Η δόση, το τελεσίγραφο και η υπογραφή της καταδίκης

• Του Δημήτρη Α. Γιαννακόπουλου*

Το ότι ζούμε σε φαιδρούς καιρούς, θα το έχετε αντιληφθεί, όσοι δεν είστε οι ίδιοι καραγκιόζηδες ή δεν απασχολείστε στο πλαίσιο της προπαγάνδας εκείνων που κατέστησαν τον εκβιασμό μοναδικό μηχανισμό άσκησης πολιτικής.

Δεν είναι η πρώτη φορά στην διεθνή πολιτική που εκδίδεται ένα τελεσίγραφο, το οποίο όσο θετικά και να το απαντήσεις, καταλήγει στην καταδίκη σου: από οικονομικό αποκλεισμό ή πόλεμο, έως στρατιωτική επίθεση. Συνήθως τα τελεσίγραφα αυτά είναι έτσι διατυπωμένα, ώστε να οδηγούν το αδύναμο μέρος σε μια σειρά εξευτελιστικών υποχωρήσεων, μέχρι να φτάσουμε στο σημείο να τα δώσεις όλα, να τα κάνεις όλα όπως ζητεί ο εκδότης της υπέρτατης τελεσιγραφικής απειλής, αλλά παρόλα αυτά να μην καταστεί δυνατόν να αποσοβηθεί η τιμωρία και να γλυτώσεις από το μένος του προσβεβλημένου (ή δήθεν προσβεβλημένου) από την συμπεριφορά σου, ισχυρού.

Κάπως έτσι διαδραματίζεται και το σημερινό «έργο» στην ελληνική κρίση: Αν ο αρχηγός της «αξιωματικής συγκυβέρνησης» δεν βάλει την υπογραφή του κάτω από το ΝΑΙ στο τελεσίγραφο της τρόικας (πού ακριβώς;), δεν πρόκειται να εκταμιευθεί η 6η δόση, μαθαίνουμε από έγκυρες πηγές! Θέλουν λέει γραπτές εγγυήσεις, όπως ζήτησαν και ισχυρίζονται ότι έλαβαν στην περίπτωση της Πορτογαλίας, η οποία ασφαλώς συνιστά μια εντελώς διαφορετική περίπτωση και πολιτικά και στενά τεχνικά.

Εδώ έχουμε κυβέρνηση συνεργασίας ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ, με πρωθυπουργό στα μέτρα και πολιτικά σταθμά της τρόικας και με μια ψήφο εμπιστοσύνης…να! Αντικειμενικά τεράστια, πώς να το πω; Άλλο πράγμα έχουμε, λοιπόν εδώ, που καμία σχέση δεν έχει με το Πορτογαλικό παράδειγμα, το οποίο μάλιστα σήμερα αποκαλύπτει ότι εκείνη η «δέσμευση» των πολιτικών αρχηγιών ήταν μάλλον άνευ οικονομικής σημασίας. Παραπονιέται και αυτός ο δυστυχής Αντώνης Σαμαράς! Σου λέει: έλεος ρε παιδιά, όλα τα έδωσα, όλα τα κάνω, αλλά μην με οδηγήσετε να βάλω και την υπογραφή μου εκεί όπου δεν μου επιτρέπει η αγωγή μου! Πέντε ενέργειες, σου λέει ο άνθρωπος, έχω κάνει μέχρι τώρα για να ικανοποιήσω το τελεσίγραφο, οι οποίες με δεσμεύουν προσωπικά και κομματικώς ας πούμε στην εφαρμογή της απόφασης της Συνόδου της 26ης Οκτωβρίου. Καλά, δεν με λυπάστε τους λέει: δέσμευση δεν συνιστά και η ψήφος εμπιστοσύνης που έδωσα στην κυβέρνηση Παπαδήμου; Τι μεγαλύτερη δέσμευση θα ήταν από την δρομολογημένη απόφαση να υπερψηφίσω τον απόλυτα πλασματικό προϋπολογισμού του 2012, αντιτείνει, και βάζει σε υποψίες τον πονηρεμένο αναγνώστη μου, τον οποίο θα μαλώσω αμέσως για την κακιά σκέψη του! Θέλεις φίλτατε να μου χαλάσεις την «ιστορία» και να τελειώσει έτσι άδοξα το σχόλιο αυτό;

Άσε να το διασκεδάσουμε λίγο ακόμη με την υπόθεση της υπογραφής. Άσε να πέσουν και στοιχήματα! Θα την βάλει ή δεν θα την βάλει; Ότι και να γίνει όμως πλέον να την βγάλει αποκλείεται. Εγώ πιστεύω ότι επειδή ο κ. Σαμαράς είναι άνθρωπος χριστής αγωγής, δεν θα την βάλει, αλλά οι άλλοι που είναι ταπεινοί και πρόστυχοι θα ισχυριστούν ότι την έβαλε, αλλά δυστυχώς …άργησε!

Αν ασφαλώς θέλατε να μιλήσουμε σοβαρά... Αν ποτέ θα μπορούσαμε να μιλήσουμε σοβαρά στο πλαίσιο του παρόντος τελεσιγράφου, θα λέγαμε ότι η κατακράτηση της δόσεως, μετά την υπερψήφιση του «Μεσοπρόθεσμου» συνιστά αντισυμβατική συμπεριφορά εκ μέρους της ΕΕ και του ΔΝΤ. Αν και αυστηρά νομικά, ούτε αυτό δεν θα μπορούσε κανείς να θεμελιώσει, διότι όλη η υπόθεση που υπερασπίζεται η κυβέρνηση Παπαδήμου με την σύμπραξη των Trilobita της πολιτικής ζωής είναι ολίγον φλού τεχνικώς-επιστημονικώς! Όσοι αγαπήσατε ή/και αγαπάτε την επιστήμη που εγώ μισώ, καθώς με καθορίζει εις βάρος πιο σημαντικών ενασχολήσεων μου, φαντάζομαι ότι θα συμφωνείτε. Σας βλέπω ήδη να γελάτε ειρωνικά!

Ο «λόγος της δόσης», είναι μια απίθανη Discourse. Δομεί σε νέα βάση τη σχέση εξάρτησης της χώρας μας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Παραθεσμική βάση, άρα και απολύτως σαθρή σε επίπεδο λαϊκής νομιμοποίησης ή ακόμη και σε αυτό του διεθνούς δικαίου. Όπως έχω εξηγήσει σε προηγούμενα σημειώματα συστήνει Δίκαιο αφ' εαυτής. Το κόλπο της είναι ότι εντός αυτής της discourse το πολιτικό σύστημα εμφανίζεται δήθεν αιχμάλωτο της κοινωνικής ανάγκης που προβάλλεται ως επιτακτική. Τα Trilobita δεν έχουν τάχαμου περιθώριο διαπραγμάτευσης με την τρόικα, διότι έτσι… δεν έχει δόση, άρα και μισθούς και συντάξεις, όπως απειλούν την κοινωνία! Τι να σου κάνουν λοιπόν; Κάνουν την ανάγκην φιλοτιμίαν, σε μια παραλλαγή της διφορούμενης διδαχής: «Ουδείς ανάγκης μείζον ισχύει νόμος». Για σκέψου να πιάσει και ο πολίτης τη σημασία αυτής της φράσης κάπως αλλιώς;

Άσχημα παιχνίδια κυριαρχίας, λοιπόν, διαδραματίζονται στα πέριξ και ξέρετε γιατί; Μα, για να ποδηγετήσουν τον λαό, τώρα που το πολιτικό σύστημα εμφανώς απώλεσε την λαϊκή πολιτική νομιμοποίηση και να φτάσουμε στη κάλπη των γενικών εκλογών με το πλαίσιο χρεοστασίου για την επόμενη δεκαετία έτοιμο, δεδομένο και σφραγισμένο (όχι απλώς διακομματικά υπογεγραμμένο), ίσως πεις. Καλά, αυτά τα είπαμε ήδη, δεν θα χρειαζόταν να γράψω αυτό το σημείωμα για να μυρικάσουμε τα ίδια ! Άλλο παίζεται επιπλέον. Χρόνος επιχειρείται να κερδιθεί, ώστε να εξεταστούν σε βάθος τεράστια, νομικά, θεσμικά γενικότερα και οικονομοτεχνικά προβλήματα, στο δρόμο της εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη. Συνεχίζει, βλέπετε, να είναι υψηλό το κόστος για πολλές ευρωπαϊκές ισχυρές χώρες και σε οικονομικό και σε πολιτικό επίπεδο. Τεράστια ζητήματα έχουν προκύψει και μεγάλες διαφορές διχάζουν τις κρίσιμες για αυτή την απόφαση ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, όπως και την αμερικανική πλευρά. Ένα βασικό πρόβλημα που προκύπτει είναι ότι η υποτίμηση δεν θα γίνει σε νόμισμα που ήδη υπάρχει, όπως έγινε στο πέσο στην Αργεντινή, αλλά σε ένα νέο που θα εκδοθεί.

