Τα λεφτά των φορολογούμενων υπέρ των τραπεζών

• Του Γιώργου Καισάριου

Οι Ευρωπαίοι έχουν πολεμήσει με νύχια και με δόντια τους νέους κανονισμούς του BASEL III που θα μπουν σε εφαρμογή το 2019. Πρώτον οι Γερμανοί και δεύτερον οι Γάλλοι, ήταν αντίθετοι. Παρ΄ όλ΄ αυτά, η Αμερική, η Ευρώπη και η Ιαπωνία έχουν δεσμευτεί ότι αυτοί οι κανόνες θα ενσωματωθούν στις εθνικές νομοθεσίες έως το 2019. Για πρώτη φορά οι κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας θα είναι ενιαίοι στα περισσότερα κράτη του κόσμου σε μερικά χρόνια.

Οι Ευρωπαίοι έχουν πολλούς λόγους που αντιστέκονται στους καινούργιους κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας. Όλες οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν χρεόγραφα που αξίζουν πολύ λιγότερα από ό,τι καταλογίζονται στους ισολογισμούς τους. Κρατικά χρεόγραφα, όπως ελληνικά, που, επί της ουσίας αξίζουν το μισό και ιδιωτικά χρεόγραφα που σε πολλές περιπτώσεις αξίζουν μηδέν. Όλα αυτά όμως τα έχουν στα βιβλία τους στην ονοματική τους αξία.

Η Αμερική προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ραδιενεργά κατάλοιπα της Lehman Brothers, έκανε χρήση της κεντρικής τράπεζας και διοχετεύτηκε τεράστια ρευστότητα στο σύστημα προκείμενου να αντιμετωπιστεί η κατάσταση (τραπεζικό και μη). Η Fed δεν έδωσε ρευστότητα μόνο εντός της Αμερικής, αλλά άνοιξε τις κάνουλες της ρευστότητας και έδωσε περίπου $700 δισ. μέσω swaps σε άλλες κεντρικές τράπεζες. Για ένα διάστημα δηλαδή, η Fed λειτούργησε ως η κεντρική τράπεζα των κεντρικών τραπεζών, ή ως lender of last resort σε παγκόσμια κλίμακα.

Αντίθετα η Ευρώπη έκανε ό,τι είναι δυνατόν για να αποδείξει στον εαυτό της ότι δεν έχει πρόβλημα και ότι, φταίνε οι κακοί οι Αμερικανοί για το πρόβλημα.

Τα ευρωπαϊκά stress test όλοι ήξεραν ότι είναι κάλπικα. Οι Ιρλανδικές τράπεζες πέρασαν αυτά τα tests με άριστα (with flying colors), μόνο για να καταρρεύσουν ομαδικά μερικούς μήνες αργότερα. Οι ελληνικές τράπεζες επίσης πέρασαν με άριστα, μόνο για να υποβαθμιστούν στη συνέχεια από όλους τους οίκους (τους κακούς μη ευρωπαϊκούς οίκους) και η Ελλάδα σήμερα να έχει αξιολόγηση οριακά πάνω από το default status.

Οι γερμανικές τράπεζες ξέρουμε ότι έχουν ακόμα τοξικά στους ισολογισμούς τους. Το ίδιο ισχύει για τις γαλλικές και των κρατών της Benelux. Και αντί οι Ευρωπαίοι να θέλουν να ταχτοποιήσουν τα του οίκου τους (με κάποιο παρόμοιο τρόπο που έκαναν οι Αμερικανοί), έχουν απευθυνθεί στο ΔΝΤ για να αντιμετωπίσουν την ανεπάρκεια τους.

Το ΔΝΤ είναι ουσιαστικά ένας κουμπαράς αποτελούμενος από τις εισφορές 187 χωρών. Η Ευρώπη ελέγχει περίπου το 30% αυτού του κουμπαρά. Η Ευρώπη όμως στοχεύει να κάνει χρήση του συνόλου των κεφαλαίων του οργανισμού για να αντιμετωπίσει την κατάσταση στην Ευρώπη.

Για αυτό το λόγο, ο επόμενος διοικητής του οργανισμού πρέπει να είναι Ευρωπαίος. Οι Γάλλοι και Γερμανοί θέλουν να είναι σίγουροι ότι θα έχουν πρόσβαση σε ανώτατο επίπεδο στα λεφτά του ΔΝΤ.

Οι Ευρωπαίοι όχι μόνο έχουν βάλουν χέρι στην τσέπη των Ευρωπαίων φορολογούμενων, αλλά θέλουν τώρα να βάλουν χέρι και στις εισφορές του ΔΝΤ.

Το ΔΝΤ όμως έχει αρχίσει να αμφισβητεί το κατά πόσο η Ελλάδα μπορεί να επιστρέψει τα λεφτά του οργανισμού. Αν και είναι δεδομένο ότι θα πάρουμε την επόμενη δόση, εντούτοις οι ρωγμές είναι πλέον προφανείς μέσα στον οργανισμό.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι από την πρώτη μέρα που αποφάσισε το ΔΝΤ να δοθούν λεφτά στην Ελλάδα, παράγοντες εντός του ΔΝΤ ήταν αντίθετοι με την ιδέα. Πέραν από το ότι ορισμένοι έλεγαν ότι μια δυτική χώρα σαν την Ελλάδα δεν θα έπρεπε να δικαιούται αυτά τα λεφτά, δεν έπρεπε να δοθούν με αυτούς τους όρους.

Ήδη το πρώτο πρόγραμμα (μνημόνιο Νο 1) για την Ελλάδα έχει αποτύχει. Υπάρχουν αμφιβολίες για το πόσο η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να φέρει εις πέρας το δεύτερο σχέδιο. Υπάρχουν αμφιβολίες επίσης για το πόσο μπορεί ο ελληνικός λαός να αντέξει πριν δούμε κοινωνικές αναταραχές. Υπάρχουν ανησυχίες ακόμα για το κατά πόσο τα διακρατικά δάνεια της Ελλάδος θα πληρωθούν.

Όλα αυτά στο όνομα του να πληρώνει η Ελλάδα τους ομολογιούχους της, έτσι ώστε να μην έχουμε κάποιο πιστωτικό γεγονός, διότι δεν συμφέρει ορισμένες ευρωπαϊκές τράπεζες να πληρώσουν τη νύφη (τα CDS), ενώ τα premiums ήξεραν να τα παίρνουν.

Και ενώ αν είχαμε ένα πιστωτικό γεγονός, οι φορολογούμενοι της Ευρώπης δεν θα πλήρωναν τίποτα, τώρα καλούνται να πληρώσουν από την τσέπη τους πολύ περισσότερα από όσα θα ήταν οι χασούρες αν είχε εκδηλωθεί αυτό το πιστωτικό γεγονός.

Όχι μόνο αυτό, αλλά τα λεφτά των φορολογούμενων (τόσο της ΕΕ όσο και του ΔΝΤ) είναι αμφίβολο (αδύνατον λέω εγώ) να πιάσουν τόπο, διότι απλά το πείραμα που κάνουν με την Ελλάδα δεν θα πετύχει.

Διότι ενώ ήταν πολύ πιο εύκολο να γίνει μια αναδιάρθρωση και να παρθούν 150 δισ. σε χασούρες από πέρσι και να τελειώνει αυτή η ιστορία με το ελληνικό χρέος, τα λεφτά που θα χρειαστεί για να καταστεί η Ελλάδα τεχνικά βιώσιμη θα είναι πολύ περισσότερα. Και λέω τεχνικά, διότι μόνο με αυτή την τεχνική υποστήριξη είναι δυνατόν να εξακολουθούμε να πληρώνουμε τους πιστωτές μας και με κανένα άλλο τρόπο.

Η κατάληξη της ιστορίας είναι ότι οι της Ευρώπης, προκείμενου να μην αναγκαστούν να αναγνωριστούν οι χασούρες και ανακεφαλαιοποιήσουν το τραπεζικό σύστημα, έχουν βάλει το χέρι στην τσέπη των φορολογούμενων. Και βάζοντας το ΔΝΤ στην εικόνα, οι της Ευρώπης έχουν καταφέρει να βάλουν το χέρι στην τσέπη και του φορολογούμενου ανά τον κόσμο όλο.

Μέχρι που δεν ξέρω, αλλά είμαι σίγουρος ότι δεν μπορεί αυτό το παιχνίδι να διαρκέσει για πάντα. Είτε διότι λεφτά αρκετά δεν θα υπάρξουν, είτε διότι κάποιοι θα αγανακτήσουν και θα πουν αρκετά έως εδώ.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση