Ο Ζάεφ και τα τέσσερα «αγκάθια»
Η δυνατότητα του Ζόραν Ζάεφ να βρει τις απαραίτητες κοινοβουλευτικές ισορροπίες αποτελεί τον πλέον κρίσιμο παράγοντα για την επίτευξη συμφωνίας στο κείμενο 14 σημείων που διαπραγματεύονται τις τελευταίες εβδομάδες οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και ΠΓΔΜ, Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Ντιμιτρόφ.
Πρακτικά, οι δύο πλευρές έχουν ήδη καταλήξει σε απόλυτη συμφωνία στα 10 από τα 14 σημεία των διαπραγματεύσεων (οι οποίες βασίστηκαν κατά κύριο λόγο στο κείμενο που κατήρτισε ο Έλληνας ΥΠΕΞ), τα οποία, ωστόσο, αφορούν κατά κύριο λόγο ζητήματα χαμηλής πολιτικής, όπως οι κοινές δράσεις στην ανώτατη εκπαίδευση, στην ενέργεια, στην τεχνολογία, στη διασυνοριακή συνεργασία και στον πολιτισμό. Τα τέσσερα που απομένουν είναι, βέβαια, τα πλέον κρίσιμα, δηλαδή το όνομα (κατά πάσα πιθανότητα το «Gorna Makedonija»), το εύρος χρήσης (erga omnes), η αλλαγή του συντάγματος και οι διεθνείς σχέσεις (δηλαδή με ΝΑΤΟ, Ε.Ε. και ΟΗΕ).
Προς τούτο, όπως έγινε γνωστό και μετά τις τελευταίες επαφές των κ. Κοτζιά και Ντιμιτρόφ, έχουν συσταθεί δύο επιτροπές εμπειρογνωμόνων. Στο τραπέζι έχει κατατεθεί και ένα προοίμιο της συμφωνίας, στο οποίο επιχειρείται μια ιστορική αναδρομή. Σύμφωνα με πληροφορίες, γίνεται διαχωρισμός ανάμεσα στην ιστορική, αρχαία Μακεδονία, η οποία ήταν ελληνική, και στη σύγχρονη, γεωγραφική Μακεδονία, που εκτείνεται σε τρία κράτη. Σε αυτήν, θα αναφέρεται ότι εν συνεχεία εγκαταστάθηκαν και σλαβικά φύλα και συγκεκριμένα στην επικράτεια της σημερινής ΠΓΔΜ, η οποία, προφανώς, καταλαμβάνει ένα μέρος της γεωγραφικής Μακεδονίας.
«Κλειδί» για τις διαπραγματεύσεις παραμένει η χρήση έναντι όλων, εν ολίγοις το λεγόμενο erga omnes. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ο κ. Ζάεφ έχει συμφωνήσει με το erga omnes, αλλά με αστερίσκους που αφορούν κυρίως την εσωτερική χρήση. Εν ολίγοις η πλευρά της ΠΓΔΜ θέλει να διατηρήσει το δικαίωμα για χρήση του όρου «Μακεδονία» εντός της χώρας για διάφορους λόγους (π.χ. για την ονομασία θεσμών ή οντοτήτων όπως «Τράπεζα της Μακεδονίας», «Πανεπιστήμιο της Μακεδονίας» κ.ο.κ.). Κάτι τέτοιο θα επέτρεπε την έκδοση πτυχίων, πιστοποιητικών και άλλων επίσημων εγγράφων, στα οποία η «Μακεδονία» θα επιβίωνε και μετά την πιθανή λύση στο ονοματολογικό.
Κρίσιμης σημασίας για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων είναι η δυνατότητα του κ. Ζάεφ να περάσει τη συμφωνία από τη Βουλή, καθώς αυτή περιλαμβάνει αναθεώρηση του συντάγματος της ΠΓΔΜ. Ο συνασπισμός των κομμάτων ο οποίος στηρίζει τον κ. Ζάεφ (περιλαμβανομένων και των αλβανικών) υπολείπεται 13 βουλευτών για την εξασφάλιση των 80 από τους 120 που απαιτούνται για τη συγκρότηση απόλυτης πλειοψηφίας. Ως εκ τούτου εκ των πραγμάτων, απαραίτητη για την αναθεώρηση του συντάγματος είναι η συμμετοχή και βουλευτών από το VMRO-DPMNE, το κόμμα του Νίκολα Γκρούεφσκι. Στην τελευταία συνάντηση που είχε ο κ. Κοτζιάς με τον νυν επικεφαλής του κόμματος Χρίστιαν Μίτσκοσκι, αλλά και στελέχη του VMRO, φάνηκε ότι υπάρχει διάθεση για εποικοδομητική στάση στο θέμα, ωστόσο κάτι τέτοιο μένει να αποδειχθεί. Σε κάθε περίπτωση ο Απρίλιος αναμένεται να είναι κρίσιμος μήνας, ο οποίος θα δείξει αν οι δύο πλευρές μπορεί να καταλήξουν σε συμφωνία πριν από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ τον ερχόμενο Ιούλιο.
Δύο σενάρια
Για την Αθήνα η αναθεώρηση του συντάγματος της ΠΓΔΜ παραμένει το βασικό σενάριο και το μοναδικό που περιλαμβάνεται στο κείμενο που επιχειρείται να συμφωνηθεί με την κυβέρνηση των Σκοπίων. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, εφόσον δεν ευδοκιμήσουν οι διαπραγματεύσεις που θα έχουν ως βάση αυτό το κεντρικό σενάριο, θα ανοίξει η συζήτηση για την ενίσχυση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), προκειμένου να μη διακοπούν οι σχέσεις των δύο χωρών και η συζήτηση για λύση να παραμείνει ενεργή.
Σε αυτή την περίπτωση δεν θα πρέπει να αποκλείεται η ενεργοποίηση ενός άλλου, δεύτερου σεναρίου, βάσει του οποίου η κυβέρνηση της ΠΓΔΜ θα πρέπει να περάσει μια διεθνή συμφωνία από τη Βουλή (με απλή πλειοψηφία την οποία διαθέτει η κυβέρνηση Ζάεφ), στην οποία θα δεσμεύεται, μεταξύ άλλων, για τη μελλοντική συνταγματική αναθεώρηση. Σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων, ίσως κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο για την ΠΓΔΜ, καθώς κάτι ανάλογο απαιτείται από τους κανόνες που ορίζουν τη σχέση της χώρας με την Ε.Ε.
Περιοδεία Κοτζιά
Την ερχόμενη εβδομάδα ο κ. Κοτζιάς θα κάνει μια βαλκανική περιοδεία. Ο βασικός σταθμός της περιοδείας είναι, βεβαίως, η ΠΓΔΜ, όπου στις όχθες της λίμνης Αχρίδας θα συναντηθεί με τον κ. Ντιμιτρόφ προκειμένου να συνεχίσουν τις συζητήσεις τους για το ονοματολογικό. Η συνάντηση των δύο υπουργών είχε συμφωνηθεί ήδη στη Βιέννη, μετά τις συζητήσεις υπό τον προσωπικό απεσταλμένο του γ.γ. του ΟΗΕ για το ονοματολογικό Μάθιου Νίμιτς. Ο κ. Κοτζιάς θα κάνει και μια στάση στο Βελιγράδι, όπου θα έχει επαφές με τον ομόλογό του και την ηγεσία της Σερβίας. Το τελευταίο μέρος της περιοδείας του κ. Κοτζιά θα είναι το Κοσσυφοπέδιο, όπου, επίσης, θα έχει συναντήσεις με την ηγεσία της χώρας και τον ομόλογό του Ενβέρ Χοτζάι, με τον οποίο διατηρεί εξαιρετικά καλές σχέσεις.
Βασίλης Νέδος
Καθημερινή
Αναρτήσεις
Γράψτε τα δικά σας σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...