Σε ότι αφορά στην Ελλάδα δεν το συζητώ καν. Άλλο πράγμα είναι αυτό που έγινε στην Αργεντινή και άλλο πράγμα θεσμικά και τεχνικά για μια χώρα που είναι ενταγμένη σε ένα ισχυρό νομισματικό σύστημα. Εδώ, φίλε, δεν έχεις για παράδειγμα πέσο να υποτιμήσεις. Πρέπει να στήσεις ένα νομισματικό σύστημα από την αρχή, με μια διοικητική δομή αναχρονιστική και ένα τραπεζικό σύστημα …ρώτα τον Λουκά Παπαδήμο να σου πει! Το πιο κρίσιμο είναι τί θα δραχμοποιηθεί και πώς. Εδώ θα κρινόταν και το πολιτικό παιχνίδι σε μεγάλο βαθμό.

Όλη η επιχείρηση με τα «τελεσίγραφα» κατατείνει ώστε να συνδυαστεί η υπάρχουσα εσωτερική υποτίμηση με μία εξωτερική υποτίμηση και με ένα «κούρεμα» του δημόσιου χρέους που θα μπορούσαν να αντέξουν οι τράπεζες δίχως να δραχμοποιηθεί το υπόλοιπο. Επ’ αυτής της βάσης επιχειρηματολογούν διάφοροι οικονομολόγοι και ορθώς υπολογίζουν ότι μία τέτοια εξέλιξη θα ήταν δραματική για την ελληνική κοινωνία. Όμως αυτή η επιχειρηματολογία θεωρεί δεδομένη την παραμονή μας στην ΕΕ και ότι η διαπλεκόμενη ελίτ της Ελλάδας θα συνεχίσει να κυριαρχεί και να διαμορφώνει το θεσμικό οικοδόμημα της χώρας. Πράγματι, επιστροφή στην δραχμή δίχως απόλυτη ανατροπή των σχέσεων κυριαρχίας στην χώρα και του καθεστώτος της διαπλοκής που υπηρετεί εν πολλοίς τα συμφέροντα του χρηματοπιστωτικού λόμπυ, θα αντιστοιχούσε σε περισσότερα από πέντε μνημόνια αθροιστικά. Θα ήταν σαν να σου κοβόταν η ανάσα. Και σε θεσμικό και οικονομικό πλαίσιο τα πράγματα θα ήταν δυσκολότερα από την Αργεντινή για να υπάρξει αναδιοργάνωση.

Αντίθετα, αν η υπόθεση θεμελίωσης ενός νέου εθνικού νομισματικού συστήματος σε αυτοκυβερνητικό πλαίσιο συνοδευόταν από μια ριζική αλλαγή του καθεστώτος κυριαρχίας στην χώρα, που θα μετέβαλε σε μεγάλο βαθμό και τις παραγωγικές σχέσεις με την άνοδο των λαϊκών δυνάμεων και την σύνθεση μίας προοδευτικής κυβέρνησης, προσηλωμένης στην προστασία της ευρύτερης κοινωνίας, τότε τα δεινά για τον λαό θα περιορίζονταν σημαντικά. Τότε η ριζική αναδιάρθρωση στο δημόσιο χρέος και η έξοδός από την ΕΕ θα είχε αποτέλεσμα το κόστος μεσοπρόθεσμα να το επωμισθεί η ελληνική και η ευρωπαϊκή ελίτ, το ένα τρίτο, ίσως, της ελληνικής κοινωνίας, ξένοι επενδυτές ελληνικών ομολόγων, τραπεζίτες και κάμποσοι θεσμικοί επενδυτές που βρίσκονται εκτεθειμένοι στο ελληνικό χρέος. Με δύο λόγια, το ζήτημα μιας ενδεχόμενης αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ είναι κυρίως πολιτικό. Ποιος θα επωμισθεί το κόστος μίας τέτοιας εξέλιξης; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα διαμορφώνει αντικειμενικά όχι μόνο τα μπλοκ ηγεμονίας αυτή την στιγμή, αλλά διαφορετικές μορφές ηγεμονίας στην χώρα μας και γενικότερα, αν θέλετε, διεθνώς.


* Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος είναι διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης, ειδικός σε θέματα πολιτικής και διακυβέρνησης στην Ευρασία.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση