Τουρκικές εκλογές: Το διπλό δύσκολο στοίχημα του Ερντογάν

Γράφει ο Άγγελος Συρίγος

Πού είναι το πτυχίο του Ερντογάν; Το κατέστρεψαν γκιουλενιστές από το αρχείο του πανεπιστημίου, εξηγεί η κυβέρνηση. Πήγαν να το καταστρέψουν αλλά δεν το βρήκαν, απαντά η αντιπολίτευση. Το χαριτωμένο αυτό σχόλιο είναι ένα από τα δεκάδες που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτυώσεως, το μοναδικό πεδίο στην Τουρκία που δεν έχει κατορθώσει να ελέγξει ακόμη ο Ερντογάν. Κατά τα λοιπά, η χώρα βαδίζει σε εκλογές, ενώ ένας από τους τέσσερις υποψήφιους προέδρους, ο Ντεμιρτάς, βρίσκεται στη φυλακή, παρέα με περίπου 170 δημοσιογράφους που τελούν υπό κράτηση για διαφόρους λόγους. Το 90% των ΜΜΕ ελέγχεται από την κυβέρνηση και προβάλλει μόνον τον Ερντογάν, ενώ η χώρα τελεί συνεχώς σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης από τον Ιούλιο του 2016.

Το μεγάλο στοίχημα του Τούρκου προέδρου είναι να μπορέσει να «εκλεγεί» από την πρώτη Κυριακή των εκλογών. Προς τον σκοπό αυτό έχει δημιουργήσει μηχανισμούς νοθείας του αποτελέσματος. Επειδή ελέγχει τους προέδρους των τοπικών εφορευτικών επιτροπών, άφησε στην κρίση τους την αποδοχή ή μη ασφράγιστων ψηφοδελτίων (ανάλογων με τους δικούς μας ασφράγιστους φακέλους). Η νίκη του στο δημοψήφισμα του 2017 οφείλεται στη διαφορά που έκαναν τα ασφράγιστα ψηφοδέλτια. Τώρα είναι πλέον νόμιμη η συμπερίληψή τους στο αποτέλεσμα.Επίσης, ορίσθηκε ότι σε 18 νομούς της χώρας η κάλπη μπορεί να απομακρυνθεί από το εκλογικό κέντρο για λόγους ασφαλείας και να ανοιχθεί στη συνέχεια σε άλλο ασφαλές σημείο. Οι περιοχές αυτές κατοικούνται κατά πλειονότητα από Κούρδους. Τα δηκτικά σχόλια στο Διαδίκτυο είναι ότι ο Ερντογάν θα υπερψηφισθεί μαζικά από τους Κούρδους...

Η δυνατότητα νοθείας του εκλογικού αποτελέσματος δεν είναι όμως απεριόριστη. Εντοπίζεται κυρίως στην επαρχία. Στο δημοψήφισμα του 2017 πρέπει να κινήθηκε περίπου στο 4%. Το πρόβλημα του Ερντογάν είναι οι μεγάλες πόλεις όπου εκεί η δυνατότητα νοθείας είναι περιορισμένη. Το σημείο που θα κρίνει τις εκλογές είναι το ποσοστό των απωλειών που θα έχει στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Σε περίπτωση που υποχρεωθεί να πάει σε επαναληπτικό γύρο στις 8 Ιουλίου, διατρέχει τον κίνδυνο να υπερψηφιστεί μαζικά όποιος είναι ο αντίπαλός του. Από τους υπόλοιπους προεδρικούς υποψηφίους φαίνεται ότι έχει ξεχωρίσει ο προτεινόμενος από τους κεμαλικούς, Μουχερέμ Ιντζέ.
Ενας μεσήλικας καθηγητής της Φυσικής στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, αδιάφορος μέχρι πριν από λίγες ημέρες, έχει κατορθώσει να κερδίσει τις εντυπώσεις σπάζοντας τα στερεότυπα για τους κεμαλικούς. Θρησκεύεται, επιστρέφει στο χωριό του στις μεγάλες εορτές και εμφανίζεται ως ο απλός άνθρωπος της διπλανής πόρτας. Αντιθέτως, η Ακσενέρ, που αποκαλείται και λύκαινα στην Τουρκία, δεν δείχνει να έχει μεγάλη υποστήριξη.

Η Ελλάδα απουσιάζει σε γενικές γραμμές από την προεκλογική εκστρατεία. Κυριαρχούν τα θέματα εξωτερικής πολιτικής που αφορούν τη Συρία, τους Κούρδους, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Ο Ερντογάν επενδύει ρητορικά στον τουρκικό αντισημιτισμό πιστεύοντας ότι θα του αποφέρει ψήφους.

Οι ΗΠΑ φαίνεται ότι αποφάσισαν να στηρίξουν εμμέσως τον Ερντογάν. Είναι προφανές ότι δεν επιθυμούν να δουν επανάληψη του 1979 με το Ιράν. Αποφεύγουν τη όξυνση, κερδίζουν χρόνο και πιστεύουν ότι στο τέλος μπορεί να αποτραπεί η ρήξη. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η ανακοίνωση των υπουργών Εξωτερικών ΗΠΑ και Τουρκίας για τη διευθέτηση της διοικήσεως στη συριακή πόλη Μανμπίτζ, που σήμερα ελέγχεται από τους Κούρδους. Είναι εντελώς ασαφές με ποιον τρόπο θα προχωρήσει η συμφωνία και εάν μπορεί να υλοποιηθεί. Παρ’ όλα αυτά οι Αμερικανοί επέλεξαν να την ανακοινώσουν δίνοντας ευκαιρία στον Ερντογάν να ισχυρισθεί προεκλογικά ότι έλυσε ακόμη ένα θέμα.

* Ο κ. Αγγελος Συρίγος είναι αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
Καθημερινή


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση