Λουκάς Παπαδήμος: Η λύση που είναι πρόβλημα...

Ο διορισμός του κ. Παπαδήμου ως πρωθυπουργού της χώρας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας παρουσιάζει σημαντικά συνταγματικά προβλήματα.

Τα προβλήματα αυτά είναι δυο ειδών. Προβλήματα διαδικαστικά και προβλήματα ουσίας. Δεν θα κάνουμε μεγάλες νομικές αναλύσεις και παράθεση άρθρων του Συντάγματος, τα οποία απαιτούν μακροσκελή ανάλυση και θα κουράσουν τον μη νομικό. Θα περιοριστούμε μόνο σε επιγραμματικές παρατηρήσεις.

Α) Διαδικαστικά προβλήματα

Στο με αρ. 109/2011 ΠΔ, ο κ. Παπούλιας αναφέρει ότι εφάρμοσε την διάταξη για τη σύγκλιση των πολιτικών αρχηγών, προκειμένου να εξακριβωθεί αν μπορεί να σχηματιστεί βιώσιμη κυβέρνηση. Για να γίνει όμως αυτή η σύγκλιση, θα πρέπει είτε να έχουν…. αποτύχει οι τρεις διερευνητικές εντολές, είτε να έχει παραιτηθεί σύσσωμη η κυβέρνηση, δηλαδή και ο πρωθυπουργός. Στο ίδιο όμως ΠΔ ο κ. Παπούλιας αναφέρει μόνο την παραίτηση του πρωθυπουργού η οποία έγινε αποδεκτή με το με αρ. 108/2011 ΠΔ. Όπως πληροφορούμαστε όμως εκ των υστέρων, τα υπόλοιπα μέλη της προηγούμενης κυβέρνησης (και όχι το σύνολο της κυβέρνησης) παραιτήθηκαν και έγιναν δεκτές οι παραιτήσεις τους από τον ΠτΔ προηγουμένως, με άλλο ΠΔ (107/2011).

Επομένως δεν μπορούσε να γίνει σύγκλιση των πολιτικών αρχηγών αφού δεν είχαμε ταυτόχρονη παραίτηση του συνόλου της κυβέρνησης. Γιατί είναι αυτό σημαντικό; Γιατί από τη στιγμή που ο κ. Παπούλιας είχε ξεχωριστή παραίτηση του πρωθυπουργού και όχι σύσσωμης της κυβέρνησης, έπρεπε να εφαρμόσει άλλη διαδικασία. Αυτή που προβλέπει την σύγκλιση της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ (που διέθετε πλειοψηφία στη Βουλή) για να εκλέξει άλλον πρωθυπουργό, όπως έγινε όταν πέθανε ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Αυτό όμως δεν το ήθελε προφανώς ο ίδιος ο κ. Γιώργος Παπανδρέου, γιατί τότε αυτόματα το ίδιο του το κόμμα θα ήταν υποχρεωμένο να εκλέξει άλλον πρωθυπουργό, παρόντος του ίδιου. .

Β) Προβλήματα ουσίας.

Αν τα προηγούμενα διαδικαστικά προβλήματα επιχειρούν πολλοί να τα παρακάμψουν ως τυπικές λεπτομέρειες, εντούτοις υπάρχει και σοβαρό ουσιαστικό πρόβλημα. Μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος του 1975 που έγινε το 1986, καταργήθηκε η δυνατότητα του ΠτΔ να διορίζει ως πρωθυπουργό εξωκοινοβουλευτικό πρόσωπο. Μάλιστα ακόμα και με το Σύνταγμα του 1975, στην περίπτωση παραίτησης του πρωθυπουργού (όπως έχουμε εδώ), ο ΠτΔ ήταν υποχρεωμένος να διορίσει ως πρωθυπουργό μέλος του Κοινοβουλίου. Μόνον αν διόριζε υπηρεσιακή κυβέρνηση για άμεσες εκλογές, μπορούσε διορίσει εξωκοινοβουλευτικό.

Με την αναθεώρηση όμως του 1986, καταργήθηκε ακόμα και αυτή η τελευταία δυνατότητα. Σύμφωνα λοιπόν με το ισχύον Σύνταγμα, ως πρωθυπουργός διορίζεται μόνο μέλος του Κοινοβουλίου, αφαιρουμένης σε κάθε περίπτωση, της διαζευκτικής ευχέρειας (μέλος η μη της Βουλής) που είχε με το προισχύσαν Σύνταγμα ο ΠτΔ. Επομένως ο διορισμός του κ. Παπαδήμου είναι συνταγματικό πρόβλημα.

Για να γίνει αυτό πιο κατανοητό και για να αποδείξουμε του λόγου το αληθές, ανατρέχουμε στα πρακτικά της Αναθεωρητικής Βουλής του 1986. Εκεί μπορεί οποιοσδήποτε, ακόμα και μη νομικός, να αντιληφθεί τη βούληση και το πνεύμα του Συντακτικού νομοθέτη. Η συζήτηση κράτησε αρκετό καιρό και τα πρακτικά είναι πολυσέλιδα. Ομηρική μάχη πάνω στο θέμα αυτό έγινε μεταξύ του εισηγητή της πλειοψηφίας αείμνηστου Αναστάσιου Πεπονή και της εισηγήτριας της ΝΔ κ. Ψαρούδα Μπενάκη.

Μερικά αποσπάσματα:

ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΕΠΟΝΗΣ

«…..Εφαρμόζεται η διάταξη του τρίτου εδαφίου της τρίτης παραγράφου του άρθρου 37 που απλά σημαίνει, ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί όλους τους αρχηγούς, επιδιώκει το σχηματισμό κοινής κυβέρνησης για εκλογές και αν αυτό αποτύχει αναθέτει την κυβέρνηση, όχι σε οποιοδήποτε μέλος της κοινωνίας που προβλέπει το ισχύον Σύνταγμα, αλλά σε έναν από τους τρεις συγκεκριμένους δικαστικούς λειτουργούς και δίνει την εντολή να σχηματίσει ένας απ’ αυτούς κυβέρνηση της ευρύτερης δυνατής αποδοχής. Αυτή είναι η διαφορά ανάμεσα στο ισχύον και σε μας. Σύμφωνα με το ισχύον Σύνταγμα ο Πρόεδρος Δημοκρατίας μπορούσε να φωνάξει και κάποιον από το δρόμο για να του πει, “γίνεσαι Πρωθυπουργός και πήγαινε να κάνεις εκλογές”. Το λέει ρητά το Σύνταγμα. Εμείς το αποκλείουμε διότι και ο Λαός και ο πολιτικός κόσμος πρέπει να γνωρίζουν εκ των προτέρων τι πρόκειται να συμβεί όταν έχουμε ένα κυβερνητικό αδιέξοδο. Και την απάντηση, τη λύση, σ’ αυτό το αδιέξοδο τη δίνουμε εμείς καταργώντας το ενδεχόμενο για άγνωστο και απροσδόκητο πρόσωπο, όπως είχα την τιμή να εκθέσω χθες στη Βουλή……

Όταν δίδεται με το ισχύον Σύνταγμα η δυνατότητα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να ορίσει αυτός ένα μέλος ή μη μέλος της Βουλής ως Πρωθυπουργό διότι κρίνει και εκτιμά ότι μπορεί να τύχει ψήφου εμπιστοσύνης συμβαίνει, αγαπητή συνάδελφος κυρία Μπενάκη, το αντίστροφο. Υποχρεώνει τη Βουλή να αποφανθεί για πρόσωπο του οποίου ηγετικός ρόλος δεν ξεπηδάει μέσα από τις διαδικασίες της Βουλής.

Είναι άλλο πράγμα να στείλει στη Βουλή Αρχηγό κόμματος ή πρόσωπο που προέκυψε μέσα από τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών και άλλο πράγμα αυθαίρετα να επιλέξει ένα πρόσωπο και να το στείλει στη Βουλή………..

Η διαφορά ανάμεσα στη δική σας αντίληψη και στη δική μας είναι τούτο. Εσείς αφήνετε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να λειτουργήσει και με τη θεωρία του “κηπουρού του Βασιλέως” να καλέσει οποιονδήποτε θέλει…..

Κύριε Πρόεδρε η πρότασή μας για το άρθρο 38 έχει δύο σκέλη. Με το πρώτο σκέλος βελτιώνουμε τις διαδικασίες σε περίπτωση παραιτήσεως ή άρσης της εμπιστοσύνης της Βουλής προς την Κυβέρνηση. Ξεχωρίζουμε την περίπτωση της παραίτησης του Πρωθυπουργού από την περίπτωση της παραίτησης της Κυβέρνησης. Εκεί που είναι η ουσία της τροποποιήσεως έχω να πω τα εξής και απαντώ και στην κ. Μπενάκη. Επιτέλους να μας εξηγήσει η Αντιπολίτευση, με ποιο κριτήριο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σε ένα απλό μέλος της Βουλής ή και μη μέλος τη Βουλής και το στέλνει στη Βουλή. Και με ποιο κριτήριο η Βουλή είναι υποχρεωμένη ν’ ασχοληθεί με ένα πρόσωπο το οποίο δε προκύπτει από τις δικές της διαδικασίες, αλλά από την ανέλεγκτη κρίση του Προέδρου της Δημοκρατίας; Και ακόμη περισσότερο, κατά ποία λογική αυτό το πρόσωπο αν δεν πάρει ψήφο εμπιστοσύνης έχει στην τσέπη του τη διάλυση της Βουλής; Ποιο είναι αυτό το πρόσωπο στο οποίο να εμπιστευτούμε τη διενέργεια εκλογών; Από πού έχει προκύψει; Ποιος μας το έφερε στο προσκήνιο της δημόσιας ζωής; Έτσι χωρίς κριτήρια θεσπίζονται αυτές οι διατάξεις; Και μπροστά σε αυτό το πρόβλημα και το αδιέξοδο που επισημαίνουμε έρχεσθε να παρατηρήσετε ότι τάχα αφήνουμε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την ευχέρεια να επιλέξει ανάμεσα σε δύο Προέδρους ανωτάτων δικαστηρίων; Δηλαδή δέχεστε ότι έχει την ευχέρεια να επιλέξει ανάμεσα σε 5.000.000 ενήλικες πολίτες και εκεί δεν έχετε καμία αντίρρηση και ενοχλείσθε διότι μπορεί να επιλέξει ή τον ένα Πρόεδρο ή τον άλλο Πρόεδρο των αντιστοίχων Δικαστηρίων….»..

Μετά από τα πιο πάνω, αναρωτιόμαστε αν μένει άραγε καμία αμφιβολία ότι ο Συντακτικός Νομοθέτης το 1986 ήθελε οπωσδήποτε λύση μέσα από το ίδιο το Κοινοβούλιο;

Υπενθυμίζουμε ότι ακόμα και ο ίδιος ο κ. Γ. Παπανδρέου, την Τετάρτη 9-11-2011, πριν πάει στο Προεδρικό Μέγαρο, για να προτείνει τον κ. Πελτσάνικο, απηύθυνε Διάγγελμα, στο οποίο μίλησε για ΘΕΣΜΙΚΗ λύση. Μετά όμως την αποχώρηση του κ. Καρατζαφέρη, πρόεκυψε την επόμενη μέρα εξωθεσμική λύση.

Γιατί;

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση