Τα πραξικοπήματα κυβερνούν την Τουρκία
Εξαιρετικά σκληρή εμφανίζεται πλέον η σύγκρουση ισλαμιστών - κεμαλιστών στην Τουρκία. Οι στρατηγοί και το κεμαλικό κατεστημένο, έχοντας σαρωθεί στις εκλογικές και κοινοβουλευτικές αναμετρήσεις με τον Ερντογάν, επιχειρούν τώρα ανοιχτό πραξικόπημα με δικαστική αυτήν τη φορά μορφή.
Μέσω των δικαστών, οι οποίοι αποτελούν επίλεκτο και απολύτως ελεγχόμενο τμήμα αυτού του κατεστημένου, επιδιώκουν να... καθαιρέσουν τον πρωθυπουργό, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την κυβέρνηση και να θέσουν εκτός νόμου το κυβερνών ισλαμικό κόμμα και περίπου 70 στελέχη του! Ζήτημα λίγων εβδομάδων είναι η έκδοση της απόφασης γύρω από το -εξωφρενικό και αδιανόητο για οποιαδήποτε υποτυπωδώς δημοκρατική χώρα- ζήτημα αυτό, με τον εισαγγελέα να έχει ήδη προτείνει στο δικαστήριο τα παραπάνω μέτρα.
Ο Ερντογάν απάντησε με μια πρωτοφανή για τα τουρκικά δεδομένα κίνηση. Συνέλαβε και προτίθεται να παραπέμψει σε δίκη την ηγεσία παρακρατικής οργάνωσης των κεμαλιστών, με την κατηγορία της συνωμοσίας για οργάνωση πραξικοπήματος.
Συμβολισμός
Μάλιστα ο Ερντογάν, προκειμένου σε επίπεδο συμβολισμών να δικάσει ολόκληρο το κεμαλικό κατεστημένο, συνέλαβε ως επικεφαλής των παρακρατικών συνωμοτών δύο στρατηγούς, τον πρόεδρο του Εμπορικού Επιμελητηρίου της Αγκυρας και τον επικεφαλής του Γραφείου Αγκυρας της κεντροαριστερής, κεμαλικής εφημερίδας «Τζουμχουριέτ».
Ιδιαίτερη σημασία έχει το ότι ο ένας εκ των δύο στρατηγών (ο άλλος ήταν πρώην αρχηγός της πανίσχυρης Χωροφυλακής) είναι και επικεφαλής μιας μαζικής οργάνωσης - βιτρίνας του στρατού που οργάνωσε πέρυσι την άνοιξη τις τεράστιες κινητοποιήσεις εκατοντάδων χιλιάδων Τούρκων εναντίον της εκλογής του ισλαμιστή Αμπντουλάχ Γκιουλ ως Προέδρου της Δημοκρατίας.
Με το δικαστικό πραξικόπημά τους οι κεμαλιστές στρατηγοί θα επιδιώξουν να επαναλάβουν μια επιτυχημένη συνταγή που έχουν εφαρμόσει και στα τέσσερα πραξικοπήματά τους - το 1960, το 1971, το 1980 και το 1997, μέσω των οποίων έχουν ήδη κερδίσει παράταση της κυριαρχίας του καθεστώτος τους για μισόν... αιώνα!
Αριστα αποτελέσματα
Ολα τα μέχρι τώρα πραξικοπήματα των Τούρκων στρατηγών έχουν στεφθεί από εξαιρετική επιτυχία για το κεμαλικό καθεστώς. Φέρνουν άριστα αποτελέσματα, καθώς μετατοπίζουν την κυρίαρχη πολιτική γραμμή προς τα εκεί που θέλουν αυτοί.
Με αυτόν τον τρόπο, μέσα από συγκρούσεις και διαπάλη που περίπου ανά δεκαετία οδηγεί και σε ένα... «υποβοηθητικό» πραξικόπημα, η Τουρκία βαδίζει σε έναν επίπονο, καθόλου ευθύγραμμο δρόμο συγκλίσεων και τελικά σύνθεσης κεμαλισμού και ισλαμισμού.
Πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν έχουμε να κάνουμε με μια μονομαχία που βγάζει νικητή, αλλά με μια διελκυστίνδα όπου διαρκώς κρίνεται προς ποια μεριά θα κλίνει περισσότερο ο συμβιβασμός - προς εκείνη των κεμαλιστών ή προς εκείνη των ισλαμιστών.
Οι διαφορές μεταξύ τους συρρικνώνονται ολοένα και περισσότερο και από πολιτικά και ιδεολογικά θέματα ουσίας όλο και περισσότερο περιορίζονται σε θέματα της μορφής άσκησης της εξουσίας.
Το πολιτικό διακύβευμα της σύγκρουσης κεμαλιστών - ισλαμιστών μειώνεται, λοιπόν. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει καθόλου ότι η σύγκρουσή τους αποκλείεται να προσλάβει προσωρινά και δραματικά χαρακτηριστικά - ιδίως σε μια φάση προετοιμασίας πραξικοπήματος με μόνο σχεδόν αντικείμενο τη λεία της εξουσίας, όπως σήμερα.
Ο Ερντογάν θα αποδεχθεί το μοιραίο
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε η κυβέρνηση στον τουρκικό Τύπο, σχέδιο πραξικοπηματιών θα άρχιζε να ξετυλίγεται από αύριο, ημέρα που οι κεμαλιστές έχουν προγραμματίσει διαδηλώσεις εναντίον της κυβέρνησης σε 40 (!) πόλεις. Προβοκάτορες παρακρατικοί θα άνοιγαν πυρ εναντίον διαδηλωτών και θα δολοφονούσαν έναν ή περισσότερους δικαστικούς, προκειμένου να κατηγορήσουν γι αυτές τις πράξεις τους ισλαμιστές και να συσπειρώσουν ακόμη περισσότερο εναντίον του Ερντογάν το δικαστικό σώμα με απώτερο σκοπό να τεθεί εκτός νόμου το κυβερνών ισλαμικό κόμμα.
Θα έλεγε κανείς ότι κάτω από αυτές τις συνθήκες η Τουρκία οδηγείται αναπότρεπτα σε αιματοκύλισμα. Από τη στιγμή που ο Ερντογάν έχει συντριπτική κοινοβουλευτική υπεροχή και ο μισός τουρκικός λαός έχει ψηφίσει υπέρ του κόμματός του, θα ήταν παράδοξο να υποκύψει στους πραξικοπηματίες στρατηγούς.
Αντιλαϊκή
Ομως είναι συζητήσιμο αν υφίστανται ακόμη πολλοί λαοί που είναι διατεθειμένοι να προτάξουν τα στήθη τους στα τανκς για εσωτερικούς πολιτικούς λόγους. Επιπλέον, η κοινωνική πολιτική του Ερντογάν είναι βαθιά αντιλαϊκή, καθώς λειτουργεί ως εντολοδόχος του ΔΝΤ. Αυτό σημαίνει ότι η ψήφος των λαϊκών στρωμάτων υπέρ του καθόλου δεν συνεπάγεται και την αφοσίωσή τους στο κόμμα ή στο πρόσωπο του Ερντογάν.
Ετσι, στην περίπτωση πραγματοποίησης του δικαστικού πραξικοπήματος είναι μάλλον απίθανο ο Ερντογάν να επιχειρήσει να αντισταθεί δυναμικά κατεβάζοντας εκατομμύρια οπαδούς του στους δρόμους. Το πιο πιθανό είναι ότι θα διαμαρτυρηθεί μεν, αλλά θα υποκύψει και θα προσπαθήσει να κινηθεί στο νέο πλαίσιο που θα προκύψει - πράγμα που φυσικά γνωρίζουν εκ των προτέρων οι στρατηγοί και ως εκ τούτου ενθαρρύνονται να προχωρήσουν στην υλοποίηση των σχεδίων τους.
Κάθε... εκτροπή κι ένα κλικ πιο συντηρητικά
Ο ισλαμιστής πρωθυπουργός Νετσμετίν Ερμπακάν, για παράδειγμα, τον οποίον ανέτρεψαν οι Τούρκοι στρατηγοί το 1997, ήταν πολύ πιο ριζοσπάστης από τον Ερντογάν. Ακολουθούσε πολύ πιο φιλολαϊκή πολιτική στον οικονομικό και τον κοινωνικό τομέα, τηρούσε πολιτική χειραφέτησης από τις ΗΠΑ και τη Δύση, επιθυμούσε αναπροσανατολισμό της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής προς μουσουλμανικές χώρες, ακόμη και ριζοσπαστικές τότε (Ιράν, Λιβύη, Συρία, Ιράκ κ.λπ.). Τον ανέτρεψαν, τον έβγαλαν εκτός νόμου, του διέλυσαν το κόμμα, με αποτέλεσμα το νέο ισλαμικό κόμμα που προέκυψε υπό τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να είναι πολύ πιο ανεκτό και πιο συμβιβασμένο με το κατεστημένο - τόσο ώστε να το αφήσουν να κυβερνά πέντε χρόνια.
Πιο υποταγμένο
Αν τώρα, λοιπόν, ανατρέψουν τον Ερντογάν και τον πετάξουν εκτός πολιτικής, το νέο ισλαμικό κόμμα που θα προκύψει υπό άλλον αρχηγό σε καμιά περίπτωση δεν θα είναι απολύτως ίδιο με το κόμμα του Ερντογάν. Το νέο κόμμα θα είναι πολύ πιο υποταγμένο στους στρατηγούς και στο κεμαλικό κατεστημένο. Αυτή η σύγκλιση αφενός μειώνει τη σφοδρότητα των συγκρούσεων (στο πραξικόπημα του 1980 π.χ. η αιμοσταγής χούντα του Εβρέν δολοφόνησε χιλιάδες αριστερούς, ενώ στο πραξικόπημα του 1997 δεν σκότωσαν ούτε έναν ισλαμιστή) και αφετέρου αποδυναμώνει τις ακραίες πτέρυγες και των δύο στρατοπέδων, αφού π.χ. σχεδόν οι μισοί από αυτούς που ψήφισαν Ερντογάν είχαν ψηφίσει κεμαλικά κόμματα την προηγούμενη φορά.
Οταν χρειάζεται, υπάρχουν νεκροί
Ο τουρκικός στρατός, μέσω των πραξικοπημάτων του, επανακαθορίζει κάθε φορά το πλαίσιο της πολιτικής ζωής, καταργεί τα προϋπάρχοντα κόμματα και ταχύτατα αφήνει να διεξαχθεί το κοινοβουλευτικό παιχνίδι με νέα κόμματα, έστω και αν χρησιμοποιούν τμήμα του παλιού πολιτικού προσωπικού κατά περίπτωση, εξουδετερώνοντας όμως πάντοτε τον κύριο πολιτικό αντίπαλο σε κάθε φάση, είτε εκτελώντας τον (π.χ. Μεντερές) είτε απαγορεύοντάς του τη συμμετοχή στην πολιτική. Διαιωνίζουν έτσι τη στρατοκρατία μέσω ενός σιδηροδέσμιου πολιτικού σκηνικού και ενός πλήρως υποταγμένου πολιτικού προσωπικού. Οι Τούρκοι πραξικοπηματίες πραγματοποιούν, δηλαδή, αυτό που ήθελε να κάνει ο δικτάτορας Παπαδόπουλος στην Ελλάδα με το ανδρείκελό του, τον Μαρκεζίνη.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΕΛΑΣΤΙΚ
Γράψτε τα δικά σας σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...