Η Κρήτη, οι υδρογονάνθρακες και η ακαθόριστη ελληνική ΑΟΖ: Το γεωπολιτικό «gambling»...

Γράφει ο Ανδρέας Τσιλογιάννης

Βρισκόμαστε στην έβδομη μνημονιακή χρονιά, σε μια περίοδο που η ετερόκλητη κυβέρνηση των Συριζανέλ ετοιμάζεται να φέρει το νέο τέταρτο μνημόνιο εάν και εφόσον θελήσει να πάρει την ποθητή μείωση του χρέους σε ένα από τα επόμενα Eurogroup, όπως τονίζει για πρώτη φορά ο υποστηρικτής του Γκουαντανάμο, ανθέλληνας και πιστός θιασώτης της σκληρής δημοσιονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται στην Ελλάδα, Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Η Κρήτη, το νησί μου, βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος εξαιτίας ιστορικών γεγονότων, αλλά και θεμάτων που έχουν να κάνουν με το γεωπολιτικό – στρατηγικό «gambling» που με ενδιαφέρον εξελίσσεται στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.

Την περασμένη Πέμπτη, η Κρήτη, υποδέχεται στα χώματά της, στη δυτική πλευρά της, στα Χανιά, τον πρώην πρωθυπουργό και επίτιμο Πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.

Η χώρα βρίσκεται σε τετραήμερο πένθος, όλοι μιλούν πως με τον θάνατο του 99άχρονου αγέρωχου Κρητικού πολιτικού, δεν κλείνει μόνο μια πολυτάραχη πολιτική διαδρομή, αλλά ένας ιστορικός πολιτικός κύκλος.

Η εποχή των μεγάλων πολιτικών ανδρών, αλλά και η περίοδος της μεταπολίτευσης τελειώνουν με τον θάνατο του μακαρίτη πλέον Κωνσταντίνου Μητσοτάκη.

Στις μέρες του πένθους για τον Κρητικό λαό, η Κρήτη βρίσκεται στο επίκεντρο των γεωπολιτικών εξελίξεων, όντως μέσα στο παράλογο και γεμάτο παράνοια στρατηγικό – πολιτικό – γεωγραφικό «gambling», χαρτοπαίγνιο σε ελεύθερη μετάφραση.

Το γεωπολιτικό «gambling», βρίσκεται σε ισχύ και λαμβάνει χώρα με τον πιο επικίνδυνο, γεμάτο αστάθεια αλλά και απρόβλεπτο τρόπο, πάντα ικανό ώστε να εξελιχθεί σε παράγοντα αποσταθεροποίησης και να μετατραπεί σε ωρολογιακή βόμβα, τινάζοντας τα πάντα, στην όχι, έτσι κι αλλιώς ήρεμη ιστορικά, λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου.

Την περασμένη βδομάδα, καταθέτουν, στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργο Σταθάκη αίτηση ενδιαφέροντος και έρευνας εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε δυο θαλάσσιες περιοχές της Κρήτης, ως κοινοπραξία από κοινού οι εταιρίες «Total, Exxon Mobil και τα Ελληνικά Πετρέλαια».

Η κοινοπραξία κάνει λόγο για τη σύνθεση τριών εταιριών, με στόχο την έρευνα και την ανακάλυψη πιθανών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων σε «ελληνικό» υποθαλάσσιο έδαφος, με ποσότητες ικανές εάν και εφόσον ευδοκιμήσουν οι έρευνες να αλλάξουν την οικονομική κατάσταση της χώρας μας, αλλά και να αναβαθμίσουν την γεωπολιτική και ενεργειακή θέση της Ελλάδας.

Για να μιλάμε σοβαρά

Προς το παρόν έχει ζητηθεί αίτηση για τη διεξαγωγή ερευνών, δεν έχουμε ανακαλύψει κοιτάσματα υδρογονανθράκων και ποσότητες ικανές προς εκμετάλλευση ώστε να αλλάξουν τη ροή της οικονομικής επιφάνειας της Ελλάδας.

Ενδεχομένως, μελλοντικά, μέσα από την πώληση ενέργειας, η χώρα να μπορέσει να βγει από την κρίση αλλά και από τα μνημόνια, αποκτώντας ξανά τα χαμένα κυριαρχικά δικαιώματα και να σταματήσει η κάθε είδους επιτροπεία.

Ακόμα και η ίδια η κοινοπραξία μιλάει όχι για ύπαρξη υδρογονανθράκων, αλλά για πιθανότητα ύπαρξης, χρησιμοποιώντας πολλά ίσως, δίνοντας ελπίδα με το πάντα προσφιλές στον Έλληνα « εάν και εφόσον».

Λογικό οι εταιρίες εξόρυξης να θέλουν να πετύχουν το σκοπό τους, με το αζημίωτο, καθώς θα καρπωθούν το μεγαλύτερο ποσοστό από τις πωλήσεις, εάν και εφόσον βρεθούν πρώτα τα κοιτάσματα και έπειτα παραχθούν ικανές ποσότητες υδρογονανθράκων.

Η Ελλάδα βρίσκεται ως χώρα μέσα στην ανθρωπιστική – οικονομική κρίση και όσοι εμπλέκονται με το θέμα της καταρχήν έρευνας και αργότερα εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων από τις εταιρίες, την κυβέρνηση μέχρι και τους στρατηγικούς συμβούλους και τους γεωστρατηγικούς αναλυτές, καλό είναι να κάνουν υπομονή ως προς τους πανηγυρισμούς.

Οι πανηγυρισμοί μπορούν να έρθουν και είναι ευπρόσδεκτοι, μόνο κατά την ώρα πώλησης των πρώτων ενεργειακών αποθεμάτων που θα προέρχονται όντως από τα κοιτάσματα που βρίσκονται στο ελληνικό υποθαλάσσιο έδαφος.

Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη «ΑΟΖ», στην οποία βρίσκονται τα οικόπεδα, οι περιοχές έρευνας κοιτασμάτων υδρογονάνθρακα, δεν είναι «ΑΟΖ» της Κρήτης αλλά είναι η ελληνική «ΑΟΖ».

Νομικά και υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν τα υποθαλάσσια χωράφια να μην αποτελούν ελληνικό υποθαλάσσιο έδαφος, καθώς η Ελλάδα δεν έχει οριοθετήσει μέχρι τώρα την «ΑΟΖ» με τους γείτονές.

Για να καταλαβαινόμαστε

Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, ορίζεται πάντα από το «Δίκαιο της Θάλασσας», ως η θαλάσσια περιοχή πέραν και εφαπτομένης των εθνικών υδάτων μιας χώρας.

Η «ΑΟΖ» βρίσκεται σε συγκεκριμένο νομικό καθεστώς, υπό το οποίο τα δικαιώματα και η δικαιοδοσία του οριζόμενου Κράτους, και τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των άλλων Κρατών, καθορίζονται από τις διατάξεις της Διεθνής Συνθήκης του Ο.Η.Ε., του έτους 1982.

Στη θαλάσσια καθορισμένη έκταση, ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας ή εκμετάλλευσης των θαλασσίων πόρων, αλλά και συμπεριλαμβανομένης κάθε μορφή ενέργειας παραγόμενης από τον άνεμο, το νερό, αλλά και προερχόμενης από το θαλάσσιο υπέδαφος της ορισμένης περιοχής.

Η «ΑΟΖ» εκτείνεται 200 ναυτικά μίλια από την ακτή πέρα των χωρικών υδάτων κάθε χώρας, τα οποία είναι 12 ναυτικά μίλια. Η «ΑΟΖ» περιλαμβάνει ονομαστικά την υφαλοκρηπίδα, δεν συμπεριλαμβάνει όμως υφαλοκρηπίδα και χωρικά ύδατα πέρα από τα 200 ναυτικά μίλια.

Για την ιστορία, η Ελλάδα δεν έχει καθορίσει την «ΑΟΖ» ως οφείλει, ώστε να διασφαλίσει εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

Η Τουρκία, θεωρεί το Αιγαίο ως ημίκλειστη θάλασσα και η τούρκικη προπαγάνδα στηρίζεται στο αφήγημα πως τα ελληνικά νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα.

Το πάρτυ στο Αιγαίο

Η Τουρκία δημιουργεί την κρίση των Ιμίων στις 31 Ιανουαρίου του 1996, πετυχαίνοντας την επαναφορά του ζητήματος των «γκρίζων ζωνών» των νησιών στο Αιγαίο, την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας στα ελληνικά νησιά, που κατ` επέκταση αφορά και την αμφισβήτηση της ελληνικής «ΑΟΖ».

Ελλάδα και Τουρκία, δεν έχουν λύσει τις όποιες μεταξύ τους διαφορές, – «ΑΟΖ», υφαλοκρηπίδα, επέκταση χωρικών υδάτων από τα 6 στα 12 μίλια -, ουσιαστική θέληση προσφυγής και διευθέτησης των ανοιχτών ελληνοτουρκικών ζητημάτων στο Δικαστήριο της Χάγης δεν υπάρχει ή συστηματικά αποφεύγεται.

Η Τουρκία θεωρεί ως αιτία πολέμου «casus belli» το δικαίωμα της Ελλάδας να αυξήσει τα χωρικά από τα 6 ναυτικά μίλια ως τα δώδεκα, δικαίωμα το οποίο έρχεται μέσα από τη «Συνθήκη για το Δίκαιο των Θαλασσών».

Ο Τούρκος Πρόεδρος κ. Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν, εξαιτίας της έκρυθμης κατάστασης στην Νοτιοανατολική Τουρκία, επιθυμεί να στρέψει την απειλή προς τη δύση και το ενδεχόμενο θερμού επεισοδίου με την Ελλάδα θεωρείται ικανό, ώστε να αντιστρέψει το κακό εσωτερικό κλίμα στο οποίο βρίσκεται τη δεδομένη χρονική στιγμή η Τουρκία.

Η κρίση στην νοτιοανατολική Τουρκία μεταφράζεται ως πόλεμος Τουρκίας – Κούρδων, η ένταση συνεχώς αυξανόμενη τη συγκεκριμένη περίοδο εξαιτίας και του πολέμου της Συρίας.

Οι Κούρδοι αντάρτες, συνεργαζόμενοι με το «ΡΚΚ», παραδέχονται ότι είναι αυτοί που κατέρριψαν το τουρκικό ελικόπτερο στο οποίο επέβαιναν 13 Τούρκοι αξιωματικοί, απλά δυναμιτίζει το ήδη πολεμικό κλίμα στην νοτιοανατολική Τουρκία, το οποίο εξαιτίας των στρατιωτικών επιχειρήσεων επεκτείνεται και στην ενδοχώρα της Συρίας.

Ο Σουλτάνος κ. Ρετζέπ Ταγιπ Ερντογάν και τα κυβερνητικά στελέχη του κόμματος του «ΑΚΡ», στην προεκλογική περίοδο του δημοψηφίσματος της 16ης Απριλίου του 2017, τόνιζαν με κάθε τρόπο, όταν περιόδευαν στη Μικρασιατική γη, πως θα πρέπει να αποτελέσει «εθνική στάση» όλων των κομμάτων η στάση της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα και στις τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο.

Θα αποτελούσε ή όχι νέο σημείο τριβής Ελλάδας και Τουρκίας η διεξαγωγή ερευνών στη περιοχή νότιας της Κρήτης, ικανό για πρόκληση θερμού επεισοδίου ή ακόμα και για νέο παράλογο αίτημα «casus belli» από την τουρκική προς την ελληνική πλευρά;

Πως θα αντιδρούσε η Τουρκία, εάν και εφόσον υπάρξουν κοιτάσματα υδρογονθράκων στην υποθαλάσσια περιοχή που ενώ βρίσκεται στα όρια της ελληνικής «ΑΟΖ» και λογίζεται ως ελληνικά οικόπεδα, δεν είναι οριοθετημένη από την Ελλάδα και μάλιστα βρίσκεται μέσα στο αφήγημα των «γκρίζων ζωνών» που προβάλει η τουρκική πλευρά;

Η Τουρκία ήδη έχει κηρύξει άτυπο «casus belli» στην Κύπρο και στις πετρελαϊκές εταιρίες οι οποίες έχουν ήδη αποκτήσει δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων που βρίσκονται στα όρια της Κυπριακής «ΑΟΖ».

Ο μόνιμος εκπρόσωπος της Τουρκίας στον Ο.Η.Ε., κ. Σινιρίογλου με επιστολή στον Ο.Η.Ε εκφράζει την ανησυχία για την «προκλητική ενέργεια της «ελληνοκυπριακής διοίκησης» να προσφέρει την άδεια για έρευνες και εξόρυξη υδρογονανθράκων στο Οικόπεδο 6, το οποίο βρίσκεται εντός, όπως υποστηρίζουν οι Τούρκοι, των εξωτερικών ορίων της Τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο».

Δεδομένη η θέληση και αδιαπραγμάτευτος ο πατριωτισμός στο Κυπριακό, στοιχεία που ξεπερνάνε τις όποιες μικροπαραλείψεις ή καθυστερήσεις του Υπουργείου Εξωτερικών υπό την ηγεσία του κ. Νίκου Κοτζιά.

Ορθά στην ελληνική διπλωματία επικρατεί το δόγμα πως οι διπλωμάτες δεν μιλάνε, όμως υπάρχουν και χειρισμοί με ασάφειες και αστοχίες.

Χαρακτηριστική περίπτωση επιπολαιότητας, ο τρόπος που η ελληνική πλευρά χειρίζεται τον κ. Έιντα, τον Νορβηγό σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, ο οποίος σε πλήρη συνεργασία με την τουρκική πλευρά βάζει συνεχώς παγίδες στις οποίες πέφτει η ελληνοκυπριακή πλευρά.

Την ώρα που η Τουρκία αναγάγει εαυτόν ως «προστάτη και εγγυητή των Τουρκοκυπρίων», η Ελλάδα δηλώνει, δια μέσω του Έλληνα ΥΠΕΞ κ. Νίκου Κοτζιά, πως ασχολείται μόνο με τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού, κυρίως με τα ζητήματα των εγγυήσεων και της ασφάλειας, χωρίς την παραμικρή αναφορά στο ενιαίο αμυντικό δόγμα Ελλάδας – Κύπρου.

Η Ελλάδα θεωρεί πως το ζήτημα των εγγυήσεων και της ασφάλειας συνδέεται με την ανάγκη και την απαίτηση να κατανοήσει η Τουρκία ότι πρέπει να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο, αλλά και ότι η Τουρκία δεν μπορεί να διαθέτει εγγυητικά, παρεμβατικά δικαιώματα στην Κύπρο.

Για να μιλήσουμε ξανά σοβαρά, ας γίνει κατανοητό από όλους, πως η Κύπρος δεν διαπραγματεύεται με την τουρκοκυπριακή πλευρά, αλλά με τον προστάτη και τον εγγυητή των Τουρκοκυπρίων που είναι η Τουρκία.

Οι «εκπρόσωποι» των Τουρκοκυπρίων που συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις απλά είναι υπάλληλοι της τουρκικής διπλωματίας.

Αδιαμφισβήτητο το γεγονός πως οι διαπραγματεύσεις της Γενεύης τον Ιανουάριο του 2017, δεν ολοκληρώθηκαν καθώς διακόπηκαν με υπαιτιότητα της τουρκικής πλευράς.

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ κ. Μελβούτ Τσαβούσογλου εγκαταλείπει τη Γενεύη και τις διαπραγματεύσεις με στόχο την επίλυση του Κυπριακού, δηλώνοντας πως φεύγει από τις συζητήσεις καθώς έχει να ασχοληθεί με σοβαρότερα ζητήματα από τη λύση του Κυπριακού.

Καταλαβαίνουμε όλοι την αναγκαιότητα της οριοθέτησης της ελληνικής «ΑΟΖ», πρέπει επιτέλους να γίνει και να αποτελέσει πρωταρχικό ζήτημα της ηγεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών αλλά και της πολιτικής ηγεσίας του τόπου, με ενέργειες σοβαρές οι οποίες δεν θα δημιουργήσουν επιπρόσθετα απρόβλεπτα – προβλήματα προερχόμενα από την πάντα επικίνδυνη και απρόβλεπτη τουρκική διπλωματία.

Η ελληνική «ΑΟΖ» πρέπει να οριοθετηθεί, τότε και μόνο τότε, η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει στην διεξαγωγή ερευνών για πιθανή ύπαρξη κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, αλλά και στην εκμετάλλευση των κοιτασμάτων που πιθανώς να βρίσκονται στα οικόπεδα «12 έως 20», νότια της Κρήτης, μέσα στην ελληνική αλλά όχι οριοθετημένη «ΑΟΖ».

Υστερόγραφο.

Η Κρήτη αποτελεί σημαντικό κομμάτι της βιομηχανίας του τουρισμού για την Ελλάδα, εκατομμύρια τουρίστες κάθε καλοκαίρι φτάνουν στα αεροδρόμια του νησιού, οι οποίοι πληρώνουν για μια εβδομάδα ακριβά την διαμονή τους, ώστε να απολαύσουν, για λίγες μέρες αγαθά που προσφέρει η πατρίδα μας και τα οποία εμείς, πολλές φορές, δεν δίνουμε σε αυτά αξία ή την απαιτούμενη βαρύτητα ή τα θεωρούμε ως δεδομένα.

Λέμε ναι, στις έρευνες στο υποθαλάσσιο υπέδαφος που βρίσκεται στην ελληνική «ΑΟΖ», νότια της Κρήτης, με τρόπο καθαρό και κυρίως με ελληνική «ΑΟΖ» οριοθετημένη.

Οι κινήσεις όλων των παιχτών – κρατών της περιοχής απαιτούν χειρισμό που χρίζει ιδιαίτερης προσοχής, ο βαθμός δυσκολίας υψηλός και με πραγματικές συνθήκες επιβίωσης, όχι παιχτών, αλλά λαών.

«O θάνατός μου η ζωή σου», το «μότο» που κυριαρχεί στο γεωπολιτικό «gambling» το οποίο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη στην δύσκολη και απαιτητική αρένα μάχης της λεκάνης της Ανατολικής Μεσογείου.

Ποιος ο νικητής ;

Κανείς δεν γνωρίζει ποιος τελικά θα επικρατήσει στο συγκεκριμένο στρατηγικό γεωπολιτικό παιχνίδι, όμως όλοι αναγνωρίζουν πως αυτή είναι η «μαγεία» και ο μυστικισμός που προσφέρει η περιοχή στην οποία συναντιόνται τρεις από τις πέντε ηπείρους του πλανήτη μας.

Σημείωση: Ας απολαύσουμε ένα ήρεμο, ευχόμενοι χωρίς πολιτικές και κάθε είδους αναταραχές, όμορφο καλοκαίρι, ιδιαίτερης σημασίας για την Κρήτη καθώς το έτος 2017 έχει οριστεί ως έτος «Νίκου Καζαντζάκη».

Καλό καλοκαίρι.

* Ο Ανδρέας Τσιλογιάννης είναι δημοσιογράφος & πολιτικός αναλυτής.
Πηγή MIgnatiou


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση