Η ριψοκίνδυνη ζαριά του Ερντογάν στη Συρία

Ενδεχόμενη κατάληψη της επαρχίας Ιντλίμπ από τον Άσαντ θα αποτελέσει πλήγμα για τις φιλοδοξίες της Άγκυρας – Γεωπολιτικό σκάκι Ρωσίας, Ιράν, Τουρκίας στις πλάτες της Συρίας

Γράφει η Μποζανίνου Τάνια

Για την Τουρκία διακυβεύονται πολύ περισσότερα στο Ιντλίμπ από ένα νέο κύμα προσφύγων που θα προστεθούν στα 3 εκατομμύρια που ήδη φιλοξενεί στο έδαφός της.

Η επαρχία αυτή της Βορειοδυτικής Συρίας, στα σύνορα με την Τουρκία, αποτελεί το τελευταίο προπύργιο των ανταρτών της σουνιτικής αντιπολίτευσης και των τζιχαντιστικών οργανώσεων που πρόσκεινται στην Αλ Κάιντα. Η επικείμενη μάχη για την κατάκτηση του Ιντλίμπ από τις δυνάμεις του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ με τη βοήθεια της Ρωσίας θεωρείται η τελευταία μεγάλη στον πόλεμο της Συρίας.

Αν, όπως όλα δείχνουν, την κερδίσει ο Ασαντ και κατακτήσει το Ιντλίμπ, η παρουσία της Τουρκίας στη Συρία (ο τουρκικός στρατός είναι παρών στο βόρειο Ιντλίμπ και διατηρεί 12 παρατηρητήρια στο νότιο), καθώς και ο λόγος που έχει η Αγκυρα στις εξελίξεις στη Συρία θα τεθούν εν αμφιβόλω, σύμφωνα με ανάλυση του BBC.

Η Τουρκία κατάφερε να ελέγξει το βόρειο Ιντλίμπ τα δύο τελευταία χρόνια εκμεταλλευόμενη την επιρροή που ασκεί στους αντάρτες όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις τους με τη Ρωσία και το Ιράν, τους κορυφαίους συμμάχους του Ασαντ.

Την τελευταία διετία Αγκυρα και Μόσχα κάνουν «παζάρια» και έρχονται σε συμφωνίες, ανάλογα με τις εξελίξεις στον πόλεμο, για να διαφυλάξουν τα συμφέροντά τους στη Συρία. Για παράδειγμα, το 2016 η Τουρκία δεν αντέδρασε καθόλου όταν οι δυνάμεις του Ασαντ με την υποστήριξη των Ρώσων πολιόρκησαν και κατέκτησαν το Χαλέπι που τότε βρισκόταν στα χέρια των ανταρτών. Ως αντάλλαγμα, η Μόσχα άφησε τα τουρκικά αεροπλάνα να πετάξουν στον εναέριο χώρο της Δυτικής Συρίας που ελέγχει η Ρωσία, προκειμένου να κατακτήσει η Τουρκία το Αφρίν από τους Κούρδους στους οποίους ανήκε.


Η επίθεση των δυνάμεων του Aσαντ στο Ιντλίμπ θα δοκιμάσει τα όρια της συνεργασίας ανάμεσα στην Τουρκία και στη Ρωσία.

Αν ηττηθούν οι αντάρτες στο Ιντλίμπ, η Τουρκία όχι μόνο θα χάσει ένα μεγάλο «χαρτί» της στα παζάρια της στη Συρία (την επιρροή της στους αντάρτες της αντιπολίτευσης) αλλά και ο Ασαντ θα προσπαθήσει να εκδιώξει τις τουρκικές δυνάμεις από το Ιντλίμπ στην εκστρατεία του να ελέγξει «κάθε σπιθαμή» της Συρίας.

Η συνάντηση των προέδρων της Τουρκίας, της Ρωσίας και του Ιράν την περασμένη Παρασκευή στην Τεχεράνη έδειξε ότι οι τρεις δυνάμεις διαφωνούν για το Ιντλίμπ.

Συμφωνούν όμως σε ένα: αντιτίθενται στην αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη Συρία (ο αμερικανικός στρατός έχει παρουσία στη Βορειοανατολική Συρία και ο εναέριος χώρος της Ανατολικής Συρίας είναι υπό αμερικανικό έλεγχο), καθώς και στην υποστήριξη της Ουάσιγκτον προς τις κουρδικές και αραβοκουρδικές πολιτοφυλακές που ελέγχουν τμήματα της Βόρειας Συρίας τα οποία αντιστοιχούν περίπου στο ένα τρίτο της χώρας.

Η Αγκυρα θέλει να συνεχίσει να ελέγχει το βόρειο Ιντλίμπ, ενώ η Μόσχα επιθυμεί να περάσει η επαρχία στον έλεγχο του Ασαντ. Ενδεχομένως να βρεθεί μια συμβιβαστική φόρμουλα, όμως η δυνατότητα επιρροής της Τουρκίας στη Ρωσία και στο Ιράν είναι περιορισμένη.

Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προτείνει να αναβληθεί η επίθεση των δυνάμεων του Ασαντ στο Ιντλίμπ ή να περιοριστεί μόνο εναντίον των τζιχαντιστών της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (πρώην Μέτωπο αλ Νούσρα), που πρόσκειται στην Αλ Κάιντα. Μία εβδομάδα πριν από την τριμερή συνάντηση στην Τεχεράνη, η τουρκική κυβέρνηση συμπεριέλαβε τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ στις τρομοκρατικές οργανώσεις (όπως έχουν κάνει, μεταξύ άλλων, ο ΟΗΕ και οι ΗΠΑ).

Τα πράγματα περιπλέκονται επειδή τα 12 παρατηρητήρια του τουρκικού στρατού στο Ιντλίμπ βρίσκονται σε περιοχές που ελέγχει η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, η οποία ελέγχει το 60% της επαρχίας. Η Τουρκία έστησε τα παρατηρητήρια πέρυσι με τη σιωπηρή συμφωνία της τζιχαντιστικής οργάνωσης και τις περασμένες εβδομάδες τα ενίσχυσε.

Η Αγκυρα διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας τόσο με τη Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ όσο και με τους αντάρτες της συριακής αντιπολίτευσης που έχουν συγκροτήσει το Μέτωπο Εθνικής Απελευθέρωσης για να πολεμούν την τζιχαντιστική οργάνωση. Στο Μέτωπο ανήκουν από σκληροπυρηνικές ισλαμιστικές οργανώσεις ως τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό της μετριοπαθούς σουνιτικής συριακής αντιπολίτευσης. Ωστόσο το Μέτωπο έχει αφήσει να εννοηθεί ότι είναι διατεθειμένο να συνεργαστεί με τους τζιχαντιστές για να απωθήσουν τις δυνάμεις του Ασαντ στη μεγάλη μάχη του Ιντλίμπ.

Ο Ερντογάν δηλώνει ότι η Τουρκία δεν θα κάθεται να παρακολουθεί αμέτοχη την επίθεση στο Ιντλίμπ. Τι θα κάνει; Οι επιλογές του είναι περιορισμένες, σύμφωνα με το BBC. Κατ’ αρχάς θα αρνηθεί να δεχθεί πρόσφυγες σε τουρκικό έδαφος (το Ιντλίμπ έχει 6 εκατομμύρια Σύρους, κυρίως σουνίτες πολίτες αλλά και αντάρτες, από τους οποίους τα 3 εκατομμύρια είναι εσωτερικοί πρόσφυγες από άλλες περιοχές της Συρίας) και θα προσπαθήσει να τους διοχετεύσει σε τμήματα της Συρίας που βρίσκονται υπό τουρκικό έλεγχο.

Σύμφωνα με τουρκικές πηγές, θα προσπαθήσει να τους εγκαταστήσει στο Αφρίν (που εφάπτεται της επαρχίας Ιντλίμπ), το οποίο εξυπηρετεί και τα σχέδια της Αγκυρας για τη δημογραφική αλλοίωση του κουρδικού Αφρίν.

Ο τουρκικός στρατός εκδίωξε πριν από μήνες τον κουρδικό στρατό (YPG) από το Αφρίν, αλλά οι κούρδοι ηγέτες της Συρίας εκτιμούν ότι οι εξελίξεις στη Συρία μπορεί να τους παράσχουν την ευκαιρία να ανακτήσουν το Αφρίν.

Το BBC εκτιμά ότι ο κουρδικός στρατός μπορεί να επιτεθεί στο Αφρίν την ώρα που ο στρατός του Ασαντ θα επιτίθεται στο Ιντλίμπ. Σε κάθε περίπτωση, «η Τουρκία θα δεχθεί σημαντικό πλήγμα όποια και αν είναι η έκβαση της μάχης στο Ιντλίμπ», εκτιμά το βρετανικό δίκτυο.

Το Βήμα


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση