Ο ισπανικός πονοκέφαλος και ο –υπαρκτός– φόβος της διάλυσης

Του Θανάση Μαυρίδη

Η Ισπανία είναι το κλειδί των εξελίξεων στην Ευρώπη. Η χώρα των ταυρομάχων είναι πολύ μεγάλη για να «πέσει». Στην περίπτωση της Ελλάδας οι Ευρωπαίοι δεν ανησυχούσαν ιδιαίτερα και έτσι είχαν τον χρόνο για να δίδουν μαθήματα προς ναυτιλλόμενους. Με την Ισπανία τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Ένας λάθος χειρισμός είναι αρκετός για να αναγκάσει τους βόρειους φίλους μας να αποκτήσουν για την επόμενη δεκαετία μόνιμο συγκάτοικο την ύφεση.

Όσοι πιστεύουν ότι η Ευρώπη θα ασχοληθεί στις επόμενες ημέρες με την Ελλάδα, μάλλον κάνουν λάθος. Η Ισπανία είναι το πρόβλημα και όχι η Ελλάδα. Για να είμαστε πιο ακριβείς, το ελληνικό ζήτημα μπορεί και να συζητηθεί στα διαλλείματα των συσκέψεων για την Ισπανία.

Το κεντρικό ερώτημα σε όλη αυτή την ιστορία της ευρωπαϊκής κρίσης είναι αν υπάρχει διέξοδος ή αν θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε σιγά - σιγά για μία νέα Ευρώπη που θα έχει τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνα της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν θα επιστρέψουμε, δηλαδή, σε μία τελωνειακή ένωση και αφήσουμε τα κοινά νομίσματα και τις ενιαίες πολιτικές για κάποια άλλη στιγμή στα επόμενα δύο χιλιάδες χρόνια.

Μπορεί κάποιοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι να δηλώνουν την βαθιά τους πίστη στην προοπτική της πολιτικής Ένωσης της Ευρώπης, αλλά η ιστορία δεν θα γραφτεί από τις καλές τους προθέσεις. Οι εξελίξεις θα εξαρτηθούν κυρίως από την θέληση των πλούσιων χωρών του βορρά να χρηματοδοτήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης.

Τα μέχρι σήμερα δεδομένα δεν μας πείθουν ότι οι βόρειοι είναι διατεθειμένοι να βάλουν το χέρι στην τσέπη για να εξασφαλίσουν μία Ευρωπαϊκή Ένωση σαν κι αυτή που έχουμε στο μυαλό μας. Η εικόνα που έχουμε για τις Ηνωμένες Πολιτείες, κυρίως μέσω του κινηματογράφου, έχει βλάψει σοβαρά την ευρωπαϊκή υπόθεση. Πολύ απλά, η Ευρώπη δεν μπορεί να μοιάσει στις ΗΠΑ και στο μεταξύ οι Ευρωπαίοι δεν φρόντισαν να βρουν μία βιώσιμη και κοινά αποδεκτή λύση που να εξασφαλίζει την ευημερία των λαών τους.

Στις ΗΠΑ οι άνθρωποι μιλάνε μία γλώσσα. Στην Ευρώπη οι πολιτισμικές διαφορές είναι τόσο έντονες που δύσκολα θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για ένα έθνος, το ευρωπαϊκό. Το πείραμα έγινε και απέτυχε, ανεξάρτητα από το τι μας λένε σήμερα οι πολιτικοί. Και το κακό είναι ότι δεν προσπάθησαν καν για να πετύχει. Η κρίση αυτή απογύμνωσε τις προθέσεις των ανθρώπων και έβαλε στην κατάψυξη τα παλιότερα σχέδια για την κατασκευή μιας Ευρώπης στα πρότυπα των ΗΠΑ.

Όλοι αναγνωρίζουν  ότι η ανάπτυξη είναι το ζητούμενο. Πως μπορεί όμως να υπάρξει ανάπτυξη δίχως να γίνουν επενδύσεις; Ανάπτυξη χωρίς χρήματα είναι ένα άνοστο αστείο σε βάρος των εκατομμυρίων ανέργων. Κι ας δούμε τι έχουν κάνει γι΄ αυτό οι Ευρωπαίοι! Μην ψάχνετε. Δε  θα βρείτε και πολλά πράγματα. Άλλωστε, τα 60 δισεκατομμύρια του σχετικού πακέτου λίγο απέχουν απ΄ το απόλυτο τίποτα, αν αναλογιστεί κανείς ότι μιλάμε για 26 χώρες.

Το πρόβλημα της Ευρώπης είναι κύρια και πάνω απ’ όλα πολιτικό. Αν η Ευρώπη απαντήσει θετικά στα ερωτήματα που την βασανίζουν, τότε θα αρχίσουν να λύνονται και τα οικονομικά προβλήματα. Αν συνεχίσει να ακροβατεί στις γκρίζες περιοχές των συμβιβασμών, τότε η διάλυση είναι η πιο πιθανή εξέλιξη. Ίσως όχι φέτος ή του χρόνου, αλλά σίγουρα όχι πολύ αργά.

Ίσως κάποιοι αναρωτιούνται αν θα ήταν προτιμότερο για την Ελλάδα να φύγει τώρα, εφόσον η προοπτική της διάλυσης είναι η πιο πιθανή. Κατ΄ αρχάς, δεν μπορούμε να είμαστε απόλυτα σίγουροι ότι θα εξελιχτούν έτσι κι όχι διαφορετικά τα πράγματα. Αν οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους αποφασίσουν να πληρώσουν, τότε οι εξελίξεις θα είναι διαφορετικές. Δεν ξέρω αν μπορέσουμε ποτέ να γίνουμε ένα έθνος (αμφιβάλλω), αλλά δεν αποκλείεται η δημιουργία ενός αξιόπιστου συνασπισμού. Είπαμε, η προοπτική αυτή δεν μοιάζει σήμερα πιθανή, αλλά θα είναι εγκληματικό να σπεύσουμε εμείς να παίξουμε ζάρια και πιθανότατα να χρεωθούμε πολιτικά την κακή τύχη της Ευρώπης. Επίσης, ας μην περιμένουν κάποιοι ότι μία τέτοια επιλογή θα έσβηνε τα χρέη μας ή ότι δεν θα ήμασταν υποχρεωμένοι πλέον να ακολουθήσουμε κάποιο μνημόνιο. Αστεία πράγματα.

Στην  περίπτωση της Ελλάδας οι Γερμανοί και οι σύμμαχοί τους είχαν το περιθώριο να παίζουν με τις λέξεις. 

Με την Ισπανία είναι υποχρεωμένοι να αντιμετωπίσουν τους δαίμονές τους. 

Και κάπου εκεί θα πέσουν οι μάσκες ή αλλιώς θα αναγκαστούν όλοι να πουν την αλήθεια.

Πηγή: Κεφάλαιο

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση