Οι ΗΠΑ δεν μπορούν πια να σταματήσουν την κατασκευή του Nord Stream 2

Του Leonid Bershidsky

Ο Nord Stream 2, το αμφιλεγόμενο σχέδιο για τη δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρώπη με παράκαμψη της Ουκρανίας, έλαβε την τελευταία άδεια που χρειαζόταν προκειμένου να "κλείσει" την απόσταση μεταξύ της περιφέρειας του Λένινγκραντ στη Ρωσία και των ακτών της Γερμανίας στη Βαλτική Θάλασσα. Είναι πλέον πολύ αργά για τις ΗΠΑ να εμποδίσουν τη Ρωσία να ολοκληρώσει το έργο μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Ο αγωγός αποτελεί μέρος του σχεδίου του προέδρου της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν να μπορεί να στέλνει φυσικό αέριο στην Ευρώπη χωρίς αυτό να χρειάζεται να περάσει διά μέσου της Ουκρανία. Ο νέος αγωγός θα έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει 55 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου σε ετήσια βάση, περισσότερο από το μισό της ποσότητας που διοχετεύει σήμερα η Ρωσία μέσω του ουκρανικού συστήματος και θα σημάνει για την Ουκρανία απώλεια 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως από έσοδα διαμετακόμισης φυσικού αερίου. Οι ΗΠΑ επιθυμούσαν να αποτρέψουν αυτή την εξέλιξη και επίσης να μην επιτρέψουν στο σχετικά φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο να γίνει εμπόδιο στην αύξηση των εξαγωγών αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) προς την Ευρώπη. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει επισημάνει ότι η Γερμανία είναι πολύ εξαρτημένη από το ρωσικό φυσικό αέριο και έχει απειλήσει επανειλημμένα τις ευρωπαϊκές εταιρείες που συμμετέχουν στο project του Nord Stream 2 με κυρώσεις.

Εν τω μεταξύ, η Ρωσία "τρέχει" σχεδόν κυριολεκτικά στη δημιουργία του αγωγού. Την 1η Οκτωβρίου, η Gazprom, ο βασικός εξαγωγέας ρωσικού φυσικού αερίου, ανέφερε ότι η κατασκευή έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 83%, με 2.042 χιλιόμετρα αγωγού να έχουν ήδη τοποθετηθεί στα βαθιά νερά της Βαλτικής Θάλασσας. Εντούτοις, υπήρχε ένα αγκάθι: επί δύο χρόνια, η Δανία ανέβαλλε συνεχώς τη χορήγηση άδειας για το τμήμα που έπρεπε να περάσει από τα χωρικά της ύδατα. Την Τετάρτη, η Δανία τελικά τη χορήγησε, επιτρέποντας στον αγωγό να ακολουθήσει τη συντομότερη δυνατή διαδρομή, με την Gazprom να δηλώνει ότι το τελευταίο τμήμα μπορεί να κατασκευαστεί σε πέντε εβδομάδες.


Πρόκειται για πλήγμα στην Ουκρανία, μολονότι δεν αποτελεί έκπληξη. "Το περιμέναμε μέσα στο φθινόπωρο", ανέφερε ο Andriy Kobolyev, CEO της Naftogaz, της ουκρανικής κρατικής εταιρείας που λειτουργεί το σύστημα αγωγών στη χώρα, σε ανάρτησή του στο Facebook. "Η βασισμένη σε αρχές θέση της Δανίας καθυστέρησε για λίγο το έργο, ωστόσο τα γεωπολιτικά όπλα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν με μέσα που είναι φτιαγμένα αποκλειστικά για να ρυθμίζουν αμιγώς εμπορικά ζητήματα και σχέσεις".

Είναι αλήθεια ότι η Δανία δεν θα μπορούσε να κρατήσει το "φρούριο" έναντι της Ρωσίας για πάντα, την ίδια ώρα που οι ΗΠΑ ταλαντεύονταν. Η πρόσφατη αντιπαράθεση Κοπεγχάγης - Ουάσινγκτον σχετικά με το ενδιαφέρον του Τραμπ για την αγορά της Γροιλανδίας δεν ενθάρρυνε ιδιαίτερα την κυβέρνηση της Δανίας να συνεχίσει να καθυστερεί τους Ρώσους.

Ο Kobolyev ζήτησε δυτικές κυρώσεις ως επόμενο βήμα. Και σε αυτό, διαθέτει την υποστήριξη ορισμένων Αμερικανών κοινοβουλευτικών. Ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τεντ Κρουζ υποσχέθηκε να ωθήσει τους συναδέλφους του προκειμένου να εγκρίνουν νομοσχέδιο που πρότεινε ο ίδιος, από κοινού με την Δημοκρατική γερουσιαστή Jeanne Shaheen, με βάση το οποίο θα επιβληθούν κυρώσεις στα πλεούμενα που συμμετέχουν στην κατασκευή του αγωγού.

Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, ωστόσο, είναι απίθανο να καθυστερήσει ιδιαίτερα την πορεία των εργασιών. Παρόλο που η Gazprom έχει προσλάβει εργολαβική εταιρεία με έδρα την Ελβετία, την Allseas Group, προκειμένου να απλώσει τον σωλήνα, μπορεί να χρησιμοποιήσει το δικό της σκάφος, Akademik Cherskiy, για το τελευταίο τμήμα της έκτασης του αγωγού που απομένει.

Είναι λοιπόν πολύ αργά για να δράσουν οι ΗΠΑ. Οι κυρώσεις κατά της χρηματοδότησης του αγωγού θα μπορούσαν να αποδειχθούν αποτελεσματικές στο στάδιο πριν οι ευρωπαϊκές εταιρείες - η Royal Dutch Shell, η Engie, η Uniper, η OMV και η Wintershall - να παρέχουν αυτά που χρειαζόταν η κατασκευή του αγωγού. Οι κυρώσεις κατά των πλεούμενων για τη μεταφορά σωλήνων θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά πριν αρχίσουν οι εργασίες κατασκευής. Σε κάθε περίπτωση, θα μπορούσαν να είχαν δώσει στην Ουκρανία περισσότερο χρόνο για να επαναδιαπραγματευτεί τη σύμβαση διαμετακόμισης φυσικού αερίου με τη Gazprom, η οποία λήγει στο τέλος του τρέχοντος έτους.

Ένας ολοκληρωμένος Nord Stream 2 θα βοηθήσει τουλάχιστον τα σχέδια της Γερμανίας να σταματήσει να χρησιμοποιεί άνθρακα για την παραγωγή ενέργειας μέχρι το 2038 - σχέδια τα οποία δεν μπορούν να βασιστούν εξ ολοκλήρου σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τουλάχιστον όχι μέχρι την πρόοδο της τεχνολογίας αποθήκευσης. (Το μεγαλύτερο μέρος του άνθρακα που θα αντικατασταθεί, εξάλλου, είναι ρωσικός άνθρακας).

Τώρα, η Ουκρανία, υποστηριζόμενη από την ΕΕ, επιθυμεί σύμβαση 10ετούς διάρκειας για την διαμετακόμιση 40-60 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου. Ωστόσο, η Ρωσία επιμένει ότι οποιαδήποτε μακροπρόθεσμη συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει την διευθέτηση των απαιτήσεων δισεκατομμυρίων δολαρίων της Ουκρανίας από τη Gazprom και προς το παρόν εμφανίζεται έτοιμη να συμφωνήσει μόνο σε μια βραχυπρόθεσμη σύμβαση. Εν τω μεταξύ θα συνεχίσει να εργάζεται για την πρόοδο τόσο του Nord Stream 2 όσο και του έργου του Turkish Stream, που προορίζεται για την παροχή φυσικού αερίου στη νότια Ευρώπη, προκειμένου να φέρει και τους δύο αγωγούς σε πλήρη δραστηριότητα.

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση