Αραβικός κόσμος χωρίς χριστιανούς

Η ετοιμαζόμενη πολεμική εμπλοκή των δυτικών δυνάμεων στη φλεγόμενη Συρία θυμίζει τον τρόπο επέμβασης των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο Ιράκ: και τότε είχε χρησιμοποιηθεί ως δικαιολογία το χημικό οπλοστάσιο του Σαντάμ Χουσεΐν, το οποίο όμως δεν βρέθηκε ποτέ μετά την εισβολή και την ακολουθήσασα πολύχρονη κατοχή. Η εισβολή και ο διαμελισμός του Ιράκ δεν υπαγορεύθηκε ασφαλώς από ανθρωπιστικά κριτήρια, ή από συμπόνια για τους καταπιεζόμενους Ιρακινούς. Με παρόμοιο τρόπο οι Ταλιμπάν και ο τζιχαντισμός στο Αφγανιστάν τροφοδοτήθηκε επί μακρόν από τις ΗΠΑ, έως ότου υποδειχθούν ως μέρη του άξονα του Κακού.

Στη Συρία τα περί τις 200.000 θύματα του χαοτικού πολέμου μαρτυρούν περί της αμφίπλευρης θηριωδίας καθεστωτικών και τζιχαντιστών, και για τη μοίρα λιβανοποίησης που περιμένει τον μαρτυρικό λαό. Το αίμα υψώνεται ανάμεσα στις ποικίλες θρησκευτικές και μειονοτικές ομάδες, έτσι που καθιστά αδύνατη τη συμβίωσή τους στο μέλλον. Μεγαλύτερο θύμα οι μη φανατικοί Αραβες, χριστιανοί ή μουσουλμάνοι· οι μειονοτικοί χριστιανοί κυρίως εξοντώνονται ή δραπετεύουν μαζικά, παίρνοντας μαζί τους την πλούσια αραβική ταυτότητα η οποία δεν είναι αποκλειστικά ισλαμική. Στο Χαλέπι, μια από τις αρχαιότερες πολυπολιτισμικές κοιτίδες της Μεσογείου, όπου συνυπήρχαν επί χιλιετίες ελληνορθόδοξοι, συρορθόδοξοι, αρμενοχριστιανοί, μελχίτες, ρωμαιοκαθολικοί, ασσυριονεστοριανοί, χαλδαίοι, μαζί με τις ποικίλες εκφάνσεις του Ισλάμ, σημειώνεται η πιο χαρακτηριστική καταστροφή ιστορικών διαστάσεων. Χωρίς τις χριστιανικές μειονότητες, που επεβίωναν υπό το καθεστώς Ασαντ, ο αραβικός κόσμος δεν θα είναι ίδιος.

Την ιστορική και ανθρωπιστική καταστροφή συνοδεύει η ραγδαία παρακμή του αραβικού εθνικισμού και σεκουλαρισμού, όπως αναδύθηκαν με το τέλος της αποικιοκρατίας στη Μέση Ανατολή. Το ιρακινό Μπάαθ δεν υπάρχει πια, το συριακό Μπάαθ πνέει τα λοίσθια, αφού εν τω μεταξύ εφθάρησαν και διεστράφησαν προς δικτατορικές μορφές, ενώ και ο πρωτοπόρος νασερισμός στην Αίγυπτο έγινε τυραννία από τους επιγόνους. Αδελφοί Μουσουλμάνοι, τζιχαντιστές, κλώνοι της Αλ Κάιντα και σιίτες συγκρούονται για την εξουσία, και σε καμία περίπτωση τα καθεστώτα που θα προκύψουν δεν θα είναι φιλικά προς τη Δύση ή ανοιχτά σε δημοκρατικές εξελίξεις.

Εξ ου και η διαρκής αμφιθυμία των ΗΠΑ περί την έκβαση της συριακής σύγκρουσης. Η επικράτηση των σιιτών ευνοεί την ανάπτυξη του ιρανικού άξονα, διόλου αρεστού σε ΗΠΑ και Ισραήλ· η επικράτηση των χαοτικών τζιχαντιστών οδηγεί επίσης σε καθεστώς απρόβλεπτο και εχθρικό προς τη Δύση και το Ισραήλ. Σύμφωνα με την κυνική διατύπωση του Εντουαρντ Λούτβακ, του κορυφαίου στρατηγικού αναλυτή, «η μόνη λύση για τις ΗΠΑ είναι να εξοπλίζουν τους αντικαθεστωτικούς όταν ο Ασαντ προελαύνει και να διακόπτει την επιμελητεία όταν πάνε να νικήσουν...». Η απειλή επέμβασης του Ομπάμα σε περίπτωση χρήσης χημικών στη Συρία, στο μέτρο που συνέβη εντέλει, ίσως αποδειχθεί αυτοπαγίδευση για τις ΗΠΑ με άγνωστη κατάληξη. Η Συρία μπορεί να αποβεί πολύ πιο επικίνδυνη για τη διεθνή ειρήνη απ’ ό,τι το Ιράκ και το Αφγανιστάν μαζί.