Η ελληνική μειονότητα της Αλβανίας και η στάση των Αθηνών

Γράφει ο Λάμπρος Τζούμης

Η δολοφονία του Έλληνα ομογενούς Κωνσταντίνου Κατσίφα από τις αλβανικές αρχές κατά τη διάρκεια της τελετής μνήμης προς τιμήν Ελλήνων στρατιωτικών πεσόντων κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 στο χωριό Βουλιαράτες και η εν συνεχεία θέση του Αλβανού πρωθυπουργού που μίλησε περί εξτρεμιστικής τρέλας επαναφέρει στην επιφάνεια το θέμα της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία. Το εδαφικό ζήτημα της Βορείου Ηπείρου, η παρουσία της ελληνικής μειονότητας στο αλβανικό έδαφος και ο τρόπος αντιμετώπισής της από τις αλβανικές αρχές, υπήρξαν ένα από τα σημαντικότερα θέματα που απασχόλησαν τις ελληνοαλβανικές σχέσεις από την εποχή ακόμη της ίδρυσης του αλβανικού κράτους. Από τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, εποχή όπου μετά από πιέσεις της Αυστρίας και της Ιταλίας, περιοχές με πληθυσμό ελληνικής εθνικής συνείδησης (ελληνόφωνο, αλβανόφωνο και βλαχόφωνο), παραχωρούνται στο συσταθέν τότε κράτος της Αλβανίας. Το Μάιο του 1914, μετά από αγώνες για αυτονομία του ελληνισμού της περιοχής που αντιτάχθηκε στην εξέλιξη αυτή, υπογράφηκε το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας. Σύμφωνα με αυτό παραχωρήθηκε πλήρες καθεστώς αυτονομίας (εκπαιδευτικής, θρησκευτικής, δικαστικής, διοικητικής) στους νομούς Αργυροκάστρου και Κορυτσάς και υπογράφηκε από την Αλβανία και τις έξι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής (Η. Π. Α, Γαλλία, Αγγλία, Αυστρο-Ουγγαρία, Γερμανία και Ρωσία). Ο Ελληνισμός, εντός των αλβανικών συνόρων επίσημα έκτοτε ονομάστηκε Βορειοηπειρωτικός Ελληνισμός και η αυτόνομη περιοχή το καθεστώς της οποίας επικυρώθηκε με το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας, αναγνωρίστηκε με την ονομασία Βόρειος Ήπειρος.


Μετά το 1928, το αλβανικό κράτος αυθαίρετα αφαίρεσε τους όρους «Βόρειος Ήπειρος» και «Βορειοηπειρωτικός Ελληνισμός», αντικαθιστώντας τους με τον όρο «Εθνική Ελληνική Μειονότητα της Αλβανίας». Τον Απρίλιο του 1933, η αλβανική κυβέρνηση, απαγόρευσε τη λειτουργία των ιδιωτικών σχολείων, στα οποία συμπεριέλαβε και τα σχολεία της ελληνικής εθνικής μειονότητας. Με αυτή την απόφαση η Αλβανία επιδίωκε να απαλλαγεί οριστικά ως κράτος από τη χρήση της ελληνικής γλώσσας στις περιοχές της Βορείου Ηπείρου. Οι Έλληνες βορειοηπειρώτες προσέφυγαν στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για το σχολικό ζήτημα και δικαιώθηκαν. Ωστόσο παρά την απόφαση αυτή, η τακτική της παρεμπόδισης της μειονοτικής παιδείας, διατηρήθηκε αναλλοίωτη και εντάθηκε τα επόμενα χρόνια. Το αλβανικό καθεστώς συστηματικά παραβιάζει τα διεθνώς αναγνωρισμένα και κατοχυρωμένα ανθρώπινα και μειονοτικά δικαιώματα, με σκοπό την υλοποίηση μεθοδευμένου σχεδίου πλήρους αφανισμού των Ελλήνων Βορειοηπειρωτών, με πλήθος συνταγματικών, νομοθετικών και διοικητικών διατάξεων.

Μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος στην Αλβανία το 1991, συνεχίζεται μια ήπιας μορφής εθνοκάθαρση του Ελληνικού πληθυσμού με την ίδια ένταση των προηγουμένων ετών. Από την αλβανική πλευρά έχει υλοποιηθεί κλίμα εκφοβισμού που περιλαμβάνει παρακολουθήσεις, κακοποιήσεις ακόμα και δολοφονίες Ελλήνων, που επιχειρούν να δραστηριοποιηθούν οικονομικά ή να υπερασπιστούν το δικαίωμα στην εθνική-θρησκευτική τους ταυτότητα. Ο αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος παρεμποδίζεται στις δραστηριότητές του και τελεί ουσιαστικά σε κατάσταση ομηρίας μέσα σε κλίμα τρομοκρατίας που θυμίζει τουρκοκρατία. Μέσα από αναγκαστικές συνενώσεις δήμων, που αφορούν την ελληνική κοινότητα επιχειρείται η πληθυσμιακή αλλοίωση και ο στραγγαλισμός των δυνατοτήτων αναδείξεως Δημοτικών αρχών και πολιτικών εκπροσώπων.

Το ελληνικό ΥΠΕΞ με αφορμή τη χθεσινή δολοφονία του Έλληνα ομογενούς εξέδωσε μια ανακοίνωση με την οποία ζήτησε την «απόλυτη διαλεύκανση των συνθηκών», κάτω από τις οποίες έχασε τη ζωή του ο Έλληνας ομογενής Κωνσταντίνος Κατσίφας. Πριν μερικούς μήνες μια παρόμοια ανακοίνωση ήπιας μορφής είχε εκδοθεί και πάλι από το ΥΠΕΞ όταν μεθοδεύτηκε η κατεδάφιση σπιτιών στη Χειμάρα, με σκοπό την καταστρατήγηση των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας. Θέματα επίσης που απασχολούν τις δύο χώρες είναι ο καθορισμός της ΑΟΖ που είχε διευθετηθεί με συμφωνία το 2009 αλλά στη συνέχεια η Αλβανία υπαναχώρησε, καθώς και το ανύπαρκτο θέμα των Τσάμηδων που επαναφέρει κατά καιρούς η Αλβανία. Η ελληνική πλευρά επιχειρεί διαρκώς να κατευνάσει τη διάθεση για αλβανικό μεγαλοϊδεατισμό δείχνοντας διαλλακτικότητα, όμως αυτή η στάση ερμηνεύεται από τους γείτονές μας ως αδυναμία και έτσι αποθρασύνονται περισσότερο. Τα σημάδια αυτά είναι ανησυχητικά σχετικά με την αποτελεσματικότητα της εξωτερικής μας πολιτικής και απαιτούν περισσότερη προσοχή και υπεύθυνη στάση, από αυτούς που χειρίζονται ευαίσθητα εθνικά θέματα. Η Ελλάδα πρέπει να υποχρεώσει την Αλβανία να αντιληφθεί ότι οφείλει πολλά στη χώρα μας, η οποία παρ΄ ότι βρίσκεται σε δεινή θέση λόγω της οικονομικής κρίσης, προσφέρει χιλιάδες θέσεις εργασίας σε Αλβανούς υπηκόους οι οποίοι εργάζονται εδώ (υπολογίζονται περίπου στις 800.000) και οι εμπορικές συναλλαγές ανάμεσα στις δύο χώρες βρίσκονται σε πολύ υψηλά ποσοστά. Οφείλουμε, με μία σειρά ενεργειών να καταστήσουμε σαφές το τεράστιο κόστος για τα συμφέροντα των γειτόνων μας σε περίπτωση που συνεχίσουν τον ίδιο αδιέξοδο δρόμο των τελευταίων ετών.

Militaire


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση