Ο καβγάς για το Αιγαίο κι εμείς...

Ένα εκρηκτικό παζλ δημιουργείται από τις συμμαχίες και τις «αψιμαχίες» που έχουν φόντο τα πετρέλαια του Αιγαίου. Το Ισραήλ έχοντας ενεργοποιήσει τη λεγόμενη «στρατηγική συνεργασία» με Ελλάδα και Κύπρο, ανοίγει μια προστατευτική ομπρέλα απέναντι στην Τουρκία, η οποία βλέπει ότι έχει χάσει το παιχνίδι των υδρογονανθράκων. Αυτός προφανέστατα είναι και ο λόγος για τον οποίο ο επικεφαλής της Εθνικής Επιτροπής Ενέργειας της Τουρκίας, Νεστέντ Παμίρ, απειλεί την Ελλάδα λέγοντας ότι «πετρέλαιο δεν θα βγάλετε από το Αιγαίο, ούτε φυσικό αέριο από τον θαλάσσιο βυθό της Κρήτης αν δεν συνεργαστείτε και δεν το μοιράσετε μαζί μας».

Ο κ. Παμίρ, ο οποίος είναι και μέλος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Ενέργειας, αφού καταγγέλλει Κύπρο και Ισραήλ για την υπογραφή συμφωνίας καθορισμού της μεταξύ τους ΑΟΖ χωρίς την Τουρκία, τονίζει ότι «κανείς δεν μπορεί ανοικτά να επενδύσει και να ερευνήσει την περιοχή. Αλλιώς υπάρχει μια απειλή και γι’ αυτό όλες οι όμορες χώρες πρέπει να διαπραγματευτούν και να φτάσουν σε μια αποδεκτή λύση. Τέτοια βήματα βάζουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο, η οποία είναι ήδη ευαίσθητη σε μια κρίσιμη ισορροπία. Τέτοια γεγονότα όπως η διμερής συμφωνία Κύπρου – Ισραήλ θα προκαλέσουν περαιτέρω ζημιά στο Κυπριακό και θα εμποδίσουν τη λύση του».
Η απάντηση ήρθε άμεσα, όχι από την… άμεσα ενδιαφερόμενη Ελλάδα, όπως θα περίμενε κανείς, αλλά από το Τελ Αβίβ. Ο υπουργός Εθνικών Υποδομών του Ισραήλ Uzi Landau είπε: «Ελάτε να συνεργαστούμε οι τρεις χώρες, Ελλάδα, Ισραήλ και Κύπρος, για να εκμεταλλευτούμε τον ορυκτό πλούτο που υπάρχει στις περιοχές μας που συγγενεύουν στη Μεσόγειο και μη φοβάστε τους Τούρκους».
Ο Ισραηλινός υπουργός μάλιστα τόνισε ότι «το Ισραήλ αδημονεί να συσφίγξει τους οικονομικούς δεσμούς με την Ελλάδα ιδιαίτερα σε θέματα ενέργειας. Ο εντοπισμός σημαντικών κοιτασμάτων καθιστά πιθανότερο από ποτέ το ενδεχόμενο συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών».
Γιατί λοιπόν το Ισραήλ και η Τουρκία… σφάζονται στην ποδιά της Ελλάδας; Η απάντηση είναι απλή: για τον πλούσιο πετρελαιοφόρο ορίζοντα του Αιγαίου. Και δεν είναι μόνο αυτό.

Το «πέρασμα»
Οι περισσότεροι Έλληνες μεγάλωσαν ακούγοντας στο σχολείο και στο σπίτι ότι όλοι επιβουλεύονταν τη χώρα, ιστορικά, επειδή «βρίσκεται σε στρατηγικό σημείο». Και εδώ έρχεται η απόδειξη αυτού που μάθαμε. Πέρα από τον πετρελαιοφόρο ορίζοντα, το ζήτημα είναι και η θέση σε ό,τι αφορά τη μεταφορά του πετρελαίου. Το Ισραήλ έχει -όπως έχουν επισημάνει διπλωμάτες και εν συνεχεία ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Άβιγκντορ Λίμπερμαν στην Αθήνα- απώτερο στόχο τη δημιουργία ενός αγωγού ή έστω τη μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο της ενεργειακής του επέλασης στην Ευρώπη. Με αυτό τον τρόπο η Ελλάδα μετατρέπεται σε σταυροδρόμι του πετρελαίου συνδέοντας τη Μέση Ανατολή με την Ευρώπη.
Όμως, δεν είναι όλα τόσο απλά. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν πολλές εμπλεκόμενες χώρες πλην της Τουρκίας, οι οποίες παρακολουθούν με ενδιαφέρον (η καθεμία με το δικό της) τη σύσταση δημόσιου φορέα διαχείρισης υδρογονανθράκων και την οριοθέτηση ΑΟΖ από την Ελλάδα.
Ενώ το Ισραήλ αρχίζει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων στο Λεβιάθαν με την Κύπρο και με το βλέμμα στην Ελλάδα, ανοίγει η μεγάλη συζήτηση. Γιατί η συγκεκριμένη θαλάσσια περιοχή περικλείεται από την Ελλάδα, την Κύπρο, το Ισραήλ, τον Λίβανο, τη Συρία και την Αίγυπτο. «Παίκτης» στην περιοχή θέλει να γίνει και η Τουρκία, αφού ένα μέρος του κοιτάσματος -το βόρειο- βρίσκεται απέναντι από τα παράλιά της. Και εδώ αρχίζουν τα δύσκολα.
Ο Λίβανος έχει καταστήσει σαφές ότι το κοίτασμα του Λεβιάθαν εκτείνεται και στη δική του περιοχή. Το Ιράν, μαζί με τη Συρία, στηρίζουν τον Λίβανο. Η Τουρκία έχει «παραδοσιακά» καλές σχέσεις και με το Ιράν. Έτσι, λοιπόν, μετά τη συμφωνία της Κύπρου με την Αίγυπτο, μετά με το Ισραήλ, τη σύναψη οικονομικών σχέσεων με την Ελλάδα (από το Ισραήλ) διαμορφώνεται ένας «άξονας». Από την αντίπερα όχθη, υπάρχει ο «άξονας» Ιράν-Συρίας-Λιβάνου και φυσικά Τουρκίας.
Όσο απίστευτο κι αν φαίνεται, αυτός ο «άξονας» έχει βάλει το χεράκι του και στο θέμα της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων του Ιονίου, την Αδριατική και την περιοχή από την Κρήτη ως τη Μάλτα! Έτσι μπήκε στο παιχνίδι και η Αλβανία. Οι πιέσεις των Τούρκων για να αισθανθεί η Ελλάδα πιεσμένη για το θέμα της οριοθέτησης ΑΟΖ με την Τουρκία ήταν ο λόγος για τον οποίο η Αλβανία ανακάλεσε τη συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Ελλάδα στο Ιόνιο.

Τι θα πάρουμε
Τον τελευταίο μισό αιώνα σχεδόν έχουν γραφτεί σενάρια, έχουν γίνει έρευνες και παραλίγο ένας πόλεμος για το πετρέλαιο στο Αιγαίο. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που τα πράγματα σοβαρεύουν. Αν εξαιρέσουμε τη συμφωνία του αγωγού που πρότεινε ο Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Γιώργο Παπανδρέου, σε πρώτη φάση οι διαγωνισμοί για την παραχώρηση περιοχών προς έρευνα θα γίνουν σε περιβάλλον υψηλών τιμών στις διεθνείς αγορές και χρυσοφόρων συμβολαίων στον τομέα πλωτών τρυπανιών-εξεδρών (drillships), σε επίπεδα που φτάνουν μέχρι και τις 600.000 δολάρια ημερησίως.
Η «σφαγή» γίνεται δεδομένου ότι το κόστος του πετρελαίου σήμερα κυμαίνεται κοντά στα 100 δολάρια το βαρέλι, με την πρόβλεψη στα μέσα του έτους να ξεπεράσει τα 120. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στις περιοχές όπου έρευνες του Αμερικανικού Ινστιτούτου έχουν δείξει κοιτάσματα.
Ας προσπεράσουμε τις αναφορές για κοιτάσματα με συνολική περιεκτικότητα που ξεπερνά τα 1 δισεκατομμύριο βαρέλια στο Αιγαίο, αφού αυτές μπορούν να αποδειχτούν βάσιμες μόνο εάν γίνουν οι απαραίτητες γεωφυσικές έρευνες και η αναγκαία επεξεργασία των στοιχείων και ας «πατήσουμε» στα σίγουρα, ή σχεδόν σίγουρα.
Σύμφωνα με μη τεκμηριωμένες μελέτες, δηλαδή με μελέτες οι οποίες στηρίζονται σε γεωφυσικά στοιχεία, χωρίς ερευνητική διαδικασία, πετρελαιοφόρες περιοχές πιθανολογούνται ότι υπάρχουν στην Ικαρία, τη Ρόδο, αλλά και στην περιοχή Επανoμής-Σιθωνίας και Θερμαϊκού. Σύμφωνα με άλλες μελέτες, επίσης μη τεκμηριωμένες, στην ευρύτερη περιοχή νότια της Κρήτης, συμπεριλαμβανομένου και του πεδίου της Γαύδου, θεωρείται αρκετά πιθανό να υπάρχει τουλάχιστον ένα μεγάλο, αξιοποιήσιμο κοίτασμα πετρελαίου. Υπενθυμίζουμε ότι η γεωλογική μορφή της περιοχής συγκλίνει με αυτή της περιοχής Κύπρου-Ισραήλ. Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον βέβαια επικεντρώνεται στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, μετά τα τελευταία θετικά ερευνητικά αποτελέσματα σε περιοχές της, φτάνοντας μέχρι και το «βάθος» της ελληνικής θαλάσσιας περιοχής. Και αυτό μπορεί να μας το «αποδείξει» το γεγονός ότι τα αποτελέσματα των συγκεκριμένων ερευνών συμπεριλήφθηκαν για πρώτη φορά στη μελέτη του United States Geologigal Survey, που θεωρείται εγκυρότατο εγχειρίδιο .

ΤΕΡΑΣΤΙΑ ΚΟΙΤΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
Το φυσικό αέριο
Υπάρχει το κοίτασμα «Λεβιάθαν»,το οποίο βρίσκεται Νότια της Κρήτης, στα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας, με το Ισραήλ και την Τουρκία
Δεν είναι όμως μόνο το πετρέλαιο, αλλά και τα γιγαντιαία κοιτάσματα φυσικού αερίου που αποτελούν μήλον της Έριδος στην περιοχή. Σε ολόκληρη τη χώρα υπάρχουν χρυσοφόρα κοιτάσματα, και κυρίως στις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας, τα οποία είναι εκμεταλλεύσιμα και όποιος τα βγάλει θα του αποφέρουν τεράστια οικονομικά οφέλη. Για παράδειγμα, υπάρχει το κοίτασμα Λεβιάθαν, το οποίο βρίσκεται νότια της Κρήτης, στα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας με το Ισραήλ και την Τουρκία. Για το κοίτασμα αυτό κατατέθηκε γραπτώς και απευθείας στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια, πριν από δέκα μέρες περίπου, πρόταση από το Ισραήλ ώστε να δημιουργηθεί αγωγός που θα περνά από την Κύπρο στην Ελλάδα. Και από την Ελλάδα ολόκληρη η Ευρώπη θα «τρέφεται» με φυσικό αέριο. Τα «αποθέματα» που υπάρχουν εκεί μπορούν να τροφοδοτούν την Ευρώπη για 50 ολόκληρα χρόνια, κάτι που θα αποφέρει τεράστια κέρδη στη χώρα μας αν υλοποιηθεί αυτή η πρόταση. Μάλιστα υπογράφεται από τον πρόεδρο της Delek Group, Άσι Μπάρτφιλ, η οποία κατέχει τα δικαιώματα για τα ισραηλινά κοιτάσματα στο Λεβιάθαν, ενώ είναι και μέτοχος στη Noble Energy, που έχει τα δικαιώματα στο κυπριακό «Οικόπεδο 12», που συνορεύει με τα ισραηλινά κοιτάσματα. Ο επικεφαλής της Delek αναφέρεται στην ανακάλυψη 450 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων (BCM) φυσικού αερίου στο εν λόγω κοίτασμα. Από την άλλη, η Ενεργειακή Αιγαίου σκοπεύει να προχωρήσει στην αξιοποίηση μιας φυσικής αποθήκης φυσικού αερίου από το κοίτασμα «Νότια Καβάλα», όπου ήδη βρίσκονται εγκατεστημένες οι απαραίτητες υποδομές. Απλώς δεν… χρησιμοποιούνται. Η χωρητικότητα θα φτάνει στο 1 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, δηλαδή ποσότητα 30% μεγαλύτερη από το αζέρικο αέριο που φτάνει σήμερα στη χώρα μας ετησίως και περίπου το 1/3 του ετήσιου συμβολαίου που έχει η ΔΕΠΑ με τη Gazprom.
Εξάλλου, πλούσιο κοίτασμα φυσικού αερίου στα θαλάσσια σύνορα Κύπρου – Ισραήλ έχει ανακαλύψει η αμερικανική εταιρεία Noble Energy, η οποία διεξάγει έρευνες στην περιοχή. Το σημαντικό κοίτασμα έχει ανεβρεθεί στο κυπριακό «Οικόπεδο 12» και υπολογίζεται ότι έχει αποθέματα 300 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου. Μάλιστα το είχαν χαρακτηρίσει ως «φλέβα χρυσού». Μπορεί το «Οικόπεδο 12» να ανήκει στην Κύπρο, όμως το να περνάει από τη χώρα μας για εξαγωγή είναι κάτι που σαφώς το θέλουμε και επιδιώκουμε διότι θα έχουμε κέρδη.

«Καίει» το Καστελόριζο
Για τα πετρέλαια γίνεται όλη η φασαρία, για την υφαλοκρηπίδα και για το εάν ανήκει το Καστελόριζο στο Αιγαίο. Δεν χρειάζεται να είναι κανείς… τέρας γνώσεων των γεωπολιτικών για να καταλάβει για ποιον λόγο οι Τούρκοι «γλυκοκοιτάζουν» το Καστελόριζο.
Παλιότερα είχε ανακαλυφθεί η ύπαρξη μεγάλων και εκμεταλλεύσιμων πετρελαϊκών κοιτασμάτων στην περιοχή νότια του Καστελόριζου. Έτσι όταν το έμαθαν και οι γείτονες Τούρκοι άρχισαν τα… δικά τους παιχνίδια. Για παράδειγμα, η Τουρκία είχε ζητήσει από την Αίγυπτο να μην εμπλέξει το Καστελόριζο στις διαπραγματεύσεις της με την Ελλάδα για τη σχετική οριοθέτηση στη περιοχή. Η Τουρκία έχει ήδη οριοθετήσει αυθαίρετα την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη που διεκδικεί μεταξύ Καστελόριζου και Κύπρου, καθώς επίσης έχει ορίσει σε χάρτες τρεις περιοχές έρευνας για την Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων (ΤΡΑΟ) από το 2007. Μία εξ αυτών μάλιστα κόντεψε να προκαλέσει ελληνοτουρκικό θερμό επεισόδιο.
Το παιχνίδι παίζεται στο ότι εάν η Ελλάδα αποδεχόταν ότι το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο, τότε θα άλλαζε η ΑΟΖ γύρω από αυτό, ευνοώντας την Τουρκία. Δηλαδή θα ξεκινούσε εξορύξεις πετρελαίου και θα τις εκμεταλλευόταν πλήρως (και παρανόμως) χωρίς να έχει κάποιο κέρδος η Ελλάδα.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση