«Χάλασε» κι ο Ταλάτ...

Του Γιάννου Χαραλαμπίδη

Χάλασε κι ο Ταλάτ. Και είπε την αλήθεια. Διατύπωσε με σαφήνεια πώς θα λύσει το Κυπριακό. Επειδή, τόνισε, οι Ε/κ δεν αποδέχθηκαν τη συνομοσπονδία, διά της εποικοδομητικής ασάφειας, χρησιμοποιούμε τον όρο διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία. Παρ' όλα αυτά, η Κυβέρνηση επιμένει:
Μετά τον Ταλάτ το χάος! Αυτή είναι μεν η θέση της Κυβέρνησης, όμως, τα λογικά ερωτήματα είναι άλλα: Τι Ταλάτ, τι ΄Ερογλου. Ποια η διαφορά τους; Έχουν ή δεν έχουν και οι δυο το ίδιο αφεντικό, δηλαδή την Άγκυρα; Κάνει ή όχι η Άγκυρα κουμάντο στο Κυπριακό; Ποια δημοκρατική βιώσιμη λύση αρχών θα βρούμε με τον Ταλάτ, όταν ο ίδιος δηλώνει οπαδός της συνομοσπονδίας;
Το λάθος
Βεβαίως, με τη θέση του κ. Ταλάτ περί συνομοσπονδίας, οδηγείται κάποιος στο εξής ασφαλές συμπέρασμα: Το δόγμα ότι το Κυπριακό θα επιλυθεί λόγω της φιλίας Χριστόφια-Ταλάτ, αποδεικνύεται άγονο για όσους πιστεύουν σε λύση επί των αρχών και των αξιών της Ε.Ε., και γόνιμο για την τουρκική πλευρά, καθότι: Αφενός, διά της διαδικασίας των συνομιλιών αποκτά η Τουρκία άλλοθι για τις ευθύνες της στο Κυπριακό και διευκολύνει την ενταξιακή της πορεία στην Ε.Ε. Αφετέρου, βήμα-βήμα και ειδικότερα μέσω της αποδοχής από τον Πρόεδρο των συνιστώντων κρατών ως βάση της λύσης, οδηγεί τα πράγματα προς τη συνομοσπονδία. Εάν δεν ήταν λανθασμένος ο χειρισμός του Προέδρου Χριστόφια στη συμφωνία της 23ης Μαΐου, όταν αποδέχθηκε τον όρο των συνιστώντων κρατών, γιατί εν συνεχεία: 1) Απέτρεψε τη χρήση του από κείμενα του Συμβουλίου Ασφαλείας. 2) Αντί του όρου συνιστώντα κράτη, στα έγγραφα που καταθέτει στις συνομιλίες χρησιμοποιεί τον όρο «ομοσπονδιακές ενότητες» (federal units).
Η συμφωνία
Ανησυχητικό είναι και κάτι άλλο, που πέρασε σχεδόν απαρατήρητο:
Ο τουρκοκυπριακός Τύπος είχε γράψει, με αφορμή την επίσκεψη του Τούρκου υπουργού των Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου στα κατεχόμενα, τον εξής ισχυρισμό: Ο κ. Ταλάτ είπε στον Τούρκο ΥπΕξ ότι συμφώνησε μαζί με τον Πρόεδρο Χριστόφια: α) Να εμπλακούν τάχιστα, το καλοκαίρι, στο πάρε - δώσε. β) Να καταλήξουν σε συμφωνία ώς το Δεκέμβριο και γ) να τη θέσουν σε δημοψήφισμα τις αρχές του 2010. Ο ισχυρισμός αυτός δεν έτυχε καμιάς επίσημης διάψευσης, παρότι ο Πρόεδρος κατά καιρούς τάσσεται με δηλώσεις του εναντίον των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων. Πάντως, αληθές είναι και κάτι άλλο συναφές με τα χρονοδιαγράμματα. Την περασμένη Δευτέρα, ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Νίκος Αναστασιάδης συναντήθηκε με τους πρέσβεις των ΗΠΑ και της Ρωσίας. Μετά τη συνάντηση δήλωσε ότι οι ξένοι βιάζονται για λύση στη βάση του εξής (παρότι απέφευγε για ψυχολογικούς λόγους να αναφέρει τη λέξη) χρονοδιαγράμματος: Να προκύψει συμφωνία ώς το Δεκέμβριο και να διεξαχθούν δημοψηφίσματα αρχές του 2010. Γιατί; Διότι, μεταξύ άλλων, προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι, εάν δεν καταλήξουν Χριστόφιας και Ταλάτ σε συμφωνία ώς το τέλος του έτους, ο Έρογλου θα έχει αυξημένες πιθανότητες να κερδίσει τις «προεδρικές εκλογές» στα κατεχόμενα και, ως εκ τούτου, θα γίνουν τα πράγματα δυσκολότερα.
Win-win game
Ο ισχυρισμός περί του κακού Έρογλου και του καλού Ταλάτ μόνο τους αφελείς μπορεί να πείσει και όσους θέλουν να παραβλέπουν την αλήθεια, η οποία έχει ως εξής: Ποια είναι η διαφορά Έρογλου-Ταλάτ, όταν και οι δυο υπακούουν στο ίδιο αφεντικό, στην Άγκυρα; Και ποια είναι η διαφορά τους όταν και οι δυο υποστηρίζουν λύση συνομοσπονδιακή και διχοτομική; Η διαφορά τους είναι η ακόλουθη: Ο Ταλάτ, λόγω του πιο ευέλικτου πολιτικού του λόγου, θα μπορεί, όπως ο ίδιος δήλωσε, μέσα από τις εποικοδομητικές ασάφειες και τη διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, να επιτύχει και να προωθήσει, ως καλός πλασιέ, τη συνομοσπονδία. Στη λογική του win - win game, οι μεν Ε/κ θα είναι ικανοποιημένοι επειδή θα τους πλασάρουν τη συνομοσπονδία με την ετικέτα της ομοσπονδίας, οι δε Τ/κ και η Άγκυρα θα πανηγυρίζουν για δυο λόγους: Αφενός διότι θα πετύχουν τη διχοτομική συνομοσπονδία και αφετέρου επειδή θα μας δουλεύουν, καθότι με το μανδύα της διζωνικής θα εφαρμόσουν, μέσω της κατανομής των εξουσιών μεταξύ των δυο συνιστώντων κρατών, τη συνομοσπονδία και τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων της εισβολής.
Κυρώσεις ή λύση;
ΤΟ ΟΡΟΣΗΜΟ για την εξεύρεση συμφωνίας δεν επιλέγηκε τυχαία. Είναι συναφές με την αξιολόγηση της Τουρκίας από την Ε.Ε., που είναι συναφής με τα εξής ζητήματα: 1) Κατά πόσο η Άγκυρα εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις της προς την Κυπριακή Δημοκρατία και 2) κατά πόσο θα της επιβληθούν ή όχι επιπρόσθετες κυρώσεις, εάν η στάση της είναι αρνητική. Είτε καταλήξουν Χριστόφιας - Ταλάτ σε συμφωνία είτε όχι, θα εξευρεθεί φόρμουλα για να τη βγάλει η Τουρκία καθαρή. Γιατί; Διότι: α) ακόμη και αν δεν προκύψει συμφωνία, οι συνομιλίες θα συνεχιστούν, οπότε ο Πρόεδρος θα τεθεί -και το γράφουμε για πολλοστή φορά, προκειμένου να εμπεδωθεί- ενώπιον του εξής εκβιαστικού διλήμματος: Κυρώσεις ή λύση; Και τότε τι θα πράξει; Θα υποκύψει, ή θα αναλάβει την ευθύνη να στριμώξει την Άγκυρα μέσω της Ε.Ε., γεγονός που ενδέχεται να δημιουργήσει προβλήματα, ακόμη και αδιέξοδα στις συνομιλίες; β) Εάν ο Πρόεδρος Χριστόφιας δεν είναι διαλλακτικός και υποχωρητικός, και δεν καταλήξει σε συμφωνία με τον Ταλάτ ώς το Δεκέμβριο, ή αν δεν γίνει μια ανακοίνωση στη βάση μιας νέας συμφωνίας, όχι συνολικής, αλλά ανάλογης με εκείνην της 23ης Μαΐου, τότε θα κατηγορηθεί ότι ευθύνεται για την ήττα Ταλάτ στις «προεδρικές εκλογές» των κατεχομένων. Όσο δε για την Τουρκία, είτε με τον έναν είτε με τον άλλον τρόπο θα αισθάνεται άνετα. Απλώς, για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης, θα φορτώνει τη δική της αδυναμία ως προς την επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στη στάση των Ε/κ εντός της Ε.Ε.
«Η βόμβα των Όραμς» και οι κόκκινες γραμμές
ΜΑΚΑΡΙ να βρίσκαμε λύση χθες και να μην περιμέναμε ώς το Δεκέμβριο ή τις αρχές του 2010. Όμως, το ζητούμενο δεν είναι μόνο πότε θα εξευρεθεί η λύση, αλλά και ποιο θα είναι το περιεχόμενό της. Και πώς θα εφαρμοστεί; Πώς μπορεί κάποιος να είναι αισιόδοξος ότι η λύση δεν θα είναι διχοτομική, και ότι θα είναι βιώσιμη και δημοκρατική, όταν ο επονομαζόμενος καλός της παρέας, ο κ. Ταλάτ, δηλώνει ότι: 1) Η λύση θα ονομάζεται ομοσπονδία, αλλά θα είναι συνομοσπονδία. 2) Οι τουρκικές εγγυήσεις είναι αδιαπραγμάτευτες. 3) Η απόφαση των Όραμς, διά της οποίας κατοχυρώνονται οι ε/κ περιουσίες στα κατεχόμενα συνιστά βόμβα, όπως είπε χαρακτηριστικά στις 11.5.2009, στο τραπέζι των συνομιλιών. Και ο Πρόεδρος Χριστόφιας, για να διασώσει τις συνομιλίες, έσπευσε να την απενεργοποιήσει, τονίζοντας δημόσια ότι θα θέσει στον κ. Ταλάτ την απόφαση, αλλά όχι με ακραίο τρόπο!
Πώς συνάδουν οι διακηρύξεις ότι συνομιλούμε επί τη βάσει αρχών, όταν αποφάσεις όπως αυτή των Όραμς, που καθορίζουν τις αρχές λύσης επί του Κυπριακού, δεν κατατίθενται ατόφιες και δεν αποτελούν κόκκινη γραμμή για την Κυπριακή Δημοκρατία; Τι σημαίνει ότι το Κυπριακό δεν θα επιλυθεί επί τη βάσει δικαστικών αποφάσεων, αλλά πολιτικά; Τι υπονοεί αυτή η θέση, την οποία πρώτοι οι Βρετανοί εισήγαγαν και η Κυβέρνηση υιοθέτησε; Ότι θα υπάρξουν αποκλίσεις από αρχές και αξίες, για χάρη των πολιτικών σκοπιμοτήτων και της αποδοχής των πραγματικοτήτων, που προκάλεσε η κατοχή; Τότε, γιατί δεν τολμά η Κυβέρνηση και η πολιτική ηγεσία να πουν την αλήθεια στον κόσμο; Γιατί μασούν τα λόγια τους και αποκρύβουν τη διχοτομική πορεία των συνομιλιών πίσω από εύηχο ρητορικό λόγο; Το πρόβλημα είναι διπλό: Εάν λεχθεί στον κόσμο όλη η αλήθεια, θα αντιδράσει. Από την άλλη, οι πολιτικοί μας δεν μπορούν, για ευνόητους λόγους, να δεχθούν δημόσια ότι με τους χειρισμούς τους και τις επί μακρόν λανθασμένες και αδιέξοδες πολιτικές τους οδηγούν τα πράγματα είτε στη διατήρηση της «de facto» διχοτόμησης, η οποία, εάν δεν εξευρεθεί δημοκρατική λύση, σταδιακά θα εξελιχθεί σε de jure, είτε στην άλλη μορφή διχοτόμησης, η οποία, όπως είπε ο «καλός Ταλάτ», θα ονομάζεται μεν διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, αλλά στην ουσία θα είναι συνομοσπονδία! Όσο δε για τα εμπόδια που αντιμετωπίζει η διχοτομική πορεία των συνομιλιών, όπως είναι η απόφαση των Όραμς, υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης. Επειδή όντως είναι πολύ μεγάλη απόφαση για να χωρέσει σε ένα συρτάρι, αποφάσισαν να την κάψουν...

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση