Η Μέρκελ «λυπάται», ο Νότος διαλύεται

Ακούγοντας την Ανγκελα Μέρκελ να προβλέπει την Τετάρτη στο Βερολίνο πως η Κροατία θα ενταχθεί κανονικά στην Ε.Ε. την 1η Ιουλίου 2013, θα τη χαρακτήριζε κανείς τουλάχιστον υπεραισιόδοξη. Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο είναι να… εξακολουθούν να υπάρχουν η Ε.Ε. και η ευρωζώνη, καθώς ο οδοστρωτήρας της λιτότητας και η αφαίρεση εθνικής κυριαρχίας στο πλαίσιο των υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκών συνθηκών προκαλούν διαλυτικά φαινόμενα στον Νότο.

Μέσα στην εβδομάδα που πέρασε, η Καταλονία ύψωσε μπαϊράκι ανεξαρτησίας από την Ισπανία επιμένοντας στη φορολογική της αυτονομία, ενώ η ένωση των Πορτογάλων αξιωματικών ζήτησε την παραίτηση και… μετανάστευση της κυβέρνησης Κοέλιο, επειδή «μετέτρεψε τη χώρα και το λαό της σε πειραματόζωο του διεθνούς κεφαλαίου»!

Τέτοια πράγματα θα ήταν αδιανόητα τον καιρό του Χέλμουτ Κολ, του Ζακ Ντελόρ και του Φρανσουά Μιτεράν. Δηλαδή, στο «χρυσό αιώνα» της Ενωμένης Ευρώπης, που αποθεώθηκε το 1992 με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Τώρα το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με τη σφραγίδα του χρηματοπιστωτικού συστήματος αμφισβητείται ακόμη και στην ίδια τη Γερμανία, όπου κυβερνητικά ινστιτούτα ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι οι φτωχοί έγιναν φτωχότεροι και οι πλούσιοι πλουσιότεροι την τελευταία 20ετία, ενώ την ίδια στιγμή η περιουσία του γερμανικού κράτους απομειώθηκε σημαντικά χάρη στο κύμα εργασιακής απορρύθμισης και ιδιωτικοποιήσεων.

Φαίνεται όμως ότι το τελευταίο διάστημα οι αποσταθεροποιητικές δονήσεις στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα προβλημάτισαν σοβαρά τη Γερμανίδα καγκελάριο, αναγκάζοντάς την να βάλει οριστικά (;) στο συρτάρι τα σχέδια έξωσης της Ελλάδας -ίσως και άλλων «άτακτων» χωρών- από την ευρωζώνη.

«Οι δισταγμοί της Μέρκελ, αναφορικά με την διατήρηση της Ελλάδας στο ευρώ, αποτελούν παρελθόν. Δεν θέλει να μετατρέψει σε αποτυχημένο κράτος (failed state) μια χώρα του ΝΑΤΟ και της ευρωζώνης, τη στιγμή που η Βόρεια Αφρική και η Μέση Ανατολή έχουν πάρει φωτιά», τόνισαν Ευρωπαίοι διπλωμάτες στο Βερολίνο, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters. Επιπλέον, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, αυτή την εποχή η Γερμανία αγωνιά περισσότερο για τη θέση της στο διεθνή καταμερισμό εργασίας, παρά για την κρίση της ευρωζώνης.

Το κακό είναι πως η γερμανική στροφή δεν αγγίζει την ουσία του προβλήματος, δηλαδή το διαρκές «μάτωμα» του ελληνικού λαού, που προκάλεσε για μια ακόμη φορά τις σπαραξικάρδιες (πλην κροκοδείλιες) εκδηλώσεις «συμπαράστασης» της σιδηράς καγκελαρίου. Το αποδεικνύουν πέραν πάσης αμφιβολίας οι απίστευτης σκληρότητας απαιτήσεις της Τρόικας στην Αθήνα, που δοκιμάζουν πια όχι μόνο τα όρια της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και της ίδιας της κοινωνικής συνοχής.

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν ενδείξεις ότι το χαρτί της γεωπολιτικής αστάθειας μπορούν να το αξιοποιήσουν και η Ισπανία με την Πορτογαλία. Η πρώτη κινδυνεύει να ζήσει το δράμα της Γιουγκοσλαβίας -έστω και με πιο ειρηνικό τρόπο-, ενώ στη δεύτερη αναβιώνει επικίνδυνα το κλίμα της Επανάστασης των Γαριφάλων, του 1974! Μπορεί το «αντιμνημονιακό προνουντσιαμέντο» των Πορτογάλων αξιωματικών να μην έλαβε μεγάλη δημοσιότητα και η κυβέρνηση να προσπάθησε να το υποβαθμίσει, αλλά το σίγουρο είναι ότι το προηγούμενο Σαββατοκύριακο η χώρα της Ιβηρικής γνώρισε τις μαζικότερες διαδηλώσεις μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας. Παράλληλα, τα συνδικάτα προειδοποίησαν την κυβέρνηση του Πέντρο Πάσος Κοέλιο για κοινωνική έκρηξη αν προσπαθήσει να περάσει κι άλλα εξοντωτικά μέτρα (ιδίως την αύξηση των εργατικών εισφορών από 11% σε 18%), την ώρα που το εισόδημα μισθωτών και συνταξιούχων έχει πιάσει πάτο.

Γι’ αυτό, το φιλικό χτύπημα του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στον ώμο του Πορτογάλου υπουργού Οικονομικών, Βίτορ Γκάσπαρ, τα θετικά του σχόλια για τις επιδόσεις της πορτογαλικής οικονομίας και η αναγνώριση των θυσιών του πορτογαλικού λαού (ο οποίος όμως «…πρέπει να κάνει κι άλλες»), σε συνδυασμό με την επιμήκυνση ενός χρόνου που έλαβε η Λισαβόνα για τη μείωση των ελλειμμάτων της, δείχνουν μια Γερμανία που «συμπονά» μεν τα πειραματόζωα, αλλά δεν τα βγάζει από το εργαστήριο.

Γιάννης Παπαδάτος, στον Τύπο της Κυριακής

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση