Πώς η Γεωγραφία επέδραμε στην Ιστορία

• Περίεργες παρεμβάσεις και «μεταλλάξεις» εντοπίζονται στο σχολικό εγχειρίδιο των κυπριακών σχολείων

• Σύμφωνα με τα νέα βιβλία της Β’ γυμνασίου, οι Κύπριοι εξελληνίστηκαν και… παρέμειναν Έλληνες κατά την ελληνιστική εποχή και οι Αρμένιοι αναζήτησαν καταφύγιο εδώ, επειδή τους δίωκαν οι Άραβες

• Η τουρκική εισβολή σταμάτησε να είναι κτηνώδης αλλά… σκέτη εισβολή, εφάμιλλη του πραξικοπήματος

Της Μικαέλλας Λοΐζου

Περίεργες παρεμβάσεις έκανε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού στο βιβλίο Γεωγραφίας της Κύπρου της Β’ γυμνασίου, το οποίο θ' αρχίσει να διδάσκεται στους μαθητές το β’ τετράμηνο του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους. Το μέρος που αφορά στην ιστορία της Κύπρου είναι άκρως… επιμορφωτικό, καθώς καταρρίπτει διάφορους «μύθους», όπως π.χ., ότι είμαστε Έλληνες από τα βάθη των αιώνων…

Σημειώνεται ότι οι παρεμβάσεις που έγιναν στο βιβλίο για τους σκοπούς της νέας έκδοσης είναι μηδαμινές, καθώς διατηρούνται στις περισσότερες σελίδες οι ίδιες φωτογραφίες και γραφήματα (αρκετές εκ των οποίων είναι χαμηλής ευκρίνειας) και δεν έχουν πολλές νέες πληροφορίες. Οι αλλαγές που έγιναν έχουν κυρίως χαρακτήρα πολιτικής προσέγγισης και όχι ενημερωτικής, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, το βιβλίο συνεχίζει να λέει στα παιδιά για τους χρωμίτες και τον αμίαντο, αλλά δεν τους επισημαίνει καν την ύπαρξη φυσικού αερίου και πιθανού κοιτάσματος πετρελαίου στο νησί μας. Τα ενημερώνει, όμως, για τις δικοινοτικές συνομιλίες…

Όταν ...εξελληνιστήκαμε

Σύμφωνα με την παλαιότερη έκδοση του βιβλίου, «Αχαιοί αποίκησαν το νησί αμέσως μετά τον Τρωικό πόλεμο και οι σημερινοί Κύπριοι θεωρούνται απόγονοί τους. Αρχαιολογικές έρευνες και ευρήματα καταμαρτυρούν την ενσωμάτωση της Κύπρου στον ελληνικό κόσμο, που συνεχίστηκε από τότε κατά τους κλασικούς χρόνους, κατά τη βυζαντινή περίοδο μέχρι σήμερα».

Σύμφωνα, ωστόσο, με το νέο βιβλίο, τα πράγματα δεν έγιναν ακριβώς έτσι. Τα παιδιά φέτος θα μαθαίνουν ότι «πολλοί λαοί πέρασαν από την Κύπρο, λόγω της στρατηγικής της θέσης, της άφθονης παραγωγής χαλκού και ξυλείας. Τον 14ο αιώνα π.Χ. ήρθαν οι πρώτοι Μυκηναίοι έμποροι, ενώ αργότερα ήρθαν και οι πρώτοι Μυκηναίοι άποικοι.

Οι Κύπριοι, μέσα από μια μακριά διαδικασία, εξελληνίστηκαν πλήρως και στην ελληνιστική περίοδο αποτέλεσαν τμήμα του ελληνικού κόσμου. Η ταυτότητα αυτή εκφράζει σήμερα το μεγαλύτερο τμήμα του κυπριακού λαού». Με λίγα λόγια, οι Έλληνες «πάλευαν» για πολλά χρόνια, μέχρι να καταφέρουν να μας… εξελληνίσουν και όταν τα κατάφεραν, μας κατέστησαν μέρος του ελληνικού κόσμου κατά την ελληνιστική περίοδο και όχι διαχρονικά.

Ήταν μια φορά μια Γενοκτονία

Στο νέο βιβλίο Γεωγραφίας, αν και προστίθεται στην εισαγωγή αναφορά στους Αρμένιους, τους Λατίνους και τους Μαρωνίτες, η οποία δεν υπήρχε στο προηγούμενο βιβλίο, η προσέγγιση κρίνεται το λιγότερο ελλιπής. Αναφέρονται τα ακόλουθα: «Κυπριακές μειονότητες με ιστορικές ρίζες είναι οι Λατίνοι από τον καιρό της Φραγκοκρατίας, οι Μαρωνίτες που κατέφθασαν στο νησί άλλοτε κυνηγημένοι (βυζαντινά χρόνια) κι άλλοτε καλοδεχούμενοι (Φραγκοκρατία), οι Αρμένιοι, πρώτα κυνηγημένοι από τις αραβικές επιδρομές και πολύ αργότερα ως τμήμα της Αρμενικής Διασποράς». Το βιβλίο παραλείπει, δηλαδή, να αναφέρει, τον βασικό λόγο που δημιουργήθηκε η σύγχρονη αρμενική Διασπορά, δηλαδή την μεγάλη Γενοκτονία που διέπραξαν σε βάρος του αρμενικού λαού οι Οθωμανοί, αλλά θεωρεί σημαντικό να επισημάνει τις αραβικές επιδρομές, που έγιναν πολλούς αιώνες πιο πριν.

Το πραξικόπημα και οι Τουρκοκύπριοι

Στο παλιό βιβλίο αναφέρεται ότι «η Κύπρος, από το 1960, είναι ανεξάρτητο κράτος. Τις τελευταίες αυτές δεκαετίες, η Κύπρος, παρόλες τις αντιξοότητες και την κτηνώδη τουρκική εισβολή του 1974, μεγαλούργησε. […] Η Κύπρος, στηριγμένη στην αρχαιολογική κληρονομιά, στη χριστιανική και ευρωπαϊκή παράδοση και κουλτούρα της, ακολουθεί τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό και το πεπρωμένο της. Οι κατακτητές έρχονται και παρέρχονται. Κανένας δεν κατάφερε ν’ αλλάξει τον ελληνικό και ευρωπαϊκό χαρακτήρα της. Είναι, λοιπόν, βαρύ στους ώμους αυτής της γενιάς το ‘την πατρίδα ουκ ελάττω παραδώσω’».

Στο νέο βιβλίο, αντιθέτως, οι Κύπριοι είναι λιγότερο Έλληνες, λιγότερο Ευρωπαίοι και πολύ πιο… διαπραγματευτές. Η αντίστοιχη αναφορά είναι η εξής: «Η Κύπρος, από το 1960, αποτελεί ανεξάρτητο κράτος. Παρόλη την ταραγμένη ιστορία της, με αποκορύφωση το χουντικό πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή του 1974, μπήκε στον δρόμο της οικονομικής προόδου. […] Η χώρα αγωνίζεται μέσα από τις διακοινοτικές συνομιλίες για μια δίκαιη λύση του Κυπριακού».

Κοινώς, στα χρόνια που μεσολάβησαν μεταξύ των εκδόσεων, η τουρκική εισβολή σταμάτησε να είναι κτηνώδης αλλά… σκέτη εισβολή, εφάμιλλη του πραξικοπήματος. Σημειώνεται, δε, ότι ενώ στο παλιό βιβλίο αναφέρεται ότι η τ/κ κοινότητα αποτελεί το 11% του πληθυσμού, με την επισήμανση ότι οι Τ/κ είναι υπολείμματα των Οθωμανών κατακτητών και προϊόν εξισλαμισμού μέρους των κατοίκων του νησιού, στο νέο βιβλίο οι αριθμοί παραλείπονται και αντικαθίστανται με την αναφορά σε «μικρό αλλά σημαντικό τμήμα του κυπριακού λαού», το οποίο είναι αόριστα το αποτέλεσμα της κατάκτησης της νήσου από τους Οθωμανούς. Δεν γίνεται λόγος σε εξισλαμισμό Ελλήνων, σε αντίθεση με τον… εξελληνισμό των αρχαίων Κυπρίων.

Οι Αχαιοί κι οι άλλοι λαοί

Πολιτικές αλλαγές εντοπίζονται και στην επικεφαλίδα «Η Κύπρος ως Μεσογειακή και Ευρωπαϊκή χώρα». Ενώ στο παλιό βιβλίο αναφερόταν ότι «από τη 2η χιλιετία π.Χ. οι Αχαιοί αποίκησαν και έκτισαν βασίλεια στο νησί πάνω στα μυκηναϊκά πρότυπα και έκτοτε η ελληνική γλώσσα και ο ελληνικός τρόπος ζωής επικράτησε μέχρι και σήμερα», στο νέο βιβλίο η αναφορά αυτή απαλείφθηκε και αντικαταστάθηκε από τις «κατά καιρούς ισχυρές πολιτιστικές και άλλες επιδράσεις από διάφορους λαούς, από τα πανάρχαια χρόνια ως πρόσφατα».

Πηγή: Σημερινή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση