Πόσο αναγκαία ήταν η προσφυγή στο ΔΝΤ και το Μνημόνιο;

• Του Αντώνη Παπακωνσταντίνου

Σύμφωνα με την κρατούσα θεωρία, την οποία υποστήριξαν εμπράκτως οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, του ΛΑΟΣ και η κα Ντόρα Μπακογιάννη και μηρυκάζουν τα μεγάλα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η προσφυγή στον επαχθή δανεισμό ΔΝΤ-ΕΕ που έγινε γνωστός με την κατ΄ευφημισμόν ονομασία «μηχανισμός στήριξης» ήταν μονόδρομος. Είναι το γνωστό «δεν υπήρχε άλλη λύση», ρήση που αποτελεί κατά λέξη μετάφραση του κατά τ’ άλλα παλιομοδίτικου Θατσερικού «there is no alternative».

Είναι όμως αλήθεια πως η Ελλάδα είναι η πιο υπερχρεωμένη χώρα της ευρωζώνης, όπως επιμένει η προπαγάνδα; Η άποψη αυτή επαληθεύεται αν αναφερθούμε μόνο στο δημόσιο χρέος, δηλ. είναι αλήθεια ότι το ελληνικό δημόσιο είναι υπερχρεωμένο. Αντίθετα το συνολικό χρέος της χώρας (ιδιωτικό και δημόσιο) είναι το χαμηλότερο μεταξύ 6 ευρωπαϊκών χωρών (της Γερμανίας συμπεριλαμβανομένης), όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.

ΠΙΝΑΚΑΣ. Συνολικό χρέος δημόσιο – ιδιωτικό. Προβλέψεις 2010.

Χώρα	Συνολικό Χρέος	Δημόσιο Χρέος	Ιδιωτικό Χρέος
Ελλάδα	252%	128,90	123,1%
Γερμανία	285%	76,70	208,3%
Ιταλία	315%	116,70	198,3%
Γαλλία	323%	82,50	240,5%
Πορτογαλία	323%	84,60	238,4%
Μ. Βρετανία	466%	80,00	386,0%

Πηγή: Συνδυασμός στοιχείων από Κομισιόν, McKinsey Global Institute και μελέτη της Deutsche Bank, σύμφωνα με την οποία το ιδιωτικό χρέος της Ελλάδας είναι 123% του ΑΕΠ, ενώ της Πορτογαλίας 239%. Ο πίνακας έχει σχεδιαστεί από τον οικονομολόγο Β. Βιλιάρδο (viliardos@kbanalysis.com) και δημοσιεύεται με την άδειά του.

Από τη μελέτη του πίνακα γίνεται φανερό πως το μέγεθος του ελληνικού χρέους δεν δικαιολογεί κατ’ αρχήν την προσφυγή στο ΔΝΤ, όπως κανείς Ιταλός δεν έχει σκεφθεί την περίπτωση να προσφύγει η Ιταλία στο ΔΝΤ. Η προσφυγή όμως έγινε «μονόδρομος» όταν με κάποιες διαδικασίες αυξήθηκαν υπέρμετρα τα spreads, κατάσταση που οι περισσότεροι αναλυτές παραδέχονται ότι είναι κατευθυνόμενη κρίση δανεισμού.

Κρίνοντας όσο γίνεται περισσότερο αντικειμενικά, τα υπάρχοντα στοιχεία δεν δικαιολογούν τη θέση πως η προσφυγή στο «μηχανισμό» του ΔΝΤ με τα επαχθή μέτρα που συνεπάγεται θα βοηθήσει στην επίλυση του οικονομικού προβλήματος της χώρας. Αντίθετα θα το διογκώσει.

Άλλωστε τα μέτρα που επιβάλλονται από το «μνημόνιο» δεν συνέβαλαν ως σήμερα ούτε κατ’ ελάχιστο στην ανόρθωση της οικονομίας. Αντίθετα η ανεργία αυξάνεται και η αγορά στενάζει με καινούργια λουκέτα να μπαίνουν καθημερινά σε πάλαι ποτέ υγιείς επιχειρήσεις.

Κάποια από τα μέτρα του μνημονίου, που φαίνεται να έχουν προαποφασιστεί, δεν αυξάνουν τα δημόσια έσοδα ούτε περιορίζουν τις δαπάνες και κατά τη γνώμη μου αποσκοπούν μόνο στη μείωση εισοδήματος εργαζομένων και συνταξιούχων, δηλ στην περίφημη «αναδιανομή πλούτου», αλλά με την αντίστροφη φορά απ’ αυτή που υποτίθεται πως εννοούν όσοι μεταχειρίζονται τη φράση.

Αλήθεια ποιός οικονομολόγος μπορεί να μου εξηγήσει πόσο θα συμβάλει στη μείωση του δημόσιου ελλείμματος ή του δημόσιου χρέους το κλείσιμο του φαρμακείου της γειτονιάς μου ή ο εξαναγκασμός του ταξιτζή που μένει στο ισόγειο να εργάζεται με μισθό πείνας στην πολυεθνική που θα αγοράσει έναντι πινακίου φακής το ταξί του; (Οι ενέργειες αυτές περιγράφονται στο μνημόνιο ως «απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων» και «προσέλκυση επενδυτών»).

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση