«Κομπάρσος» η Ευρώπη στο σόου γιγάντων ΗΠΑ-Κίνας

Την ώρα που η Αμερική θέλει να σταματήσει με κάθε τρόπο – τυπώνοντας αφειδώς χρήμα – την πορεία της Κίνας προς την παγκόσμια κυριαρχία, η Ευρώπη αποφασίζει να παίξει ρόλο παρατηρητή, κινδυνεύοντας να μείνει… κομπάρσος στο αναπτυξιακό σόου που ετοιμάζουν Ουάσινγκτον και Πεκίνο για να ξεπεραστεί η κρίση της πανδημίας.

Με τις επιλογές της, η Ευρώπη σήμερα καθίσταται ουραγός των εξελίξεων. Από τη μία έχουμε την απογοητευτική ταχύτητα με την οποία εξελίσσονται οι εμβολιασμοί στην Ε.Ε., εξαιτίας των πολιτικών χειρισμών των Βρυξελλών. Αρχικά σημειώθηκαν καθυστερήσεις στην έγκριση των εμβολίων και στη συνέχεια ήρθε η κόντρα με την Astra Zeneca να πάει ακόμα πιο πίσω την προσπάθεια εμβολιασμού του πληθυσμού. Από την άλλη, τα προγράμματα-μαμούθ, συνολικού ύψους 6 τρισ. δολαρίων που ανακοίνωσε ο Τζο Μπάιντεν, κάνουν το EU Generation Next να μοιάζει με… ΕΣΠΑ.

Η ταχύτερη ανάκαμψη των χωρών που προχωρούν χωρίς προβλήματα στους εμβολιασμούς θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη. Ήδη, η ευρωπαϊκή οικονομία εκτιμάται ότι θα μείνει πίσω τουλάχιστον κατά ένα τρίμηνο σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, ενδεχομένως και σε σύγκριση με τη Μ. Βρετανία. Το χάσμα δεν αποκλείεται μάλιστα να μεγαλώσει αν προκύψουν και άλλα προβλήματα στην πορεία. Σε κάθε περίπτωση το 2021 θα πρέπει να θεωρείται χαμένο έτος για την Ευρώπη, όχι όμως για ΗΠΑ και Κίνα.

Εκτός από τις αστοχίες στον προγραμματισμό των εμβολιασμών η Ευρώπη καλείται να αντιμετωπίσει και την αμερικανική… δύναμη πυρός. Το «new deal» του Μπάιντεν, το οποίο αποτελείται από τρία κολοσσιαία προγράμματα στήριξης και ενίσχυσης της οικονομίας ύψους 2 τρισ. δολαρίων το καθένα. Τα 6 τρισ. της Αμερικής συγκρίνονται με τα 750 δισ. ευρώ της Ευρώπης και την συνεχιζόμενη άρνηση των Ευρωπαίων να μοιραστούν τους κινδύνους.

Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του Αμερικανού προέδρου. «Είμαι πεπεισμένος πως αν δράσουμε τώρα, σε 50 χρόνια ο κόσμος θα κοιτάζει πίσω και θα λέει ότι αυτή ήταν η στιγμή που η Αμερική κέρδισε το μέλλον». Σκοπός του Μπάιντεν είναι οι ΗΠΑ να νικήσουν την Κίνα στη μάχη για την παγκόσμια οικονομική κυριαρχία. Φαίνεται ότι η πανδημία είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για τις ΗΠΑ να συνεχίσουν να τυπώνουν χρήμα και να εκμεταλλεύονται την παντοδυναμία τους, μεταφέροντας τα βάρη του χρέους στις επόμενες γενιές, με την ελπίδα ότι οι επόμενες γενιές θα κάνουν το ίδιο.

Κάποια στιγμή θα πρέπει να καταλάβουμε ότι όλα αυτά τα τρισεκατομμύρια των χρεών δεν θα πληρωθούν ποτέ. Το είπε… με τρόπο η υπουργός οικονομικών των ΗΠΑ, Τζάνετ Γέλεν, υποστηρίζοντας ότι το κρατικό χρέος πλέον δεν είναι αυτό που έχει σημασία, αλλά είναι πιο σημαντικό να εστιάζει κανείς στις πληρωμές τόκων ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Όσο για την Κίνα, το 2020 αποτέλεσε μία κακή παρένθεση. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη αναπτύχθηκε μόλις κατά 2,3% που είναι ο χαμηλότερος ρυθμός των τελευταίων 45 ετών, ωστόσο το 2021 εκτιμάται ότι το ΑΕΠ της θα τρέξει με 7%, επιστρέφοντας στα γνωστά επίπεδα για τη χώρα του δράκου.

Τι θα δούμε στην πορεία; Σύμφωνα με τον Σάιμον Μπάπτιστ, παγκόσμιο επικεφαλής ανάλυσης του οίκου Economist Intelligence Unit, η κινεζική οικονομία θα ξεπεράσει την αμερικανική έως το 2032, ωστόσο οι Αμερικανοί θα συνεχίσουν να είναι πλουσιότεροι από τους Κινέζους, με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, για τα επόμενα 50 χρόνια. Όπως προκύπτει από τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Κίνας διαμορφώθηκε στα 10.582,10 δολάρια το 2020, σχεδόν 6 φορές χαμηλότερο από τα 63.051 δολάρια των ΗΠΑ. Στην Ευρώπη των 27 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ διαμορφώνεται στα 30.800 δολάρια.

Μπορεί η Ευρώπη να αλλάξει νοοτροπία, να καλύψει το χαμένο έδαφος και να πρωταγωνιστήσει; Πλέον, οι αποφάσεις για το πως θα πορευτεί η Ε.Ε. στα επόμενα χρόνια δεν έχουν μόνο πολιτικό χαρακτήρα, ούτε μπορούν να εξαρτώνται κατά κύριο λόγο από τις διαθέσεις της Γερμανίας και των χωρών-δορυφόρων της. Η Ευρώπη κινδυνεύει να μείνει πολύ πίσω και να παρακολουθεί τις ΗΠΑ και την Κίνα να μεγαλώνουν, ανήμπορη η ίδια να αντιδράσει.

Σίγουρα το Ταμείο Ανάκαμψης είναι ένα πολύ μεγάλο βήμα, ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε τις αγκυλώσεις του παρελθόντος και τον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκαν οι Βρυξέλλες την ελληνική και την ευρύτερη κρίση χρέους της Ευρωζώνης. Ωστόσο, για να πρωταγωνιστήσει η Ευρώπη θα πρέπει να αποκτήσει ομοιογένεια και χαρακτήρα και για να φτάσει εκεί θα πρέπει να μοιραστεί απαιτήσεις και υποχρεώσεις…

Κωνσταντίνος Μαριόλης
Liberal

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση