Τα σενάρια της μετά - Ερτογάν εποχής - Πώς επηρεάζεται η περιοχή

• Ποιός θα τον διαδεχτεί;
• Φαβορί ο Γκιούλ
• Ανοίγει ο δρόμος για τους φιλο-ευρωπαϊστές κεμαλιστές
• Πού εντοπίζεται η επιτυχία του Ερτογάν
• Ο ρόλος των ΗΠΑ-"Χάνουν" το "πρότυπο" τους

Γράφει ο Θανάσης Αθανασίου

Αλλαγές στο παρόν πολιτικό σκηνικό αναμένεται να επιφέρει η πολιτική παραίτηση ή ο βιολογικός θάνατος του Τούρκου πρωθυπουργού Ταγίπ Ερτογάν. Ενδέχεται να αλλάξουν άρδην τα δεδομένα όπως έχουν διαμορφωθεί, σε σχέση με τις αξιώσεις της Άγκυρας στη Μέση Ανατολή, αφού με την αλλαγή καθεστώτος στο κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, εμφανής είναι ο κίνδυνος(για το κυβερνών κόμμα και την πολιτική της Τουρκίας) διάσπασης και επαναφοράς των κεμαλικών κομμάτων στην εξουσία, τα οποία προσεγγίζουν περισσότερο την ευρωπαϊκή ιδέα.

Συνεπώς, οι κεμαλιστές, θα αλλάξουν πλήρως τους νέους προσανατολισμούς της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και θα στραφούν ξανά προς τη δύση, με ότι αυτό συνεπάγεται. Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους θα «χάσουν» το μοντέλο κράτους που προέβαλλαν, μέχρι σήμερα, ως πρότυπο στο μουσουλμανικό κόσμο.

Η πληροφορία η οποία διέρρευσε τον τελευταίο καιρό από τα WikiLeaks, σχετικά με το πρόβλημα της υγείας του Ερτογάν που εντοπίζεται στον καρκίνο, είναι η πρώτη διεθνής επιβεβαίωση των, μέχρι πρότινος, φημών για την ασθένεια του Τούρκου πρωθυπουργού, δήλωσε στο Sigmalive o Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών Χρήστος Ιακώβου.

Στον τουρκικό τύπο, αναφορές για την ασθένεια του Ερτογάν γίνονται από τον περασμένο Νοέμβριο, αλλά δεν υπήρχαν επαρκής πληροφορίες ούτε από την πρωθυπουργία ούτε από τον κόμμα του Ερτογάν. Αυτή η πληροφορία έρχεται κατά κάποιο τρόπο να ενδυναμώσει τις αρχικές υποψίες για σοβαρό πρόβλημα στην υγεία του πρωθυπουργού, τόνισε ο κ. Ιακώβου.

Όταν από τον περασμένο Νοέμβριο άρχισε πλέον να γίνεται δημόσια κατανοητό ότι υπήρχε πρόβλημα με την υγεία του Ερτογάν, διάφορες ηγετικές προσωπικότητες του σημερινού κυβερνόντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, μπήκαν στη διαδικασία προσανατολισμού προς την κατεύθυνση διαδοχής.

Τα παράδοξα
Πρώτος στο παιχνίδι μπήκε ο σημερινός πρόεδρος της τουρκικής βουλής Μπουλέτ Αρίτζ, οποίος άρχισε να ασκεί κριτική στο κυβερνητικό έργο, γεγονός ασυνήθιστο, ανέφερε ο Διευθυντής του ΚΥΚΕΜ, λαμβάνοντας υπόψιν την πολιτική του δράση και πρακτική.Δεύτερος στην μάχη της διεκδίκησης μπαίνει ο σημερινός πρόεδρος της Τουρκίας και στενότατος συνεργάτης του Ερτογάν, Απτουλάχ Γκιούλ ο οποίος έκανε εμφανίσεις με πολιτικά μηνύματα τον τελευταίο καιρό.Σε τροχιά διεκδίκησης μπήκε και σημερινός ΥΠΕΞ της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου ο οποί8ος είναι και ο νεότερος σε ηλικία.Αν το ζήτημα της υγείας είναι σοβαρό και τεθεί σύντομα θέμα διαδοχής του Ερτογάν, τίθενται, σύμφωνα με το ΚΥΚΕΜ, τα πιο κάτω ερωτήματα:

Ποιος θα τον διαδεχτεί;
Ο διάδοχος θα κρατήσει ακόμα και μετά τις εκλογές τη συνοχή ενός κόμματος το οποίο παρουσιάζεται σήμερα ετερόκλητο και πολυσυλλεκτικό;

Άνοιγμα προς τη μέση ανατολή
Θα κρατήσει τη δυναμική την οποία ανέπτυξε αυτό το κόμμα με τον Ερτογάν από το 2002
Και αν ακόμα κρατήσει τη συνοχή, θα μπορέσει να διατηρήσει τη δυναμική του μεταρρυθμιστικού προγράμματος και της αντιπαράθεσης ισχύος μεταξύ κεμαλικών –ισλαμιστών, κάτι το οποίο φαίνεται να ακολούθησε με επιτυχία ο Ερτογάν;

Πού εντοπίζεται η επιτυχία του Ερτογάν
Κατάφερε να περιθωριοποιήσει τους κεμαλικούς, συγκρουόμενος μαζί τους και στην πορεία τους αποδυνάμωσε, στερώντας τους τη δυνατότητα να ενεργήσουν όπως στο παρελθόν. Δεν έχουν πλέον τη δυνατότητα να διενεργήσουν πραξικόπημα ή να χρησιμοποιήσουν τους θεσμούς (δικαστικό σώμα) για να ανατρέψουν το σημερινό πρωθυπουργό. Κατάφερε να περιορίσει τη δύναμη των κεμαλικών και να οδηγήσει τη χώρα σε ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα.

Εξασφάλισε αυτοδύναμη κυβέρνηση με μεγάλο ποσοστό, διάβρωσε το στρατό και άλλους θεσμούς, όπως το δικαστικό σώμα και το ΥΠΕΞ που λειτουργούσαν υπέρ των κεμαλικών και κέρδισε 3 εκλογικές αναμετρήσεις, με πολύ μεγάλο ποσοστό. Αυτό σημαίνει ότι εξασφάλισε λαϊκή υποστήριξη και εξασθένισε οποιαδήποτε προσπάθεια του στρατού να κάνει πραξικόπημα και να ανατρέψει μια πολιτική κυβέρνηση η οποία ήταν λαοπρόβλητη και εξέφραζε το αίτημα για κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές, ανέφερε ο κ. Ιακώβου.

Οι συνέπειες από την αποκαθήλωση του Ερτογάν, που θα επέλθει είτε με την πολιτική του παραίτηση, είτε με το βιολογικό του θάνατο θα είναι τεράστιες και θα επηρεάσουν όχι μόνο το μέλλον της Τουρκίας αλλά και το μέλλον της περιοχής της μέσης ανατολής, δεδομένου ότι η Τουρκία με τον Ερτογάν έκανε μια στροφή προς τη μέση ανατολή διεκδικώντας πιο ενεργό και πιο ηγεμονικό ρόλο στην περιοχή.

Ποιος θα τον διαδεχτεί;
Θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό κατά πόσον θα ακολουθήσει τη ίδια πολιτική όπου θα διευρύνει το πεδίο διπλωματικής και πολιτικής δράσης της Τουρκίας στο χώρο της Μέσης Ανατολής, πρόσθεσε ο διευθυντής του ΚΥΚΕΜ.

Το Φαβορί
Φαίνεται πως στην περίπτωση που τελικά διεκδικήσει ο Γκιούλ, θα είναι και το πρώτο φαβορί, εκτιμά ο κ. Ιακώβου, προσθέτοντας πως υπάρχει μια δημοσκόπηση ανάμεσα στους ψηφοφόρους του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης με βασικό ερώτημα :«θα ψηφίζατε το ίδιο κόμμα με άλλο ηγέτη;». Το 46% απάντησε όχι και το 39% ναι. Πρόκειται για ένα μήνυμα ότι η μετά Ερτογάν εποχή για το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, θα είναι μια μεταβατική περίοδος όπου το μεγάλο ζήτημα θα είναι πώς θα κρατήσει τη συνοχή και την πορεία που χάραξε ο Ερτογάν.Από τη στιγμή που ο Ερτογάν φεύγει από το παιχνίδι, το σενάριο διάσπασης του κόμματος είναι πολύ πιο πιθανόν, παρά το σενάριο διατήρησης της συνοχής, εκτιμά το ΚΥΚΕΜ.

Ανοίγει ο δρόμος για τους κεμαλιστές
Στην περίπτωση τελικά που διασπαστεί το κόμμα ανοίγει, ο δρόμος για να επανέλθουν τα κεμαλικά κόμματα στην εξουσία. Δημιουργείται έτσι ένα πιο ευνοϊκό πεδίο. Συνεπώς αν επανέλθουν οι κεμαλικοί, αυτομάτως, τονίζει το ΚΥΚΕΜ, θα αλλάξουν πλήρως τους νέους προσανατολισμούς της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας και θα στραφούν ξανά προς τη δύση.Αυτό σημαίνει, σύμφωνα με τον κ. Ιακώβου, ότι πιθανόν να τα ξαναβρούν με το Ισραήλ και ενδέχεται να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στην ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας, πάρα στην πολιτική της στη Μέση Ανατολή. Συνεπώς, αυτό αλλάζει άρδην τα δεδομένα.Από τους βασικούς υποψηφίους κανένας δεν θα προσεγγίσει την ευρωπαϊκή ιδέα, ανέφερε ο κ. Ιακώβου.

Ο ρόλος των ΗΠΑ
Η Τουρκία προβάλλει στον μουσουλμανικό κόσμο το τουρκικό κράτος ως πρότυπο μοντέλο στον υπόλοιπο μουσουλμανικό κόσμο. Αν αυτό αλλάξει και διασπαστεί το κόμμα δικαιοσύνης και ανάπτυξης, θα έχoυν πρόβλημα και οι ΗΠΑ αφού δεν θα είναι σε θέση να προβάλλουν πλέον την Τουρκία ως μοντέλο Μουσουλμανικής χώρας.

Διαψεύδει ο Ερτογάν τα περί ασθενείας
Πάντως, ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν διέψευσε, εξάλλου, σήμερα τις φήμες που τον θέλουν να πάσχει από καρκίνο στο τελικό στάδιο και ότι του απομένουν δύο χρόνια ζωής λέγοντας ότι «ο Θεός και μόνο ο Θεός γνωρίζει πότε θα πεθάνει κάποιος»..

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση