Πού στοχεύει ο Ερντογάν;

Η έκπληξη που προκάλεσε η παράνομη τουρκική NAVTEX για το Oruc Reis στα πολιτικά γραφεία όλων των Ευρωπαίων ηγετών, ήταν τεράστια. Ο λόγος προφανής.

Μετά τη Σύνοδο Κορυφής των αρχών του μήνα και τις επακόλουθες συνεννοήσεις μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας για την έναρξη των διερευνητικών συνομιλιών, η Ευρώπη είχε αποκομίσει την εντύπωση πως, τουλάχιστον για το ορατό μέλλον, η ηρεμία είχε επανέλθει στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η αίσθηση επιβεβαιωνόταν από το γεγονός ότι ένας μεγάλος αριθμός Τούρκων, μετέφερε την ίδια οπτική στο ζήτημα. Το ερντογανικό σαράι, ήταν ευχαριστημένο που δεν βρέθηκε προ συγκεκριμένων κυρώσεων και θα προσπαθούσε να συμμετάσχει στην οργάνωση του διαλόγου. Οπότε η άκυρη NAVTEX, άφησε πάρα πολλά στόματα ορθάνοιχτα και πάρα πολλά ζευγάρια μάτια γεμάτα ερωτηματικά.

Κανείς δεν μπορούσε να καταλάβει τον λόγο που η Τουρκία υπαναχώρησε από τα συμφωνηθέντα και μάλιστα τόσο εμφατικά. Οι δικαιολογίες περί "συνέχειας των ελληνικών προκλήσεων" με αφορμή τη NAVTΕΧ ασκήσεων σε Λέσβο και Χίο, ανήμερα της τουρκικής εθνικής γιορτής (29 Οκτωβρίου), ήταν τόσο σαθρές που ακόμη και οι ίδιοι οι Τούρκοι αξιωματούχοι δεν μπορούσαν να συγκρατήσουν εντελώς τα χαμόγελα τους, όταν τις επικαλούνταν. Τι είχε συμβεί και η Τουρκία, προχώρησε σε μία ακόμη αλλαγή πορείας και πρόκληση έντασης;

Η πληροφόρηση αρχικά ήταν συγκεχυμένη αλλά, καθώς οι ώρες περνούσαν, γινόταν αντιληπτό το πολιτικό παιχνίδι που παιζόταν σε Άγκυρα, Κωνσταντινούπολη και Μόσχα, το πράγμα άρχισε να ξεκαθαρίζει.

Αμέσως μετά την Σύνοδο Κορυφής του Συμβουλίου, οι οπαδοί της διευθέτησης της διένεξης με την Ελλάδα δια του διαλόγου, είχαν "επικρατήσει" στο Τουρκικό Προεδρικό περιβάλλον. Καθώς οι ημέρες περνούσαν και γινόταν αντιληπτό πως Ελλάδα και Κύπρος αφενός είχαν κατορθώσει να φέρουν τις κυρώσεις προ των πυλών και αφετέρου η ρητή διατύπωση στο κείμενο συμπερασμάτων περί "συνομιλιών για διαφορές σε υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ" (ούτε καν το εύρος των χωρικών υδάτων δεν υπήρχε), απέκλειε την συζήτηση οποιουδήποτε άλλου θέματος, τα γεράκια κέρδισαν το χαμένο έδαφος και επικράτησαν.

Εδώ που τα λέμε όχι άδικα (από την πλευρά των Τουρκικών συμφερόντων) αφού η μη συζήτηση άλλων θεμάτων εκτός αυτών που ανέφερε το κείμενο, καθιστά αδύνατη την επίτευξη του κύριου αντικειμενικού στόχου της τουρκικής στρατηγικής, που είναι η αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης, μέσα από διαπραγματεύσεις για γκρίζες ζώνες, βραχονησίδες που δεν αναφέρονται στην Συνθήκη κ.λπ.

Στα παραπάνω προσθέστε το πρόσφατο τουρκικό κάζο στη Λιβύη και το "χαστούκι" από τον αποκλεισμό συμμετοχής στις διαπραγματεύσεις για ειρήνευση στο Nagorno Karabakh (με Ρωσικό "βέτο", παρακαλώ) και το μείγμα πολιτικής πίεσης στο εσωτερικό για τον Τούρκο Πρόεδρο και τα γεράκια του, γίνεται κάτι περισσότερο από εκρηκτικό. Αν βάλετε και μια "διπλή δόση" από τη συνεχώς επιδεινούμενη οικονομία, τότε έχετε αφόρητη πίεση σε μια κυβέρνηση που ξέρει ότι εάν χάσει την εξουσία η τύχη των μελών, θα προδιαγράφεται εξαιρετικά σκοτεινή… για να διατυπωθεί κομψά.

Οπότε η εύρεση διεξόδου απόλυτα απαραίτητη και η εναλλακτική προφανής: ένταση με την Ελλάδα, αφενός για να συνεχιστεί ο αποπροσανατολισμός από τα προβλήματα στο εσωτερικό, αφετέρου για να υπάρξει προσπάθεια επαναφοράς του στρατηγικού στόχου "Λωζάνη", στο τραπέζι.

Φυσικά η τουρκική ηγεσία δεν είναι χαζή. Γνωρίζει πολύ καλά ότι, ένα άνοιγμα άλλων θεμάτων πέραν υφαλοκρηπίδας (και άρα ΑΟΖ), μπορεί να συμβεί μόνο μετά από ένα καυτό επεισόδιο. Όχι απλά θερμό, ΚΑΥΤΟ! Τέτοιας θερμότητας που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την αλλαγή status quo στην περιοχή που αυτή επιθυμεί.

Το πρόβλημα για τους Τούρκους είναι ότι γνωρίζουν πολύ καλά (και έχουν ειδοποιηθεί καταλλήλως) ότι σε μια τέτοια περίπτωση, ο ξένος παράγων θα φροντίσει ώστε τη νύφη να πληρώσει αυτός που θα προκαλέσει, οπότε "επιχειρήσεις" τύπου Ιμίων, εδώ δεν έχουν εφαρμογή. Η δε ακύρωση της επίσκεψης του Γερμανού ΥΠΕΞ στη γείτονα, έδειξε ξεκάθαρα πως ακόμη και τα πολύ μεγάλα γερμανικά συμφέροντα με την Τουρκία, εξάντλησαν τα περιθώρια υπομονής που έδιναν έως τώρα για τους τουρκικούς τσαμπουκάδες. Από εδώ και πέρα η ΕΕ δεν θα είναι τόσο ελαστική! Ενώ οι ΗΠΑ, με την ανακοίνωση του State Department χθες, έδειξαν ότι 25 ημέρες πριν τις προεδρικές εκλογές, δεν έχουν καμία διάθεση ν’ ασχολούνται με περιοχές του πλανήτη τις οποίες, ελάχιστοι Αμερικανοί μπορούν να βρουν στον χάρτη.

Πώς ακριβώς θα προσπαθήσουν οι Τούρκοι να δημιουργήσουν το επεισόδιο, είναι άγνωστο. Οι παράνομες σεισμογραφικές έρευνες κοιτασμάτων τρίτου σταδίου, θα εμφάνιζαν την Τουρκία στα μάτια όλων, ως τον νταή που θέλει να κάνει το δικό του ετσιθελικά. Οπότε δεν μοιάζει και πολύ πιθανή μια τέτοια επιλογή. Ίσως το Oruc Reis απλά συνεχίσει την τακτική των νόμιμων ερευνών με ηχοβολισμούς sonar, όπως έκανε και όλες τις προηγούμενες ημέρες. Αλλά με αυτόν τον τρόπο επεισόδιο δεν θα μπορούσε να προκληθεί...

Σε κάθε περίπτωση, από την ελληνική πλευρά χρειάζεται συνέχιση της στρατηγικής της. Με εξαιρετικά μεγάλη προσοχή και πλήρη εστίαση στους στόχους, ώστε ν’ αποφευχθούν λάθη. Η μέχρι τώρα προσπάθεια και τ’ αποτελέσματα, ήταν εξαιρετικά θετικά.

Δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος να μην συνεχισθούν ή και να βελτιωθούν.
Γιατί όχι;

Πέτρος Λάζος
Capital



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση