Οι φονικές μηχανές που θερίζουν τους Αρμενίους

«Δεν τα βλέπουμε, μόνο τα ακούμε να πετάνε ψηλά. Αν τύχει και τα διακρίνουμε με το μάτι, τα καταρρίπτουμε, αν όχι, κρυβόμαστε». Με αυτά τα λόγια ο Ασόρ Σαρκισιάν, χειριστής στο πυροβολικό του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, περιγράφει στους Los Angeles Times τον καθημερινό του εφιάλτη: τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) που σκορπίζουν την καταστροφή και τον θάνατο στους Αρμενίους της περιοχής για λογαριασμό του στρατού των Αζέρων.

Στον πόλεμο της δεκαετίας του 1990, που κατέληξε στην ντε φάκτο απόσχιση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ από το Αζερμπαϊτζάν, πρωταγωνιστές ήταν οι στρατιώτες με τα καλάσνικοφ και τους όλμους. Η νέα σύγκρουση, που ξεκίνησε στις 27 Σεπτεμβρίου με την επίθεση των Αζέρων και την παρότρυνση του Ερντογάν, εξελίσσεται σε στατικό πόλεμο φθοράς, όπου πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν τα drones. Χωρίς εξελιγμένα συστήματα αεράμυνας, οι Αρμένιοι, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν τον Δαβίδ στη σύγκρουση με τον πολύ ισχυρότερο γείτονά τους, αδυνατούν να σταματήσουν τις φονικές μηχανές που πετάνε πάνω από τα κεφάλια τους. Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, η Αρμενία είχε ανακοινώσει ότι περίπου 800 στρατιώτες της σκοτώθηκαν, ενώ πάνω από 80 τεθωρακισμένα της είχαν καταστραφεί.

Τη δεκαετία του 2000, η απότομη άνοδος των τιμών του πετρελαίου και του φυσικού αερίου έδωσε τη δυνατότητα στο πλούσιο σε υδρογονάνθρακες Αζερμπαϊτζάν να ενισχύσει αποφασιστικά τις ένοπλες δυνάμεις του, με αγορές στρατιωτικού υλικού από Τουρκία, Ισραήλ και Ρωσία (η τελευταία, αν και έχει υπογράψει συμφωνία αμυντικής συνεργασίας με την Αρμενία, εξοπλίζει και τους δύο γείτονές της). Σύμφωνα με το Διεθνές Ερευνητικό Ινστιτούτο της Στοκχόλμης για την Ειρήνη, το Μπακού ξόδεψε περισσότερα από 19 δισ. δολάρια από το 2011 μέχρι το 2019 για εξοπλισμούς. Σε αυτό το ποσό περιλαμβάνονται πέντε δισ. για την προμήθεια, από το Ισραήλ, 100 Orbiter 1K και 50 Harop. Πρόκειται για τα λεγόμενα «drone καμικάζι», που υπερίπτανται σε μεγάλο ύψος, ιχνηλατώντας περιοχές, για αρκετή ώρα, και ύστερα πέφτουν με τρομερή ταχύτητα σε τεθωρακισμένα ή άλλους στόχους του εχθρού για να τους καταστρέψουν. Το Ισραήλ διατηρεί άριστες σχέσεις με το σιιτικό Αζερμπαϊτζάν, θεωρώντας το ως δύναμη πίεσης στο επίσης σιιτικό (και με μεγάλη αζερική μειονότητα) Ιράν.

Σημαντική ενίσχυση στο οπλοστάσιο των Αζέρων έφερε και η αγορά των Bayraktar TB2, ενός εξελιγμένου τύπου drone, από την Τουρκία. Το εν λόγω μη επανδρωμένο αεροσκάφος μπορεί να πετάει για 24 ώρες και να επιστρέφει στη βάση του για γρήγορο ανεφοδιασμό, έχει ακτίνα επικοινωνίας τα 100 μίλια, ενώ είναι εφοδιασμένο με «έξυπνα» βλήματα. Επιπλέον, διαθέτει κάμερες, ένα μεγάλο όπλο στον πόλεμο της προπαγάνδας, καθώς καταγράφει τα θεαματικά πλήγματα που καταφέρει στον εχθρό. Οπως κατήγγειλε στην τηλε-ημερίδα της περασμένης Δευτέρας, στην ΕΣΗΕΑ, ο πρόεδρος της Αρμενίας, Αρμέν Σαρκισιάν, η Τουρκία κατασκεύασε αυτά τα drones με τη συνενοχή τουλάχιστον τριών χωρών-μελών του ΝΑΤΟ (Αυστρίας, Βρετανίας και Καναδά) που της προμηθεύουν τον κινητήρα και ευαίσθητες ηλεκτρονικές διατάξεις. Την επομένη, πάντως, ο Καναδάς ανακοίνωσε ότι σταματά τον εξοπλισμό της Τουρκίας με ανταλλακτικά για το εν λόγω drone.

Για την Άγκυρα, τα τουρκικής κατασκευής (έστω με δάνεια νατοϊκής τεχνογνωσίας) drones αποτελούν καλή διαφήμιση της εγχώριας πολεμικής βιομηχανίας και ισχυρό εργαλείο άσκησης εκφοβιστικής εξωτερικής πολιτικής. Ο τουρκικός στρατός είχε ήδη δοκιμάσει τα Bayraktar TB2 στη Συρία, εναντίον των Κούρδων, και στη Λιβύη, όπου η χρήση των τουρκικών drones διαδραμάτισε αποφασιστικό ρόλο για την ανακοπή των δυνάμεων του Χαφτάρ έξω από την Τρίπολη και για τη σταθεροποίηση του στρατοπέδου Σαράζ. 

Ο ρόλος της Άγκυρας

Η επίθεση των Αζέρων στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ είχε προετοιμαστεί, καιρό τώρα, με επιμονή και μεθοδικότητα, από την Τουρκία. Στις μικρής κλίμακας συγκρούσεις του περασμένου Ιουλίου, το Αζερμπαϊτζάν είχε αντιμετωπιστεί αποφασιστικά από τους Αρμένιους, γεγονός που προκάλεσε εθνικό σοκ και κατέβασε χιλιάδες κόσμο στους δρόμους του Μπακού με εθνικιστικά συνθήματα. Τους επόμενους μήνες, Τουρκία και Αζερμπαϊτζάν πραγματοποίησαν σειρά στρατιωτικών γυμνασίων, ενώ Τούρκοι αξιωματικοί αναλάμβαναν την εκπαίδευση των Αζέρων «αδελφών» τους και μισθοφόροι της Τουρκίας από τη Συρία στρατολογούνταν για να πολεμήσουν στο μέτωπο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ εναντίον των «απίστων».

Ακόμη και όταν η Μόσχα παρενέβη δύο φορές το τελευταίο δεκαπενθήμερο για να συνομολογηθούν δύο προσωρινές εκεχειρίες, ο Ερντογάν έσπευδε να ρίξει λάδι στη φωτιά, ενθαρρύνοντας τους Αζέρους να προχωρήσουν σε ολοκληρωτικό πόλεμο. Η επίδραση του Ερντογάν στον Ιλχάμ Αλίεφ ήταν πρόδηλη, όταν ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν δήλωνε: «Μεσολαβητές και ηγέτες διεθνών οργανισμών υποστήριξαν ότι δεν υπάρχει στρατιωτική λύση στη σύγκρουση. Διαφώνησα με αυτή τη θέση και δικαιώθηκα. Η σύγκρουση λύνεται την ώρα που μιλάμε με στρατιωτικά μέσα. Τα πολιτικά μέσα θα έρθουν μετά».

Η στάση του Ερντογάν προκαλεί τα αντανακλαστικά του Κρεμλίνου, φέρνοντας πιο κοντά το ενδεχόμενο πολιτικής ή και στρατιωτικής σύγκρουσης της Ρωσίας με την Τουρκία. Σύμφωνα με ρεπορτάζ της ρωσικής ιστοσελίδας Avia.pro, που ειδικεύεται σε αμυντικά θέματα, οι Ρώσοι χρησιμοποίησαν το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου Krashukha-4 για να «τυφλώσουν» και να καταρρίψουν εννέα τουρκικά drones Bayraktar TB2, τα οποία πετούσαν κοντά σε ρωσική βάση, στην Αρμενία. Το εν λόγω ρωσικό σύστημα είχε χρησιμοποιηθεί με επιτυχία για την προστασία της βάσης του Χμεϊμίμ, στη Συρία, από επιθέσεις τζιχαντιστών, συμμάχων της Τουρκίας, και πάλι με τουρκικά drones.

Πέτρος Παπακωνσταντίνου
Καθημερινή



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση