Ημέρα διπλωματικού μαραθωνίου της Αθήνας για την Ανατολική Μεσόγειο

Του Κώστα Ράπτη

Η ελληνική γλώσσα αρχίζει και γίνεται... μόδα. Μετά τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος παρεμβλήθηκε, μετά από ενδιαφέρουσα σιωπή μερικών ημερών, στην ελληνο-τουρκική κρίση της ανατολικής Μεσογείου συντάσσοντας (για δεύτερη φορά) στα ελληνικά τη σχετική ανάρτηση στο Twitter, μιμητής του προέκυψε ο Τούρκος ομόλογός του.

"Ο δρόμος προς λύση στην ανατολική Μεσόγειο είναι o διάλογος και η διαπραγμάτευση", ανέφερε το απόσπασμα που επέλεξε να μεταφράσει το πρακτορείο Anadolu από την ομιλία του Ταγίπ Ερντογάν στην συνάντηση των προέδρων τοπικών οργανώσεων του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης.

Τα ανοίγματα του τύπου "kazan-kazan” δεν αναιρούν το κατά τα άλλα ανυποχώρητο ύφος της ομιλίας του Ερντογάν, είναι όμως διαφωτιστικά ως προς τους στρατηγικούς στόχους της τουρκικής πολιτικής και πάντως έχουν την επικοινωνιακή χρησιμότητά τους ενόψει του σημερινού διπλωματικού μαραθώνιου για την ανατολική Μεσόγειο.

Στο επίκεντρο βρίσκεται η συνάντηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο στη Βιέννη, από την οποία επίσης ο Νίκος Δένδιας θα συμμετάσχει στην έκτακτη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών των "27” μέσω τηλεδιάσκεψης, που συγκάλεσε, κατόπιν επιμονής της Αθήνας, ο (μέχρι τούδε μάλλον "χαλαρός” απέναντι στην Άγκυρα) ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. Χοσέπ Μπορέλ, προσθέτοντας στην ατζέντα, πλάι στα θέματα της ανατολικής Μεσογείου, την πολιτική κρίση της Λευκορωσίας και την κατάσταση στον Λίβανο.


Όμως οι κινήσεις του Νίκου Δένδια δεν περιορίζονται σε αυτό. Επιστρέφοντας από το Ισραήλ, όπου χθες είχε συνομιλίες με τον Πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου και τον ομόλογό του Γκάμπι Ασκενάζι, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε ενόψει της σημερινής συνεδρίασης των "27” τηλεφωνικές επαφές με τον επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Ζαν-Υβ Λεντριάν, τον Ζοζέπ Μπορέλ, αλλά και τον υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων Αμπντουλάχ μπιν Ζάγιεντ αλ Ναχιάν και τους Αμερικανούς γερουσιαστές Κριν φαν Χόλεν και Μπομπ Μενέντεζ.

Οι ευρωπαϊκές ζυμώσεις φέρνουν ασφαλώς στο επίκεντρο (και όχι μόνο λόγω της τρέχουσας γερμανικής προεδρίας) την Άγκελα Μέρκελ, η οποία είδε την κατευναστική της παρέμβαση στον προηγούμενο γύρο ελληνοτουρκικής κρίσης τον Ιούλιο να ακυρώνεται μετά την συνυπογραφή του ελληνο-αιγυπτιακού μνημονίου, με τον οργισμένο Ταγίπ Ερντογάν να καταφέρεται ευθέως κατά της καγκελαρίου, δηλώνοντας ότι ο ίδιος δυσπιστούσε ως προς τις προηγούμενες διαβεβαιώσεις της. Όμως η ευρύτερη διαπραγμάτευσης που διεξάγει δια της κρίσης στην ανατολική Μεσόγειο ο Τούρκος πρόεδρος με τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, δεν επιτρέπει κλείσιμο των διαύλων.

Εξ ού και σε επίπεδο κορυφής, ξεχώρισαν οι τηλεφωνικές συνομιλίες που είχε χθες η Γερμανίδα καγκελάριος, τόσο με τον Ταγίπ Ερντογάν όσο και με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Μένει να φανεί τι από όλη αυτή την προεργασία θα αποτυπωθεί στη συνεδρίαση των "27” ή το θέμα θα απασχολήσει τους Ευρωπαίους υπουργούς Εξωτερικών και στην προγραμματισμένη άτυπη (τύπου "Gymnich”) συνάντησή τους στο Βερολίνο στις 27 και 28 του μηνός.

Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση περί επιβολής κυρώσεων αναμένεται δύσκολη. Αποτελεί κοινό μυστικό ότι ήδη έχει δημιουργηθεί παρασκηνιακά μία ομάδα χωρών οι οποίες βρίσκονται σε ανοικτή γραμμή με την Άγκυρα, κινούμενες από τις δικές τους βλέψεις για τον χώρο της βόρειας Αφρικής ή τον ανταγωνισμό τους με ισχυρότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Η Ιταλία και η Ισπανία ανήκουν σε αυτή την κατηγορία, στην οποία προστέθηκε, κατά τρόπο θεαματικό η μικρή Μάλτα, της οποίας ο υπουργός Εξωτερικών πραγματοποίησε την προηγούμενη εβδομάδα κοινή επίσκεψη με τον Τούρκο ομόλογό του στην Τρίπολη της Λιβύης για επαφές με την κυβέρνηση Σαράτζ.

Σε κάθε περίπτωση, ακραίες διαπραγματευτικές τακτικές όπως η απειλή μπλοκαρίσματος των κυρώσεων που προσανατολίζονται να αποφασίσουν οι "27” κατά της Λευκορωσίας, δεν ανήκουν στο "ρεπερτόριο” της Αθήνας και της Λευκωσίας.

Ο Μάικ Πομπέο, πάλι, έπαιξε, όπως το αποκάλυψε και ο Νίκος Δένδιας, καταλυτικό ρόλο στη σύναψη της ελληνο-αιγυπτιακής συμφωνίας οριοθέτησης θαλασσίων δικαιοδοσιών, με τηλεφωνική παρέμβασή του προς τους Αιγύπτιους οικοδεσπότες, ενόσω βρίσκονταν ακόμη σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις του Καϊρου.

Μένει πάντως να φανεί κατά πόσον καλωσορίζει την εκ νέου παρεμβολή της Γαλλίας στα πράγματα της ανατολικής Μεσογείου.

Ούτως ή άλλως, οι εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή είναι τόσο καταιγιστικές που περιπλέκουν και κατά κάποιον τρόπο υποβαθμίζουν την (διόλου άσχετη) ελληνοτουρκική κρίση. Η ομαλοποίηση, όπως ανακοίνωσε χθες ο Ντόναλντ Τραμπ των σχέσεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (στενού συμμάχου της Γαλλίας και εσχάτως και της Ελλάδας) με το Ισραήλ, με αντάλλαγμα την μη υλοποίηση των ισραηλινών σχεδίων προσάρτησης της Κοιλάδας του Ιορδάνη αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Επιπλέον, η "απόβαση” του Εμανουέλ Μακρόν την περασμένη εβδομάδα στην κατεστραμμένη Βηρυτό δίνει στη Γαλλία ένα προνομιακό αντικείμενο ενδιαφέροντος, το οποίο δεν επιτρέπει "υπερέκταση” και ιδιαίτερους περισπασμούς. Πόσω μάλλον που το στρατιωτικό της αποτύπωμα στην περιοχή εξυπηρετείται ήδη από την συνεργασία με την Κύπρο, χωρίς "σκιές” σαν αυτές που άφησε η ακύρωση της παραγγελίας γαλλικών φρεγατών από την Ελλάδα.

Σε κάθε περίπτωση, η παρεμβολή του διεθνούς παράγοντα (ενίοτε από θέσεις υποκρυπτόμενου ανταγωνισμού για την εξασφάλιση διαιτητικού "πλεονεκτήματος”) δεν παύει να παραπέμπει σε έναν ορίζοντα διαπραγμάτευσης, με λιγότερες προκαταβολικές παραδοχές από όσες θα επιθυμούσε η Αθήνα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι ανακοινώσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτηρίζουν την θαλάσσια περιοχή που αποτελεί την εστία της έντασης ως "διαφιλονικούμενη” ή "υπερκείμενη υφαλοκρηπίδας που διεκδικεί η Ελλάδα” - και από τεχνική άποψη, ελλείψει οριοθέτησης της ελληνικής ΑΟΖ στα νοτιοανατολικά, η περιγραφή είναι ορθή. Ούτε είναι αμελητέο ότι οι εκπρόσωποι της καγκελαρίας και του υπουργείο Εξωτερικών της Γερμανίας κάνουν λόγο για "ανοικτά” και "διαφιλονικούμενα από την άποψη του Διεθνούς Δικαίου” ζητήματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση