Σκηνικό Ιμίων και δύο ημερομηνίες

Αύριο Δευτέρα, ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν μεταβαίνει στις Βρυξέλλες για διήμερη επίσημη επίσκεψη, για πρώτη φορά μετά από τέσσερα χρόνια. Ο Ερντογάν είναι προσκαλεσμένος του προέδρου της Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο.
Παράλληλα, θα συναντηθεί με τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Χαβιέ Σολάνα, και άλλους υψηλόβαθμους κοινοτικούς αξιωματούχους.
Ο Τούρκος Πρωθυπουργός θα συνοδεύεται από τον μόλις πρόσφατα διορισθέντα νέο διαπραγματευτή για την ένταξη της Τουρκίας στην Ένωση, τον 38χρονο Εγκεμέν Μπαγκίς, που θεωρείται εξ απορρήτων στενός σύμβουλός του. Ο Μπαγκίς, αντιπρόεδρος του κόμματος ΑΚΡ του Τούρκου Πρωθυπουργού, είναι φιλελεύθερων πολιτικών τάσεων και βαθύς γνώστης των ευρωπαϊκών θεμάτων. Ο διορισμός του στέλνει ένα μήνυμα στην Ένωση ότι η Τουρκία επιθυμεί να ξαναδώσει μια νέα δυναμική στην ενταξιακή της πορεία, η οποία θα κριθεί το προσεχές φθινόπωρο.
Αν οι προθέσεις της Τουρκίας να επιταχύνει την ενταξιακή διαδικασία και την πορεία της προς την Ε.Ε. είναι ειλικρινείς, τότε: Πώς εξηγούνται οι ενέργειές της να δημιουργήσει νέα κρίση στις σχέσεις της με την Ελλάδα ενώ συντηρεί υπολανθάνουσα κρίση με την Κύπρο, παρενοχλώντας ερευνητικά σκάφη για πετρέλαια, στη θαλάσσια περιοχή νότια της νήσου; Πρώτα απ’ όλα πρέπει να υπογραμμιστεί ξανά πως οι τουρκικές προκλήσεις δεν είναι ούτε τυχαίες ούτε ενστικτώδεις ούτε ανάγονται σε δήθεν διαμάχη μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών. Αυτός ο μύθος, που διατηρεί επιτήδεια η Άγκυρα, πρέπει να διαγραφεί από κάθε προσπάθεια ερμηνείας της τουρκικής πολιτικής.
Υποβάθμιση προκλήσεων
Η Τουρκία άρχισε τις προκλήσεις στο Αιγαίο παραμονή των Χριστουγέννων (όπως και κατά την κρίση των Ιμίων) στην περιοχή των νησιών Αγαθονήσι και Φαρμακονήσι, με καθημερινές υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών. Οι προκλήσεις εντάθηκαν την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, όταν προειδοποίησαν τους χειριστές ελληνικού ελικοπτέρου, καθώς πήγαινε για ανεφοδιασμό του στρατιωτικού φυλακίου στο Φαρμακονήσι. Ενώ το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας επέμενε να τηρεί, κατά πάγια τακτική, χαμηλούς τόνους και να αποφεύγει να καταδικάσει την τουρκική επιθετικότητα, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας μετέβη την ημέρα των Θεοφανίων στο Αγαθονήσι.
Ο Παπούλιας, προς άφατη ικανοποίηση του Υπουργείου Άμυνας και του ΓΕΕΘΑ, έστειλε ευκρινές και ξεκάθαρο μήνυμα ότι τα δύο νησιά ανήκουν στην ελληνική επικράτεια, επειδή με τις συνεχείς προκλήσεις της η Τουρκία, για πρώτη φορά, αμφισβήτησε ευθέως την ελληνική κυριαρχία. Στην ουσία και στην πράξη αμφισβήτησε έδαφος χώρας-μέλους της Ε.Ε., στην οποία η Τουρκία επιδιώκει, λέγει, να ενταχθεί. Παρά ταύτα, η Υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη και μετά από συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ), την περ. Τρίτη, επέμενε στην τακτική υποβάθμισης των τουρκικών προκλήσεων.
Γκριζοποίηση του Αιγαίου
«Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν είναι ευθύγραμμες», δήλωσε η κ. Μπακογιάννη. «Το 2008 ήταν χρόνος στασιμότητας και για το 2009 στόχος μας είναι η βελτίωση των σχέσεων με τη γείτονα, αλλά πρέπει να υπάρξει ανταπόκριση και από την Τουρκία». Η απάντηση της Τουρκίας ήταν περισσότερες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και συνεχής αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας με ποιοτική διαφοροποίηση, ιδιαίτερα όσον αφορά υπερπτήσεις σε κατοικημένες περιοχές. Οι τουρκικές παραβιάσεις και προκλήσεις στο Αιγαίο χρονολογούνται από το 1972-73. Η κρίση των Ιμίων και η γκριζοποίηση του Αιγαίου, με το γνωστό Δόγμα Χόλμπρουκ (no flags, no ships, no armies) επέτρεψαν στην Τουρκία να αμφισβητεί την κυριαρχία ακόμα και βραχονησίδων. Η απόφαση της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από τα 6 στα 12 μίλια εκλήφθηκε από την Άγκυρα ως εχθρική ενέργεια και γι’ αυτό ίδρυσε τη στρατιά του Αιγαίου, που βρίσκεται σε μόνιμη επιθετική διάταξη και κατάσταση.
Μετά την κρίση των Ιμίων, η Αθήνα των Σημίτη και Παπανδρέου υιοθέτησε την τακτική της υποστήριξης της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας στην Ευρώπη. Το σκεπτικό αυτής της στρατηγικής, που έκτοτε υιοθετήθηκε και από τη Λευκωσία, ήταν πως μια Τουρκία μέσα στην Ευρώπη εξυπηρετεί τα ευρύτερα ελληνικά συμφέροντα, παρά μια φονταμενταλιστική, ισλαμική Τουρκία, στυλ Ιράν, που θα στρέφεται προς Ανατολάς. Υπό την ισχυρή αίρεση, βέβαια, ότι η Τουρκία θα συμμορφωνόταν προς τις αναληφθείσες, έναντι της Ένωσης, δεσμεύσεις της. Και θα υιοθετούσε όσα το κοινοτικό κεκτημένο υποβάλλει και επιβάλλει σε κάθε υποψήφια προς ένταξη χώρα.
Η εξημέρωση του τουρκικού θηρίου απεδείχθη αδιέξοδη
Η ελληνική -και κυπριακή- πολιτική εξήμερωσης του τουρκικού θηρίου απεδείχθη τόσο αδιέξοδη και απρόσοδη που, ακόμα και ο γεννήτοράς της, ο Κώστας Σημίτης, μιλώντας πέρσι σε εκδήλωση στο Λονδίνο, υπέδειξε πως έπρεπε να αναθεωρηθεί. Και να ιδωθεί υπό το φως της νέας τάσης, που διαμορφώνεται στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μια ειδική σχέση Τουρκίας-Ε.Ε. αντί της πλήρους ένταξης. Αθήνα και Λευκωσία δεν αναθεώρησαν την από 12ετίας και πλέον αδιέξοδη πολιτική έναντι της Τουρκίας.
Στην Ελλάδα, ο Καραμανλής αντιμετωπίζει σοβαρή εσωτερική κρίση, που άρχισε με σκάνδαλα και επεκτάθηκε με τις πρωτοφανείς οχλοκρατικές και καταστροφικές ενέργειες δήθεν αντιεξουσιαστών. Αποτέλεσμα: Οδηγήθηκε τις προάλλες σε ανασχηματισμό της κυβέρνησης για να αντιμετωπίσει, εκτός πολλών άλλων, και την οικονομική κρίση. Στην Κύπρο, ο κομμουνιστής Πρόεδρος Χριστόφιας δεν αποκρύβει την αντιευρωπαϊκή ενόχλησή του. Αποφεύγει να παίξει το χαρτί της Ευρώπης και έχει μείνει προσκολλημένος στους δόλιους και πονηρούς Βρετανούς, που κινούν τα νήματα και κατευθύνουν τις κινήσεις στο Κυπριακό. Ενώ, δηλ., έπρεπε να ενισχύσει τις σχέσεις και να αναπτύξει στενές συμμαχίες συμφερόντων και θέσεων μεταξύ των εταίρων μας, ώστε να πιέσει την Τουρκία, δίνει την εντύπωση ότι ούτε το δικαίωμα του βέτο δεν θέλει να ασκήσει.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, που επηρεάζεται αμεσότατα και από τη συνεχιζόμενη νέα κρίση στη Μέση Ανατολή, η Τουρκία έστησε στο Αιγαίο ένα νέο σκηνικό κρίσης και, κυρίως, ευθείας αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας. Γιατί; Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και προσεκτικές αναλύσεις, η Τουρκία βρίσκεται ενώπιον δύο κρίσιμων ημερομηνιών:
Η πρώτη αφορά τις δημοτικές εκλογές, που θα διεξαχθούν στις 29 Μαρτίου. Αναμένεται να καταγραφεί η σημερινή δύναμη του ΑΚΡ και του Ερντογάν. Αυτό θα εξαρτηθεί από την υπόθεση Εργκενεκόν, που συνταράζει τη χώρα. Ουδείς γνωρίζει πώς θα εξελιχθεί και ποιες επιπτώσεις θα έχει στον Τούρκο Πρωθυπουργό, στο κόμμα του και στην ίδια την Τουρκία.
Η δεύτερη, κρισιμότερη ημερομηνία είναι η αξιολόγηση της Τουρκίας, το φθινόπωρο, για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τότε λήγει η προθεσμία που η Ένωση έθεσε στην Τουρκία να εφαρμόσει, επιτέλους, το Πρωτόκολλο της Άγκυρας και να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της σε κυπριακά πλοία και αεροπλάνα. Με απλά λόγια, να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία.
Ξεκάθαρη προειδοποίηση
Η Ένωση έχει αναστείλει, από το 2006, το άνοιγμα 8 κεφαλαίων εξαιτίας της άρνησης της Τουρκίας να επικυρώσει το Πρωτόκολλο της Άγκυρας. Η Ένωση έχει δεσμευτεί να επανεξετάσει συνολικά την ενταξιακή διαδικασία, σε περίπτωση που δεν θα έχει σημειωθεί πρόοδος μέχρι το φθινόπωρο.
Η Τουρκία θέλει την Ευρώπη ? la carte. Όμως λησμονεί ή τείνει να λησμονεί πως η Κυπριακή Δημοκρατία κρατεί το ένα από τα κλειδιά για την ένταξή της στην Ε.Ε. Γι’ αυτό χτυπά σε δύο μέτωπα: Την Ελλάδα στο Αιγαίο και την Κύπρο σε περιοχές έρευνας για πετρέλαια. Ο στόχος της είναι να εκβιάσει και να δημιουργήσει τετελεσμένα προς όφελός της. Και επειδή έχει την υποστήριξη των ΗΠΑ και της Βρετανίας, θεωρεί ότι μπορεί να παίζει τον νταή της γειτονιάς. Η Άγκυρα παραγνωρίζει ότι επιτιθέμενη κατά της Ελλάδας και της Κύπρου εκβιάζει φανερά την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το ερώτημα, που τίθεται ευθέως προς την Αθήνα και τη Λευκωσία, είναι ξεκάθαρο και επιτακτικό: Πόσο καιρό ακόμα θα ανέχονται τους τουρκικούς εκβιασμούς και γιατί δεν προειδοποιούν ανοικτά την Τουρκία ότι δεν μπαίνει στην Ευρώπη χωρίς το πράσινο φως της Ελλάδας και της Κύπρου; Να το πουν, να το διαμηνύσουν στην Τουρκία, να ενημερώσουν κατάλληλα τους εταίρους μας και να το υλοποιήσουν, αν χρειαστεί. Ας μην περιμένουν ότι κάποτε η χώρα του Αττίλα θα συμμορφωθεί με τις δεσμεύσεις της έναντι της Ε.Ε. - και της Κύπρου.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση