ελληνικό αίτημα για… αργία λόγω Πάσχα. Τις επόμενες μέρες, λοιπόν, στο υπουργείο Εξωτερικών αναμένουν νεύμα από τον ειδικό μεσολαβητή του ΟΗΕ κ. Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος, το πιθανότερο, θα καλέσει τους διαπραγματευτές κ.κ. Βασιλάκη και Ντιμιτρόφ στη Νέα Υόρκη. Η ελληνική πλευρά απεύχεται την κατάθεση νέας πρότασης πριν από τις εκλογές της 1ης Ιουνίου στα Σκόπια, ειδικά αν πρόκειται για πρόταση διπλής ονομασίας την οποία θα αναγκαστεί να απορρίψει. Το χρονοδιάγραμμα είναι ήδη ορατό. Στις 9 Ιουλίου η Αλβανία και η Κροατία θα υπογράψουν πρωτόκολλο προσχώρησης στο ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ θα ήθελαν μαζί τους να υπογράψει και η ΠΓΔΜ. Αυτό δηλαδή σημαίνει ότι θα επιδιώξουν να έχει υπογραφεί μέχρι την 1η Ιουλίου συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι μέσα σε ένα μήνα, δηλαδή τον Ιούνιο, η κυβέρνηση συνασπισμού που θα σχηματιστεί στα Σκόπια προλαβαίνει να προχωρήσει στη συνταγματική αναθεώρηση που απαιτείται για να υιοθετηθεί στην εσωτερική έννομη τάξη ενδεχόμενος συμβιβασμός στο θέμα του ονόματος και αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η ελληνική κυβέρνηση θα επιθυμούσε οι διαπραγματεύσεις να ξεκινήσουν ξανά από το Σεπτέμβριο. Η βιασύνη της αμερικανικής διπλωματίας να πιστωθεί την άρση του αδιεξόδου η διοίκηση Μπους πριν από τη λήξη της θητείας της δεν διευκολύνει τους ελληνικούς σχεδιασμούς. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, επιδίωξη της ελληνικής διπλωματίας είναι το όνομα Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας ή το Νέα Μακεδονία στη σλαβομακεδονική γλώσσα για χρήση έναντι όλων, δηλαδή και έναντι των τρίτων χωρών στις σχέσεις τους με την ΠΓΔΜ. Η ονοματολογία του τελευταίου διαστήματος, με πρωτοβουλία της ΥΠΕΞ κυρίας Ντόρας Μπακογιάννη, θεωρήθηκε από αρκετούς στο εσωτερικό της κυβέρνησης ατυχής. Παρ’ όλα αυτά, το όνομα αυτό παραμένει, σύμφωνα με πληροφορίες, το ζητούμενο, με την πεποίθηση ότι αν η πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ πιεστεί από τις ΗΠΑ θα το αποδεχθεί.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση